Τα σενάρια της γερμανικής κάλπης και η Ελλάδα

13:35 22/9/2013 - Πηγή: Antinews

Tι θα σημάνει για την Ελλάδα και την ευρωζώνη η επανάληψη ενός «Μεγάλου Συνασπισμού» Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών, κατά το πρότυπο του 2005-2009;

Πόσες πιθανότητες επιβίωσης έχει το απερχόμενο σχήμα Χριστιανοδημοκρατών-Ελευθέρων Δημοκρατών, με βάση τις αποθαρρυντικές δημοσκοπήσεις;

Τι αλλαγές θα φέρει η ορμητική είσοδος στο προσκήνιο των Εναλλακτικών «εχθρών του ευρώ», ειδικά σε περίπτωση που εκπορθήσουν την Μπούντεστανγκ;

Υπάρχει το παραμικρό ενδεχόμενο να φύγει η Μέρκελ

από την Καγκελαρία και να σχηματιστεί στη Γερμανία κυβέρνησης της Κεντροαριστεράς από δύο ή τρία κόμματα (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, Αριστερά);

Κάποιες απαντήσεις θα δοθούν απόψε, από τα γραφήματα στις οθόνες της ZDF και της ARD. Κάποιες άλλες όμως μπορεί να περιμένουν και εβδομάδες. Ιδίως αν η Γερμανία μπει στον αστερισμό πολιτικής αστάθειας λόγω του κόμματος του μάρκου, όπως πρόβλεψε η κρυστάλλινη σφαίρα του αρθρογράφου των «Financial Times», Βόλφγκανγκ Μινχάου.

Οι πιθανότεροι συνασπισμοί

1) ΜΕΓΑΛΟΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ. Χριστιανοδημοκρατική Ενωση/Χριστιανοκοινωνική Ενωση (CDU/SCU) + Σοσιαλδημοκράτες (SPD)

Οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές από την περίοδο 2005-2009, όταν δεν υπήρχε η κρίση. Γι’ αυτό στο φίνις της προεκλογικής εκστρατείας, τα δύο στρατόπεδα φρόντισαν να υπερτονίσουν τις διαφορές τους αντί για τα κοινά σημεία.

Έτσι, η Μέρκελ ξεκαθάρισε σε όλες τις ομιλίες της ότι η επιπλέον βοήθεια στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, που αναγκαστικά θα μπει στο τραπέζι το 2014, θα κριθεί με αντάλλαγμα τη συνέχιση της λιτότητας και την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Απέκλεισε κατηγορηματικά το «κούρεμα» χρέους, όπως και ο Σόιμπλε, αρνήθηκε να προσδιορίσει το ύψος της βοήθειας που θα χρειαστεί η Ελλάδα και καλλιέργησε το σενάριο της μείωσης επιτοκίων με παράταση αποπληρωμής του χρέους. Βέβαια, οι μεταρρυθμίσεις στις οποίες αναφέρεται συνεπάγονται αυστηρότερο έλεγχο του Βερολίνου στα δημοσιονομικά της Ελλάδας και άλλων χωρών, υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας και μόνιμη παρουσία των δανειστών στη χώρα. Αυτό δεν το είπε ευθέως η καγκελάριος, αλλά το ζήτησαν οι Γερμανοί βιομήχανοι ως όρο για την ανάληψη του ελληνικού χρέους από το Μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM).

H παραπάνω σκληρή γραμμή δεν συμβαδίζει με το ήπιο και φιλικότερο σχέδιο των Σοσιαλδημοκρατών για την Ελλάδα. Τόσο ο Πέερ Στάινμπρουκ όσο και οι πρώην καγκελάριοι Σρέντερ και Σμιτ συμφώνησαν ότι η αμείλικτη επιβολή λιτότητας στην Ελλάδα πρέπει να λάβει τέλος, ώστε η χώρα να αναπνεύσει και να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Ο Στάινμπρουκ είπε ανοιχτά στους Γερμανούς ότι οφείλουν να πληρώσουν για την ανάταξη της καθημαγμένης Ελλάδας, κυρίως μέσα από ένα δεύτερο Σχέδιο Μάρσαλ που θα δώσει έμφαση στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, αλλά και με αμοιβαιοποίηση του χρέους με έκδοση ευρωομολόγων.

Προφανώς, αν χρειαστεί, οι δύο πλευρές θα αναγκαστούν να λειάνουν τις διαφορές τους. Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και οι άλλες χώρες με μεγαλύτερη ή μικρότερη ανάγκη βοήθειας (Κύπρος, Σλοβενία, Ισπανία, Ιταλία κ.λπ.) θα βγουν έστω και οριακά ωφελημένες από την επιρροή των Σοσιαλδημοκρατών. Το πόσο θα τις ανακουφίσει η παρουσία τους στην κυβέρνηση θα φανεί σύντομα στην πράξη.

