Μήπως πρέπει να δούμε στα σοβαρά τον Ολυμπο;

15:45 8/1/2018 - Πηγή: Protagon

Το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, τρία άτομα από τα Σκόπια διανυκτέρευσαν στο καταφύγιο της Πετρόστρουγκας, στα 2.000 μέτρα, στον Όλυμπο. Το καταφύγιο διαχειρίζεται η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης και αυτές τις ημέρες ήταν ανοιχτό, με το διαχειριστή να βρίσκεται εκεί.

Μέχρι την Πετρόστρουγκα, ακόμη και το χειμώνα, η διαδρομή είναι βατή. Οι τρεις ορειβάτες έφυγαν από το καταφύγιο στις 4 τα χαράματα. Δεν είναι περίεργο. Έτσι, θα προλάβαιναν ως το χάραμα να απολαύσουν τη μαγευτική θέα από τη Σκούρτα, να μπουν πολύ νωρίς στο

Οροπέδιο των Μουσών και να κάνουν αναρρίχηση στο Στεφάνι. Η ανάβαση θα γινόταν με εξαιρετικές καιρικές συνθήκες.

Λίγο πριν από τις 11 το πρωί του Σαββάτου, ο Θεσσαλονικιός Ζαφείρης Τρόμπακας, διευθυντής εκπαίδευσης της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης, δέχτηκε μια κλήση στον ασύρματο. Ο κ. Τρόμπακας είναι πασίγνωστος στο χώρο «του βουνού» ως ορειβάτης, διασώστης, εκπαιδευτής. Ο ίδιος έχει σωθεί από δυστύχημα στον Όλυμπο το 1979, που κόστισε τη ζωή σε δύο άτομα. Σώθηκαν 12 τότε. «Τα διόδια για το βουνό των θεών είναι ο σεβασμός. Αν δεν τα πληρώσεις, το πρόστιμο είναι η ζωή σου», είχε πει. Η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης έχει ασυρμάτους ανάγκης, αναμεταδότες του σήματος και καλύπτει όλο τον Όλυμπο. «Από τα 5 τελευταία ατυχήματα, στα 3 ήμασταν οι πρώτοι που ειδοποιηθήκαμε», λέει στο Protagon ο Ζαφείρης Τρόμπακας.

Λίγα λεπτά πριν από την κλήση, ο ένας ορειβάτης από τα Σκόπια είχε φτάσει στο καταφύγιο «Γιώσος Αποστολίδης» στα 2.697 μέτρα, ζητώντας βοήθεια για τη φίλη του που είχε πέσει στο Λούκι του Στεφανιού. Ένα στραβοπάτημα, λίγος πάγος αντί για παγωμένο χιόνι, και το κακό δεν θέλει πολύ για να γίνει. Αν και η γυναίκα είχε πιολέ (ορειβατική αξίνα) στο χέρι της, δεν το χρησιμοποίησε για να κρατηθεί. Ο φίλος της την προσέγγισε, την ασφάλισε έτσι ώστε να μην κατρακυλήσει παρακάτω, κι έφυγε για να ζητήσει βοήθεια. Στην γύρω περιοχή, βρίσκονταν αρκετοί ορειβάτες κι αναρριχητές, κι η γυναίκα δεν θα έμενε μόνη της. Η διαδρομή από το σημείο εκείνο μέχρι το καταφύγιο «Γιώσος Αποστολίδης» είναι γύρω στη μισή ώρα.

Η ομάδα διάσωσης με το φορείο ενώ καταφτάνει ξημερώματα στο καταφύγιο (φωτό: INTIMEnews/ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ)

Ο Λάζαρος Μποτέλης, διαχειριστής του καταφυγίου, βρισκόταν εκεί. Ο Λάζαρος είναι σημείο αναφοράς για την ορειβασία και το ορειβατικό σκι στην Ελλάδα. Οδηγός βουνού και αναρριχητής, κινείται με μεγάλη άνεση ακόμη και στις πιο δυσχερείς καιρικές συνθήκες. Ειδοποίησε αμέσως από τον ασύρματο την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης, άρχισε να ετοιμάζει τα σχοινιά προκειμένου να μπορεί να γίνει προσέγγιση στην τραυματισμένη γυναίκα και με μια μικρή ομάδα ορειβατών που βρίσκονταν στο καταφύγιο ξεκίνησαν για το Λούκι του Στεφανιού. Η ΕΟΔ έχει μονίμως υλικά διάσωσης στο καταφύγιο. Το βουνό δεν είναι παιδική χαρά…

