Το χρονικό ενός ψυχροπολεμικού κλίματος

08:46 4/9/2013 - Πηγή: Antinews

Εν όψει της συνόδου κορυφής της G20, το κλίμα θυμίζει παλιότερες εποχές, σχολιάζει ο Peter Baker.

Λίγες μέρες προτού ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακτήσει την προεδρία της Ρωσίας το περασμένο έτος, ο πρόεδρος Ομπάμα έστειλε τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας στη Μόσχα. Ο Ομπάμα είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο με τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ και ήθελε να τη διατηρήσει. Οι ελπίδες, όμως, γρήγορα διαψεύστηκαν, όταν ο Πούτιν κάθισε με τον αμερικανό σύμβουλο Τομ

Ντόνιλον που τον επισκέφθηκε στην πολυτελή προεδρική κατοικία του, έξω από τη Μόσχα. Αντί να μιλήσει για συνεργασία, ο Πούτιν άνοιξε τη συνεδρίαση με μια απότομη πρόκληση, υπογραμμίζοντας τη βαθιά καχυποψία του για τις αμερικανικές φιλοδοξίες: «Πότε σκοπεύετε να αρχίσετε να βομβαρδίζετε τη Συρία;» ρώτησε δηκτικά. Εκείνη την εποχή, ο Ομπάμα δεν είχε σχέδια για στρατιωτική ανάμειξη στον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται στην καρδιά της Μέσης Ανατολής , αλλά ο Πούτιν δεν το πίστευε αυτό. Κατά την άποψή του, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήθελαν μόνο να αναμιγνύονται σε μέρη όπου δεν είχαν καμιά δουλειά, υποθάλποντας επαναστάσεις με σκοπό την εγκατάσταση κυβερνήσεων φιλικών προς τη Ουάσιγκτον.

Η συνάντηση πριν από 16 μήνες έθεσε τις βάσεις για ένα νέο, τεταμένο κεφάλαιο στις ρωσο- αμερικανικές σχέσεις, αυτό που θα παρουσιαστεί δημοσίως στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου, όταν ο Ομπάμα ταξιδέψει στην Αγία Πετρούπολη για τη σύνοδο κορυφής της G20 που φιλοξενείται από τον Πούτιν. Παρά το γεγονός ότι ο Ομπάμα δεν είχε καμία πρόθεση να βομβαρδίσει τη Συρία το περασμένο έτος, το Σάββατο είπε ότι είναι υπέρ της στρατιωτικής δράσης εναντίον των συριακών δυνάμεων, όχι για να καθαιρέσει την κυβέρνηση του Άσαντ, συμμάχου των Ρώσων, αλλά ως αντίποινα για την χρήση χημικών όπλων στους πολίτες του – ένας ισχυρισμός που ο Πούτιν χαρακτήρισε «απόλυτη ανοησία» που δικαιολογεί την αμερικανική επέμβαση .

Ενώ ήταν απόφαση του Κρεμλίνου τον περασμένο μήνα να προσφέρει άσυλο στον Έντουαρντ Σνόουντεν, τον πληροφοριοδότη της NSA, που τελικά οδήγησε τον Ομπάμα να ματαιώσει μία ξεχωριστή προσωπική συνάντηση που είχε προγραμματιστεί με τον Πούτιν ενόσω ήταν στη Ρωσία, ο πυρήνας του σχίσματος δεν αφορά τόσο αυτή την υπόθεση, όσο τις ριζικά διαφορετικές κοσμοθεωρίες που προκύπτουν από τη διαμάχη της Συρίας. Σε περίπτωση που ο Ομπάμα αισθάνεται υποχρεωμένος να αναλάβει δράση για να περιορίσει τη χρήση μη συμβατικών όπλων, ο Πούτιν βλέπει τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό να τίθεται και πάλι σε λειτουργία.