Κρίσιμο ρόλο πάντως θα παίξει σε ποιον θα ανατεθεί το υπουργείο Οικονομικών. Το διεκδικούν ο «αριστερόστροφος» πρόεδρος του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και ο κοινοβουλευτικός επικεφαλής Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, αλλά η Μέρκελ μάλλον προορίζει για διάδοχο του Σόιμπλε το μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, Γιοργκ Ασμουσεν, που διαπραγματεύεται ήδη με την ελληνική πλευρά.

2) ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΔΕΞΙΑΣ. CDU/CSU + Eλεύθεροι Δημοκράτες (FDP)

Για να παραφράσουμε τον Δάντη, καμιά ελπίδα για τους κολασμένους της ευρωζώνης! Οι Φιλελεύθεροι βαρόνοι (Ρέσλερ, Μπρούντερλε, Βεστερβέλε) είναι εξαιρετικά επιθετικοί απέναντι στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες. Ζητούν απαρέγκλιτη εφαρμογή των προγραμμάτων λιτότητας και συμμαχούν με την επιθετικότερη πλευρά του γερμανικού τραπεζιτικού-βιομηχανικού κεφαλαίου, στην επιδίωξή του να προωθήσει τα οικονομικά του συμφέροντα στην ευρωπαϊκή περιφέρεια.

Όπως είναι φυσικό, το FDP θα ζητήσει «τον ουρανό με τα άστρα» από την Ελλάδα για να συναινέσει σε τρίτο πακέτο βοήθειας –φτάνοντας ως τα όρια της εκχώρησης της εθνικής κυριαρχίας. Οι ακραίοι εκπρόσωποι του γερμανικού κεφαλαίου θα μπλοκάρουν κάθε φιλολαϊκό μέτρο και στην ίδια τη Γερμανία, όπως οι αυξήσεις φόρων στους πλούσιους και η καθιέρωση κατώτατου ημερομισθίου, που ζητούν οι Σοσιαλδημοκράτες.

3) Λιγότερο πιθανοί συνασπισμοί

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑΣ. SPD+ Πράσινοι

Και οι δύο πλευρές θα επιθυμούσαν διακαώς να συγκυβερνήσουν, όπως επί εποχής Σρέντερ, αλλά οι καλές μέρες της Κεντροαριστεράς ανήκουν στο παρελθόν (1998-2005). Διατηρούν βέβαια την εξουσία σε 6 από τα 16 γερμανικά κρατίδια, αλλά σε εθνικό επίπεδο με το ζόρι συγκεντρώνουν από κοινού 36%-38%.

Οπωσδήποτε η Ελλάδα θα είχε υψηλές προσδοκίες από έναν τέτοιο συνασπισμό. Οι «Κοκκινο-πράσινοι» συμφωνούν ότι η Γερμανία πρέπει να χαλαρώσει τα λουριά στον ευρωπαϊκό Νότο και να αναλάβει μέρος του ευρωπαϊκού χρέους – έστω κι αν η πρόταση έχει πολλά θολά σημεία και δεν είναι σίγουρο αν θα την εφάρμοζαν στην πράξη. Έτσι κι αλλιώς, μάλλον δεν θα τους δοθεί η ευκαιρία.

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ. CDU/CSU+ Πράσινοι

Το αταίριαστο αυτό ζευγάρι συγκυβέρνησε για λίγο στο Αμβούργο (2008-2010), αλλά τους χωρίζουν περισσότερα από όσα τους ενώνουν. Η ίδια η Μέρκελ δεν έκλεισε εντελώς την πόρτα μιας τέτοιας συνεργασίας, που έγινε ευκολότερη μετά την απόφασή της να εγκαταλείψει την πυρηνική ενέργεια λόγω του ατυχήματος στη Φουκουσίμα.

Ωστόσο, παρά τη ρεαλιστική στροφή των Πρασίνων και τη σταδιακή μετάλλαξή τους σε κόμμα των «σκεπτόμενων πλουσίων», η κοινωνική τους ατζέντα και η ροπή τους για χαλάρωση της μέγκενης στην ευρωζώνη καθιστούν δύσκολη τη συνύπαρξη με ένα κόμμα όπως οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ, που έχει για σημαία τη διαρκή λιτότητα και την καταπολέμηση του πληθωρισμού.

