«Οιδίπους Τύραννος» στο θέατρο Αλκμήνη

11:25 29/12/2015 - Πηγή: Protagon

Εν αρχή ην ο Λόγος, ο λόγος του Τηλέμαχου Μουδατσάκι, που αποδίδει ακέραιο το νόημα της τραγωδίας ακολουθώντας τους βηματισμούς μιας ρυθμολογίας άψογης για την εκτέλεση και μεστής συμβολισμών. Έχουμε επισημάνει πολλές φορές τη γλωσσική δεινότητα και το ποιητικό ήθος των μεταφρασμάτων του Τηλέμαχου Μουδατσάκι, ο οποίος κατορθώνει πάντα να δημιουργήσει σκηνικά γλωσσικά ολοκληρώματα σπάνιας διευθετήσεως των εσωτερικών εναλλαγών του σημαίνοντος δια του σημαινομένου. Στην σοφόκλεια τραγωδία «Οιδίπους Τύραννος», ο κ. Μουδατσάκις οδηγεί τη λεκτική απόδοση του τραγικού στο επέκεινα της εικονοποιημένης

κατασκευής δια των εννοιολογημάτων που αποτυπώνουν κυρίως την ιδιάζουσα διαλεκτική του συμβόλου. Εξάλλου, η διαχείρηση του συμβόλου στον Οιδίποδα Τύραννο διαπλέκει τα πρόσωπα και τον χώρο με τρόπο ώστε να διαχέονται αφειδώς «μετρήσιμα τα διανοήματα και η αφαιρετική δυναμική του κειμένου του Σοφοκλή». Σύμφωνα με τη μετά-φραστική πρόταση του κ. Μουδατσάκι, η επικρατούσα διαλεκτική εν αναπτύξει, κατά τη διάρκεια της παράστασης, αλλά και στην μεταγλωσσική της διάσταση, προωθεί ουσιαστικά και ενθαρρύνει τη σκηνοθετική διαχείρηση της σχέσεως ανάμεσα στη σκηνή, στους «κατοίκους» της ηθοποιούς και στο κοινό που παρακολουθεί το σκηνικό συμβάν. Η κοσμοανάλυση του Σοφοκλή συναντα παρόντες «ήρωες» παθών και παθημάτων μέσα από την επικαιροποίηση την οποία διευθετεί και «τυπολογεί» η σκηνοθεσία του Τηλέμαχου Μουδατσάκι. Ο σκηνοθέτης προτείνει ένα ‘‘θέατρο της σωματικότητας’’ σε πλέον εξελιγμένη και εξελίξιμη φόρμα, τοποθετώντας το σώμα σε κατάσταση δρώντος εν κινήσει και με την ένδειξη του «κατεπείγοντος». Με άλλα λόγια, ο σκηνοθέτης εγκαθιστά το σώμα στο επίκεντρο της έκκεντρης σωματικής κατασκευής, εν είδει άμορφης μάζας ανθρωποείδούς φύσεως, η οποία, χάρη στόν άριστα ενδεικνυόμενο λόγο, αποκτά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσώπων της θεατρικής μυθοπλασίας. Έτσι, το ένα, ομοούσιο και αδιαίρετο Ον πολλαπλασιάζεται και διαιρείται στη σκηνή προσλαμβάνοντας νέες ιδιότητες μέσα από την ομογενοποίηση των σωμάτων, τα οποία ταυτοποιούνται ως διακεκριμένοι ρόλοι. Υπ’ αυτή την οπτική γωνία, ο ένας αποκτά την ουσία του επιμέρους την ίδια στιγμή που το όλον ταυτίζεται με το πολυάριθμο, στα όρια του απείρου και το αντίθετο: το ένα, «πρωτοκυτταρικό» σκηνικό σώμα συνθέτει το παράδοξο της μηδενικής οντότητας που οδηγεί στην αξιολόγηση και στην αξιοποίηση του απόντος προσώπου.

Με παθιασμένη προσήλωση ο ηθοποιός ξετυλιγει το κουβάρι, με τον εκπρόσωπο του Ιερατείου, μαζί με τον Χορό και με όσους κινούνται με την όπισθεν σε αυτόν τον πεπρωμένο τραγικό λαβύρινθο.

Η σκηνοθεσία, με αρωγούς την «λειτουργική» μουσική της Μαρίας Συμεών, τα ευφάνταστα κοστούμια του κ. Τηλέμαχου Μουδατσάκι και τα λιτά σκηνικά του Χάρη Σεπεντζή, εμπλέκει τεχνηέντως την σωματικότητα με την πνευματικότητα της σκηνικής κατασκευής, γεγονός που ενισχύει την προσληψιακή δυναμική της συγκεκριμένης τραγωδίας, όπου το σώμα-σήμα είναι ταυτόσημο του σώματος-νόημα. Πράγματι, η σκηνική οντότητα, την οποία πλάθει ο Τηλέμαχος Μουδατσάκις, «υποχρώνει» τους ηθοποιούς να ενστερνιστούν το «ηχογόνο» ενδιαίτημα της σοφόκλειας «παρτιτούρας» και να συμμορφωθούν προς τους κανόνες της διαλεκτικής και της ποιητικής που αναπτύσσεται εντός του χώρου των συμπαικτών, που καταλαμβάνουν ως Όλον την σκηνή, η οποία καθίσταται σχεδόν μετά-κινούμενη. Οι ηθοποιοί Γιάννης Ασκάρογλου, Χρήστος Βελιάνο, Τίτος Λίτινας και Χρήστος Μπαλτάς καθοδηγούν τον θεατή/ακροατή στις μύχειες πτυχές του πάθους, εκκινώντας από τον τραγικότατο Οιδίποδα. Με παθιασμένη προσήλωση ο ηθοποιός ξετυλιγει το κουβάρι, με τον εκπρόσωπο του Ιερατείου, μαζί με τον Χορό και με όσους κινούνται με την όπισθεν σε αυτόν τον πεπρωμένο τραγικό λαβύρινθο. Εντούτοις, η Ιοκάστη όπως την εμφανίζει η σκηνοθεσία του κ. Μουδατσάκι, αδικεί το τραγικό αυτό ήθος της βασίλισσας ως προσωποπαγούς οντοτητας. Κατά συνέπεια, η ερμηνεία της Κατερίνας Χιωτίνη φαίνεται παράκαιρα προσαρμοζόμενη στο Όλον της ανθρώπινης οντότητας που σφυρηλατεί ο τραγικός ποιητης και που φιλοδοξεί να παρουσιάσει η σκηνοθετική πρόταση.

The post «Οιδίπους Τύραννος» στο θέατρο Αλκμήνη appeared first on Protagon.gr.