Η ιστορία της πολιτικής «επανεκκίνησης» απέναντι στη Ρωσία είναι μια περιπτωσιολογική μελέτη για το πώς ο μεθυστικός ιδεαλισμός της πρώτης θητείας του Ομπάμα έχει δώσει τη θέση του στην απογοήτευση της δεύτερης θητείας. Οι επικριτές λένε ότι ήταν αφελές να σκεφτεί κανείς ότι θα μπορούσε πραγματικά να κάνει κοινό μέτωπο με τη Μόσχα. Βοηθοί του λένε ότι ήταν καλύτερα να προσπαθήσουν από το να μην κάνουν τίποτα και ότι η πολιτική απέδωσε απτές επιτυχίες στον έλεγχο των εξοπλισμών, του εμπορίου και της στρατιωτικής συνεργασίας.

Ο Ομπάμα περίμενε περισσότερα όταν έφτασε στο Λονδίνο τον Απρίλιο του 2009 για μια συνάντηση της G20 και την πρώτη του συνάντηση με τον Μεντβέντεφ. Οι δύο τους κάθισαν μαζί και διαπίστωσαν ότι είχαν πολλά κοινά -και οι δύο ήταν ηγέτες νέας γενιάς, είχαν σπουδάσει νομικά, δεν τους βάραινε το παρελθόν, έβλεπαν τους εαυτούς τους περισσότερο ως πραγματιστές παρά ως ιδεολόγους. Και ενώ ήταν σαφές ότι ο Πούτιν , πρωθυπουργός τότε, ήταν η πρωταρχική μορφή, ο Ομπάμα αποφάσισε να ενισχύσει τον Μεντβέντεφ με την ελπίδα ότι τελικά θα αναδυθεί ως η πραγματική δύναμη.

Η θεωρία, που προωθήθηκε από συμβούλους όπως ο Ντόνιλον και ο Μάικλ ΜακΦολ, τότε σύμβουλος του προέδρου για θέματα Ρωσίας, ήταν ότι μετά την ρήξη του 2008 για τον πόλεμο της Ρωσίας με τη Γεωργία, υπήρχαν ευκαιρίες για συνεργασία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Αυτό δεν θα σήμαινε ότι δεν θα υπήρχαν πλέον διαφωνίες, αλλά θα προσπαθούσαν να τις αποσυνδέσουν έτσι ώστε να μην επηρεάσουν τη σχέση. «Ήταν μια ευκαιρία για να γίνουν τα πράγματα καλύτερα», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος. Όχι ότι ο καθένας ήταν τόσο αισιόδοξος . Η Χίλαρι Ρόνταμ Κλίντον, υπουργός Εξωτερικών τότε, υποστήριξε την «επαναφορά». Ωστόσο, ιδιαιτέρως είχε μια πιο κακή άποψη για τον Πούτιν. Αποφασισμένος να προχωρήσει παρόλα αυτά, ο Ομπάμα στο Λονδίνο πρότεινε οι δύο χώρες να διαπραγματευθούν μια νέα συνθήκη ελέγχου των εξοπλισμών. Μέχρι τη στιγμή που ο Ομπάμα έφτασε στη Μόσχα τον Ιούλιο, οι δύο πλευρές είχαν καταφέρει να επεξεργαστούν το πλαίσιο για μια συνθήκη που θα τακτοποιούσε τα πυρηνικά οπλοστάσιά τους στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών.

Εξάλλου, υπέγραψαν συμφωνία που επιτρέπει στις Ηνωμένες Πολιτείες τη μεταφορά στρατευμάτων και όπλων στο Αφγανιστάν μέσω του ρωσικού εδάφους, μέρος αυτού που ονομάστηκε Βόρειο Δίκτυο Διανομής και επεκτάθηκε ως εναλλακτική λύση για την αναξιόπιστη οδό ανεφοδιασμού μέσω του ολοένα και πιο ασταθούς Πακιστάν.

Αλλά το μέλλον είχε προδιαγραφεί, όταν ο Ομπάμα βρέθηκε σε μια ξεχωριστή συνάντηση με τον Πούτιν. Κατά το πρωινό, ένα αυθόρμητο σχόλιο του Ομπάμα για τις παλιές εντάσεις πυροδότησε μια σχεδόν ωριαία αγόρευση του Πούτιν στην οποία περιέγραφε τα παράπονά του με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν ο Μεντβέντεφ ήταν ένας άνθρωπος με τον οποίο θα μπορούσε να κάνει δουλειές, ο Πούτιν δεν ήταν.

