Μεθώνη: Η μεσαιωνική πολιτεία με το οκταγωνικό Μπούρτζι

13:01 8/6/2024 - Πηγή: NewsIt

Η Μεθώνη είναι κωμόπολη του Νομού Μεσσηνίας στην Πελοπόννησο, ενώ ανήκει διοικητικά στον δήμο Πύλου – Νέστορος.

Ένα από τα εκπληκτικά αξιοθέατα της περιοχής που μαγνητίζει τα βλέμματα των επισκεπτών είναι το Κάστρο της Μεθώνης, που αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα καστροπολιτείας, καταλαμβάνοντας μια έκταση 93 στρεμμάτων.

Το Κάστρο αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα οχυρωματικά κτίσματα στον ελληνικό χώρο κατά τον Μεσαίωνα, όταν η Μεθώνη ήταν ενδιάμεσος σταθμός στο ταξίδι που έκαναν οι χριστιανοί στους Άγιους τόπους. Ανεγέρθηκε από τους

Βενετούς όταν έγιναν κύριοι της πόλης το 1209 μ.Χ.

Είναι χτισμένο στην χερσόνησο του Αγίου Νικολάου σε έναν βράχο που εισχωρεί στην θάλασσα και χωρίζεται από την ξηρά με μία τεχνητή τάφρο. Στην βόρεια πλευρά του βρίσκεται η πύλη κατασκευασμένη από ορθογώνιους πωρόλιθους. Τα τείχη του κάστρου είναι ενισχυμένα κατά διαστήματα με πύργους.

Παράλληλα, έχει ελλειψοειδές σχήμα με μήκος 700 μέτρα. Η πύλη της ξηράς είχε και επιπρόσθετα οχυρωματικά έργα για μεγαλύτερη προστασία. Η κεντρική πύλη είναι μια μνημειώδης αναγεννησιακή κατασκευή. Μέχρι και το 1828 η γέφυρα που οδηγεί στην είσοδο ήταν ξύλινη και στηριζόταν σε κτιστούς πεσσούς. Η σημερινή κατασκευή με 14 λίθινα τόξα αποδίδεται στο γαλλικό εκστρατευτικό σώμα υπό τον στρατηγό Maison (1828).

Το κάστρο βρέχεται από τρεις πλευρές με θάλασσα και υπάρχει και το φρούριο Μπούρτζι που ενώνεται με αυτό με τεχνητή πέτρινη γέφυρα. Από την πλευρά της ξηράς είχε τάφρο, χωρίς νερό, και γέφυρα, 14τοξη, για την πρόσβαση στην πύλη. Επιπλέον, διέθετε και ακρόπολη σε μικρό ύψωμα μέσα στο κάστρο, τειχισμένη με διπλό τείχος, άλλες σημαντικές πύλες του κάστρου ήταν αυτή του Αγίου Μάρκου στο λιμάνι.

Στην ανατολική πλευρά του κάστρου υπάρχει σήμερα μικρός λιμενοβραχίονας που είναι μέρος του μικρού λιμανιού της Μεθώνης. Τα τείχη, οι πύργοι, οι προμαχώνες, η βορειοδυτική πλατφόρμα πυροβολικού και οι διάφορες πύλες του κάστρου έχουν χρονολογηθεί χάρη στην ταυτοποίηση των ενετικών θυρεών που ακόμη βρίσκονται στα αντίστοιχα σημεία.

Επιπρόσθετα, το 1499 έγιναν από τους Ενετούς νέα οχυρωματικά έργα περιτειχίζοντας τον οικισμό της Μεθώνης. Την περίοδο αυτή πολιόρκησε το Κάστρο ο σουλτάνος Βαγιαζήτ, που χαρακτηριζόταν απόρθητο, αλλά από ένα λάθος της φρουράς οι Οθωμανοί μπήκαν στο κάστρο και το κατέλαβαν. Το 1770 κατά τα Ορλωφικά, το Κάστρο πολιορκήθηκε από τους Ρώσους χωρίς, όμως, επιτυχία. Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, οι δυνάμεις των Ελλήνων προσπάθησαν ανεπιτυχώς να το καταλάβουν.

Στις αρχές Οκτωβρίου του 1828, μετά από διαπραγματεύσεις και – μικρής κλίμακας – επίθεση, η οθωμανική φρουρά παραδόθηκε στις γαλλικές δυνάμεις του Μαιζών. Το συγκεκριμένο στράτευμα δρούσε στην Πελοπόννησο στο πλαίσιο της Συνθήκης του Λονδίνου που προέβλεπε τη δημιουργία ελληνικού κράτους.

Ο πύργος (μικρό φρούριο) Μπούρτζι, που αναφέραμε παραπάνω, είναι χτισμένος σε μία μικρή βραχονησίδα νότια του κάστρου, ενώ συνδέεται με το κύριο φρούριο με μία γέφυρα με καμάρες.

Αποτελείται από έναν οκτάπλευρο πύργο, ο οποίος περιβάλλεται από χαμηλό οκτάπλευρο τείχος. Επιπλέον, ο πύργος δομείται σε δύο επίπεδα και καλύπτεται με ημικυλινδρικό τρούλο. Το ισόγειο του καταλαμβάνει τετράπλευρη κινστέρνα. Κεκλιμένο επίπεδο οδηγεί τόσο στον περίδρομο του περιμετρικού τείχους, όσο και στον όροφο του πύργου, όπου διαμορφώνεται αίθουσα με κανονιοθυρίδες περιμετρικά.

Η οικοδόμηση του ξεκίνησε λίγο πριν το 1500 από τους Ενετούς και ολοκληρώθηκε από τους Οθωμανούς κατά τον 16ο αιώνα. Ο πύργος Μπούρτζι αποτέλεσε τμήμα της θαλάσσιας οχύρωσης της Μεθώνης και εξυπηρέτησε διάφορους σκοπούς ανά εποχές: χρησιμοποιήθηκε ως έδρα της φρουράς για τον έλεγχο του λιμανιού, ως φάρος, φυλακή, αλλά και καταφύγιο των κατοίκων σε περιόδους πολιορκίας.

To άρθρο Μεθώνη: Η μεσαιωνική πολιτεία με το οκταγωνικό Μπούρτζι δημοσιεύτηκε στο NewsIT .