4) Εντελώς απίθανοι συνασπισμοί

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ. SPD+Πράσινοι+Die Linke (Αριστερά)

Η Αριστερά (Die Linke) θέλει, οι άλλοι όχι. Με εμφανή ενόχληση απορρίπτει ο Πέερ Στάινμπρουκ την επίθεση φιλίας του ηγέτη της Αριστεράς, Μπερντ Ρίξινγκερ, που τον καλεί να συνεργαστούν στην κυβέρνηση για «να διώξουν τη Μέρκελ». Η καγκελάριος και ο Ρέσλερ χρησιμοποιούν σαν μπαμπούλα τους πρώην κομμουνιστές, που ανεβαίνουν στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, μεταξύ άλλων και για τη στάση τους στο θέμα της Συρίας. Εκεί στρίμωξαν τη Μέρκελ υποχρεώνοντάς τη να ομολογήσει ότι παλαιότερα είχε πουλήσει χημικά στο καθεστώς Ασαντ.

Η ηγεσία της Linke βρέθηκε σε προστριβές με τον ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα του κατοχικού δανείου, ενώ ζητά να πληρώσουν την κρίση οι Έλληνες πλούσιοι με το 50% της περιουσίας τους. Καταψηφίζει σταθερά τα πακέτα βοήθειας στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τους Χριστιανοδημοκράτες και φιλελεύθερους αντάρτες. Σε περίπτωση εισόδου των πρώην κομμουνιστών σε μια γερμανική κυβέρνηση, είναι βέβαιο ότι θα … τρελαίνονταν τα ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια και ο Μάριο Ντράγκι θα θωράκιζε το κτίριο της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη.

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ «ΚΕΝΤΡΟ-ΑΡΙΣΤΕΡΟ-ΔΕΞΙΑΣ». SPD+Πράσινοι+FDP

Αφενός η σκληρή, νεοφιλελεύθερη ατζέντα του κόμματος του Φίλιπ Ρέσλερ και αφετέρου τα… κουκιά που δεν βγαίνουν με τίποτε καθιστούν ανέφικτη την κυβέρνηση των συστημικών μεν, πλην εντελώς αταίριαστων αυτών κομμάτων.

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ Χ: Το κόμμα του μάρκου

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Nτιρκ Σουμάχερ, πρόβλεψε πως όσο καλύτερο αποτέλεσμα πετύχει η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) με τόσο λιγότερο ζήλο θα προωθήσουν τα κεντροδεξιά κόμματα την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Η δυσπιστία σημαντικού κομματιού των Γερμανών στους ευρωπαϊκούς θεσμούς δεν φαίνεται μόνο από το 5% του «κόμματος του μάρκου» στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, αλλά και από εξειδικευμένα γκάλοπ, που εμφανίζουν περίπου τους μισούς Γερμανούς αντίθετους στην εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με την «Deutsche Welle», αν το ευρωφοβικό κόμμα του Μπερντ Λούκε μπει στη Βουλή, θα αποτελέσει πόλο έλξης για τους ουκ ολίγους ευρωσκεπτικιστές της CDU και του FDP, πολλαπλασιάζοντας τα «όχι» στα επόμενα πακέτα στήριξης της Ελλάδας και άλλων χωρών.

Η ενίσχυση των ευρωσκεπτικιστών λαϊκιστών (που, σημειωτέον, δεν φέρουν τη ρετσινιά της Ακροδεξιάς και ψηφίζονται σε σημαντικό βαθμό από παλαιούς ψηφοφόρους της Αριστεράς) ίσως αποσταθεροποιήσει δυσανάλογα το πολιτικό τοπίο, βοηθούσης και της κρίσης.

Οι περισσότεροι από τους σημερινούς δυνητικούς ψηφοφόρους των «Εναλλακτικών» προέρχονται από την Κεντροδεξιά, όμως ένας στους δέκα είχε ψηφίσει στο παρελθόν τη Linke κι ένα μικρότερο ποσοστό Σοσιαλδημοκράτες/Πράσινους.

Τις τελευταίες μέρες είδαν το φως σενάρια συνεργασίας των ευρωσκεπτικιστών με τη Μέρκελ και τους Φιλελεύθερους, που έσπευσαν να κόψουν μαχαίρι οι κομματικές ηγεσίες. Τα όργανα της CDU έβαλαν πάγο στον πρωθυπουργό της Εσης, Φόλκερ Μπούφερ (που διεκδικεί σήμερα την επανεκλογή του) επειδή άνοιξε παράθυρο συνεννόησης με την AfD, ενώ και ο Φίλιπ Ρέσλερ απέρριψε κάθε ιδέα συνεργασίας με τους εχθρούς του αγαπημένου του ευρώ.

Γιάννης Παπαδάτος, στον «Τύπο της Κυριακής»