Εκμεταλλευόμενος την αυξανόμενη συνεργασία του με τον Μεντβέντεφ , ο Ομπάμα έπεισε τους Ρώσους να εγκρίνουν τις σκληρές κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών κατά του Ιράν και οι δύο πλευρές ανανέωσαν μια πολιτική πυρηνική συμφωνία συνεργασίας που είχε παραμεριστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γεωργία. Τελικά, ο Ομπάμα πέτυχε εκεί που οι προκάτοχοί του είχαν αποτύχει, βοηθώντας τη Ρωσία να ενταχθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου μετά από σχεδόν 20 χρόνια συνομιλιών .

Η πιο σημαντική νίκη ήταν η συνθήκη New Start (Νέα Αρχή), η οποία περιόρισε τα νομικά ανώτατα όρια για αναπτυχθούν στρατηγικές πυρηνικές κεφαλές κατά το ένα τρίτο και εκτοξευτές κατά το ήμισυ. Αλλά αποδείχθηκε ότι είναι μια πολύ μεγαλύτερη αργοπορία π’ ότι περίμεναν ο Ομπάμα και η ομάδα του. Το αποκορύφωμα ήρθε τον Μάρτιο του 2011. Όταν ο Ομπάμα αποφάσισε να συμμετάσχει σε μια συμμαχική εκστρατεία βομβαρδισμού στη Λιβύη, ο νέος φίλος του Μεντβέντεφ συμφώνησε να μην εμποδίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ – μια κίνηση που εξόργισε τον Πούτιν, ειδικά όταν αυτό που ξεκίνησε ως ανθρωπιστική αποστολή μετατράπηκε σε αλλαγή καθεστώτος. «Οι Ρώσοι αισθάνθηκαν σα να τους έπιασαν κορόιδα στη Λιβύη», σχολιάζει ο Ρόμπερτ Γκέιτς, πρώτος υπουργός Άμυνας του Ομπάμα. «Θεώρησαν ότι τους υπήρξαν το δόλωμα. Εκείνη τη στιγμή είπα ότι κάθε συνεργασία μας στο εξής θα είναι κόλαση».

Η επιστροφή του Πούτιν

Ένα σαββατιάτικο πρωινό εκείνο τον Σεπτέμβριο, ο Ομπάμα έμαθε τα νέα από το προσωπικό του: ο Μεντβέντεφ έφευγε και ο Πούτιν θα επέστρεφε στην προεδρία την επόμενη άνοιξη. Ορισμένοι βοηθοί του Ομπάμα ήλπιζαν ότι η επίσημη επιστροφή του Πούτιν στην εξουσία δεν θα είχε διαφορά, αφού προφανώς συμμετείχε πάντα στις αποφάσεις. Όμως, άλλοι διαφώνησαν. Η Κλίντον, η οποία είχε αρκετές σκληρές συναντήσεις με τον Πούτιν, πίεσε για την ψυχρή υποδοχή του. Τουλάχιστον ένα σημείωμα που κυκλοφόρησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ προέβλεψε την άνοδο της αντι -αμερικανικής ρητορικής και της πολύ πιο εθνικιστικής πολιτικής.

Μέχρι τη στιγμή που ο Ντόνιλον έφτασε στη Μόσχα τον Μάιο του 2012, αυτό είχε γίνει προφανές. Μεγάλες διαδηλώσεις είχαν ταρακουνήσει τον Πούτιν και κατηγόρησε την κυρία Κλίντον για την υποκίνησή τους. Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ήλπιζαν ότι η εχθρική ρητορική εξυπηρετούσε μόνο τους εσωτερικούς προεκλογικούς σκοπούς , αλλά ακόμα και μετά την επίσημη επανεκλογή του Πούτιν συνεχίστηκε. Όταν ο Ομπάμα έστειλε τον ΜακΦολ , «αρχιτέκτονα» της πολιτικής επαναφοράς, να αντικαταστήσει τον Τζον Μπέιρλε , ο νέος πρέσβης ήταν το αντικείμενο μιας ασυνήθιστης εκστρατείας δημόσιας παρενόχλησης στη Μόσχα.

