Διπλωματικός «πόλεμος» Ελλάδας και Τουρκίας – Το «όπλο» της Αθήνας και οι τριγμοί στη Λιβύη

00:00 10/12/2019 - Πηγή: In.gr

Ενα σκληρό διπλωματικό ξεκίνησε η Ελλάδα απέναντι στην Τουρκία μετά την υπογραφή του μνημονίου κατανόησης για τα θαλάσσια σύνορα με την από τον ΟΗΕ αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Τρίπολης, υπό τον Φαγιέζ αλ Σάρατζ, επιχειρώντας να μπλοκάρει τις μεθοδεύσεις της Αγκυρας.

Στις επιδιώξεις της Αθήνας μπαίνει

και η άσκηση πιέσεων στην κυβέρνηση της Τρίπολης, επιχειρώντας να αξιοποιήσει διπλωματικά την εκρηκτική κατάσταση στο εσωτερικό της Λιβύης και τη διαρχία που υφίσταται και θα μπορούσε να αποτελέσει «κλειδί» για την επόμενη ημέρα στην περιοχή -με δεδομένο μάλιστα ότι ο ΟΗΕ πέρα από την εξουσία του Σαρατζ αναγνωρίζει και το κοινοβούλιο του Τομπρούκ που πρόσκειται στον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ.

Ο πρόεδρός του μάλιστα, Αγκίλα Σάλεχ Ισα, έστειλε την Δευτέρα επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ με την οποία χαρακτηρίζει παράνομη την πρόσφατη συμφωνία με την Τουρκία.

Σύμφωνα με το έγγραφο που υπογράφει, λίγες μόλις ημέρες πριν επισκεφτεί την Αθήνα μετά από πρόσκληση του έλληνα ομολόγου του, αναλύει όλες τις παραμέτρους της επίμαχης συμφωνίας και μιλά περί των μη κοινών θαλάσσιων συνόρων των δύο χωρών. Παράλληλα, υπογραμμίζει πως «η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, η οποία και αποτελεί τη διεθνώς αναγνωρισμένη νομοθετική αρχή στη χώρα, δεν αναγνωρίζει το εν λόγω μνημόνιο. Ως εκ τούτου, το κράτος της Λιβύης απαλλάσσεται πλήρως από κάθε είδους απορρέουσες υποχρεώσεις».

Η επιστολή στον ΟΗΕ

Το θέμα του παράνομου μνημονίου τίθεται από την Αθήνα σε όλα τα διεθνή fora, σε μια προσπάθεια να χτιστεί ένα διπλωματικό μέτωπο. Ηδη, ο Νίκος Δένδιας τη Δευτέρα ανέδειξε στο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τις συνέπειες για την Ελλάδα και την Κύπρο και μίλησε για παραβίαση της συμφωνίας, του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.

Ο ίδιος έκανε λόγο για ευρεία στήριξη από Γαλλία, Ιταλία, Κύπρο και Ολλανδία, ενώ από την πλευρά του ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική, Γιοσέπ Μπορέλ, μίλησε για «σοβαρή ανησυχία» από τις τακτικές της Αγκυρας και εξέφρασε την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, επίσημες αποφάσεις αναμένονται στο τέλος της εβδομάδας κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, με την Αθήνα να ζητά σαφή -και όχι απλά λεκτική- καταδίκη της Αγκυρας που θα συνοδεύεται από ένα πακέτο μέτρων.

Παράλληλα, θέμα ωρών είναι η αποστολή στον ΟΗΕ από το υπουργείο Εξωτερικών της νότας η οποία θα επιχειρηματολογεί γιατί η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη για κοινή ΑΟΖ είναι έωλη και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Η ελληνική πλευρά θα καταθέσει εν ευθέτω χρόνο και δεύτερη επιστολή με την οποία θα απαντά σε εκείνη της 13ης Νοεμβρίου που υπέβαλλε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη Φεριντούν Σινιρλίογλου. Ωστόσο, αυτή η δεύτερη επιστολή θα τύχει ιδιαίτερης προετοιμασίας καθώς κρίνεται από έμπειρους διπλωμάτες ως κομβική για μελλοντικές εξελίξεις.

Η Αθήνα, όμως και προσωπικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα θέσουν επιτακτικά το ζήτημα αυτό. Ωστόσο, διπλωματικές πηγές τόνιζαν ότι δεν πρέπει να σηκωθεί πρόωρα ο πήχης των προσδοκιών αν δεν έχει εξασφαλιστεί ότι θα ικανοποιηθεί το ελληνικό αίτημα. Για όλα αυτά θα ενημερώσει τα πολιτικά κόμματα ο κ. Δένδιας στην προγραμματισμένη για αύριο, Τρίτη 10 Δεκεμβρίου (στις 13.00), συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ).

Απειλές δίχως τέλος από την Αγκυρα

Απέναντι στις εξελίξεις αυτές και βλέποντας την Αθήνα να πιέζει ασφυκτικά προκειμένου να επιτύχει τη διπλωματική απομόνωση της Αγκυρας, η Τουρκία επιμένει στην επιθετική ρητορική, με μπροστάρη τον Ταγίπ Ερντογάν.

Σε συνέντευξή του ο τούρκος πρόεδρος απείλησε ευθέως την Ελλάδα ότι θα πληρώσει το τίμημα για την απόφαση της απέλασης του Λίβυου πρέσβη στην Αθήνα, χαρακτηρίζοντάς τη «διεθνές σκάνδαλο».

Κατά τα λοιπά, ο Ερντογάν επέμεινε πως η Τουρκία και η Λιβύη μπορούν να πραγματοποιήσουν κοινές επιχειρήσεις έρευνας στην ανατολική Μεσόγειο μετά την υπογραφή του μνημονίου συνεννόησης για τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες.

Παράλληλα, ανέφερε πως «με βάση τη συμφωνία με τη Λιβύη, οι Ελληνοκύπριοι, η Αίγυπτος, Ελλάδα και Ισραήλ δεν μπορούν να σχηματίσουν γραμμή μεταφοράς φυσικού αερίου, χωρίς τη συναίνεση της Τουρκίας».

Είχε προηγηθεί η δήλωση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με την οποία χαρακτήρισε παράνομη την επικοινωνία της ελληνικής πλευράς με τον Χαλίφα Χαφτάρ. «Αυτό που κάνει η Ελλάδα δεν είναι νόμιμο, για παράδειγμα δεν είναι νόμιμο να συναντηθεί με τον Χάφταρ».

Παράλληλα, επεσήμανε πως η μόνη νόμιμη κυβέρνηση στη Λιβύη είναι αυτή του Σάρατζ, καλώντας την ελληνική πλευρά να διαπραγματευτεί μαζί της. «Η μόνη νόμιμη κυβέρνηση στη Λιβύη αυτή τη στιγμή είναι η κυβέρνηση Σάρατζ, στην Τρίπολη. Εάν η Ελλάδα θέλει να κάνει κάτι μαζί τους, θα πρέπει ουσιαστικά να πάει στην Τρίπολη» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στο «παιχνίδι» η Τρίπολη

Από την πλευρά της, η Τρίπολη μπορεί να βρίσκεται στη μέση μιας ευρύτερης διαμάχης στην περιοχή, ωστόσο δεν μένει αμέτοχη στις εξελίξεις, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα είναι διαιρεμένη στα δύο.

Παρά την ανακοίνωση ότι δόθηκε εντολή προκειμένου η συμφωνία με την Τουρκία να τεθεί σε ισχύ, με δηλώσεις του ο ναύαρχος Φάρατζ, ο οποίος πρόσκειται στις δυνάμεις του Λιβυκού Στόλου, υπό τον στρατηγό του Χαλιφά Χαφτάρ, τάσσεται κατά της συμφωνίας. Μάλιστα, επεσήμανε πως έχει εντολή να βουλιάξει όσα τουρκικά πλοία φθάσουν στη Λιβύη.

«Εγώ έχω εντολή, αν έρθουν τα καράβια έρευνας των Τούρκων, να τα βουλιάξω. Έχω διαταγή από τον κύριο Χάφταρ» δήλωσε χαρακτηριστικά. «Ο λαός της Λιβύης γνωρίζει ότι εμείς ανήκουμε στον στρατηγό Χαφτάρ και εμείς θα αντιδράσουμε σε αυτή τη συμφωνία» πρόσθεσε, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha.

Ο ίδιος δήλωσε πως ο στρατηγός Χαφτάρ θα αντιδράσει στη συμφωνία και εξαπέλυσε πυρά κατά της «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» και του «πρωθυπουργού» Σάρατζ, για τη συμφωνία.

«Αυτή τη συμφωνία έγραψαν οι Τούρκοι και ο Σάρατζ την υπέγραψε. Τα έγραψαν οι Τούρκοι όπως ήθελαν αυτοί. Είναι πάρα πολύ κακή η συμφωνία. (…) Αυτή η συμφωνία που έκαναν οι Τούρκοι με τον Σάρατζ είναι λάθος και θα δημιουργήσει πρόβλημα στην Ελλάδα, την Λιβύη, την Αίγυπτο και την Κύπρο. Ο Σάρατζ είναι Τούρκος, δεν είναι Λίβυος. Ο παππούς του είναι από την Τουρκία γι’ αυτό δεν είχε καμία αντίρρηση σε αυτή τη συμφωνία».