Τι γυρεύει ένας Κινέζος πρόεδρος στο Νταβός;

16:38 16/1/2017 - Πηγή: Antinews

Ο ηγέτης της Κίνας είναι ένας ένθερμος εθνικιστής στο ρόλο του "σημαιοφόρου" της παγκοσμιοποίησης, γράφει ο Andrew Browne.

Η εμφάνιση του κινέζου πρόεδρου μεταξύ των παγκόσμιων ελίτ στο Νταβός φέτος φαίνεται παραδόξως κατάλληλη, λόγω των αμφιβολιών που αντιμετωπίζει το έργο της παγκοσμιοποίησής τους στον απόηχο του Brexit και της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Σι Τζινπίνγκ θα είναι μοιάζει περίεργος γύρω από τους κοσμοπολίτες που συγκεντρώνονται κάθε χρόνο στο ελβετικό θέρετρο των Άλπεων. Ο

πολιτικός επιστήμονας του Χάρβαρντ Σάμιουελ Χάντινγκτον διέδωσε τον ειρωνικό όρο "Οι άντρες του Νταβός " για να περιγράψει το είδος: πιο άνετοι με την μεταξύ τους παρέα από ότι με τους συμπατριώτες τους, με περισσότερο ενδιαφέρον για την ανθρωπότητα από ότι για τις τοπικές τους κοινότητες.

Ο πρώτος κινέζος αρχηγός κράτους που πηγαίνει στο Νταβός είναι ακριβώς το αντίθετο: είναι ένας σκληροπυρηνικός εθνικιστής. Και ενώ η χώρα του έχει ωφεληθεί περισσότερο από κάθε άλλη, ως αποτέλεσμα μιας δραματικής αλλαγής στην κατανομή του παγκόσμιου πλούτου από τις πλούσιες βιομηχανικές χώρες προς τις αναδυόμενες οικονομίες -μια διαδικασία που έχει βγάλει εκατοντάδες εκατομμύρια Κινέζους από τη φτώχεια- η στάση του απέναντι στην παγκοσμιοποίηση είναι βαθιά διφορούμενη. Ωστόσο, ο Σι θα παρουσιαστεί πιθανότατα στο πλήθος του Νταβός ως μεγάλος υπερασπιστής της παγκοσμιοποίησης. Ενάντια σε τι, ακριβώς; Η πλουσιότερη ειρωνεία στην προγραμματισμένη εμφάνιση του Σι είναι ότι μοιράζεται έναν σκεπτικισμό σχετικά με την παγκοσμιοποίηση με τους Δυτικούς ψηφοφόρους, οι οποίοι φαίνεται να ξεφορτώνονται πολλά από τα πιο αγαπημένα ιδεώδη του, πολιτιστικά αλλά και οικονομικά.

Ιδιαίτερα απεχθάνεται τις πιο ηθικολόγες ελίτ και τις φιλελεύθερες αξίες τους, αυτούς τους "καλοαναθρεμμένους ξένους που δεν έχουν τίποτα καλύτερο να κάνουν από το να ανακατεύονται στις υποθέσεις μας", όπως ο ίδιος το έθεσε σε μια σπάνια στιγμή στο Μεξικό πριν αναλάβει την εξουσία, σύμφωνα με ένα διπλωματικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε από το WikiLeaks. "Η Κίνα, κατ 'αρχάς, δεν εξάγει επανάσταση. Δεύτερον, εξάγει φτώχεια και πείνα. Τρίτον, προκαλεί προβλήματα για σας", είπε κατά τη διάρκεια ενός γεύματος.

Αυτού του είδους η εχθρότητα είναι ο λόγος που αρκετοί Κινέζοι αναλυτές των οποίων οι απόψεις αντανακλούν την επίσημη σκέψη, εμφανίζονται απροσδόκητα αισιόδοξοι για τις προοπτικές της προεδρίας Τραμπ: τον θεωρούν αδελφή ψυχή. Σίγουρα, η πρόσφατη υποστήριξη του Τραμπ στην Ταϊβάν τους κρατά σε επαγρύπνηση, όπως και οι απειλές του να ξεκινήσει έναν εμπορικό πόλεμο. Αλλά παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι, ότι ο Νεοϋορκέζος μαγαλομεσίτης θα πράξει ως πρακτικός επιχειρηματίας, κάποιος που καταλαβαίνει εξίσου τους κινδύνους στην εθνική συνοχή από την πορεία μιας ελίτ προς την παγκοσμιοποίηση, που έχει αφήσει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού πίσω.

Η παγκοσμιοποίηση πρέπει να εφευρεθεί εκ νέου, δήλωσε ο Σι κατά τη σύνοδο κορυφής Ασίας-Ειρηνικού στα τέλη του περασμένου έτους, για να γίνει "πιο ανθεκτική, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς, έτσι ώστε οι άνθρωποι να πάρουν ένα δίκαιο μερίδιο από τα οφέλη της και να δουν ότι έχουν ένα μερίδιο σε αυτήν".

