Πώς οι φρεγάτες πέρασαν από… σαράντα κύματα

18:49 25/4/2018 - Πηγή: Protagon

Tέλη Οκτωβρίου 2011. Kατά τις διαπραγματεύσεις για το κούρεμα του ελληνικού χρέους, η σχετικά ήπια έως τότε στάση των Γάλλων φαίνεται να σκληραίνει σε υπερβολικό βαθμό κατά της Ελλάδας: ήταν οι ημέρες που ο Νικολά Σαρκοζί –υπόδικος σήμερα για κατάχρηση εξουσίας σε υπόθεση που αφορά τη χρηματοδότηση προεκλογικής καμπάνιας του από τον λίβυο δικτάτορα Μουαμάρ Καντάφι- εμφανίστηκε,

σύμφωνα με την γαλλική εφημερίδα Le Parisien να αποκαλεί τον Γιώργο Παπανδρέου «τρελό» και «καταθλιπτικό», καθώς και να κάνει λόγο για το «μεγάλο λάθος» της ένταξης της χώρας μας στην ευρωζώνη.

Λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν, ένα δημοσίευμα στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel είχε χτυπήσει καμπανάκι στις υπηρεσίες αποδελτίωσης Τύπου της γαλλικής πρεσβείας στο Βερολίνο. Σε αυτό είχαν εμφανιστεί πληροφορίες σχετικά με επιστολή της γνωστής από τη σύμβαση με τα υποβρύχια στην Ελλάδα γερμανικής εταιρείας Thyssen Krupp, όπου ζητείτο η λήψη μέτρων από την Καγκελαρία ώστε να μην προχωρήσει η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας – Γαλλίας για τις φρεγάτες τύπου FREMM.

Το αλαλούμ με τις γαλλικές φρεγάτες, λοιπόν, δεν είναι ακριβώς… πρόσφατο.

Πρόκειται για μία ιστορία που ξεκινά το 2008, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής ξεκίνησε τις συζητήσεις με τον Σαρκοζί για την προμήθεια 4+2 γαλλικών φρεγατών FREMM, οι οποίες οδήγησαν στην υπογραφή διακρατικής συμφωνίας το 2009, ενώ η Ελλάδα είχε ήδη μπει σε ύφεση. Μία συμφωνία που είχε μπει για τα καλά στο μάτι των Γερμανών, οι οποίοι στα πλαίσια της κούρσας εξαγωγών εξοπλιστικών συστημάτων επιδίδονταν σε ένα είδος διπλωματικής «ναυμαχίας» με τους Γάλλους.

Η πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας-Γαλλίας για την προμήθεια των FREMM κράτησε πάνω από δύο χρόνια, σύμφωνα με παράγοντες που συμμετείχαν σε αυτές και έχουν γνώση λεπτομερειών της διαδικασίας. Αν μη τι άλλο, όπως παραδέχθηκαν οι ίδιοι, οι ρυθμοί αυτοί μόνο γρήγοροι δεν μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Και σαν να μην έφτανε αυτό, είχε υπάρξει και συζήτηση για εκπτώσεις σε σχέση με την αρχική συμφωνία: αντί για τέσσερις FREMM, εξεταζόταν το ενδεχόμενο για την προμήθεια τριών, το οποίο θεωρείτο και επικρατέστερο. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις ελλήνων παραγόντων, εκείνη την περίοδο οι τέσσερις FREMM θα κόστιζαν περί τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται ο οπλισμός τους. Εν μέσω της οικονομικής κρίσης, ανάμεσα στα μνημόνια…

Στο δημοσίευμα του Der Spiegel, τον Οκτώβριο του 2011, ενώ ολοκληρωνόταν η πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων Ελλάδας-Γαλλίας για τις φρεγάτες, αναφερόταν ότι το γαλλικό ναυπηγείο DCNS –το οποίο θα αναλάμβανε την κατασκευή τους και θεωρείται κρατικό- θα μπορούσε να συμφωνήσει η πληρωμή του να ξεκινήσει πέντε χρόνια μετά. Επιπλέον, υπήρχε η πληροφορία ότι εάν το ελληνικό κράτος δεν είχε χρήματα για την αποπληρωμή τους, θα μπορούσε να τις επιστρέψει στους Γάλλους χωρίς καμία χρέωση.

