Μια συνολικη προσεγγιση της γενοκτονιας...

20:15 13/5/2015 - Πηγή: Fimotro

HMEΡΙΔΑ ΤΟΥ «ΟΜΙΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ…» ΚΑΙ ΤΩΝ «ΑΡΓΟΝΑΥΤΩΝ»
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Μια σημαντική Ημερίδα θα γίνει για πρώτη φορά στο Κιλκίς το Σάββατο 16 Μαϊου , 7.30 μ.μ. στον ημιώροφο του ξενοδοχείου Habitat. Η σημαντικότητα έγκειται στο ότι...είναι προσκαλεσμένος ένας σημαντικός Τούρκος ερευνητής, ο Sait Çetinoğlu, ο οποίος θα αναπτύξει το εξής θέμα: «Η Τρομοκρατία της Ένωσης και Προόδου κατά των Χριστιανών στην Μικρά Ασία: Οικονομικοί Αποκλεισμοί, Λεηλασίες και Πυρπολήσεις.¨
Θα παρουσιαστούν επίσης άλλες τρεις εισηγήσεις.

Η δική μου θα έχει ως θέμα: «Η Γενοκτονία των μη μουσουλμανικών πληθυσμών στην Ανατολή και η διαχείριση της ιστορικής Μνήμης». Ο ιστορικός Θεοδόσης Κυριακίδηςθα μιλήσει για το εξής θέμα: «Ακαδημαϊκή έρευνα, πολιτική διεκδίκηση και δημόσιος λόγος για τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής» και η ιστορικός Βάσω Τσακόγλου θα αναπτύξει το θέμα: «Η Ανατολική Θράκη στη δεκαετία 1912-1922».Η σημαντικότητα της Ημερίδας έγκειται στο γεγονός ότι παρουσιάζεται το πλήρες πλαίσιο εκείνης της ιστορικής εποχής, χωρίς τη μονομέρεια και τον τοπικισμό που για χρόνια είχε κυριαρχήσει στις αντίστοιχες επετειακές εκδηλώσεις. Η Ημερίδα είναι αφενός τμήμα του Σεμιναριακού Κύκλου (Τρίτη κατά σειρά εκδήλωση) που πραγματοποιείται από το νεοσύστατο «Όμιλο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό του νομού Κιλκίς» και αφετέρου αποτελεί μέρος των προγραμματισμένων εκδηλώσεων Μνήμης της Ένωσης Ποντίων ν. Κιλκίς. Αποδεικνύεται με τον τρόπο αυτό ότι η συνεργασία των διαφόρων φορέων για θέμα κοινού ενδιαφέροντος μπορεί να οδηγήσει στην πραγματοποίηση πολύ σημαντικών και πρωτοποριακών εκδηλώσεων. Οι προηγούμενες εκδηλώσεις του «Ομίλου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό» είχαν πραγματοποιηθεί με τη συνεργασία της «Πολιτιστικής Εταιρείας Εκπαιδευτικών ν. Κιλκίς», Το πραγματικό πλαίσιο της Γενοκτονίας Η Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής, τμήμα της οποίας αποτελεί η Γενοκτονία στον Πόντο, εντάσσεται σε μια ακόμα μεγαλύτερη ιστορική κατηγορία, την οποία αποκαλούμε «Χριστιανικό Ολοκαύτωμα». Η διαδικασία της Γενοκτονίας των μη μουσουλμανικών λαών εντάσσεται σε μια προσπάθεια του ακραίου τουρκικού εθνικισμού για την επίλυση του εθνικού ζητήματος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την πλήρη εξόντωση όσων θεωρήθηκαν αντίπαλοι. Η άνοδος των ακραίων Τούρκων εθνικιστών στρατιωτικών στην οθωμανική εξουσία με το πραξικόπημα του 1908 δρομολόγησε την «Τελική Λύση». Η πρώτη απόφαση για καταστολή και εξόντωση των χριστιανικών κοινοτήτων ελήφθη σε συνέδριο των Νεότουρκων στην Οθωμανική Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 1911. Για τους Νεότουρκους το πρόβλημα ήταν απλό: «Ή η πατρίδα των άλλων θα γίνει δική μας πατρίδα, και μάλιστα σύντομα, ή δεν θα υπάρχει πλέον πατρίδα για μας». Τον Οκτώβριο του 1911 οι Νεότουρκοι -ως κυβέρνηση της χώρας- είχαν αποφασίσει σε συνέδριό τους την εξόντωση των μη μουσουλμανικών εθνοτήτων και τη βίαιη τουρκοποίηση των -πολυεθνοτικής καταγωγής- μουσουλμανικών πληθυσμών. Η απόφαση όριζε με σαφήνεια τις νέες κατευθύνσεις που αναιρούσαν πλήρως την παλιότερη πολιτική της σχετικής ανοχής.