Ξεσκαρτάρισμα της αγοράς ή πλήρης διάλυσή της;

09:32 27/1/2014 - Πηγή: Antinews

Το πρώτο-πρώτο κομμάτι μου που είχε δημοσιεύσει το Antinews, μου θύμισαν τα λεγόμενα του κεντρικού τραπεζίτη κ. Προβόπουλου όσον αφορά την τραπεζική χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Ο κ. Προβόπουλος απέκλεισε (σωστά) από οποιαδήποτε χρηματοδότηση τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις, ενώ ζήτησε από όσες βρίσκονται σε μια μέση κατάσταση να επιχειρήσουν να βρουν χρήματα από ίδιες πηγές προτού καταστούν ικανές και επιλέξιμες για νέα τραπεζική χρηματοδότηση.

«Οι

νέες πιστώσεις θα πρέπει να κατευθύνονται σε δυναμικές επιχειρήσεις με υψηλό βαθμό εξωστρέφειας και προοπτικές ανάπτυξης. Εξυπακούεται βεβαίως ότι με έναν τέτοιο προσανατολισμό του τραπεζικού συστήματος θα ήταν ανώφελο και επικίνδυνο να αφεθούν χρόνια αδύναμες, υποκεφαλαιοποιημένες και υπερχρεωμένες επιχειρήσεις να λειτουργούν» δήλωσε με έμφαση ο κ. Προβόπουλος.

Τα λόγια του κεντρικού τραπεζίτη φέρνουν στο προσκήνιο το στρεβλό και εντελώς αντιεπιχειρηματικό μοντέλο τραπεζικής χρηματοδότησης των τελευταίων δεκαετιών. Το μοντέλο τούτο, που στηρίχθηκε στις πολιτικές παρεμβάσεις (βλέπε θαλασσοδάνεια), στις εμπράγματες υποθήκες κυρίως ακινήτων των εταιρειών ή των ιδιοκτητών και των εγγυητών τους και στο περίφημο «πλαφόν» βάσει μεταχρονολογημένων επιταγών, έχει πλέον καταρρεύσει. Τα ακίνητα δεν μπορούν να πωληθούν, κι όταν πωλούνται δεν καλύπτουν παρά ελάχιστο μέρος των δανείων των οποίων υποτίθεται πως αποτελούσαν «χρυσές εγγυήσεις», οι μεταχρονολογημένες επιταγές έχουν λιγοστέψει εξαιρετικά και οι πολιτικές πιέσεις και παρεμβάσεις δεν είναι πλέον ούτε τόσο εύκολες, ούτε τόσο αποτελεσματικές όπως τις παλιές καλές εποχές.

Οι τράπεζες θα πρέπει ακριβώς στο μέλλον να χρηματοδοτούν κυρίως με βάση το επιχειρηματικό πλάνο (ελληνιστί business plan), δηλαδή την δυνατότητα της επιχείρησης να αποπληρώσει το δάνειο και όχι αποκλειστικά βάσει εμπράγματων εγγυήσεων (κυρίως ακινήτων), τα οποία τίθενται ως ενέχυρο έναντι του δανείου. Φαίνεται πως ανατέλλει πλέον δειλά η εποχή, που τα τραπεζικά δάνεια θα δίνονται με επιχειρηματικά και όχι με τοκογλυφικά κριτήρια. Αν επίσης υπάρξουν και αντίστοιχα ανταγωνιστικά και όχι εκβιαστικά και καταχρηστικά επιτόκια, τότε μπορεί κανείς βάσιμα να εικάσει πως η όποια μελλοντική ρευστότητα, είναι δυνατόν να στραφεί μέσα από θεσμικά κανάλια υγιούς τραπεζικού δανεισμού, σε «δυναμικές επιχειρήσεις με υψηλό βαθμό εξωστρέφειας και προοπτικές ανάπτυξης».

Φυσικά, σε μια τέτοια περίπτωση, πολλές υπάρχουσες επιχειρήσεις οι οποίες είναι ήδη υπερχρεωμένες ή έχουν ελάχιστα ίδια κεφάλαια και μηδενική δυνατότητα άντλησης τέτοιων κεφαλαίων, θα αναγκαστούν να κλείσουν, καθώς κάθε νέα τραπεζική χρηματοδότηση θα τους είναι απαγορευμένη. Είναι βέβαιο πως κάτι τέτοιο δεν είναι καθόλου ευχάριστο και θα προσθέσει αρκετές δεκάδες χιλιάδες ανέργους στους ήδη υπάρχοντες. Κι όχι μονάχα αυτό, αλλά θα οδηγήσει βραχυχρόνια σε περαιτέρω συρρίκνωση του ΑΕΠ με αποτέλεσμα, αν αυτή η πτώση δεν αντιρροπιστεί άμεσα με κάποιον τρόπο, να έχουμε ίσως δυσάρεστες εκπλήξεις στα νούμερα του 2014 όσον αφορά την αναμενόμενη ανάπτυξη.

Από την άλλη, όπως γράφαμε και τον χειμώνα του 2012, «φαίνεται πως στο τέλος της κρίσης θα μείνουν στην αγορά μονάχα οι νοικοκυραίοι έμποροι κι επιχειρηματίες που μπορεί να είναι λίγοι αλλά σύντομα και αφού μπουν οι απαραίτητοι κανόνες και υιοθετηθούν τα αναγκαία εργαλεία (φάκτοριν, κατάργηση μεταχρονολογημένων επιταγών, εγγύηση επιταγών από τις τράπεζες, κλπ) θα γίνουν περισσότεροι, μιας και πάντα υπάρχει θέση για νέες ιδέες και καινούριες δουλειές σε μια υγιή κι ανταγωνιστική αγορά». Φαίνεται τελικά πως ένα τέτοιο «ξεσκαρτάρισμα» της αγοράς θα είναι αναπόφευκτο. Αρκεί να υπάρξει σύντομα νέα και επαρκής τραπεζική ρευστότητα προς τους νοικοκυραίους και τις εταιρείες που είχαν κάνει εγκαίρως τα κουμάντα τους και μπορούν να σταθούν στα πόδια τους μέσα σε μιαν ανταγωνιστική, εξωστρεφή και κυρίως ελεύθερη από στρεβλώσεις αγορά. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει επαρκής ρευστότητα προς αυτή την υγιή και ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα, τότε υπάρχει η πιθανότητα να οδηγηθούμε τάχιστα στην πλήρη διάλυση της πραγματικής αγοράς.

Το στοίχημα επομένως των επόμενων μηνών είναι η απρόσκοπτη και στοχευμένη παροχή ρευστότητας ακριβώς στο τμήμα εκείνο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας που έχει ανάγκη η χώρα. Η υποστήριξη άνευ όρων και πάση δυνάμει της επιχειρηματικότητας που εμπεριέχει σχέδιο, παραγωγικότητα, εξωστρέφεια και καινοτομία. Μονάχα από μια τέτοια επιχειρηματικότητα, μπορούμε να περιμένουμε πραγματική ανάπτυξη και περισσότερες δουλειές στο μέλλον. Οτιδήποτε άλλο λέγεται, γράφεται και προαναγγέλλεται από επίδοξους «σωτήρες» και από όψιμους «τιμωρούς» θα οδηγήσει τον τόπο στην φτώχεια και την καταστροφή.

Akenaton