Συνεγγυητικό: εργαλείο ανάπτυξης με θεσμική μεταρρύθμιση που δεν έχει δημοσιονομικό κόστος

14:35 30/3/2017 - Πηγή: Fimotro

Οι πληγές που έχει αφήσει η χειμαζόμενη κρίση στο επενδυτικό τοπίο της χώρας είναι ακόμη ανοιχτές. Δεν έχουν διορθωθεί δομικά λάθη και παραλείψεις που συσσωρεύτηκαν στα αρχικά βήματα της ένταξης της ελληνικής αγοράς στις «ώριμες» δυτικές.

Δυστυχώς, ενώ η συμμετοχή της χώρας μας στο ευρωπαϊκό «κλαμπ» των ισχυρών έδωσε την τεχνογνωσία για τη δημιουργία ενός εποικοδομητικού επενδυτικού περιβάλλοντος, η ενσωμάτωση της στην ελληνική πραγματικότητα δεν έγινε με τον ιδανικό τρόπο.

Και μπορεί μέσα σε επτά

χρόνια η Ελλάδα να έχει βιώσει ένα νομοθετικό «οργασμό» υπό την καθοδήγηση των Δυτικών για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού της πλαισίου, ωστόσο η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι δυσανάλογη των κινήσεων αυτών. Προφανώς ο χρηματοπιστωτικός κλάδος δεν έτυχε της προσοχής των θεσμών. Ούτε η ενασχόληση με τις διαπραγματεύσεις άφησε τον απαραίτητο χρόνο ενασχόλησης με το θέμα αυτό από τα Υπουργεία που έχουν την νομοθετική πρωτοβουλία.

Ένα παράδειγμα αυτού είναι η αλλαγή του νόμου του Συνεγγυητικού, το οποίο και είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα που αφορά την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Το Συνεγγυητικό αποτελεί σύστημα αποζημίωσης επενδυτών και είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Το κεφάλαιο του Συνεγγυητικού σχηματίζεται από τις εισφορές των μελών του και προσαυξάνεται με έσοδα που προέρχονται από τη διαχείριση της περιουσίας του.

Δυστυχώς όμως τώρα αποτελεί τροχοπέδη ανάπτυξης. Το λανθασμένο θεσμικό πλαίσιο του Συνεγγυητικού κεφαλαίου με τον νόμο 2533/1997 και ν. 3756/2009, επιτρέπει σε ανταγωνιστές με προφανή σύγκρουση συμφερόντων να συμμετέχουν στο ΔΣ και να μπορούν να αποφασίσουν για κανονιστικές αρμοδιότητες που έχει μόνο η ΕΚ και αφορούν τους ανταγωνιστές τους, όπως πχ, η θέσπιση πρόσθετης ειδικής εισφοράς σε αντίθεση με τον νόμο, καθώς και αυθαίρετη ερμηνεία της αξίας των περιουσιακών στοιχείων σε αντίθεση με την επίσημη απάντηση της ΕΛΤΕ (Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου) που είναι το επίσημο ελεγκτικό, λογιστικό όργανο και την μέχρι τώρα πρακτική της επενδυτικής αγοράς. Η αναφερόμενη στον νόμο εποπτεία του Συνεγγυητικού από την ΕΚ δεν εξειδικεύει με ποιον τρόπο ασκείται αυτή η εποπτεία με αποτέλεσμα να δημιουργείται αδιευκρίνιστο πεδίο.

Παράγοντες της αγοράς δεν σταματούν να τονίζουν την ανάγκη αλλαγής/ τροποποίησης των ανωτέρω νόμων του Συνεγγυητικού. Υπάρχουν στο τραπέζι διάφορες προτάσεις. Η μία πρόταση είναι να γίνουν μικρές αλλαγές και τα μέλη του ΔΣ να είναι υπάλληλοι της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ο δε Πρόεδρος, εκπρόσωπος της ΕΚ, να έχει δικαίωμα βέτο που τώρα δεν έχει. Η δεύτερη πρόταση που αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς από τα μέλη του Συνεγγυητικού, είναι να γίνει συγχώνευση Συνεγγυητικού με το ΤΕΚΕ που είναι μία ορθή μεταρρύθμιση με οφέλη την ελάφρυνση του κόστους, και επιπλέον την άμεση απόκτηση του υπάρχοντος εξαιρετικού θεσμικού πλαισίου που ήδη έχει ψηφιστεί σχετικά πρόσφατα, με κανόνες αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων του ΔΣ κτλ, στην μία ενιαία μικρή Ελληνική χρηματοπιστωτική αγορά. Για παράδειγμα το Άρθρο 51 παρ. 2 του νόμου του ΤΕΚΕ αναφέρει: «Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και το προσωπικό του ΤΕΚΕ αποφεύγουν κάθε περίπτωση κατά την οποία μπορεί να προκύψει σύγκρουση συμφερόντων. Σύγκρουση συμφερόντων προκύπτει, όταν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και του προσωπικού έχουν ιδιωτικά ή προσωπικά συμφέροντα, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την αμερόληπτη και αντικειμενική εκτέλεση των καθηκόντων τους. Ως ιδιωτικά ή προσωπικά συμφέροντα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ή του προσωπικού νοούνται οποιαδήποτε πιθανά πλεονεκτήματα υπέρ των ιδίων, των οικογενειών τους ή άλλων συγγενών τους μέχρι δευτέρου βαθμού ή του κύκλου των φίλων ή γνωστών εις αυτά προσώπων, εφόσον γνωρίζουν ότι υπάρχουν τέτοια πλεονεκτήματα.»