Με την πράξη τους αυτή έθεσαν τέλος σε μια μακραίωνη περίοδο οθωμανικής παράδοσης, που συγκροτούσε ένα πολυεθνικό μουσουλμανικό κράτος με κύρια έμφαση στη θρησκευτική επιλογή. Εφεξής, για τους Τούρκους εθνικιστές το αίτημα ήταν η κυριαρχία της εθνικιστικής τουρκικής εκδοχής, τόσο κατά των χριστιανικών κοινοτήτων όσο και κατά των πολυεθνοτικών και πολύγλωσσων μουσουλμανικών μαζών.Το παραγνωρισμένο αυτό Ολοκαύτωμα των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας άρχισε το 1914 κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ολοκληρώθηκε το 1924 με την περάτωση της ανταλλαγής των πληθυσμών, αποτέλεσμα της αναθεωρητικής Συνθήκης της Λωζάννης. Θύματα ήταν οι περισσότερες γηγενείς χριστιανικές ομάδες, πλην των λεγόμενων Φραγκολεβαντίνων και των ελάχιστων τουρκοορθόδοξων της Καππαδοκίας. Οι μονοφυσίτες (Αρμένιοι, Ασσύριοι και λίγοι Κούρδοι), οι ορθόδοξοι (Ελληνες στον Πόντο, την Ιωνία, την Καππαδοκία και την Ανατολική Θράκη, καθώς και Άραβες Σύροι στον οθωμανικό Νότο), οι προτεστάντες (Αρμένιοι και Έλληνες) και οι καθολικοί (Αρμένιοι και Αραβες) ανέρχονταν σε 4 εκατ., περίπου.Η περίπτωση του ΠόντουΟ ιστορικός Πόντος ήταν το βορειοανατολικό τμήμα της μικρασιατικής χερσονήσου. Η Γενοκτονία πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις: κατά την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου (1919-1922). Η Γενοκτονία στην περιοχή και ειδικώτερα στον Δυτικό Πόντο- ξεκίνησε στα τέλη του 1916. Η κατάληψη του Ανατολικού Πόντου από τα ρωσικά στρατεύματα εντατικοποίησε τις προσπάθειες των Νεοτούρκων για την εκκαθάριση του Δυτικού Πόντου από τον ελληνικό πληθυσμό. Η δεύτερη φάση της γενοκτονίας θα γίνει από τα κεμαλικά στρατεύματα αμέσως μετά από την αυτονόμηση του Μουσταφά Κεμάλ πασά και την συγκρότηση ενός εθνικιστικού μετώπου, ανταγωνιστικού προς της επίσημη οθωμανική κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης. Η πρώτη περιοχή που θα βρεθεί στο στόχαστρο των κεμαλικών εκκαθαρίσεων θα είναι η Βιθυνία (περιοχή Νικομήδειας-Προύσας) και αμέσων μετά θα ακολουθήσει ο ελληνισμός του Πόντου. Ήταν τέτοια η ένταση των διώξεων, ώστε το Οικουμενικό Πατριαρχείο να αναγκαστεί το Δεκέμβριο του 1921να εκδώσει δημόσια ανακοίνωση, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονταν: «

«….Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον θεωρεί επιβαλλόμενον ιερόν καθήκον να … καταγγείλη εις τον πεπολιτισμένον κόσμον, ότι ο πραγματικός σκοπός των κακουργημάτων τούτων, άτινα διεπράχθησαν και εξακολουθούν να διαπράττωνται εν Μικρά Ασία είναι ο πολιτικός σκοπός της εξοντώσεως του εκεί Χριστιανικού στοιχείου….Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ερωτά την Κεμαλικήν Κυβέρνησιν:1ον. Ποία σκέψις και ποία πρόνοια ασφαλείας δύναται να δικαιολογήση το γεγονός ότι εκτός των ανδρών των ηλικίας 18 50, τας οποίας προς παραπλάνησιν του κόσμου αναφέρει μονάς ο επί των Εσωτερικών Επίτροπος της κυβερνήσεως της Αγκύρας, μετετόπισεν εις το εσωτερικόν και ακινδύνους γέροντας ηλικίας 70 και 80 ετών και αθώα παιδία 10 μέχρι 12 ετών;2ον.