Η συνάντηση του Ντόνιλον στη ντάτσα του Πούτιν έξω από τη Μόσχα συνεχίστηκε για τρεις ώρες και κάλυψε μια ποικιλία θεμάτων, όπως τον έλεγχο των όπλων, την πυραυλική άμυνα και το Αφγανιστάν. Αλλά η εστίαση στη Συρία έκανε προφανές το πόσο αγανάκτησε ο Πούτιν με της δράση των ΗΠΑ στη Λιβύη και την αντιμετώπισε ως μέρος μιας συνεχούς σειράς παράνομων, ή ακόμη και ιμπεριαλιστικών αμερικανικών παρεμβάσεων, από το Κοσσυφοπέδιο υπό τον πρόεδρο Μπιλ Κλίντον ως το Ιράκ υπό τον Πρόεδρο Τζορτζ Μπους. Ο Ομπάμα, στο μυαλό του, αποδείχθηκε ότι δεν διέφερε.

Ο Πούτιν κατέστησε σαφές ότι και ο ίδιος δεν συμπαθούσε ιδιαίτερα τον Άσαντ, αλλά τον είδε ως προπύργιο κατά του ισλαμικού ριζοσπαστισμού, όπως είδε και τον εαυτό του στην καταπολέμηση της τζιχάντ στην Τσετσενία και τον Βόρειο Καύκασο. Ο Ντόνιλον ισχυρίστηκε ότι αυτός ήταν ο λόγος που η Ρωσία θα βοηθούσε την ανατροπή του Άσαντ και θα επέτρεπε σε μια δημοκρατική κυβέρνηση να πάρει τη θέση του, γιατί ειδάλλως ένας εκτεταμένος εμφύλιος πόλεμος θα άνοιγε την πόρτα για τον ριζοσπαστισμό που φοβόταν ο Πούτιν.

Ο Ομπάμα και ο Πούτιν κατέληξαν να βρίσκονται ένα μήνα αργότερα στο Λος Κάμπος, στο Μεξικό, στο περιθώριο μιας άλλης συνεδρίασης της G20. Στο πλαίσιο της κλασικής συμπεριφοράς του απόλυτου αρσενικού, ο Πούτιν έστησε τον Ομπάμα για περισσότερο από 20 λεπτά και οι δύο τους άρχισαν τη συζήτηση για τη Συρία. Ο Πούτιν ρώτησε γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να διώξουν έναν σταθερό αλλά αυταρχικό ηγέτη όπως ο Άσαντ και γιατί ήταν τόσο αποφασισμένες να διεξάγουν πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Ο Ομπάμα του θύμισε ότι είχε αντιταχθεί στον πόλεμο στο Ιράκ και είπε ότι πρέπει να διαπραγματευτούν μια ειρηνική επίλυση στη Συρία ώστε να αποφύγουν ένα ακραίο αποτέλεσμα. «Ο Πούτιν δεν το πίστεψε» σχολιάζει ένας ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης. Όταν οι δύο ηγέτες στάθηκαν μπροστά στις κάμερες, ήταν «παγωμένοι» και προφανώς νευρικοί. Ενώ οι βοηθοί δήλωσαν ότι η συνάντηση δεν ήταν τόσο κακή όσο η εικόνα που προέκυψε, αναγνώρισαν ότι οι δύο άνδρες είχαν διάσταση απόψεων.

Μια ακόμα προσπάθεια

Ενώ ο Ομπάμα επέστρεψε στο σπίτι για να επικεντρωθεί στην επανεκλογή του, ο Πούτιν χρησιμοποίησε το χρόνο για να πατάξει την διαφωνία της Ρωσίας. Οι διαμαρτυρίες είχαν σταματήσει, οι διοργανωτές συνελήφθησαν και ένα δημοφιλές γυναικείο συγκρότημα δικάστηκε για τραγούδι ενάντια στον Πούτιν. Νέοι νόμοι ψηφίστηκαν με στόχο τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και πέταξαν την Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ έξω από τη χώρα. Το Κογκρέσο απάντησε με το νόμο Μαγκνίτσκι, επιβάλλοντας νέες κυρώσεις σε καταπατητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία. Ο Πούτιν απάντησε με την απαγόρευση σε Αμερικανούς να υιοθετούν παιδιά Ρώσων.