Το σημείο του ατυχήματος

Κινητοποιήθηκε, φυσικά, η Πυροσβεστική. Ο διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κατερίνης, Ευάγγελος Φαλάρας, τον τελευταίο καιρό με τα απανωτά περιστατικά δεν προλαβαίνει να στέλνει πυροσβέστες σε αποστολές στον Όλυμπο. Ζητήθηκε συνδρομή από την Πολεμική Αεροπορία, αποφασίστηκε να σταλεί ένα Super Puma. Έγινε προσπάθεια να ανεβάσουν με σχοινιά τη γυναίκα από το σημείο στο οποίο είχε μείνει και να τη μεταφέρουν στην μπροστινή λάκα του Στεφανιού, ώστε να την παραλάβει από εκεί το ελικόπτερο. Δυστυχώς, όμως, οι συνθήκες δεν ήταν κατάλληλες για προσέγγιση του ελικοπτέρου, ενώ φαίνεται πως και τα καύσιμα τελείωναν, οπότε αποχώρησε.

Ο Λάζαρος με τους υπόλοιπους ορειβάτες άρχισαν τη μεταφορά της γυναίκας με φορείο στο καταφύγιο. Ήταν τραυματισμένη στα πλευρά, αλλά είχε τις αισθήσεις της, ενώ στο καταφύγιο βρισκόταν κι ένας οδοντίατρος ο οποίος παρείχε κάποια βοήθεια κι ενημέρωση στους διασώστες. Άρχισαν οι προσπάθειες για νέα προσέγγιση από Super Puma τη νύχτα. Ακούγεται τρελό. Προσέγγιση ελικοπτέρου νύχτα στο Οροπέδιο των Μουσών; Κι όμως, το κατάφεραν!

Το ελικόπτερο ξεκίνησε από τη Ρόδο, προσγειώθηκε στην Ελευσίνα για ανεφοδιασμό και ξεκίνησε για τον Όλυμπο, εξοπλισμένο με όργανα νυχτερινής πτήσης. Είναι η πρώτη φορά που Super Puma προσεγγίζει το βουνό σε τέτοιο υψόμετρο κι όλοι οι σχετικοί κάνουν λόγο για νέα δεδομένα στην ορεινή διάσωση. Μακάρι! Η γυναίκα, αργά το βράδυ, μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο της Λάρισας κι οι διασώστες, αποκαμωμένοι, πρόλαβαν να κοιμηθούν ελάχιστες ώρες πριν αρχίσουν, το πρωί της Κυριακής, να μαζεύουν τα σχοινιά και τον εξοπλισμό, να συμμαζεύουν το καταφύγιο, για να πάρουν πάλι το δύσκολο δρόμο της επιστροφής. Είναι απαραίτητο να αφήσουν το καταφύγιο τέλεια τακτοποιημένο, καθώς (ακόμη κι αν δεν είναι εκεί οι διαχειριστές του) η σάλα του παραμένει ανοιχτή όλο το χρόνο για όποιον χρειαστεί μια στέγη πάνω από το κεφάλι του, μέσα στο άγριο τοπίο του Ολύμπου.

Δεν έχουν όλη αίσθηση του τι σημαίνει Όλυμπος. Ο διοικητής της Πυροσβεστικής Κατερίνης κ. Φαλάρας λέει στο Protagon κάτι χαρακτηριστικό. «Άκουσα συναδέρφους να μου λένε “πάρε το αμάξι σου. Πόση ώρα θες να φτάσεις στο σημείο;” Τους εξηγούσα ότι χρειάζομαι 15-17 ώρες για να φτάσω διότι δεν πάει αμάξι και με κοιτούσαν σαν τρελό, δεν με πίστευαν!»

Η ορειβάτης από τα Σκόπια ενώ μεταφέρεται με το ειδικό φορείο από τα μέλη της ομάδας διάσωσης (φωτό: INTIMEnews/ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ)

Ο κ. Φαλάρας, ο οποίος έχει διατελέσει και εκπρόσωπος Τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος, πρόσφατα αντιμετώπισε τα δύο θανατηφόρα περιστατικά του περασμένου Δεκεμβρίου στον Όλυμπο. Θέτει, λοιπόν, κάποια πολύ σοβαρά ζητήματα. «Αν δεν ήταν καλές οι καιρικές συνθήκες, αντιλαμβάνεστε σε τι κίνδυνο θα έμπαιναν οι διασώστες; Μήπως πρέπει να δούμε πιο σοβαρά τον Όλυμπο; Δεν πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όποιος ανεβαίνει τόσο ψηλά και κάνει τόσο επικίνδυνη δραστηριότητα, πρέπει και να έχει τη γνώση για να το κάνει; Μήπως πρέπει οι φορείς διαχείρισης δρυμών και βουνών να λάβουν κάποια μέτρα; Μήπως οι ορειβατικοί σύλλογοι και τα καταφύγια, πρέπει να ενημερώνουν για την ατομική ευθύνη καθενός και για απαγορευμένες διαδρομές; Κι ας δούμε και το κόστος της διάσωσης. Τα δύο ελικόπτερα πέταξαν 20-22 ώρες, υπάρχει το κόστος του προσωπικού, των μέσων, των εθελοντών».