Και ποία σκέψις ασφαλείας δικαιολογεί το γεγονός ότι η μεγίστη πλειονότης τα 90% των ούτω μετατοπισθέντων εξοντώθησαν υπό των συνοδευόντων αυτούς στρατιωτών καιχωροφυλάκων, ενεργούντων από κοινού μετά των ενόπλων τουρκικών πληθυσμών, ειςεπανάληψιν και πιστήν απομίμησιν των φρικαλέων Αρμενικών σφαγών; Και διατί εξωντώθησαν κατά την ειρημένην αναλογίαν εν Καβάκ και Τζουμπούς Χαν αι εξ Αμισού αποσταλείσαι τέσσαρες συνοδείαι αρρένων; Και πώς ενεκλείσθησαν οι πρόκριτοι της Πάφρας δι' απάτης και εξοντώθησαν μετά το συμπόσιον, εις ο παρεκάθησαν μετά των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών της πόλεως; Και πώς εξωντώθη το μέγιστον μέρος της πόλεως δια του φρικαλεωτέρου τρόπου και δια επονειδίστου και κακούργου ενέδρας στηθείσης εις τους δυστυχείς υπ' αυτών τούτων των οργάνων της κυβερνήσεως;3ον.
Ποία σκέψις ασφαλείας δύναται να δικαιολογήση την κατά του ιερού ημών κλήρου επιδειχθείσαν πρωτοφανή αγριότητα και τους απαγχονισμούς και τας σταυρώσεις ιερέων , ως των επτά της περιφερείας Πάφρας‐Αλάτσαμ και του ιερέως του χωρίου Αδά;4ον.
Ποία σκέψις ασφαλείας δικαιολογεί το γεγονός ότι, η τοιαύτη απαραδειγμάτιστος θηριωδία περιέλαβε και τας γυναίκας, εξ ων άλλαι μεν βία ωδηγήθησαν εις τα τουρκικά χαρέμια, όπου τις οίδε, ποίας υφίστανται ατιμώσεις και άλλαι, αι οποίαι ητιμάσθησαν δια του επαισχυντοτέρου τρόπου υπό κτηνωδών χωροφυλάκων και στρατιωτών, παρεδόθησαν εις φρικωδέστερον θάνατον, ως ακριβώς συνέβη εν Κάβζα, όπου Τούρκοι στρατιώται οργιάσαντες εν λουτρώνι επί Ελληνίδων, έρριψαν κατόπιν τα οικτρά θύματά των εις τον κλίβανον του λουτρώνος;5ον.
Και πώς δικαιολογείται το γεγονός ότι, κατά χιλιάδας εφονεύθησαν γυναικόπαιδα εν Πάφρα, Λαοδικεία, Τσαρσαμπά, Αλατσάμ, Καβάκ, Κάβζα, Μερζιφούν, Κιρκ Χαρμάν, Μεσουδιέ, εν τη περιφερεία της επαρχίας Νεοκαισαρείας, Έρπαα και υπέρ τριακόσια άλλα χωρία;6ον.
Και ποία σκέψις ασφαλείας είναι ικανή να δικαιολογήση την εντολήν, η οποία εδόθη εις τον δήμαρχον Κερασούντος Οσμάν αγάν, μετά των υπ' αυτόν συμμοριών και πολυπληθών δημίων, να αρπάση περιουσίας, να ατιμάση γυναίκας, να αρπάση παρθένους, να σφάξη τους άνδρας και γυναικόπαιδα, να εκδάρη και πεταλώση ανθρώπινα όντα, ως έπραξεν εν τη επαρχία Κολωνίας και να πυρπολήση μετά των κατοίκων, πάντα τα μέρη, δι' ων διήλθε; …7ον.
Ποία σκέψις ασφαλείας ώθησε την Κεμαλικήν Κυβέρνησιν να πυρπολήση και καταστρέψη όλα τα χωρία τα χριστιανικά της επαρχίας Αμασείας, τα πλείστα των επαρχιών Νεοκαισαρείας και Κολωνίας, του τμήματος Κερασούντος, τα χωρία της περιφερείας Σάνταςεν τη επαρχία Ροδοπόλεως, των περιφερειών Κολεχισσάρ και Μεσουδιέ. Και διατί τα γυναικόπαιδα όλων των χωρίων τούτων, όσα δεν επρόφθασαν να καταφύγωσιν εις τα όρη εφονεύθησαν υπό των τρομερών κακούργων εν ονόματι του επισήμου κράτους εντός των εστιών των;8ον.