Μετά την επανεκλογή του, ο Ομπάμα κάθισε με τους συμβούλους του για να συζητήσουν τι πρέπει να κάνουν με τη Ρωσία. Αποφάσισε να προσπαθήσει να υποβάλει μια νέα δέσμη προτάσεων για να επαναφέρει τη σχέση στο προσκήνιο και έστειλε πάλι τον Ντόνιλον για να τις παρουσιάσει ήσυχα στον Πούτιν.

Ο Ντόνιλον έφτασε τον Απρίλιο, με ένα μάτσο ιδέες – έναν ακόμα, μεγαλύτερο γύρο περικοπών των πυρηνικών όπλων, ένα σχέδιο για ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με τη μείωση της έντασης όσον αφορά την αμερικανική πυραυλική άμυνα, καθώς και τρόπους για την επέκταση του εμπορίου και των επενδύσεων, όλα πράγματα που η Μόσχα είχε προτείνει στο παρελθόν. Όπως συνέβη, έφτασε λίγες μόλις μέρες αφότου η κυβέρνηση είχε κυκλοφορήσει μια λίστα με ρώσους αξιωματούχους που είχαν δεχτεί κυρώσεις σύμφωνα με το νόμο Μαγκνίτσκι.

Παρά τη δύσκολη χρονική στιγμή, η ένταση σχετικά με τον Μαγκνίτσκι μόλις που αναφέρθηκε στη συνεδρίαση. Ο Ντόνιλον έδωσε στον Πούτιν μια επιστολή από τον Ομπάμα όπου σκιαγραφούσε περιοχές για μια νέα συμφωνία και ο Ρώσος ηγέτης κάθισε και τη διάβασε φωναχτά, σημειώνοντας στο έγγραφο και σχολιάζοντας: «Συμφωνώ με αυτό» και «δεν συμφωνώ με αυτό».

Αλλά η επαναφορά της επαναφοράς δεν λειτούργησε. Όταν ο Ομπάμα και ο Πούτιν συναντήθηκαν και πάλι τον Ιούνιο σε μια σύνοδο της G8 στη Βόρεια Ιρλανδία, ο Λευκός Οίκος ήλπιζε σε μια συμφωνία για την έναρξη διαπραγματεύσεων για μια νέα πυρηνική συνθήκη για τα όπλα. Ο Πούτιν δεν συμφώνησε και η κυβέρνησή του δεν απάντησε στις περισσότερες από τις άλλες προτάσεις.

Ακόμη και χωρίς συμφωνία, ο Ομπάμα πρότεινε μία προσωπική συνάντηση κορυφής στη Μόσχα πριν από τη συνεδρίαση της Αγίας Πετρούπολης. Ο Πούτιν την αποδέχθηκε. Και ο Ομπάμα προχώρησε με τη δημόσια ομιλία του στο Βερολίνο, προτείνοντας αμοιβαία μείωση των εξοπλισμών στη Ρωσία – το είδος της ανακοίνωσης που συνήθως δεν γίνεται χωρίς μια προσχεδιασμένη αντίληψη, ότι η άλλη πλευρά θα πρέπει να ενδιαφέρεται.

Ήταν μια δοκιμασία και ξανά η Μόσχα έδειξε ελάχιστο ενδιαφέρον. Η άφιξη του Σνόουντεν στη Μόσχα, μαζί με τον θυμό για μια νέα ρωσική νομοθεσία κατά των γκέι, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα τελικό χτύπημα στην «επαναφορά». Στην κυβέρνηση, οι σύμβουλοι αναρωτιούνταν αν θα προχωρήσουν με τη σύνοδο κορυφής της Μόσχας .

Ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρ , ο οποίος είχε προσπαθήσει να οργανώσει μια ειρηνευτική διάσκεψη με τους Ρώσους για τη Συρία, υποστήριξε την αποχώρηση, όπως και ο υπουργός Άμυνας Τσακ Χέιγκελ. Η Σούζαν Ράις, η οποία είχε μόλις αντικαταστήσει τον Ντόνιλον ως σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, ήταν πιο επιφυλακτική και αναρωτήθηκε αν άξιζε τον χρόνο του προέδρου, αν δεν υπήρχε κανένα αποτέλεσμα. « Έχετε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που βλέπουν τους εαυτούς τους ως ρεαλιστές και θέλουν να ασχοληθούν με τον Πούτιν », δήλωσε ο Anders Aslund , ένας μελετητής της Ρωσίας στο Peterson Institute for International Economics που έχει σχέσεις με αξιωματούχους της κυβέρνησης . «Υπάρχει όμως και η συντριπτική πλειοψηφία που θεωρεί ότι αυτό δεν είναι αποδεκτό».

Όταν η Ρωσία αποφάσισε να δώσει προσωρινό άσυλο στον Σνόουντεν, η συζήτηση έληξε. Το ταξίδι ακυρώθηκε. Σύμφωνα με σχετική έρευνα, καμία τέτοια ρωσο- αμερικανική προεδρική συνάντηση κορυφής δεν είχε ακυρωθεί από το 1960. Ο Ομπάμα είπε ότι ήταν καιρός «κάνουν μια παύση» και περιέγραψε τον Πούτιν ως το παιδί που κάθεται και «βαριέται στα τελευταία θρανία της τάξης».

Χωρίς αλλαγή , η επαναφορά είχε «κάνει τον κύκλο της», όπως το θέτει ο Aslund. Οι επικριτικοί Ρεπουμπλικάνοι, όπως οι γερουσιαστές Τζον Μακέιν και Λίντσεϊ Γκράχαμ, το αποκάλεσαν «αποτυχία» και σύμβολο μιας χρεοκοπημένης εξωτερικής πολιτικής. Οι σύμβουλοι του Ομπάμα υποστηρίζουν ότι λειτούργησε με κάποιο τρόπο, αποκαθιστώντας τις σχέσεις μετά την ρήξη για τον πόλεμο της Γεωργίας. Υπάρχουν τομείς συνεργασίας, ακόμη και τώρα. Η Μόσχα δεν έχει υπαναχωρήσει από τη δέσμευση της συνθήκης New Start ή την δίοδο ανεφοδιασμού του Αφγανιστάν. «Η επαναφορά ήταν μια έξυπνη και ρεαλιστική αναγνώριση του ότι επρόκειτο να έχουμε σημαντικές διαφορές , αλλά χρειάζεται επίσης να εργαστούμε από κοινού όπου μπορούμε» λέει ο Τζέιμς Στάινμπεργκ , πρώην υφυπουργός Εξωτερικών του Ομπάμα.

Ο Γκέιτς δήλωσε ότι η προσπάθεια του Ομπάμα ήταν ειλικρινής και ρίχνει το φταίξιμο στον Πούτιν . «Έχασε την εξουσία, έχασε την αυτοκρατορία, έχασε τη δόξα» λέει ο Γκέιτς. «Θα είναι πολύ δύσκολο να σημειώσουμε πρόοδο με αυτόν σ,την εξουσία».
Αλλά οι συνεργάτες του Ομπάμα λένε ότι πρόβαλαν υπερβολικά την επαναφορά, τόσο στο λαό όσο ακόμη και στους ίδιους. Ποτέ δεν είχε σκοπό να μετατρέψει τη Ρωσία σε μία αμερικανικού τύπου δημοκρατία ή να εξαλείψει όλες τις διαφωνίες. Ο στόχος τώρα είναι να μην ξεφύγει κι άλλο. «Δεν νομίζω ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν σύντομα», δήλωσε ένας πρώην αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης. «Στην πραγματικότητα , πιστεύω ότι υπάρχει πιθανότητα να χειροτερέψουν».

nytimes