Τα θέματα που θέτει ο κ. Φαλάρας είναι όντως πολύ σοβαρά.

Και για να δούμε το ζήτημα του κόστους μιας ορεινής διάσωσης και του αποδέκτη του λογαριασμού, ο Ζαφείρης Τρόμπακας μάς δίνει μία ιδέα. «Στην Ελληνική Ομάδα Διάσωσης έχουμε όλοι προσωπικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Στο εξωτερικό, εάν δεν έχεις ασφαλιστήριο συμβόλαιο και χρειαστείς διάσωση, χρεώνεσαι με το κόστος αυτής. Εξυπακούεται, βεβαίως, ότι δεν μπορείς να ζητήσεις διάσωση επειδή απλώς έχεις αδυναμία να συνεχίσεις μια διαδρομή ή επειδή φοβάσαι. Θα πρέπει να υπάρχει σοβαρός ιατρικός λόγος για να το ζητήσεις, έτσι;»

«Ο Ολυμπος ξεγελάει, χαμηλά είναι ομαλός, ψηλά τραχύς», λέει ο δασολόγος Παύλος Ανδρεδάκης. Στη φωτό στιγμιότυπο από την επιχείρηση διάσωσης (INTIMEnews/ Πυροσβεστική)Ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου είχε χτυπήσει το καμπανάκι

Μιλάμε για τα ατυχήματα με τον πρόεδρο του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, τον δασολόγο Παύλο Ανδρεδάκη. Φυσικά, παραδέχεται το πρόβλημα. «Ο Όλυμπος δεν είναι Σαμαριά, που βάζεις είσοδο και την κλείνεις τη νύχτα. Έχει πάρα πολλά σημεία εισόδου, και δεν μπορεί να ελεγχθεί. Ενώ ψηλά είναι τραχύς και βραχώδης, χαμηλά είναι ομαλός και δίνει την εντύπωση ότι είναι βατός, αλλά κρύβει πάρα πολλούς κινδύνους. Μην νομίζετε όμως ότι το αφήνουμε έτσι».

Όντως, ο κ. Ανδρεδάκης με εκπλήσσει, στέλνοντάς μου με e-mail τα έγγραφα που έχει απευθύνει σε φορείς της Πολιτείας αλλά και σε σχετικούς με το βουνό φορείς, προκειμένου να επιλυθούν χρόνια ζητήματα. Από την έλλειψη επαρκούς νομοθετικής θωράκισης και την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος που εκκρεμεί εδώ και χρόνια, ως την μελέτη αναθεώρησης του Γενικού Διαχειριστικού Σχεδίου και την πρόταση για καθολική απαγόρευση του κυνηγιού στο δρυμό. Μάλιστα, η τελευταία επιστολή εστάλη στις 28 Δεκεμβρίου 2017, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία του Φορέα για τα ατυχήματα του τελευταίου καιρού.

Ως φορέας, επιμένει στην πρόληψη, δηλαδή στην ενημέρωση για την επικινδυνότητα της ανάβασης στον Oλυμπο. Επειδή, προφανώς, κάποιοι φέρνουν ως επιχείρημα το ότι θα είναι δυσφήμηση αν παραδεχτεί ο Φορέας ότι ο Oλυμπος είναι επικίνδυνος, ο κ. Ανδρεδάκης φέρνει ένα αντεπιχείρημα. «Το Mont Blanc με 3.000 θανάτους στο ιστορικό του, είναι περιζήτητο», κι έχει δίκιο. Αναφέρω αυτό το σημείο, προκειμένου να αντιληφθούμε πόσες προκαταλήψεις και ταμπού πρέπει να πολεμήσει κάποιος σε αυτήν τη χώρα. Στο πλαίσιο των μέτρων για την πρόληψη, προτείνεται από τον Φορέα να τοποθετηθούν πινακίδες σε πολλά σημεία, με την ενημέρωση ότι ο επισκέπτης είναι απολύτως υπεύθυνος για τη διαδρομή που θα ακολουθήσει, ενώ επιμένει ιδιαιτέρως στην πληροφόρηση σχετικά με τις καιρικές συνθήκες και την κατάσταση του εδάφους.

The post Μήπως πρέπει να δούμε στα σοβαρά τον Ολυμπο; appeared first on Protagon.gr.