Wall Street Journal: Ποιος θα καρπωθεί τα εύσημα για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα: Μπάιντεν ή Τραμπ;

11:53 16/1/2025 - Πηγή: NewsIt

Λίγα 24ωρα πριν την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ και λίγα 24ωρα μετά τις απειλές του νέου προέδρου για «κόλαση» στη Μέση Ανατολή, η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, «έκλεισε». Η συγκυρία επιτρέπει και στις δύο κυβερνήσεις να υπερηφανεύονται για τον ρόλο τους στο τέλος του πολέμου αλλά ποιος θα καρπωθεί τα εύσημα;

Η συμφωνία ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας,

έρχεται σε μία περίοδο μετάβασης της εξουσίας στις ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν στον Ντόναλντ Τραμπ. 

Καλά πληροφορημένες πηγές τονίζουν ότι η συνεργασία του απεσταλμένου του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ και του απεσταλμένου του προέδρου Μπάιντεν για τη Μέση Ανατολή, Μπρετ ΜακΓκερκ υπήρξε κομβική ώστε να επέλθει η τελική και πολυπόθητη συμφωνία στη Γάζα.

Μετά από 15 μήνες πολέμου ασταμάτητων βομβαρδισμών, δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και εκτοπισμένους, και 96 ώρες εντατικών διαπραγματεύσεων στη Ντόχα, Ισραήλ και Χαμάς φαίνεται πως αποφάσισαν πως έχει έρθει η ώρα για δεύτερη φορά τα όπλα να σιγήσουν στον παλαιστινιακό θύλακα.

Αν και η συμφωνία είναι προϊόν πολύμηνων διαπραγματεύσεων, η επικείμενη αλλαγή κυβέρνησης στις ΗΠΑ κατά κάποιον τρόπο λειτούργησε ως ανεπίσημη προθεσμία και «καύσιμο» για την εδραίωση της συμφωνίας, σημειώνει η Wall Street Journal, επικαλούμενη νυν και πρώην αξιωματούχους.

«ΕΧΟΥΜΕ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΜΗΡΟΥΣ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ. ΘΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΣΥΝΤΟΜΑ. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!» ο Τραμπ ανακοίνωσε την Τετάρτη στο Truth Social.

Ακολούθησε και δεύτερη ανάρτηση στην οποία υποστήριξε ότι η συμφωνία δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη νίκη του στις εκλογές του Νοεμβρίου.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ και η Χαμάς έφτασαν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η συμφωνία επετεύχθη σε συνεργασία με την ομάδα Τραμπ.

«Σήμερα, έπειτα από πολλούς μήνες εντατικής διπλωματίας εκ μέρους των ΗΠΑ, μαζί με την Αίγυπτο και το Κατάρ, το Ισραήλ και η Χαμάς κατέληξαν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και για τους ομήρους. Με τη συμφωνία αυτή θα σταματήσουν οι μάχες στη Γάζα, θα αυξηθεί η άκρως αναγκαία ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους αμάχους και θα επανενωθούν οι όμηροι με τις οικογένειές τους, έπειτα από περισσότερους από 15 μήνες σε αιχμαλωσία», ανέφερε στην ανακοίνωσή του.

«Θα ήθελα επίσης να σημειώσω ότι αυτή η συμφωνία επιτεύχθηκε από τη δική μου κυβέρνηση, αλλά οι όροι της θα εφαρμοστούν στο σύνολό τους από την επόμενη κυβέρνηση. Τις τελευταίες ημέρες, η ομάδα μου και η ομάδα του Τραμπ μιλούσαν σαν μια ομάδα», είπε ο Μπάιντεν.

«Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από την ολοκλήρωση μίας θητείας για να πούμε ότι αυτή είναι μια πραγματική προθεσμία. Επικράτησε η άποψη πως αν θέλουμε να κάνουμε κάτι, καλύτερα να το κάνουμε τώρα, γιατί ένας Θεός ξέρει τι θα συμβεί μετά τις 20 του μήνα», σχολίασε ο Τζον Μπόλτον, ο οποίος υπηρέτησε ως σύμβουλος εθνικής ασφάλειας κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. Η 20η Ιανουαρίου είναι η ημέρα ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ.

