Μονόδρομος η ανασυγκρότηση

17:48 18/7/2015 - Πηγή: Kafeneio-gr

Το πρώτο μέρος της συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών πέρασε από τη Βουλή. Μια συμφωνία βαριά, αποτέλεσμα μιας εξ ίσου βαριάς διαπραγματευτικής ήττας της κυβέρνησης ύστερα από την πεντάμηνη και πλέον διαδικασία.

Είναι μια συμφωνία την οποία κανείς....
δεν μπορεί να χαρακτηρίσει σωτήρια, όποιο κριτήριο και αν επιστρατεύσει. Με όρους βαρύτατους, με βέβαιο αποτέλεσμα την ύφεση – όπως ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας

παραδέχθηκε δημοσίως – και ήδη καταγγελθείσα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ακόμη και στο εσωτερικό της Γερμανίας.

Αυτή η συμφωνία ήταν η μόνη που προσφέρθηκε εκ μέρους των δανειστών, η στάση των οποίων αποδείχθηκε πολύ σκληρότερη απ’ όσο έλπιζε ή περίμενε η ελληνική κυβέρνηση. Και είναι μόνο η αρχή, αφού το πακέτο θα βαρύνει ακόμη περισσότερο όταν αρχίσει η συζήτηση για την τελική μορφή του τρίτου μνημονίου.

Χθες βράδυ ψηφίστηκαν τα βασικά προαπαιτούμενα ώστε να δρομολογηθεί μια συμφωνία «γέφυρα» που θα επιλύσει την ούτως ή άλλως δύσκολη υπόθεση της κάλυψης των βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας. Η συνέχεια θα είναι ακόμη δυσκολότερη, αφού ήδη οι εσωκομματικές εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ δημιουργούν ένα εντελώς νέο – και εντελώς συγκεχυμένο – πολιτικό τοπίο στη χώρα, το οποίο είναι ακόμη άγνωστο ποια μορφή θα πάρει το επόμενο διάστημα.

Όλα ήρθαν... τούμπα

Ο πρωθυπουργός, μέχρι στιγμής, έχει συμφωνήσει μόνο τα μέτρα που συνόδευαν την τελευταία αξιολόγηση του προηγούμενου μνημονίου. Δηλαδή την «εκκαθάριση» των εκκρεμοτήτων που σκοπίμως άφησε πίσω της η κυβέρνηση Σαμαρά ώστε όχι μόνο να τα μεταφέρει στις πλάτες της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και να επενδύσει στο σενάριο της «αριστερής παρένθεσης».
Η εξέλιξη των πραγμάτων έφερε μια απελπισμένη προσπάθεια της κυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου να μη φορτωθεί τις εκκρεμότητες της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου. Όμως λάθος χειρισμοί στη διαπραγμάτευση και η άκαμπτη και βάναυσα εκβιαστική στάση των δανειστών έφεραν ως αποτέλεσμα μια επαχθέστατη συμφωνία.

Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛΛ βρέθηκαν μπροστά σε ένα κακοτράχαλο τοπίο αντιμετωπίζοντας σοβαρούς εσωκομματικούς κλυδωνισμούς πολιτικού και ιδεολογικού χαρακτήρα.
Αλλά και η ίδια η Ν.Δ., με τη μεταβατική ηγεσία Μεϊμαράκη, ύστερα από μια δεινή ήττα στο δημοψήφισμα, αντί να επιτύχει το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» και τη δική της πολιτική επαναφορά, βρίσκεται υποχρεωμένη να σύρεται πίσω από την κυβέρνηση και να ψηφίζει τα πάντα αποδεχόμενη να μοιραστεί το πολιτικό κόστος όλων των σκληρών μέτρων. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα φέρει ίση ευθύνη με την κυβέρνηση για την κατάρρευση της χώρας.

Το ίδιο – αν και σε μικρότερο βαθμό – ισχύει για το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ.

Ώρα για σκληρή δουλειά

Η κατάσταση στην οποία βρέθηκε η χώρα – με κλειστές τράπεζες, με την οικονομία υπό κατάρρευση, με πανευρωπαϊκό τελεσίγραφο για επίσημη πτώχευση – δεν άφησε περιθώρια. Ακόμη και αυτή η φονική οικονομική συνταγή ήταν η μόνη επιλογή. Κυρίως επειδή, όπως παραδέχθηκαν και επιφανείς οπαδοί της εξόδου από το ευρώ, η άμεση έξοδος δεν συνιστά επιλογή αυτήν τη χρονική στιγμή.

