Αλλαζει ο ανθρωπος μυαλα ;

11:12 5/2/2014 - Πηγή: Fimotro

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι φτιαγμένος για να αλλάζει, σύμφωνα με τον Michael Merzenich, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο. Εκ πρώτης όψεως, αυτό ακούγεται πολύ λογικό, ...
αφού προφανώς είμαστε ικανοί για μάθηση. Σύμφωνα όμως με τις ιδέες του Merzenich, αυτή η αλλαγή είναι πολύ μεγαλύτερης κλίμακας. Ας φανταστούμε τον εγκέφαλο σαν μια πεδιάδα: τη μια χρονιά το νερό ίσως την αρδεύει κυλώντας βορειοδυτικά, σε μικρά κανάλια, ενώ την επόμενη χρονιά ίσως τη διασχίζει ένας μεγάλος κεντρικός ποταμός. Εναν χρόνο αργότερα η χαρτογράφηση της πεδιάδας αλλάζει πάλι: τα κανάλια

του νερού κυλούν νοτιοανατολικά. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τον εγκέφαλο: αλλάζοντας το εισερχόμενο ερέθισμα, είτε αυτό είναι συμπεριφορά, φυσική ή διανοητική άσκηση - όπως ο υπολογισμός του ποσοστού έκπτωσης, η επίλυση σταυρόλεξων, η εκμάθηση ενός νέου παιχνιδιού -, αλλάζει αντιστοίχως και ο εγκέφαλος.
Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται πλαστικότητα των νευρώνων. Ως πριν από λίγες δεκαετίες η επιστήμη θεωρούσε ότι μόνο ο εγκέφαλος των παιδιών είχε πλαστικότητα, αλλά τα τελευταία χρόνια τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι και ο ενήλικος εγκέφαλος έχει πλαστικότητα. Ετσι, χωρίς φάρμακα ή χειρουργικές επεμβάσεις, ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να «αυτεπιδιορθωθεί» ή να αναδιοργανωθεί, δημιουργώντας νέες συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του. Οταν λοιπόν μετά από ένα ατύχημα ή εγκεφαλικό επεισόδιο μια εγκεφαλική περιοχή δυσλειτουργεί, μια άλλη περιοχή μπορεί να αναλάβει το έργο της πληγείσας.

Εγκεφαλική αναδιοργάνωση
Τα γονίδια δεν είναι ο μόνος παράγοντας που καθορίζει την εγκεφαλική οργάνωση και τις εσωτερικές διασυνδέσεις: οι παράγοντες στο περιβάλλον, όπως οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, οι ποικίλες εμπειρίες, ακόμη και ο φρέσκος αέρας παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιβίωση των εγκεφαλικών νευρώνων και στη δημιουργία συνδέσεων μεταξύ τους. H αναδιοργάνωση γίνεται μέσα από την αξονική εκβλάστηση (όπου υγιείς άξονες των νευρώνων δημιουργούν νέες απολήξεις με τις οποίες συνδέονται με άλλους υγιείς νευρώνες). Για να δημιουργηθούν αυτοί οι νευρώνες όμως, χρειάζεται ερεθισμός μέσω δραστηριοτήτων.
Ο δρ Greenough, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι, έδειξε ότι ανήλικα και ενήλικα ποντίκια δημιούργησαν νέες συνδέσεις στον εγκέφαλό τους, όταν τοποθετήθηκαν σε κλουβιά με σύνθετο περιβάλλον (με πολλά παιχνίδια και δραστηριότητες, πολύ πλουσιότερο σε ερεθίσματα από το συνηθισμένο τους περιβάλλον). Αυτές οι νέες συνδέσεις στον εγκέφαλο των ποντικιών ενίσχυσαν τη μνήμη και τον κινητικό συντονισμό. H προσφορά ερεθισμάτων και η άσκηση επιταχύνουν την ανάρρωση από εγκεφαλικό τραυματισμό και πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι ποντίκια που έχουν το γονίδιο της νόσου Huntington αν βρεθούν σε σύνθετο περιβάλλον αργούν να εκδηλώσουν την ασθένεια.
Γράφει η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος
Πηγή : boro.gr