Συναγερμός: Η αιθαλομίχλη προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα! - Τι είχε γίνει το 1952 στο Λονδίνο

Συναγερμός έχει σημάνει για άλλη μια χρονιά για τις επιπτώσεις στην υγεία από την αιθαλομίχλη. Παρά το γεγονός ότι οι τιμές του πετρελαίου έχουν κατρακυλήσει και θα έπρεπε να είναι μικρότερη η χρήση τζακιών, φαίνεται ότι σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη το «νέφος» ήρθε για να μείνει.

Η καύση ξύλων αμφιβόλου ποιότητας είναι αυτή που προκαλεί κατά κύριο λόγο

την αιθαλομίχλη η οποία, ωστόσο, απειλεί τη δημόσια υγεία. Επιστημονική έρευνα που πραγματοποίησε ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις στον άνθρωπο. Όπως λένε οι επιστήμονες, η αιθαλομίχλη είναι πιο επικίνδυνη για την υγεία από ό,τι οι ρύποι των αυτοκινήτων.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, εξαιτίας της εισπνοής πολυαρωματικών υδρογονανθράκων, οι οποίοι προσροφώνται στα αιωρούμενα σωματίδια (βασικό συστατικό της αιθαλομίχλης), είναι μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο κίνδυνο που προέρχεται από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.

Όπως αναφέρουν tanea.gr, μεγαλύτερο κίνδυνο, σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, αναπληρωτή καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής κ. Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διατρέχουν ιδιαίτερα τα παιδιά έως δύο ετών, τα οποία εκτίθενται σε αυτά τα σωματίδια, πέντε με επτά φορές περισσότερο από τους ενηλίκους .

Οι μετρήσεις που έγιναν στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 2012 - 2013 έδειξαν ότι οι συγκεντρώσεις σωματιδίων που εκπέμπονται κατά την καύση βιομάζας για θέρμανση σε τζάκια και σόμπες, στη διάρκεια του χειμώνα, είναι υψηλότερες από εκείνες που προκύπτουν από την κυκλοφορία των οχημάτων. Οι ερευνητές όμως κατέληξαν και σε ένα σημαντικότερο συμπέρασμα. Από τις χημικές αναλύσεις που έγιναν για 19 καρκινογόνες ουσίες (PAH - πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες) βρέθηκε ότι τα σωματίδια που προέρχονται από καύση βιομάζας περιείχαν υψηλότερη περιεκτικότητα σε PAH από εκείνα που εκπέμπονται από άλλες πηγές.

Όταν ο άνθρωπος εκτίθεται σε ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια, τα οποία περιλαμβάνουν πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, ένα μεγάλο τμήμα (πιθανώς μεγαλύτερο του 80%) των εισπνεόμενων ενώσεων αναμένεται να εναποτεθεί στο επιθήλιο, δηλαδή τη «φόδρα» που ντύνει τους πνεύμονες, και να απορροφηθεί άμεσα από το αίμα. Επιπλέον, μικρό μέρος απορροφάται και μεταβολίζεται στην τραχεία και στους βρόγχους.

Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι ερευνητές έλαβαν δείγματα αιωρούμενων σωματιδίων από αστικές περιοχές της Θεσσαλονίκης απαλλαγμένες από κυκλοφοριακή ρύπανση και από σημεία της Εγνατίας, τα οποία χαρακτηρίζονται από έντονη κυκλοφοριακή ροή.

Η περίπτωση του Λονδίνου

Σύμφωνα με το www.greek-health.gr, η αιθαλομίχλη είναι ένα είδος ατμοσφαιρικής ρύπανσης που δημιουργείται από μείγμα καπνού και ομίχλης στον αέρα. Το συγκεκριμένο μείγμα περιέχει επιβλαβή σωματίδια, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό, ιδίως σε ευπαθή άτομα.

To Λονδίνο, από τη Ρωμαϊκή κιόλας εποχή, ήταν γνωστό για την ομίχλη του, η οποία όμως έγινε πολύ εντονότερη με την έλευση της βιομηχανικής εποχής το 18ο αιώνα, οπότε τα εργοστάσια απελευθέρωναν αέρια και τεράστιες ποσότητες επιβλαβών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Η αιθαλομίχλη, όμως, που εμφανίστηκε το 1952 είχε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αφού γινόταν αντιληπτή από την δυσάρεστη οσμή της και την κιτρινοκαφέ χροιά της, που διέφερε πολύ από την καθαρή λευκή ομίχλη των αγροτικών περιοχών και ονομάστηκε Smog, από συνδυασμό των λέξεων smoke (καπνός) και fog (ομίχλη).

Ο Δεκέμβριος του 1952

Ο Δεκέμβριος του 1952 ήταν πολύ βαρύς για το Λονδίνο. Λόγω του κρύου και των έντονων χιονοπτώσεων, οι Λονδρέζοι, προκειμένου να ζεσταθούν, έκαιγαν μεγάλες ποσότητες κάρβουνου (ορυκτού άνθρακα), με αποτέλεσμα τη δημιουργία πυκνού νέφους καπνού σε όλη την πόλη και τις γύρω περιοχές.

