Το χρέος της Κίνας είναι σαν ωρολογιακή βόμβα

08:57 12/7/2011 - Πηγή: Antinews

Η εκπληκτική οικονομική επαναφορά της Κίνας μετά τη παγκόσμια κρίση του 2008-09, αποτελεί αντικείμενο φθόνου αλλά και απορίας για τον υπόλοιπο κόσμο. Αντί για ύφεση, η οικονομία της Κίνας αναπτύσσεται γοργά, και μάλιστα το μόνο από το οποίο κινδυνεύει είναι η υπερθέρμανση, σε αντίθεση με τη στασιμότητα της οικονομίας της Δύσης. Πως τα καταφέρνουν οι Κινέζοι;Ίσως οι θαυμαστές του κινεζικού μοντέλου να έχουν τελικά δίκιο. Το Πεκίνο μάλλον έχει ανακαλύψει τη συνταγή της οικονομικής επιτυχίας, που διαφεύγει της Δύσης. Η απάντηση όμως σε αυτό το μυστήριο

δόθηκε (εν μέρει) τον περασμένο Ιούνιο από τη κυβέρνηση του Πεκίνου. Το μυστικό είναι ότι η ύφεση αποφεύχθηκε μέσω τεράστιου τραπεζικού δανεισμού στις τοπικές κυβερνήσεις, οι οποίες προχώρησαν σε μαζικές δαπάνες στις υποδομές των περιοχών τους. Αν θυμηθούμε τα αίτια της κρίσης που έπληξε τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, το πιο σημαντικό ήταν το λεγόμενο credit boom (πιστωτικό μπαμ), με υπερβολικό δανεισμό ο οποίος οδήγησε στη φούσκα των ακινήτων και στην υπερκατανάλωση. Η Κίνα επλήγη από κάτι παρόμοιο, με μια διαφορά: Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους που δημιουργήθηκε, κατέληξε στον τομέα των υποδομών, και όχι στη κατανάλωση. Αυτό είναι το μυστικό της κινεζικής επιτυχίας.Με βάση τα επίσημα στοιχεία, οι τοπικές κυβερνήσεις συσσώρευσαν χρέη ίσα με $1.65 τρισ. το 27% δηλαδή του κινεζικού ΑΕΠ για το 2010. Είναι πιθανόν, το συνολικό ποσό να είναι ακόμη πιο μεγάλο. Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, που είναι η κεντρική τράπεζα της χώρας, υπολόγισε πρόσφατα πως το χρέος των τοπικών κυβερνήσεων είναι ύψους 14 τρισεκατομμυρίων RMB, δηλαδή 30% μεγαλύτερο από αυτό που αναφέρεται παραπάνω.Σ` αυτό το σημείο ανακύπτουν μερικά ενδιαφέροντα ερωτήματα. Αποδεικνύεται ότι τα δημοσιονομικά της Κίνας δεν είναι τόσο καλά όσο νομίζαμε. Στα χαρτιά, η αναλογία χρέους/ΑΕΠ είναι 20%, κάτι που καθιστά τη χώρα παράδειγμα προς μίμηση σε  σχέση με τη σπάταλη Δύση. Αν όμως συνυπολογίσουμε κάποιες κρατικές υποχρεώσεις που συνήθως θεωρούνται δημόσιο χρέος, τότε τα πράγματα αλλάζουν εις βάρος της κινεζικής εικόνας. Αν συμπεριλάβουμε τα χρέη των τοπικών κυβερνήσεων, τα ομόλογα των κρατικών τραπεζών, τα σιδηροδρομικά ομόλογα, κλπ. τότε βλέπουμε πως το συνολικό χρέος αποτελεί το 70-80% του ΑΕΠ, που ισοδυναμεί περίπου με τα αντίστοιχα των ΗΠΑ και Βρετανίας. Και αφού το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρέους δημιουργήθηκε τη τελευταία δεκαετία, τότε η Κίνα βαδίζει σε ένα δύσκολο δρόμο, ειδικά όταν θα επιβραδυνθεί η ανάπτυξή της, κάτι που είναι αναμενόμενο μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια.Το δεύτερο ερώτημα είναι αν οι τοπικές κυβερνήσεις μπορούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Αν έριξαν τα χρήματα που δανείστηκαν σε στέρεες υποδομές που μπορούν να παράγουν εισόδημα, κανένα πρόβλημα. Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να έχει γίνει. Συνήθως τα έργα που κατασκευάστηκαν, βασίστηκαν σε λίγα μόνο χρήματα από πλευράς των τοπικών αυτοδιοικήσεων, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του κόστους κατασκευής τους προέρχεται από δανεισμό. Αυτό καθιστά την εξυπηρέτηση των δανείων μια εξαιρετικά