Τιμωρήστε το βιαστή, όχι την τέχνη

13:37 13/11/2017 - Πηγή: Protagon

Ο Louis CK ήταν ο αγαπημένος μου κωμικός και ο καλλιτέχνης που μου γέννησε το ενδιαφέρον για το stand-up comedy. Γι’ αυτό δεν κρύβω ότι σοκαρίστηκα μόλις έμαθα για την απαράδεκτη σεξουαλική συμπεριφορά του. Στην ουσία, οι πράξεις για τις οποίες κατηγορήθηκε και παραδέχτηκε δεν είναι καν σεξουαλικής φύσης, αλλά αδικαιολόγητες, αποτρόπαιες και σαδιστικές ενέργειες σεξιστικής βίας. Θεωρώ, έτσι, εκ των ων ουκ άνευ ότι πρέπει να κινηθούν όλες οι απαραίτητες νομικές διαδικασίες και να τιμωρηθεί όπως προβλέπεται, αφού πρώτα ζητήσει από τα θύματα τη συγγνώμη που αμέλησε να συμπεριλάβει στη δήλωσή του.

Εχω περάσει πολλές ώρες βλέποντας και αναλύοντας επεισόδια της σειράς του, Louie, το format, την κινηματογραφική αισθητική και τη θεματολογία της οποίας θαυμάζω όσο ελάχιστα έργα εκεί έξω. Ακόμα και σήμερα, 3 χρόνια μετά το τελευταίο επεισόδιο, εξακολουθώ να βρίσκω το χιούμορ του επίκαιρο, δριμύ και ευφυέστατο.

Το εντυπωσιακό είναι πως ο πραγματικός Louis CK μέσα από τις συνεντεύξεις, τοποθετήσεις, και τα διαφορά comedy specials του, έδινε την εικόνα ενός μετρημένου, φιλελεύθερου ατόμου, που ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τον ανασφαλή και ενίοτε καταχρηστικό Louie της σειράς, σαν Dr Jekyll και Mr Hyde. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που ο φανταστικός Louie πραγμάτωνε μια σκοτεινή πτυχή του δημιουργού, απαλλαγμένη από την υποχρέωση να τηρεί πάντα τις πολιτικά ορθές κοινωνικές συμβάσεις.

Οπως και σε άλλες σειρές που ο ήρωας είναι fictionalized εκδοχή του δημιουργού (Seinfeld, Curb your enthusiasm, Master of none, κ.ά.) συχνά χάνονται οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των δύο προσώπων. Ωστόσο, συνήθως η περσόνα χρησιμοποιούταν σε meta επίπεδο για να προωθήσει ένα liberal αφήγημα.

Στο φως των τελευταίων αποκαλύψεων, έχουν ανασυρθεί και κυκλοφορήσει, κυρίως σε αμερικανικά media, διάφορες από αυτές τις «σκοτεινές» στιγμές του φανταστικού Louie σαν αποδεικτικό ενοχής του CK, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ένα διμερές επεισόδιο του τελευταίου κύκλου που προκάλεσε αντιδράσεις και όταν προβλήθηκε. Στο επεισόδιο αυτό ο Louie υποχρεώνει τη φίλη του σε σεξουαλική πράξη, παρότι εκείνη του καθιστά εμφανή τη δυσαρέσκειά της.

Βέβαια, τα συγκεκριμένα media αμελούν να αναφέρουν τη λεπτομέρεια πως η σκηνή παρουσιάζεται ως μέρος ενός πολυμερούς storyline που αναπτύσσεται σε βάθος αρκετών επεισοδίων και ως ακόμα μια έκφανση μιας δυσλειτουργικής σχέσης μεταξύ μεσηλίκων, επομένως είναι λάθος να τοποθετείται εκτός context.

Είναι ανησυχητικό, κατά τη γνώμη μου, να αντιμετωπίζεται το καλλιτεχνικό δημιούργημα σαν πιστοποιητικό φρονημάτων, ανεξαρτήτως δημιουργού, με τους διάφορους κριτικούς και αναλυτές να αναζητούν αποδεικτικά στοιχεία περί του αξιακού συστήματος των καλλιτεχνών μέσα στην τέχνη τους. Φοβάμαι πως η διαδικασία είναι το πρώτο στάδιο μιας άρρητης λογοκρισίας, που νομιμοποιεί άτομα όπως ο Γούντι Αλεν να μιλούν για κυνήγι μαγισσών. Άλλωστε, ο επόμενος δημιουργός που θα θελήσει να αφηγηθεί αντισυμβατικά μια ιστορία καταχρηστικών σχέσεων, θα το σκεφτεί διπλά, φοβούμενος την κατακραυγή του status quo της πολιτικής ορθότητας.

Η τέχνη και ιδιαίτερα η ποπ κουλτούρα, που εξ ορισμού απευθύνεται σε μεγαλύτερο κοινό οφείλει να είναι αντισυμβατική, χωρίς τον κίνδυνο της ταμπέλας και της λογοκρισίας. Μήπως δε θα μπορούσε εύκολα κανείς να αναγνωρίσει σεξιστικούς ρόλους και όρους στο έργο της Lena Dunham; Υπάρχουν ουκ ολίγα storylines στη σειρά Girls που θα μπορούσαν να αναγάγουν τη δημιουργό σε μια καταχρηστική σεξίστρια και αντιφεμινίστρια. Παρόλα αυτά, κανένας από αυτούς τους χαρακτηρισμούς όμως δεν είναι αλήθεια και έτσι καταλήγει να χάνεται το νόημα της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Το πιο ανησυχητικό όμως είναι το ερώτημα από πότε η Δύση έχει ανάγκη από μια ηθικοπλαστική pop κουλτούρα. Η πιθανότερη απάντηση, για εμένα είναι «από τότε που το σχολείο και η κοινωνία γενικότερα, αποτυγχάνουν παταγωδώς να καλλιεργήσουν στα άτομα τόσο μια κουλτούρα σεβασμού και αλληλοεκτίμησης, όσο και θεμελιωδών αρχών της δημοκρατίας, όπως της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας».

Ο σεξισμός και η βία κατά των γυναικών δείχνουν το 2017 απλώς ως ένα από τα αποτελέσματα αυτής της αποτυχίας. Η λογοκρισία στην τέχνη όμως είναι λάθος μέτρο αντιμετώπισης της κατάστασης και παραπέμπει μάλλον στο οργουελικό 1984 αντί της δίκαιης, φιλελεύθερης κοινωνίας που ευαγγελίζονται οι media-κοί -και όχι- μόνοδιανοητές.

The post Τιμωρήστε το βιαστή, όχι την τέχνη appeared first on Protagon.gr.