Στο ίδιο ακριβώς δημοσίευμα φιλοξενείτο και η επιστολή της γερμανικής Thyssen Krupp στην οποία, πέρα από την έκκληση προς την καγκελάριο Μέρκελ να μπλοκάρει την συμφωνία, επισημαινόταν ότι στην περίπτωση που η Ελλάδα αγοράσει τις φρεγάτες με τους ευνοϊκούς όρους της πενταετούς παράτασης αποπληρωμής, το βάρος θα έπεφτε στους γερμανούς φορολογούμενους, οι οποίοι ήδη είχαν αναλάβει τα βάρη της αναδιάρθρωσης του χρέους. Το κερασάκι στην τούρτα, σύμφωνα με τις πηγές της Thyssen Krupp, ήταν ότι τα γερμανικά ναυπηγεία θα έχαναν δουλειές, ενώ τα γαλλικά, μαζί με τα ελληνικά –λόγω αντισταθμιστικών ωφελημάτων- θα χρηματοδοτούνταν πιθανώς με γερμανικό χρήμα, αναφερόταν στο δημοσίευμα του Der Spiegel.

Εκείνο τον Οκτώβριο, η επιτροπή του Πολεμικού Ναυτικού που ασχολείτο με την προμήθεια των γαλλικών φρεγατών δεν είχε εξετάσει το ενδεχόμενο της συμμετοχής της ελληνικής βιομηχανίας στην κατασκευή τους – αυτό θα ήταν ένα από τα ζητούμενα της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων για τις οποίες είχε δοθεί το πράσινο φως. Σύμφωνα με παράγοντες που ενεπλάκησαν στην διαδικασία, ο αριθμός των FREMM που θα αποφάσιζε να προμηθευθεί η Ελλάδα θα είχε άμεση σχέση με το εάν ή όχι θα εμπλέκονταν στην κατασκευή τους και τα ελληνικά ναυπηγεία.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι τότε υπήρχε η αίσθηση πως ο αριθμός-κλειδί ήταν μάλλον το 4 και ότι, σε αυτή την περίπτωση μάλλον θα ερχόταν δουλειά και στην χώρα μας, καθώς με τις δύο ή με τις τρεις φρεγάτες δεν φαινόταν στον ορίζοντα κάποια πιθανότητα να «φύγει» έργο από την DCNS – τα γαλλικά κρατικά ναυπηγεία. Πάντως, κατά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων είχε καταστεί σαφές ότι δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη η προμήθεια και των έξι φρεγατών, ενώ κατά τις συζητήσεις των υπηρεσιακών παραγόντων είχε επίσης αναφερθεί ότι δύο φρεγάτες, σε σχέση με επιχειρησιακές ανάγκες στο Αιγαίο, δεν είναι αρκετές.

Από τις αρχές του 2012, οπότε ενημερώθηκε η αρμόδια επιτροπή της Βουλής για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων, ο όρος «FREMM» απουσίαζε από το λεξιλόγιο της επικαιρότητας. Επανεμφανίστηκε στο προσκήνιο πριν από λίγες ημέρες, με τον αναπληρωτή υπουργό Αμυνας Φώτη Κουβέλη να κάνει λόγο περί μίσθωσης δύο γαλλικών φρεγατών που θα πλέουν στα ελληνικά ύδατα εντός του καλοκαιριού, το οποίο διαψεύσθηκε από την γαλλική πλευρά και από τον υπουργό Πάνο Καμμένο. Ο τελευταίος, στη σημερινή (Τετάρτη) συνέντευξη Τύπου ανέφερε μεταξύ άλλων: «Σε επίπεδο συνομιλίας του προέδρου Μακρόν με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα εξετάστηκε η πιθανότητα ποσό από τα χρήματα που οφείλουν οι ευρωπαϊκές χώρες για τη διαφορά των ομολόγων 8 δισ. που πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα, που αφορά και την επιστροφή από την Γαλλία στην Ελλάδα ενός ποσού, να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να υπάρξει συνέργεια για την κατασκευή φρεγατών στην Ελλάδα».

Μένει να διαπιστωθεί πόσες φρεγάτες θα πρέπει να παραγγελθούν και πόσα δισεκατομμύρια θα πρέπει να δαπανηθούν από την Ελλάδα για αυτή τη συνέργεια – με τα δεδομένα του 2011 πάντως, στο απόγειο της κρίσης, ο «μαγικός» αριθμός ήταν το 4 και το κόστος της παραγγελίας για να πάρουν και τα ελληνικά ναυπηγεία έργο εκτιμάτο από υπηρεσιακούς παράγοντες στα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

The post Πώς οι φρεγάτες πέρασαν από… σαράντα κύματα appeared first on Protagon.gr.