Last Mile: Το «κλειδί» που ξεκλειδώνει την πιστότητα των καταναλωτών

09:44 12/2/2025 - Πηγή: Marketing Week

Δύσκολα κάποιος άλλος κλάδος μπορεί να ανταγωνιστεί την ανάπτυξη του last mile καθώς από τα χρόνια της πανδημίας μέχρι σήμερα οι εξελίξεις τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Με τον όρο «last mile» στην εφοδιαστική αλυσίδα, αναφερόμαστε στο τελικό στάδιο της παράδοσης ενός δέματος στον παραλήπτη του, ένα στάδιο που αποτελεί ίσως και το πιο κρίσιμο όλης της διαδικασίας αφού συνήθως είναι εκείνο που θα διαμορφώσει τη συνολική εικόνα της αγοράς από τον καταναλωτή.

Καθώς στη διαδικασία του last mile εμπλέκονται ο καταναλωτής και ο χρόνος που θα διαθέσει για να παραλάβει το δέμα, η υπηρεσία που

θα το μεταφέρει αλλά και ο…ανταγωνισμός, είναι παραπάνω από σαφές πως πρόκειται για το πιο περίπλοκο αλλά ίσως και το πιο σημαντικό στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

«Καλπάζει» παγκοσμίως ο κλάδος του last mile
Για έναν κλάδο που αναμένεται να αγγίξει τα 200 δισ. δολάρια ως το 2027 κάνει λόγο η Statista αναφερόμενη στην παγκόσμια αγορά last mile, τονίζοντας μάλιστα πως πρόκειται για μια αλματώδη αύξηση αν αναλογιστεί κανείς πως το 2020, ο ίδιος κλάδος άγγιξε μόλις τα 108 δισ. δολάρια. Στο ίδιο μήκος κύματος και τα στοιχεία της Grand View Research, που αναφέρουν πως ο κλάδος του last mile αναμένεται να παρουσιάσει ετήσια αύξηση 8,8% από το 2023 ως το 2030.

Smart lockers, data analytics και AI διεκδικούν την προτίμηση των καταναλωτών
Στη «μάχη» του ανταγωνισμού, η τεχνολογία φαίνεται πλέον πως παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Από τα παραδοσιακά φορτηγάκια για τις παραδόσεις δεμάτων, πλέον αρκετές εταιρείες-κυρίως του εξωτερικού- χρησιμοποιούν ηλεκτρικά οχήματα, ρομπότ ακόμη και drones. Στην Ελλάδα, τα smart lockers αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς κερδίζοντας την προτίμηση των καταναλωτών. Στοιχεία αναφέρουν, πως η ευρωπαϊκή αγορά smart lockers αναμένεται να αγγίξει τα 531 εκατ. δολάρια ως το 2028, με τους καταναλωτές να δείχνουν σαφή προτίμηση σε tailor-made λύσεις. Η Τεχνητή Νοημοσύνη με τους ψηφιακούς βοηθούς των καταναλωτών, τα data analytics αλλά και η αύξηση του διασυνοριακού εμπορίου, είναι επίσης τα θέματα εκείνα που διαμορφώνουν καθημερινά ένα ταχύτατα εναλλασσόμενο πεδίο.

Για την κυριαρχία των θυρίδων αυτόματης παραλαβής δεμάτων αλλά και για τη χρήση data analytics και ΑΙ που θα διαμορφώσουν τις μελλοντικές εξελίξεις του κλάδου κάνει λόγο ο Χρήστος Παπανδρόπουλος, CMO, Box Now: «Η χρονιά που πέρασε χαρακτηρίστηκε από πολλές προκλήσεις, ακόμα και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το κυριότερο insight που διαπιστώσαμε ήταν η εκτόξευση της χρήσης θυρίδων αυτόματης παραλαβής δεμάτων. Η ταχύτητα, η ευελιξία και η ασφάλεια που προσφέρουν, σε συνδυασμό με την επέκταση των δικτύων τους ακόμα και σε απομακρυσμένες περιοχές, κατέστησαν αυτή τη λύση ιδιαίτερα δημοφιλή στους καταναλωτές. Πιστεύουμε ότι το επόμενο διάστημα θα δούμε την ενσωμάτωση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης στη διαχείριση των παραδόσεων, ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα ενισχυθεί, προσφέροντας εξατομικευμένες εμπειρίες μέσα από τη χρήση data analytics. Παράλληλα, η βιωσιμότητα στις λύσεις παράδοσης θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα, με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος», συμπληρώνει.

Η ευελιξία είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής πλέον στο last mile, ανέφερε η Έλια Χάραρη, Διευθύντρια Μάρκετινγκ και Βιώσιμης Ανάπτυξης, ACS Ταχυδρομικές Υπηρεσίες ΑΕΕ, σημειώνοντας πως ο κλάδος επενδύει σε τεχνολογίες που ενισχύουν την αυτοματοποίηση: «Το κυριότερο insight που ξεχώρισε το 2024 ήταν η διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για ευελιξία και ταχύτητα στις υπηρεσίες παραλαβής δεμάτων. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει με βεβαιότητα δημιουργήσει νέες συνθήκες και απαιτήσεις. Οι αυτόματες θυρίδες παραλαβής δεμάτων, τα γνωστά πλέον ACS Smartpoint Lockers, τα οποία βρίσκονται σε συνεχή επέκταση, απέκτησαν σημαντική δυναμική, προσφέροντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα να παραλαμβάνουν δέματα με άνεση, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας και οποιαδήποτε ημέρα της εβδομάδας. Παράλληλα, το ηλεκτρονικό εμπόριο εξακολουθεί να επεκτείνεται, αυξάνοντας τις προσδοκίες για προσωποποιημένες και βιώσιμες λύσεις. Στο μέλλον, αναμένεται περαιτέρω επένδυση σε τεχνολογίες που ενισχύουν την αυτοματοποίηση και την εμπειρία του πελάτη, όπως οι ψηφιακές ειδοποιήσεις και οι ενισχυμένες υπηρεσίες tracking», τόνισε.

Στις ευκαιρίες που προκύπτουν για τον κλάδο του last mile μέσω του διασυνοριακού εμπορίου που αναμένεται να πολλαπλασιαστεί στα επόμενα χρόνια, αναφέρεται η Μαρία Ανδριανάκου, Marketing Manager South East Europe, Israel and Turkey, FedEx: «Στην κατηγορία των διεθνών μεταφορών, παρά τις διάφορες προκλήσεις που επηρεάζουν την οικονομία γενικότερα, βλέπουμε ευκαιρίες στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας που προκύπτουν από το διασυνοριακό εμπόριο (cross-border trade). Παρατηρούμε ότι η ανάπτυξη του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου ξεπερνά την εγχώρια ανάπτυξη, καθώς οι επιχειρήσεις βρίσκουν νέους τρόπους να συνδεθούν με τους πελάτες τους και να πωλήσουν τα προϊόντα τους σε παγκόσμιο επίπεδο. Η υποστήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) για την ανάπτυξη της διεθνούς τους δραστηριότητας αποτελεί μακροχρόνια προτεραιότητα για τη FedEx, είτε παρέχοντας συμβουλές για πρακτικά ζητήματα είτε καθοδήγηση σχετικά με εφαρμογές για την ενσωμάτωση της εφοδιαστικής στα διαδικτυακά τους καταστήματα. Οι πωλήσεις διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου αναμένεται να αυξάνονται με διπλάσιο ρυθμό από τις παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου έως το 2030. Βλέπουμε ότι οι επιτυχημένες εταιρείες τείνουν να ξεκινούν μικρές, εξετάζοντας πρώτα γειτονικές αγορές και στη συνέχεια επεκτείνονται από εκεί», σημειώνει.

Διασυνοριακό εμπόριο και τεχνολογία στο επίκεντρο
Σήμερα, οι καταναλωτές έχουν υψηλές απαιτήσεις από τις εταιρείες με τις οποίες συνεργάζονται και συχνά ζητούν πληθώρα επιλογών για την παραλαβή του πακέτου τους. Παραλαβή την επόμενη ή ακόμη και την ίδια ημέρα της παραγγελίας, υπηρεσίες tracking για τον εύκολο εντοπισμό του πακέτου, αυτόματες θυρίδες παραλαβής δεμάτων ή ευέλικτες εταιρείες courier που θα προσαρμόζουν την παράδοση στο πρόγραμμά τους είναι ορισμένες από τις απαιτήσεις της νέας εποχής, η οποία εκτός των άλλων, ευνοεί και το διασυνοριακό, ηλεκτρονικό εμπόριο.

Επέκταση των αυτόματων θυρίδων, ψηφιακή βοηθός, διαγωνισμοί αλλά και συμμετοχή σε συνέδρια και εκθέσεις με σκοπό την παρουσίαση του ψηφιακού μετασχηματισμού, αποτελούν τα λανσαρίσματα και τις επικοινωνιακές ενέργειες της ACS στη σεζόν που πέρασε, όπως τονίζει η Έλια Χάραρη: «Επεκτείναμε τις αυτόματες θυρίδες ACS Smartpoint Lockers σε στρατηγικά σημεία σε όλη την Ελλάδα, ενισχύοντας την ευκολία για τους πελάτες, λανσάροντας νέους πιο «smart» τρόπους παραλαβής. Παράλληλα, λανσάραμε τη νέα έκδοση της ψηφιακής βοηθού ACiStant, που αξιοποιεί τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, σε διαφορετικά κανάλια εξυπηρέτησης (site, ACS Mobile App, ACS Smartpoint Lockers), και παρέχει νέες δυνατότητες και ευκολίες στον πελάτη-παραλήπτη. Σημειώνεται ότι από το launch της νέας ACiStant, έχει απαντήσει ήδη πάνω από 5 εκατομμύρια ερωτήματα, σε περισσότερους από 1.000.000 πελάτες, με ποσοστό επιτυχίας 97%. Επιπλέον, τρέξαμε διαγωνισμούς μέσω του ACS Mobile App, καλώντας τους πελάτες μας να αξιολογήσουν τις υπηρεσίες μας ενώ δημιουργήσαμε νέο κανάλι επικοινωνίας στο Tik Tok, ακολουθώντας τη νέα τάση της αγοράς. Τέλος, συμμετείχαμε σε εκθέσεις και συνέδρια για το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις νέες τεχνολογίες, παρουσιάζοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό μας», σημείωσε.

Καθώς το e-commerce αναπτύσσεται ραγδαία παγκοσμίως, η ανάγκη για διασυνοριακές και συνάμα ευέλικτες υπηρεσίες last mile, είναι πλέον επιτακτική, όπως αναφέρει η Μαρία Ανδριανάκου: «Οι επιχειρήσεις εδώ και σε όλο τον κόσμο έχουν πρόσβαση στο πιο ευρύ χαρτοφυλάκιο υπηρεσιών που έχουμε προσφέρει ποτέ στην Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι έμποροι ηλεκτρονικού εμπορίου έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες διεθνούς αποστολής με καθορισμένη ημερομηνία που ισορροπούν ανάμεσα στην ταχύτητα και τις ελκυστικές τιμές.

Αναφέροντας ένα από τα πιο σημαντικά και πρόσφατα λανσαρίσματά μας, η υπηρεσία FedEx International Connect Plus (FICP) είναι μια διεθνής υπηρεσία ηλεκτρονικού εμπορίου με καθορισμένη ημερομηνία, που συνδυάζει ελκυστική τιμή για τους πωλητές ηλεκτρονικού εμπορίου. Η FICP δίνει τη δυνατότητα στους πωλητές ηλεκτρονικού εμπορίου να αναπτύξουν την επιχείρησή τους στην Ευρώπη και διεθνώς. Αυτές οι επιχειρήσεις θα μπορούν να αποστέλλουν τα προϊόντα τους σε διαδικτυακούς αγοραστές στην Ευρώπη σε 1-3 ημέρες, στη Βόρεια Αμερική σε 3-4 ημέρες, στην Ασία-Ειρηνικό και τον υπόλοιπο κόσμο σε 3-5 ημέρες», τονίζει.

Διασυνοριακό εμπόριο αλλά και mobile εφαρμογές για το tracking δεμάτων σε πραγματικό χρόνο αποτελούν τα κυριότερα λανσαρίσματα της Box Now, αναφέρει ο Χρήστος Παπανδρόπουλος: «Η Box Now επεκτείνει την καινοτόμα υπηρεσία «Στείλε Δέμα» σε ένα cross-border πλαίσιο, προσφέροντας στους χρήστες σε Ελλάδα και Κύπρο μια ολοκληρωμένη λύση για τις διεθνείς τους αποστολές μεταξυ των δύο χωρών! H mobile εφαρμογή που προσφέρει πλήρη έλεγχο και ευκολία στις συναλλαγές αποστολής δεμάτων, παρακολούθησης δεμάτων σε πραγματικό χρόνο με live ενημερώσεις, δυνατότητα επιστροφής δεμάτων με απλές διαδικασίες, άνοιγμα θυρίδας παραλαβής μέσω χρήσης PIN ή του Bluetooth κινητού. Είναι η πρώτη εφαρμογή που σου δίνει τη δυνατότητα αποστολής δέματος σε Ελλάδα και Κύπρο και τα καταστήματα Box Now που αναπτύσσονται πανελλαδικά», καταλήγει.

Στοιχείο ανταγωνισμού η βιωσιμότητα
Στην ομολογουμένως δύσκολη «εξίσωση», την οποία καλούνται να λύσουν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο last mile, προστίθεται και η βιωσιμότητα ως ένας παράγοντας που πλέον μπορεί να επηρεάσει την τελική επιλογή των καταναλωτών. Πέρα από την ταχύτητα, τις tailor-made λύσεις, τις τεχνολογικές εφαρμογές αλλά και την αξιοπιστία, οι εταιρείες, υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές με μεταφορές που επιβαρύνουν όσο το δυνατόν λιγότερο το περιβάλλον την ίδια στιγμή που το τελικό κόστος της υπηρεσίας πιέζεται προς τα κάτω προς όφελος του ανταγωνισμού.

Lockers που λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια, μείωση περιττών μεταφορών με τις αυτόματες θυρίδες παράδοσης δεμάτων αλλά και βήματα για την ολοκλήρωση των αποβλήτων είναι ορισμένες από τις δράσεις της Box Now στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, όπως σημειώνει ο Χρήστος Παπανδρόπουλος: «Η Box Now είναι μία εταιρία που νοιάζεται για τον πελάτη και τον συνεργάτη της και προσπαθεί πάντα να συνδυάσει την τεχνολογία με την εμπειρία. Από την πρώτη στιγμή υιοθετούμε βιώσιμες λύσεις και φιλοδοξούμε να συμβάλλουμε ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα Box Now lockers λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια, εξασφαλίζοντας αδιάλειπτη λειτουργία 24/7 χωρίς την ανάγκη χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος, μειώνοντας σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της εταιρίας.

Επίσης, με τη χρήση lockers μειώνονται οι περιττές μεταφορές και, κατά συνέπεια, οι εκπομπές CO2 που φτάνουν σε μείωση ανά δέμα κατά 85,42% και είναι 5 φορές χαμηλότερες σε σύγκριση με την παράδοση κατ’ οίκον.

Παράλληλα, προχωράμε με σημαντικά βήματα στην ανακύκλωση χαρτιού, ανακυκλώνοντας το μεγαλύτερο μέρος των αποβλήτων μας και συνεχίζουμε την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών με βασική παράμετρο τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος μας και μέσα από την ενεργειακή αναβάθμιση του στόλου μας», αναφέρει.

Στον φιλόδοξο στόχο της FedEx για ουδέτερες εκπομπές άνθρακα στις παγκόσμιες δραστηριότητές της έως το 2040, αναφέρθηκε η Μαρία Ανδριανάκου: «Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος έχει γίνει πιο περίπλοκος. Οι εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν υποστεί πιέσεις. Το μέλλον είναι αβέβαιο. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται έναν ανθεκτικό, αξιόπιστο και ευέλικτο συνεργάτη στον τομέα των logistics, για να τους βοηθήσει να πλοηγηθούν σε αυτόν τον νέο κόσμο. Η διευκόλυνση του εμπορίου μέσα από τις αλλαγές αποτελεί την κληρονομιά μας εδώ και 50 χρόνια, και είναι ο σκοπός μας καθώς προχωράμε στο 2025 και πέρα από αυτό. Η σύνδεσή μας με το μεγαλύτερο δίκτυο αεροπορικών μεταφορών στον κόσμο – μαζί με την εξειδίκευση και την τεχνολογία που το στηρίζουν – σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών να επιτύχουν τις φιλοδοξίες τους, ό,τι κι αν φέρει το μέλλον. Και αυτή ακριβώς είναι η φιλοσοφία της επικοινωνίας της μάρκας μας.

Όσο δεσμευόμαστε να διατηρούμε τη ροή του εμπορίου, δεσμευόμαστε επίσης να το κάνουμε με βιώσιμο τρόπο. Η FedEx εργάζεται προς έναν φιλόδοξο στόχο για ουδέτερες εκπομπές άνθρακα στις παγκόσμιες δραστηριότητές της έως το 2040 – ένα ταξίδι που θα διαρκέσει χρόνια. Οι πρωτοβουλίες μας περιλαμβάνουν τον εκσυγχρονισμό του στόλου των αεροσκαφών μας και την εφαρμογή του προγράμματος Fuel Sense, το οποίο έχει συνολικά αποτρέψει εκπομπές 20 εκατομμυρίων μετρικών τόνων CO2e από το 2006. Επίσης, επεκτείνουμε τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροπορίας (SAF) και αυξάνουμε τον στόλο των ηλεκτρικών οχημάτων μας», σημειώνει.

Στη βιωσιμότητα αλλά και τη στήριξη ευάλωτων ομάδων και τοπικών κοινοτήτων επικεντρώνεται η ACS, όπως δηλώνει η Έλια Χάραρη: «Η φιλοσοφία της επικοινωνίας του brand μας συνδυάζει τη χρήση εργαλείων ψηφιακής επικοινωνίας με την ανθρωποκεντρική προσέγγιση, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πελατών μας. Παράλληλα, η επικοινωνία μας προάγει τη βιωσιμότητα, την υπευθυνότητα και την καινοτομία, στοιχεία που αντικατοπτρίζουν τη στρατηγική και το όραμα της εταιρείας μας.

Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), υλοποιούμε δράσεις σε 2 βασικούς πυλώνες, που εστιάζουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην υποστήριξη της κοινότητας:

Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος: Επένδυση σε πράσινες λύσεις, όπως χρήση οχημάτων χαμηλών εκπομπών ρύπων (ηλεκτρικά ή υβριδικά), τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στο κέντρο διαλογής της εταιρείας, ανακύκλωση μικροσυσκευών στα καταστήματα του δικτύου μας κ.α.Στήριξη ευάλωτων ομάδων και τοπικών κοινοτήτων: Ενίσχυση τοπικών κοινοτήτων και ευπαθών ομάδων σε έκτακτη ανάγκη (πλημμυροπαθείς, παραμεθόριες περιοχές και ακριτικά νησιά κ.α.), καθώς και υποστήριξη κοινωνικών δομών και οργανώσεων (Givmed, Φαιναρέτη, Όλοι μαζί μπορούμε, Κάνε-Μια-Ευχή-Ελλάδας, Φαρμακοποιοί του Κόσμου, Amber Alert Hellas, Γιατροί του Κόσμου κ.α.)», καταλήγει.Χρήστος Παπανδρόπουλος, CMO, Box Now

«Στο μέλλον θα έχουμε περαιτέρω ανάπτυξη αυτόνομων λύσεων»
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και τα Predictive Logistics έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στο τοπίο του Last Mile Delivery, κάνοντας τη διαδικασία πιο αποδοτική, οικονομική και πελατοκεντρική. Για παράδειγμα έχουμε βελτιστοποίηση διαδρομών και παραδόσεων χρησιμοποιώντας τις έξυπνες διαδρομές του ΑΙ, predictive analytics για διαχείριση της ζήτησης που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να προβλέπουν αιχμές ζήτησης (π.χ., Black Friday, γιορτές), ανάγκες αποθέματος κτλ. Επίσης το AI καθοδηγεί την εφαρμογή αυτοματοποιημένων και αυτόνομων λύσεων για συστήματα αυτοματισμού σε αποθήκες για ταχύτερη φόρτωση και προετοιμασία παραγγελιών, εξατομικευμένη εμπειρία πελατών. Θεωρούμε ότι στο μέλλον θα έχουμε περαιτέρω ανάπτυξη αυτόνομων λύσεων, συνεργασία μεταξύ εταιρειών για ανταλλαγή δεδομένων και ολοκληρωμένη AI υποδομή που θα συνδέει όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.

Μαρία Ανδριανάκου, Marketing Manager South East Europe, Israel and Turkey, FedEx

«Αξιοποιούμε τεχνολογίες predictive logistics για την αύξηση της αποδοτικότητας»
«Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και η προβλεπτική εφοδιαστική αναδιαμορφώνουν το last mile, βοηθώντας στη μείωση του κόστους και στη βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη. Στη FedEx, η καινοτομία αποτελεί πάντα βασικό μέρος του DNA μας. Έχουμε επενδύσει σημαντικά στο δίκτυό μας και τώρα αξιοποιούμε τεχνολογίες predictive logistics για τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών και την αύξηση της αποδοτικότητας. Η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει άμεση ορατότητα και πιο έξυπνη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν ότι η πρόβλεψη μέσω AI μπορεί να μειώσει τα σφάλματα στην εφοδιαστική αλυσίδα έως και 50%».