Τι σημαίνει η απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τη Συρία

17:20 15/3/2016 - Πηγή: Antinews

"Εξετελέσθη η αποστολή" του Βλαντιμίρ Πούτιν; Σε μια αιφνιδιαστική κίνηση, ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι είχε διατάξει την απόσυρση αυτού που αποκαλεί "το κύριο μέρος" του ρωσικού στρατιωτικού σώματος από τη Συρία, δηλώνοντας ότι "το καθήκον πρώτα ... ο ρωσικός στρατός το έχει, συνολικά, εκπληρώσει". Ο Πούτιν απηύθυνε επίσης έκκληση για εντατικοποίηση της διπλωματικής διαδικασίας, την οποία, μετά από δύο εβδομάδες

σχετικής ηρεμίας στη συριακή σύγκρουση, επανέλαβε επίσης τη Δευτέρα.

Αλλά τι ακριβώς πέτυχε η παρέμβαση της Ρωσίας; Και τι θα συμβεί όταν οι ρωσικές δυνάμεις αποσυρθούν; Το πιο σημαντικό και άμεσο αποτέλεσμα της στρατιωτικής επέμβασης της Ρωσίας ήταν να ενισχύσει το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ, ο οποίος φέρει μεγάλη ευθύνη για το μακελειό που υπέστη ο λαός της Συρίας. Τι να παραμείνει ο Άσαντ στην εξουσία, και να διατηρηθεί η στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας στη Συρία, ήταν πάντα ο πρωταρχικός λόγος για την παρέμβαση της Ρωσίας.

Αλλά αυτή η "επιτυχία", αν μπορούμε να την ονομάσουμε έτσι, ήρθε με ένα εκπληκτικό κόστος. Οι βάναυσες τακτικές του καθεστώτος Άσαντ -που κυμαίνονται από τη ρίψη βομβών βαρελιού κατά του άμαχου πληθυσμού ως τη χρήση χημικών όπλων- έχουν αφήσει κοντά στο μισό εκατομμύριο νεκρούς και ανάγκασαν πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού των 22 εκατομμυρίων Σύρων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ωστόσο, απέχοντας πολύ από το να περιορίσει τις θηριωδίες, η πεντάμηνη παρέμβαση της Ρωσίας ενέτεινε τη βία, τόσο με τον βομβαρδισμό των δυνάμεων της αντιπολίτευσης όσο και με την άρνηση τροφίμων και φαρμάκων σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη. Ο Άσαντ παραμένει στην εξουσία, με μεγαλύτερη ασφάλεια τώρα από ό,τι πριν από την παρέμβαση της Ρωσίας, αλλά με ένα εξαιρετικά υψηλό κόστος για το λαό της Συρίας, χιλιάδες από τους οποίους έχουν επιλέξει να εγκαταλείψουν τη χώρα και όχι να μείνουν.

Μια δεύτερη συνέπεια της παρέμβασης της Ρωσίας ήταν να επιταχυνθούν οι προσπάθειες για τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την έναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι η ανακοίνωση του Πούτιν έρχεται την ίδια ημέρα που οι ειρηνευτικές συνομιλίες στη Γενεύη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ επαναλαμβάνονται -και αφού η αμερικανο-ρωσική συμφωνία κατάπαυσης του πυρός έδειξε σημάδια αντοχής. Η σχετική ησυχία στην πρώτη γραμμή, σε συνδυασμό με την επανέναρξη της διπλωματίας, επιτρέπει στον Πούτιν να στραφεί από τον ρόλο του δημιουργού πολέμου στον ρόλο του ειρηνοποιού.

Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αμφιβάλλουμε ότι η διπλωματία θα πετύχει -ή ακόμα και ότι η κατάπαυση του πυρός θα κρατήσει. Η Ρωσία αφήνει τη Συρία εξίσου βαθιά διχασμένη πολιτικά και εδαφικά, όσο και όταν παρενέβη στη χώρα το Σεπτέμβριο. Τα στρατιωτικά κέρδη της Ρωσίας για λογαριασμό του Άσαντ αφήνουν τον ισχυρό άνδρα της Ρωσίας σε καλύτερη θέση, αλλά η αντιπολίτευση παραμένει ανένδοτη όπως και πριν, ότι δεν υπάρχει πολιτική λύση με τον Άσαντ στην εξουσία. Το πολιτικό αδιέξοδο που προκύπτει πιθανότατα θα οδηγήσει σε επανάληψη της βίας, ίσως και νωρίτερα μάλιστα αφού η στρατιωτική υποστήριξη του Άσαντ αποσύρθηκε.

Η τελική συνέπεια της παρέμβασης του Πούτιν ήταν η επιστροφή της Ρωσίας ως κύριος παίκτης στην παγκόσμια διπλωματική σκηνή. Η παρέμβαση δεν άφησε άλλη επιλογή στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι από το να διαπραγματευθεί άμεσα με τη ρωσική ηγεσία. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες δεν θα είχαν ξαναρχίσει αν δεν ασκούσαν πίεση η Ρωσία και οι ΗΠΑ σε όλα τα μέρη. Ομοίως, η κατάπαυση του πυρός που τέθηκε σε ισχύ πριν από δύο εβδομάδες ήταν το προϊόν μιας συμφωνίας ΗΠΑ-Ρωσίας. Ενώ η Μόσχα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κυρώσεις, λόγω της παρέμβασης της στην Ουκρανία, ο Πούτιν μπορεί να κοιτάξει πίσω σε αυτή την τελευταία χρήση στρατιωτικής βίας και να διαπιστώσει ότι τον έκανε και πάλι ένα παγκόσμιο παίκτη.

Αλλά αν η Ρωσία έχει επιτύχει κάποια κέρδη παρεμβαίνοντας, πόσο θα διαρκέσουν; Εδώ, έχουμε λόγους να αμφιβάλουμε για το πόσο θα διαρκέσουν τα επιτεύγματα. Οι βασικές αρχές της Συρίας δεν έχουν αλλάξει και τόσο πολύ. Η αντιπολίτευση στο καθεστώς Άσαντ παραμένει πιο ισχυρή από ποτέ, από σουνιτικές, κουρδικές και ισλαμιστικές δυνάμεις. Και χωρίς την άμεση βοήθεια της Ρωσίας, η αντιπολίτευση μόνο θα αυξηθεί. Η προοπτική η Συρία να χωριστεί σε τρεις ή περισσότερες οντότητες, μία δυτικά των Αλεβιτών, μία κουρδική βόρεια και μία ανατολικά των σουνιτών (με μεγάλο μέρος της να κυριαρχείται από τους ισλαμιστές) -είναι τόσο πραγματική όσο ήταν και πριν από την παρέμβαση της Ρωσίας. Και ενώ η Μόσχα μπορεί να έχει μια θέση στο τραπέζι, η ικανότητά της να παραδώσει τον Άσαντ θα μειωθεί από την απόφαση να αποσύρει το μεγαλύτερο μέρος των στρατιωτικών της δυνάμεων.

Η περιπέτεια του Πούτιν στη Συρία μπορεί να ενίσχυσε το χέρι της Μόσχας, τουλάχιστον προσωρινά. Αλλά όσον αφορά το μέλλον της Συρίας, η δήλωση του ρώσου προέδρου ότι η "αποστολή εξετελέσθη" δεν μπορεί να είναι πιο μόνιμη από αυτή ενός προηγούμενου Αμερικανού προέδρου που πρόφερε αυτά τα λόγια λίγους μήνες μετά την έναρξη του πολέμου στο Ιράκ τον Μάιο του 2003.

ft.com

Διαβάστε περισσότερα