Παρά το γεγονός ότι, στυλιστικά, η προσωπικότητα του Σι έρχεται σε αντίθεση με την ευφορία του Τραμπ, οι πλατφόρμες τους είναι εντυπωσιακά όμοιες. Και οι δύο βάζουν πρώτα τη χώρα. Το "Να κάνουμε την Αμερική σπουδαία και πάλι" απηχεί το μεγάλο θέμα του Σι για το "Κινεζικό όνειρο". Αυτό οδηγεί κάποιους σημαντικούς στοχαστές στο Πεκίνο να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι ο Τραμπ θα υποβαθμίσει το είδος της παγκοσμιοποίησης που προωθούν οι ΗΠΑ και που τρομοκρατεί το Πεκίνο -μία ενεργή ατζέντα που υπέθαλψε τις λεγόμενες επαναστάσεις των χρωμάτων και την αλλαγή του καθεστώτος στη Μέση Ανατολή και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Σι θέλει να θέσει την παγκοσμιοποίηση σε μια ριζικά διαφορετική κατεύθυνση. Αισθάνεται άβολα με το οικονομικό όραμα ενός κόσμου χωρίς σύνορα, παρά το γεγονός ότι η Κίνα βάσισε ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης ευημερίας της συμμετέχοντας στις διασυνοριακές αλυσίδες παραγωγής και φιλοξενώντας ξένες επενδύσεις. Σήμερα, το άνοιγμα αυτό αναμιγνύεται αμήχανα με τον κινεζικού στιλ κρατικό καπιταλισμό. Ο Σι συσσωρεύει κρατικές επιχειρήσεις, ενώ συμπιέζει τις πολυεθνικές στον τομέα της τεχνολογίας.

Όσο για την πολυπολιτισμικότητα; Η Κίνα του Σι τονίζει ξεδιάντροπα την εθνική ταυτότητα με βάση τη φυλή, μια προοπτική που οι επικριτές από το Θιβέτ, οι ως επί το πλείστον μουσουλμάνοι Ουιγούροι και άλλες εθνικές μειονότητες θεωρούν ως κινεζικό σοβινισμό του Χαν. Πάνω απ 'όλα, ο Σι επιμένει στην απόλυτη κρατική κυριαρχία. Η κυβέρνησή του τάσσεται εναντίον των Δυτικών "εχθρικών δυνάμεων" που φέρεται να σχεδιάζουν την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος, και έχει γίνει μια παγκόσμια πρωταθλήτρια της "κυριαρχίας στο διαδίκτυο" για να εξασφαλίσει τα ψηφιακά σύνορα και τον έλεγχο της δυνητικά ανατρεπτικής ροής πληροφοριών.

Πέρυσι, ο Σι πήρε επικεντρώθηκε στις διακρατικές ΜΚΟ, μεταξύ των πρωτοπόρων της παγκοσμιοποίησης, βάζοντάς τες όλες υπό τον έλεγχο της αστυνομίας.

Φυσικά, ο Σι δεν επιθυμεί να δει το σύνολο του έργου της παγκοσμιοποίησης να απειλείται. Περισσότερο από ποτέ, η Κίνα χρειάζεται ισχυρές εξαγωγές και εισροές επενδύσεων, καθώς η οικονομία της συρρικνώνεται και το κεφάλαιο φεύγει από τη χώρα. Στο Νταβός, θα βάλει την υπογραφή του στο "Μία ζώνη, ένας δρόμος", μια πρωτοβουλία για την κατασκευή εμπορικών υποδομών -λιμάνια, σιδηρόδρομοι, επικοινωνιακά δίκτυα- και χερσαίων και θαλάσσιων διαδρομών μεταξύ Ασίας και Ευρώπης μέσω της Κεντρικής Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Ακόμα και αυτό το φιλόδοξο συνολικό σχέδιο, όμως, έρχεται με μια σημαντική προειδοποίηση: η πρόθεση του δεν είναι τόσο πολύ να καταρρεύσουν τα εθνικά σύνορα, όσο να τραβήξει τις γειτονικές χώρες στη γεωπολιτική τροχιά της Κίνας και να ανοίξει νέες αγορές για τα βιομηχανικά πλεονάσματα του.

Τελικά, η Κίνα έχει κεντρική θέση στην κοσμοθεωρία του Σι. Στο κοινό του, των "Αντρών του Νταβός", θα επιχειρήσει ένα αντιφατικό, αλλά τολμηρό κατόρθωμα: θα παρουσιαστεί ως σωτήρας της παγκοσμιοποίησης, ενώ χορεύει πάνω στον τάφο της.

wsj.com

Διαβάστε περισσότερα