Και πώς χαρακτηρίζονται ως στασιασταί και συμμορίται τα προς διάσωσίν των από την σφαγήν και την ατίμωσιν, καταφυγόντα εις τα όρη γυναικόπαιδα και πώς απειλείται η δια πυράς και σιδήρου εξόντωσίς των, εάν δεν παραδοθώσιν εις τους υπό της τουρκικής κυβερνήσεως ταχθέντας δημίους των;9ον.
Και ποία σκέψις ασφαλείας δύναται να δικαιολογήση το γεγονός ότι, τα αποκληθέντα «Δικαστήρια Ανεξαρτησίας» κατέρριψαν και εξηυτέλισαν πάσαν ιδέαν δικαιοσύνης δια συνολικής καταδίκης εις θάνατον 1000 περίπου προκρίτων κατά τον Αύγουστον του 1921, άνευ της ελαχίστης αποδεικτικής διαδικασίας, Μητροπολιτών, Επισκόπων, Πρωτοσυγκέλων και άλλων κληρικών, επιστημόνων, καθηγητών, τραπεζιτών, μεγαλεμπόρων και μεγαλοκτηματιών, του άνθους της ελληνικής κοινωνίας του Πόντου, χωρίς να επιτραπή εις αυτούς ούτε να υπερασπίσωσιν εαυτούς δια συνηγόρων, αλλ' ούτε και να προφθάσουν να
ανοίξουν καν το στόμα αυτών προς απολογίαν; Και πώς κατεδικάσθησαν ούτως εις θάνατονκαι πώς απηγχονίσθησαν απανθρωπότατα εν Αμασεία άνδρες των οποίων μόνον έγκλημα υπήρξεν ότι είχον μετάσχει φιλανθρωπικής απλώς ενεργείας, αποτελέσαντες απλά μέλη επιτροπών επί των προσφύγων και ορφανών προς διανομήν Ευρωπαϊκών και πολλάκις Αμερικανικών βοηθημάτων; Και πώς δικαιολογείται επίσης η εμπαικτική πράξις των αυτών δικαστηρίων, τα οποία κατεδίκασαν ανθρώπους ερήμην εις θάνατον εκ των υστέρων, περί των οποίων υπήρχον αποδείξεις και θετικαί ληξιαρχικής φύσεως γραπταί πληροφορίαι εις την κυβέρνησιν, ότι είχον δολοφονηθή υπό του Οσμάν αγά και των οργάνων του εν πλήρει ημέρα;10ον. Ποία σκέψις ασφαλείας ως διατείνεται η Κεμαλική κυβέρνησις δύναται να δικαιολογήση την βεβήλωσιν τόσων εκκλησιών και πυρπόλησιν μετά των εν αυταίς επί τούτω σκοπίμως κατακλεισθέντων Χριστιανών, την πυρπόλησιν και κατασκαφήν των σχολών, επί τούτοις δε την φρικώδη απαγχόνισιν των μαθητών και των διδασκάλων του εν Μερζιφούντι Αμερικανικού Κολλεγίου όπου εκαλλιεργείτο ο Ευρωπαϊκός και Αμερικανικός πολιτισμός;11ov. Και ερωτά το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ακόμη: Τι απέγιναν αι 500.000 Ελλήνων του Πόντου; Και τι απέγιναν αι κατά την διάρκειαν του γενικού πολέμου εκ της Ρωσίας
παλιννοστήσασαι κατά την ανακωχήν 85.000 Ελλήνων, διαταγή του αρχηγού των εν
Ανατολή συμμαχικών δυνάμεων Φρανσέ δ' Εσπεραί, εκ των οποίων 7.000 οικογένειαι, επί τη βάσει εγκύρων πληροφοριών, ας κατέχει το Πατριαρχείον, ευρέθησαν εν Πόντω μετά την ανακωχήν; Τι απέγιναν; Που γης ευρίσκονται αύται; Ζώσιν εισέτι; ………………» --------------------------------------(*) Ο Βλάσης Αγτζίδης είναι διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός, https://kars1918.wordpress.com/. Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για τη συγγραφή της ιστορίας της παρευξεινίου ελληνικής Διασποράς