Επίσης, το ελληνικό Συνεγγυητικό δεν είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με τα Ευρωπαϊκά. Στην Ελλάδα οι απαιτήσεις του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου είναι πολύ υψηλότερες από αυτές της Κύπρου. Ειδικότερα, απαιτείται στη χώρα μας τακτική εισφορά 2,75% επί των περιουσιακών στοιχείων των πελατών, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Κύπρο είναι μόλις 0,5%.

Πιο αναλυτικά το Ελληνικό Συνεγγυητικό έχει αρχική εισφορά όπως ακολούθως:

1. Για ΑΕΠΕΥ χωρίς φύλαξη τίτλων 50.000 με ελάχιστο ΜΚ €50.000
2. Για ΑΧΕΠΕΥ χωρίς Market Making €150.000 με ελάχιστο ΜΚ €125.000
3. Για ΑΕΠΕΥ με market making και αναδοχή €500.000 με ελάχιστο ΜΚ €750.000

Η τακτική εισφορά όλων προσδιορίζεται επί του ποσού χρημάτων και τίτλων όλων των πελατών στο 2,75% ενώ στην Κύπρο, στην Βουλγαρία και σε όλες τις χώρες της ΕΕ είναι 0,5%.

Αντίστοιχα, οι αρχικές εισφορές στην Κύπρο διαμορφώνονται στις 8 χιλ. ευρώ για λήψη και διαβίβαση εντολών, στις 15 χιλ. ευρώ για τη διαχείριση χαρτοφυλακίων, στις 10 χιλ. ευρώ για τη δυνατότητα αναδοχής και 12 χιλ. ευρώ για φύλαξη τίτλων. Για Market Making στην Κύπρο απαιτείται €17.086.

Όχι μόνο το ποσό του Συνεγγυητικού είναι υψηλό στην Ελλάδα, αλλά δεν συνυπολογίζεται και στη διαμόρφωση του δείκτη φερεγγυότητας.

Χωρίς τις απαραίτητες τροποποιήσεις του νόμου, οι υπάρχουσες εταιρίες θα εγκαταλείψουν την χώρα μας ή θα σταματήσουν να λειτουργούν. Επίσης, καμία ξένη σοβαρή επένδυση σε σύγχρονα τεχνολογικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα που συνήθως απασχολεί πολλούς εργαζόμενους, δεν θα έρθει στη χώρα μας. Το ίδιο αφορά και τα κλασσικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Πρέπει να γίνει το Συνεγγυητικό ανταγωνιστικό τουλάχιστον όπως στις άλλες χώρες της Ε.Ε. με περιορισμό του κόστους λειτουργίας του που τώρα είναι αρνητικό. Επίσης πρέπει να χωριστεί σε ομάδες χρηματοοικονομικών προϊόντων ώστε οι νεο-εισερχόμενες εταιρίες να μην επιβαρυνθούν με τις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις και τις ζημιές του παρελθόντος.

Εκτός των παραπάνω, στα εμπόδια της ανάπτυξης δεν θα πρέπει να παραβλέπει κανείς και την υψηλή φορολογία των επιχειρήσεων. Στην Ελλάδα ο φόρος που επιβάλλεται στις εταιρείες είναι 29%, με 100% προκαταβολή επόμενου χρόνου, όταν στη Βουλγαρία είναι μόλις 10%, στην Κύπρο 12,5%, στη Ρουμανία 16% και στην Τουρκία 20%.

Στην Ελλάδα οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές (24,6%) το 2016 ήταν σχεδόν 10 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερες από τον μέσο όρο των γειτονικών χωρών (15,2%), ενώ και ο ΦΠΑ ήταν τρεις μονάδες υψηλότερος από τον μέσο όρο των βαλκανικών και γειτονικών χωρών.

Στην Κύπρο οι επιχειρηματίες πληρώνουν μόλις 7,8% επί των ακαθάριστων μισθών, στη Βουλγαρία τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται από 17,8% μέχρι 18,5% και στην Τουρκία βρίσκονται στο 17,5%. Η συνολική φορολογική επιβάρυνση για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ανέρχεται στο 51,9% των εσόδων τους, ποσοστό μεγαλύτερο κατά 18 μονάδες από τον μέσο όρο των γειτονικών χωρών. Στην Κύπρο η αντίστοιχη φορολογική επιβάρυνση μετρήθηκε στο 24,4%, στη Βουλγαρία 27%, στη Ρουμανία 42% και στην Τουρκία 40,9%.
Πάντως, λόγω ελκυστικότητας της χώρας μας και της αναμενόμενης υποχώρησης φορολογικών και ασφαλιστικών συντελεστών στο επόμενο διάστημα, ένα ελληνικό ανταγωνιστικό Συνεγγυητικό θα είχε θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη, στα φορολογικά και ασφαλιστικά έσοδα και στην απασχόληση.

Αλεξάνδρα Τόμπρα