«Συμβολισμός χωρίς ουσία»

Εν όψει φθινοπώρου και σε μια "θολή" πολιτική εποχή εξαιτίας του Brexit, της τρομοκρατίας και των επισφαλών χρηματοπιστωτικών αγορών, οι ηγέτες των κυρίαρχων εξουσιών της ΕΕ δηλώσαν την αποφασιστικότητά τους να αναβιώσουν την ευνοϊκή τύχη μιας ηπείρου που διαταράσσεται από μια φαινομενικά ατελείωτη σειρά κρίσεων - αλλά πρόσφεραν ελάχιστες ενδείξεις για το πώς θα το πράξουν.

Ενώ στέκονταν κάτω από τον απογευματινό ήλιο στο κατάστρωμα ενός ιταλικού αεροπλανοφόρου, η νέα τρόικα

της Ευρώπης - η Γερμανίδα Άνγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος Φρανσουά Ολάντ και ο Ιταλός Ματέο Ρέντσι- επικαλέστηκαν τα περασμένα μεγαλεία της Ευρώπης, και υποσχέθηκαν καλύτερες μέρες στο μέλλον. "Πολλοί πίστευαν ότι μετά την απόφαση του Brexit η Ευρώπη τελείωσε. Αυτό δεν συνέβη" είπε ο Ρέντσι, πλαισιωμένος από τους δύο συναδέλφους του. "Θα γράψουμε την επόμενη σελίδα του μέλλοντός μας".

Προς το παρόν, η σελίδα αυτή παραμένει κενή.

Η συνάντηση της Δευτέρας θεωρήθηκε ως "διαβούλευση" εν όψει μιας άτυπης συνόδου κορυφής των 27 κρατών-μελών της ΕΕ στην Μπρατισλάβα τον επόμενο μήνα, για να συζητήσουν για την Ευρώπη στην μετα-Brexit εποχή. Η Γερμανία, ευαίσθητη στην κριτική από τις μικρότερες χώρες, οι οποίες διαμαρτύρονται για την κυριαρχία της, τόνισε τη σημασία της συμμετοχής όλων των κρατών-μελών στο πλαίσιο της συζήτησης. Αλλά το Βερολίνο, θα ήθελε επίσης να έχει μια ευρεία συναίνεση στα βασικά σημεία με το Παρίσι και τη Ρώμη πριν από τη σύνοδο κορυφής.

Όπως και η συνάντηση που η τρόικα πραγματοποίησε στο Βερολίνο λίγες μόλις μέρες μετά το δημοψήφισμα του Brexit τον Ιούνιο, η συνάντηση της Δευτέρας πρόσφερε περισσότερο συμβολισμό παρά ουσία. Οι ηγέτες δεν έδωσαν λεπτομέρειες σχετικά με τη στρατηγική τους για την αντιμετώπιση των διαπραγματεύσεων του Brexit, ούτε παρουσίασαν νέες οικονομικές προτάσεις ή άλλα σχέδια.

Το ναυτικό σκηνικό μπορεί να ήταν αντισυμβατικό για μια συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης, όπου οι στρατιωτικές επιδείξεις συχνά αντιμετωπίζονται με καχυποψία. Ωστόσο, η επιλογή του χώρου δεν ήταν τυχαία. Το ιταλικό αεροπλανοφόρο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων στη Μεσόγειο. Το πιο σημαντικό ήταν ο συμβολισμός του Βεντοτένε, πολύ κοντά στην Νάπολη, όπου το 1941 μια ομάδα αντιφασιστών κρατουμένων με επικεφαλής τον Αλτιέρο Σπινέλι, που θεωρείται ένας από τους οραματιστές της ΕΕ, έγραψε κρυφά ένα μανιφέστο, ζητώντας μια ομοσπονδιακή Ευρώπη.

Ο Ρέντσι, ο οποίος τον Οκτώβριο θα αντιμετωπίσει ένα δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση, που θα μπορούσε να καθορίσει το πολιτικό του μέλλον, ήθελε να δείξει στο εσωτερικό ότι η τον παίρνουν στα σοβαρά στην Ευρώπη και ότι έχει αποκατασταθεί η θέση επιρροής της Ιταλίας εντός της ΕΕ, μετά την ταραχώδη εποχή Μπερλουσκόνι.

Η Μέρκελ, ανυπομονώντας να σταματήσει την άνοδο του αντιευρωπαϊκού Κινήματος των Πέντε Αστέρων στην Ιταλία, εμφανίστηκε περισσότερο από ευτυχής ποζάροντας στις κάμερες και λέγοντας κοινοτοπίες για την ευρωπαϊκή ενότητα. "Αποτίσαμε φόρο τιμής στις ρίζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήμερα και καταστήσαμε σαφές αφήνοντας λουλούδια στον τάφο του Σπινέλι, ότι καταλαβαίνουμε από πού προέρχεται αυτή η ΕΕ και ότι γεννήθηκε στην πιο σκοτεινή ώρα της Ευρώπης", δήλωσε η Μέρκελ. "Γνωρίζουμε επίσης ότι είναι η αποστολή μας στον 21ο αιώνα να εγγυηθούμε την ασφάλεια ανθρώπων, βιώνοντας παράλληλα τις αξίες της Ευρώπης".

Στον απόηχο των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων στη Γερμανία και τη Γαλλία, η ασφάλεια φαίνεται να είναι ο τομέας όπου η τρόικα βρήκε το πιο κοινό έδαφος. Επανέλαβαν την ανάγκη για στενότερη συνεργασία εντός της ΕΕ για την προστασία των συνόρων και την ανταλλαγή πληροφοριών για την καταπολέμηση τόσο της τρομοκρατίας όσο και της παράνομης διακίνησης μεταναστών στο μπλοκ. Κάτω από την διανθισμένη ρητορική, ωστόσο, οι θεμελιώδεις διαφορές στην πορεία της Ευρώπης εξακολουθούν να υπάρχουν μεταξύ των τριών. Η Γαλλία και η Ιταλία εξακολουθούν να πιέζουν για περισσότερες δημόσιες επενδύσεις που θα βοηθήσουν τις οικονομίες τους, μια πορεία που θα απαιτούσε πιο χαλαρούς οικονομικούς ελέγχους. Η Γερμανία, ο δημοσιονομικός "βούρδουλας" της Ευρώπης, τονίζει την ανάγκη για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των μελών, με ένα είδος λιτότητας που πολλοί οικονομολόγοι κατηγορούν για την παρατεταμένη οικονομική δυσπραγία της περιοχής.

Με τις γαλλικές εκλογές την επόμενη άνοιξη και τις γερμανικές το φθινόπωρο του 2017, οι διαφορές μεταξύ των τριών πρωτευουσών για το πώς να μεταρρυθμίσουν την Ευρώπη, και ιδιαίτερα την ευρωζώνη, είναι απίθανο να επιλυθούν σύντομα.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα