Πολεμική Αεροπορία: Το «καρέ των άσων»

15:04 25/1/2019 - Πηγή: In.gr

Την άνοιξη του 1954 το πρώτο ακροβατικό σμήνος της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ήταν καθ’ όλα έτοιμο να διασχίσει τους αιθέρες και να καταπλήξει τους πάντες, να αποδείξει ότι οι έλληνες αεροπόροι και ήθελαν και μπορούσαν.

Όμως, κανείς δεν ανελάμβανε την ευθύνη να δώσει το πράσινο φως για την επίσημη καθιέρωση και τη συνακόλουθη έναρξη των επιδείξεων του πρώτου ακροβατικού σμήνους στην ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας μας.

Ο επισμηναγός Κωνσταντίνος Κόκκας, διοικητής της πρώτης ελληνικής μοίρας αεριωθουμένων αεροσκαφών F-84G,

της 337 Μοίρας Διώξεως/Βομβαρδισμού (337 Μ Δ/Β), ήταν εκείνος που είχε προβεί με άκρα μυστικότητα στη συγκρότηση του εν λόγω ακροβατικού σμήνους, εντυπωσιασμένος από την επίδειξη του περίφημου ακροβατικού σμήνους της Αμερικανικής Αεροπορίας, των φημισμένων Skyblazers, στην Ελευσίνα το Σεπτέμβριο του 1952.

Ο επισμηναγός Κων. Κόκκας

Παθιασμένος με την αεροπορική ιδέα, ο Κόκκας είχε επιλέξει και είχε εκπαιδεύσει με κάθε δυνατή μυστικότητα ως τακτικά μέλη του ακροβατικού σμήνους τους Ι. Στυλιανάκη (υποσμηναγό), Δ. Δαμάσκο και Εμ. Παπαδημητρόπουλο (ανθυποσμηναγούς), καθώς και τον Στ. Φιρφιριώνη (ανθυποσμηναγό) ως εφεδρικό μέλος.

Καθιστοί στο πηδάλιο ανόδου – καθόδου του F-84G, από αριστερά προς τα δεξιά, Παπαδημητρόπουλος, Στυλιανάκης, Δαμάσκος, όρθιος ο αρχηγός Κόκκας

Έτσι, στις αρχές του καλοκαιριού του 1954 ο Κόκκας αποφάσισε να πάρει ο ίδιος την πρωτοβουλία, επωφεληθείς από την ευκαιρία που του έδωσε η επίσημη επίσκεψη του τότε υπουργού Εθνικής Άμυνας, Παναγιώτη Κανελλόπουλου, στην 110 ΠΜ της Λάρισας.

Ο επισμηναγός εισηγήθηκε στους προϊσταμένους του την εκτέλεση διελεύσεων από ένα σμήνος αεροσκαφών της 337 Μ Δ/Β προς τιμήν του υπουργού. Η εισήγησή του εγκρίθηκε, και το σμήνος, με αρχηγό τον Κόκκα, απογειώθηκε.

Ο υπουργός, οι ανώτατοι και οι ανώτεροι αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας ανέμεναν την εκτέλεση διελεύσεων κατά τα καθιερωμένα. Προς έκπληξή τους, τα τέσσερα αεροσκάφη του σμήνους άρχισαν να περιστρέφονται και να εκτελούν ακροβατικούς ελιγμούς, τη μια στιγμή «αγγίζοντας» το έδαφος και την άλλη ορμώντας κατακόρυφα στο γαλανό ουρανό.

Η επίδειξη ήταν φανταστική, ο συγχρονισμός και η συνεκτικότητα των αεροσκαφών προκάλεσαν σε όλους ανεξαιρέτως τους θεατές δέος και υπερηφάνεια.

Οι τέσσερις χειριστές προσγειώθηκαν ύστερα από λίγο. Οι επίσημοι κοίταζαν επίμονα ο ένας τον άλλον, ήθελαν ασφαλώς να ρωτήσουν, να μάθουν, αλλά κανείς δεν τολμούσε να το πράξει. Τη σιωπή έσπασε τότε ο υπουργός. Στράφηκε προς τον Αρχηγό της Πολεμικής Αεροπορίας, τον αντιπτέραρχο Εμ. Κελαϊδή, και τον συνεχάρη θερμά για την υπέροχη έκπληξη, όπως τη χαρακτήρισε.

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Παν. Κανελλόπουλος, συγχαίρει τον αρχηγό του σμήνους, επισμηναγό Κων. Κόκκα

Τα συγχαρητήρια του υπουργού και των ενθουσιασμένων στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας σηματοδότησαν την αναγνώριση και την αποδοχή των κόπων και των θυσιών των τεσσάρων ιπταμένων αξιωματικών, που έκτοτε συναποτέλεσαν το λεγόμενο «καρέ των άσων».

Οι Στυλιανάκης, Κόκκας, Δαμάσκος και Παπαδημητρόπουλος με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Παν. Κανελλόπουλο

Η επίδειξη αυτή στη Λάρισα, η πρώτη ενώπιον θεατών, υπήρξε η αφετηρία της αξιοθαύμαστης παρουσίας του «καρέ των άσων» στους ουρανούς επί τέσσερα ολόκληρα χρόνια, γεγονός που συνέβαλε τα μέγιστα στη διάδοση και ανάπτυξη του αεροπορικού πνεύματος στη χώρα μας.

Οι Παπαδημητρόπουλος, Δαμάσκος, Στυλιανάκης (αρχηγός) και Φιρφιριώνης

Το 1958, το πρώτο ακροβατικό σμήνος, με αρχηγό πλέον τον επισμηναγό Ι. Στυλιανάκη και χειριστές τους Δ. Δαμάσκο, Εμ. Παπαδημητρόπουλο και Στ. Φιρφιριώνη, έλαβε μέρος στις αεροπορικές επιδείξεις του Βελγίου, στις οποίες συμμετείχαν όλα τα ακροβατικά σμήνη των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ. Οι έλληνες άσοι κατόρθωσαν να καταλάβουν τη δεύτερη θέση στην ανεπίσημη βαθμολογία και να αποσπάσουν τα πλέον κολακευτικά σχόλια των επισήμων και του διεθνούς Τύπου.

Όρθιοι, από αριστερά προς τα δεξιά, Παπαδημητρόπουλος, Στυλιανάκης (αρχηγός) και Δαμάσκος, στο κέντρο καθήμενος ο Φιρφιριώνης

Το «καρέ των άσων», το πρώτο ακροβατικό σμήνος στην ιστορία της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, έπαψε να υπάρχει τον Ιούλιο του 1958.

*Οι πληροφορίες που χρησιμοποιήθηκαν για τη σύνταξη του παρόντος άρθρου, καθώς και το φωτογραφικό υλικό, προέρχονται από το διαδικτυακό τόπο της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.