Υπό κανονικές συνθήκες, αυτό δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα, καθώς ο καπνός θα διασκορπιζόταν στην ατμόσφαιρα. Ωστόσο, τις συγκεκριμένες μέρες, σχηματίστηκε στην ατμόσφαιρα ένας αντικυκλώνας που έσπρωχνε τον αέρα προς τα κάτω, αυξάνοντας κατά πολύ τη θερμοκρασία του. Ο αέρας, δηλαδή, κοντά στο έδαφος ήταν ζεστότερος από εκείνον στα ψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας και έτσι δημιουργήθηκε η λεγόμενη 'θερμοκρασιακή αναστροφή'', δημιουργώντας ένα είδος φυσικού ''θερμοκηπίου'', με αποτέλεσμα να παγιδευτεί ο ζεστός καπνός που έβγαινε από τις καμινάδες, δημιουργώντας τελικά μια θανάσιμη τοξική παγίδα. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με την αυξημένη εκπομπή διαφόρων επιβλαβών ρύπων και την απόλυτη άπνοια, δημιούργησε ένα δηλητηριώδες νέφος αιθαλομίχλης, που κράτησε από τις 5 ως τις 9 Δεκεμβρίου του 1952.

Ένα σπάνιο φαινόμενο

Εκτός, πάντως, από τον καπνό των τζακιών, το φαινόμενο της αναστροφής είχε ως αποτέλεσμα να παγιδευτούν μικροσωματίδια και άλλοι ρύποι από βιομηχανίες και πετρελαιοκίνητα οχήματα, που οι άνεμοι είχαν μεταφέρει στο κέντρο από την ευρύτερη περιοχή του Λονδίνου. Το κάρβουνο που καιγόταν, όμως, στα τζάκια, περιείχε μεγάλη ποσότητα θείου, το οποίο με την καύση του εκλύει διοξείδιο του θείου, πρόδρομο μόριο για το σχηματισμό θειϊκού οξέος, μιας πολύ επικίνδυνης ένωσης για τον άνθρωπο. Έτσι, σε συνδυασμό και με άλλες μετεωρολογικές παραμέτρους, δημιουργήθηκε ένα στρώμα αιθαλομίχλης ύψους 100-200 μέτρων, ενώ απελευθερώνονταν στην ατμόσφαιρα τόνοι αιωρούμενων σωματιδίων, διοξειδίου του άνθρακα, υδροχλωρικού οξέος και άλλων βλαπτικών συστατικών.

Το στρώμα αυτό αιθαλομίχλης κάλυψε για τέσσερις ολόκληρες ημέρες το Λονδίνο και προκάλεσε το θάνατο τουλάχιστον 4.000 ανθρώπων (κατ' άλλους τα θύματα ξεπέρασαν τις 8.000), καθώς και σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα σε τουλάχιστον 100.000 άτομα. Η ορατότητα περιοριζόταν σε περίπου 5 μέτρα, οι πολίτες κυκλοφορούσαν την ημέρα με φανάρια, φορούσαν μαντήλια και ιατρικές μάσκες στα πρόσωπά τους, όλες οι επίγειες και εναέριες συγκοινωνίες σταμάτησαν, ενώ ακυρώθηκαν ακόμη και κινηματογραφικές προβολές και θεατρικές παραστάσεις, λόγω της αιθαλομίχλης που είχε διεισδύσει μέσα στις αίθουσες.

Οι επιστήμονες της εποχής υπολόγισαν ότι κάθε μία από τις συγκεκριμένες μέρες εκλύονταν περίπου 1.000 τόνοι σωματιδίων καπνού, 2.000 τόνοι διοξειδίου του θείου, 140 τόνοι υδροχλωρικού οξέος και, το πιο επικίνδυνο, 800 τόνοι θειϊκού οξέος. Tελικά, μετά από 4 μέρες αποπνικτικών φαινομένων, οι συνθήκες που δημιούργησαν το πρόβλημα άλλαξαν, ο άνεμος απομάκρυνε μέρος του νέφους, ενώ η δυνατή βροχή καθάρισε σε μεγάλο βαθμό την ατμόσφαιρα.

Oι επιδράσεις στην υγεία

Οι περισσότεροι από τους θανάτους προήλθαν από λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και υποξία (έλλειψη οξυγόνου), ως αποτέλεσμα της απόφραξης των αεραγωγών από το πύο, που δημιούργησαν οι τοξικές ενώσεις της αιθαλομίχλης. Οι κυριότερες λοιμώξεις που προκλήθηκαν είναι η βρογχοπνευμονία και η οξεία πυώδης βρογχίτιδα, ενώ τα περισσότερα από τα θύματα της θανατηφόρας ρύπανσης ήταν παιδιά και ηλικιωμένα ή ευπαθή άτομα. Επίσης, η μόλυνση προκάλεσε σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού ερεθισμούς στα μάτια, δυσφορία ή λιποθυμικές τάσεις.

Η λήψη μέτρων

Το γεγονός ότι εξαιτίας του φαινομένου βρήκαν το θάνατο τουλάχιστον 4.000 άτομα, οδήγησε την βρετανική κυβέρνηση στην προσωρινή απαγόρευση λειτουργίας τζακιών μέσα στην πόλη. Επίσης, τα επόμενα χρόνια, το 1956 και 1968, οι κυβερνήσεις θέσπισαν νέους νόμους για τον περιορισμό των ρύπων κάθε είδους, που εκπέμπονταν τόσο από τα νοικοκυριά, όσο και τα οχήματα και τις βιομηχανίες. Ειδικότερα, η σχετική νομοθεσία απαγόρευσε στους κατοίκους αστικών περιοχών και καίνε κάρβουνο στα τζάκια των σπιτιών τους, ενώ δόθηκαν κίνητρα ώστε τα νοικοκυριά, αλλά και οι βιομηχανίες να χρησιμοποιούν εναλλακτικά, λιγότερο ρυπογόνα, καύσιμα.

Η αιθαλομίχλη του 1952 (΄΄Great Smog of London΄΄) ήταν η μεγαλύτερη μόλυνση στην ιστορία της Μεγάλης Βρετανίας, αλλά και μία από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές καταστροφές της ανθρωπότητας.

www.imerisia.gr

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα