Εκτάκτως το Σάββατο με ΤΟ ΒΗΜΑ: Αριστοτέλης, VITA & BHMAGAZINO

18:48 4/3/2019 - Πηγή: In.gr

Εκτάκτως το Σάββατο με «ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ», Αριστοτέλης: o δεύτερος τόμος των «Πολιτικών», VITA & BHMAGAZINO

Αριστοτέλης.
Το αξεπέραστο έργο του οικουμενικού φιλοσόφου.

Αυτή την εβδομάδα,

Πολιτικά
Το πρώτο έργο που γράφτηκε παγκοσμίως για την πολιτική και παραμένει πάντα επίκαιρο.

Σε έναν τόμο 500 σελίδων το τρίτο και τέταρτο βιβλίο:
Τι είναι πολίτευμα (και κατ’ επέκταση τι είναι πόλις και πολίτης), ποια τα

γνωρίσματά του και ποια τα είδη του; Ο Αριστοτέλης εισέρχεται στην ουσία της πολιτικής φιλοσοφίας και διερευνά τα θεμελιώδη ερωτήματα για την έννοια της πόλης, του πολίτη, της πολιτικής αρετής και των πολιτευμάτων. Ταξινομεί τα πολιτεύματα, αναλύει την ολιγαρχία και τη δημοκρατία και εξετάζει πτυχές του πολιτικού φαινομένου, όπως ο σκοπός της πόλης, τα γνωρίσματα των διεκδικητών της εξουσίας και το περιεχόμενο της πολιτικής δικαιοσύνης. Στο τέταρτο βιβλίο ο Αριστοτέλης προσδίδει πραγματολογική διάσταση στις αναλύσεις του για τα είδη των πολιτευμάτων και τη βασική αιτία της ποικιλομορφίας τους. Παρουσιάζει τη δημοκρατία, την ολιγαρχία, την αριστοκρατία, την πολιτεία και την τυραννία, προτείνει το άριστο πολίτευμα, το εφικτό όμως στην πράξη, και τελειώνει με τη διάκριση των εξουσιών σε βουλευτική, εκτελεστική και δικαστική.

Τι μεταβάλλει τα πολιτεύματα και τι τα διατηρεί; Στο πέμπτο και έκτο βιβλίο εξετάζονται τα πολιτεύματα ως προς τα αίτια των μεταβολών τους και τους τρόπους εδραίωσης τους, με φιλοσοφικό, ιστορικό, κοινωνιολογικό και ανθρωπολογικό ενδιαφέρον.

Ποιο είναι το ιδεώδες πολίτευμα και με ποιες προϋποθέσεις εγκαθιδρύεται; Στο έβδομο και όγδοο βιβλίο των «Πολιτικών» προκαταρκτικά υποστηρίζει ο Αριστοτέλης ότι το ιδεώδες πολίτευμα προϋποθέτει τον καθορισμό του άριστου βίου. Στη συνέχεια εξαρτά την άριστη πόλη από μια σειρά γνωρισμάτων, όπως η εδαφική έκταση, η γεωγραφική θέση, η οργάνωση και ο χαρακτήρας των πολιτών. Συνεχίζει με το θέμα της εκπαίδευσης, υποστηρίζοντας ότι είναι καθήκον της πολιτείας να καλλιεργεί το ήθος των πολιτών με την κατάλληλη εκπαίδευση, γιατί το πολίτευμα διαμορφώνεται από το ήθος των πολιτών. Γι’ αυτό ακριβώς η εκπαίδευση πρέπει να είναι αντικείμενο πολιτικής ρύθμισης, να είναι δημόσια και όχι ιδιωτική και να καλλιεργεί διαδοχικά το σώμα, τις ορέξεις και το νου.

Ηδη φαίνεται ότι ο Αριστοτέλης επιχειρεί να δώσει απάντηση στην προέλευση της πολιτικότητας του ανθρώπου, να εξετάσει τις ιστορικές εκφάνσεις της πολιτικότητας, να διερευνήσει την εκδήλωση του πολιτικού φαινομένου ως προς την αιτία του, το περιεχόμενό του και τον σκοπό του.

Ο Αριστοτέλης συμπυκνώνει την «περὶ ἕκαστον ἀλήθειαν» της πολιτικής σε διεισδυτικές και πολυσχιδείς παρατηρήσεις και σχόλια που αντιστοιχούν σε επιστημονικά πεδία τα οποία εμφανίστηκαν μόλις τα τελευταία διακόσια χρόνια, όπως η κοινωνιολογία της πολιτείας, η εξελικτική κοινωνιολογία, η κοινωνική ψυχολογία, η επιστήμη των ηθών, η μορφολογική κοινωνιολογία και η πολιτική ανθρωπολογία.

Παραμένει επίκαιρος ο Αριστοτέλης, γιατί ακολουθώντας την ελληνική παράδοση μιλάει για την «πόλη», όχι για το κράτος, που σημαίνει ωμή βία της εξουσίας. Το κράτος συνιστά απρόσωπο γραφειοκρατικό μηχανισμό, όχι οργανική ολότητα ανθρώπων.

Επιπλέον η επικαιρότητα της αριστοτελικής πολιτικής φιλοσοφίας οφείλεται στον ίδιο τον πυρήνα της σύλληψης του πολιτικού. Το διακύβευμα του πολιτικού, όπως συνάγεται από τα αριστοτελικά κείμενα, δεν είναι να βρεθεί η ιδανική θέσμιση της πολιτικής με τη βοήθεια της σκέψης, αλλά αντίθετα να κατακτηθεί η πολιτική θέσμιση της σκέψης. Αυτό σημαίνει ότι στο κέντρο του πολιτικού βρίσκεται η ανθρώπινη νοητικότητα/ο λόγος που επιτρέπει στον άνθρωπο να αναπτύξει σχέσεις ωφέλειας και δικαιοσύνης με τον συνάνθρωπό του είτε τις αντίθετες. Ο χώρος της αριστοτελικής πολιτικής είναι ο χώρος του ανθρώπου όπου αναζητεί ο Αριστοτέλης την ουσία του πολιτικού και όχι την ερμηνεία απλώς ενός πολιτικού φαινομένου. Αυτό την καθιστά διαρκώς επίκαιρη.

Μαζί,

VITA

Το πρώτο περιοδικό υγείας και ευεξίας στην Ελλάδα!

Ναυσικά Παναγιωτακοπούλου. Στον δρόμο για το Hollywood.
Εαρινή κόπωση. Εποχικό φαινόμενο ή χρόνιο σύνδρομο;
Δεν χάνετε βάρος; Φταίει ο ύπνος σας.

VITA
Η ζωή στα καλύτερά της!

Και

ΒHMAgazino.
Και στην απλή έκδοση των €2.