Η διαμάχη για το ποιος αμερικανός πρόεδρος αξίζει τους επαίνους έχει ξεκινήσει στην Ουάσιγκτον και θα ενταθεί μόνο με την αρχική απελευθέρωση σχεδόν τριών δωδεκάδων ομήρων και μια κατάπαυση πυρός 42 ημερών.

Μπάιντεν ή Τραμπ

Οι συνεργάτες του Μπάιντεν λένε ότι η συμφωνία βασίστηκε σε ένα πλαίσιο που σκιαγράφησε ο αμερικανός πρόεδρος τον περασμένο Μάιο και το οποίο ο ίδιος και οι σύμβουλοί του επιδιώκουν εδώ και μήνες.

Την Τρίτη (14.01.2025), ο Μπάιντεν συνέχισε την προσπάθεια, μιλώντας με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι σε ένα τηλεφώνημα που ακολούθησε παρόμοιες συνομιλίες τις προηγούμενες ημέρες με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον εμίρη του Κατάρ, Σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ-Θάνι.

Ο Τζο Μπάιντεν – MANDEL NGAN/Pool via REUTERS

Από την άλλη οι υποστηρικτές του Τραμπ υποστηρίζουν ότι ήταν ο «δικός» τους πρόεδρος που ενίσχυσε τις προοπτικές για τη συμφωνία. Είπε στις 2 Δεκεμβρίου ότι θα φρόντιζε να βιώσει η Χαμάς μία πραγματική κόλαση, αν δεν συμφωνούσε να απελευθερώσει τους ομήρους μέχρι την ημέρα της ορκωμοσίας του στις 20 Ιανουαρίου.

Δύο ημέρες νωρίτερα, η Αίγυπτος γνωστοποίησε στο Ισραήλ ότι η Χαμάς ήταν σοβαρά πρόθυμη να διαπραγματευτεί μια κατάπαυση του πυρός, δήλωσε Ισραηλινός αξιωματούχος. Τα σχέδια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων έπεσαν τότε και πάλι στο τραπέζι, ανέφερε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας πάντως ότι οι απειλές του Τραμπ «έβαλαν περισσότερο λάδι στη φωτιά».

Αναλυτές της Μέσης Ανατολής και αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν υποστηρίζουν ότι ήταν τελικά ο συνδυασμός των προσπαθειών των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών που έφερε το πολυπόθητο  αποτέλεσμα.

«Υπάρχει το φαινόμενο Τραμπ», είπε ο Ντένις Ρος, ο οποίος υπηρέτησε ως ανώτερος αξιωματούχος σε θέματα Μέσης Ανατολής κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης των Δημοκρατικών καθώς και των Ρεπουμπλικανών. «Δεν είναι τόσο οι απειλές του που επηρέασαν τη Χαμάς, αλλά η έμφαση που έδωσε στον τερματισμό του πολέμου προτού ακόμη εκλεγεί πρόεδρος. Επηρέασε με αυτόν τον τρόπο το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία. Και αυτοί μεμονωμένα και συλλογικά έχουν την ικανότητα να πιέσουν τη Χαμάς».

Ο Νετανιάχου, πρόσθεσε ο Ρος, αισθάνεται ότι δεν μπορεί να πάει ενάντια στον Τραμπ, γεγονός που έδωσε στον επερχόμενο πρόεδρο ακόμη μεγαλύτερη επιρροή. «Αλλά η ομάδα Μπάιντεν αξίζει τα εύσημα καθώς είχε άμεση εμπλοκή στη σύνταξη της συμφωνίας», είπε.

Η συζήτηση για το ποιος τελικά έφερε τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός καλά κρατεί και μεταξύ των αξιωματούχων της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Ένας από αυτούς δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ήταν «πολύ τυχερές» που είχαν τον απεσταλμένο του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, να εργάζεται παράλληλα με τον απεσταλμένο του Μπάιντεν. Αλλά ένας άλλος επέμεινε ότι «αυτή η συμφωνία προέκυψε για μια σειρά από λόγους που δεν σχετίζονται καθόλου με τον Τραμπ».

Ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ – REUTERS/Carlos Barria

«Ο Γουίτκοφ βοήθησε στο να κλείσουν κάποιες από τις τελευταίες λεπτομέρειες», συνέχισε ο αξιωματούχος. «Αλλά το να λέμε ότι ο Τραμπ ήταν ο λόγος είναι ανακριβές. Ήταν η πίεση και η απομόνωση της Χαμάς και η δουλειά που έκανε η ομάδα μας επί πολλούς μήνες».

Η κρίση με τους ομήρους στο Ιράν το 1981

Η προεδρική μετάβαση φέρνει μνήμες από τη συμφωνία του 1981 που απελευθέρωσε Αμερικανούς ομήρους στο Ιράν, όταν ένας άλλος Δημοκρατικός πρόεδρος μεταβίβαζε την εξουσία σε έναν Ρεπουμπλικανό διάδοχο. Οι 52 όμηροι, που συνελήφθησαν επί Κάρτερ, δεν απελευθερώθηκαν παρά μόνο όταν ο Πρόεδρος Ρίγκαν έκανε την εναρκτήρια ομιλία του.

Ενώ η ευρέως αναμενόμενη συμφωνία της Γάζας έρχεται καθώς οι Η.Π.Α. βρίσκονται εν μέσω πολιτικής μετάβασης, υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφορές μεταξύ των δύο κρίσεων.

Μια μεγάλη διαφορά είναι η συνεργασία μεταξύ των ομάδων Μπάιντεν και Τραμπ, ιδιαίτερα η συμμετοχή του Στιβ Γουίτκοφ, απεσταλμένου του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, στις διαπραγματεύσεις για τη Γάζα.

«Δεν είναι σαν τον Κάρτερ και τον Ρίγκαν – δεν υπήρχε πραγματική συνεργασία εκεί και ο Χομεϊνί ήθελε να ταπεινώσει τον Κάρτερ με το να μην απελευθερώσει τους ομήρους μέχρι την ορκωμοσία του Ρίγκαν», πρόσθεσε ο Ρος, αναφερόμενος στον Ρουχολάχ Χομεϊνί.

Μια άλλη διαφορά είναι ότι η πιθανή συμφωνία της Γάζας είναι μόνο ένα βήμα προς μια οριστική και πιο απαιτητική επίλυση της κρίσης, η οποία απαιτεί συμφωνία για το ποιος θα κυβερνήσει, θα εγγυηθεί την ασφάλεια και θα ανοικοδομήσει τη Γάζα εάν και όταν φύγουν τα ισραηλινά στρατεύματα.

«Υπήρχε τρομερή συνεργασία εδώ μεταξύ Τραμπ και Μπάιντεν», δήλωσε ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, πρώην Αμερικανός. Διαπραγματευτής Μέσης Ανατολής που είναι γερουσιαστής.

Το δημοσίευμα σημειώνει ότι δεν είναι ακόμη σαφές πόσο μεγάλη συμφωνία υπάρχει μεταξύ της απερχόμενης και της επερχόμενης κυβέρνησης των ΗΠΑ σχετικά με τα επόμενα βήματα για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής ενάντια του Ιράν, της Συρίας και των Παλαιστινίων.

Ακόμη και η πραγματοποίηση μιας πιο περιορισμένης εκεχειρίας στη Γάζα, παρατήρησε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, θα ήταν γεμάτη προκλήσεις όσον αφορά «την πραγματική εφαρμογή».

Ο επερχόμενος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Μάικ Γουόλτς, προεξοφλώντας πώς βλέπει το πρόβλημα η επόμενη κυβέρνηση, δήλωσε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξει επίλυση της σύγκρουσης στη Γάζα και να ενθαρρυνθεί μια «επιτέλους μεταρρυθμισμένη» Παλαιστινιακή Αρχή.

Εξέφρασε όμως σκεπτικισμό σχετικά με την ικανότητα μετρίασης των εξτρεμιστικών κινημάτων στην περιοχή. «Ας ελπίσουμε ότι μπορείτε να μεταρρυθμίσετε την επόμενη γενιά», είπε, «αλλά μερικές φορές πρέπει απλώς να βάζετε βόμβες στα μέτωπα».

Πληροφορίες από Wall Street Journal

To άρθρο Wall Street Journal: Ποιος θα καρπωθεί τα εύσημα για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα: Μπάιντεν ή Τραμπ; δημοσιεύτηκε στο NewsIT .