Δεν είναι όμως τα πάντα χαμένα. Ακόμη και αυτή η ετεροβαρής και επαχθής συμφωνία, όσο κι αν δεν κάνει κανέναν ευτυχή, είναι η τελευταία ευκαιρία της Ελλάδας να σταθεί όρθια. Παρέχει τον αναγκαίο χρόνο ώστε και η κυβέρνηση – η νυν ή μια επόμενη, η οποία θα μπορούσε να προκύψει από εκλογές σε εύθετο χρόνο – και το σύνολο του πολιτικού συστήματος να σώσουν ό,τι μπορούν ύστερα από πέντε χρόνια συνεχούς οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής.

Προφανώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε σήμερα σε ποια κατάσταση θα βρισκόμαστε μετά τη λήξη του μνημονίου που θα συνομολογηθεί.
♦ Ίσως η παραμονή μας στο ευρώ να εξακολουθεί να είναι εφικτή.
♦ Ίσως η έξοδός μας από αυτό να είναι η μόνη επιλογή μας.
♦ Ίσως το ίδιο το ευρώ να έχει μια νέα δομή και αρχιτεκτονική, η οποία να μας αντέχει ή να μη μας χωράει.

Όποια κι αν είναι τότε η κατάσταση, μοιάζει δύσκολο να υπηρετήσουμε οποιαδήποτε επιλογή αν η χώρα δεν αλλάξει σε βάθος και δεν ανασυγκροτηθεί πλήρως: οικονομικά, παραγωγικά και θεσμικά.

Κανέναν δρόμο δεν θα είναι εφικτό να ακολουθήσουμε με την παραγωγή, την οικονομία και τους θεσμούς σε κατάσταση χρεοκοπίας και διάλυσης. Οι μόνοι δρόμοι που θα απομένουν θα είναι αυτοί της μετατροπής μας σε γερμανικό – ίσως και ευρωπαϊκό – προτεκτοράτο με ανατεθειμένη τη διαχείριση στους δανειστές ή, αλλιώς, της διάλυσης και της μετατροπής της Ελλάδας σε χώρα φυλάρχων και οπλαρχηγών, βυθισμένη σε απέραντη φτώχεια και σε κατάσταση οιονεί εμφυλίου.

Το ότι σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και στη Γερμανία, ακούγονται φωνές διαμαρτυρίας και αγανάκτησης για τη βαναυσότητα των δανειστών – του Σόιμπλε προεξάρχοντος – δεν μας προσφέρει και πολλά σε αυτήν τη φάση.

Το ερώτημα στο οποίο δεν απαντήσαμε στη διάρκεια των αρκετών χρόνων της κρίσης βρίσκεται τώρα μπροστά μας και ζητάει απάντηση με όρους ύπαρξης. Οι δανειστές έχουν τα δικά τους σχέδια, τους δικούς τους στόχους. Εμείς όμως;
♦ Ποιο είναι το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας;
♦ Ποιος θα το υπηρετήσει;
♦ Με ποιον στόχο;

Όλα όσα δεν απαντήσαμε σε πέντε χρόνια μνημονίων – αλλά και πριν από αυτά – είναι τώρα μπροστά μας.

Ο Τσίπρας έχει αποφασίσει, όπως όλα δείχνουν, να τραβήξει το κάρο μέσα στη λάσπη. Κανείς ακόμη δεν ξέρει με ποιους, μέχρι πότε, με πόση επιτυχία. Κανείς δεν ξέρει πόσο θα αντέξει και πόση είναι η πολιτική του πίστωση. Είναι όμως ο πρωθυπουργός της χώρας – κάτι που δεν αμφισβητείται ούτε από την αντιπολίτευση – και ενδεχομένως θα είναι σε αυτήν τη θέση ακόμη και ύστερα από εκλογές.

Άρα είναι αυτός που πρέπει να πάρει τις αποφάσεις, αλλά και αυτός που πρέπει να αναλάβει τις πρωτοβουλίες – πολιτικές και άλλες – για την ανασυγκρότηση της χώρας. Τα ψέματα τελείωσαν, ώρα για δουλειά. Όσο επίπονη και αν αποδειχθεί, είναι η τελευταία μας ευκαιρία