Σε λεπτή κλωστή η συνάντηση Μητσοτάκη με Erdogan

07:35 10/7/2023 - Πηγή: Kafeneio-gr

Mε ατζέντα Τουρκία ξεκινάει αυτή η εβδομάδα για τη κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Στο Βίλνιους της Λιθουανίας ο Πρωθυπουργός θα έχει το πρώτο τετ α τετ με τον επανεκλέγεντα πρόεδρο της Τουρκίας Rejep Tayip Erdogan.

Eπαναπροσέγγιση με ΝΑΤΟ και ΗΠΑ

Η συνάντηση γίνεται στο περιθώριο της σύσκεψης του ΝΑΤΟ για την ένταξη της Σουηδίας, Φινλανδίας

και της Ουκρανίας στη Βορειατλαντική Συμμαχία. Όμως, σε αυτή τη σύσκεψη η Τουρκία αναμένεται να έχει ρυθμιστικό ρόλο αφού θα πρέπει να δώσει και αυτή το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μιας και πριν είχε εγείρει πολλές αντιρρήσεις. Εξέλιξη που είχε δυσαρεστήσει πολλά μέλη του ΝΑΤΟ και είχε δημιουργήσει την αίσθηση ότι η Τουρκία είναι δούρειος ίππος της Ρωσίας στη συμμαχία.
Ο Τούρκος πρόεδρος παίζει το μεγάλο χαρτί της δικής τους συμφωνίας για τη ένταξη της Σουηδίας και είναι σίγουρο ότι θα πιέσει τις καταστάσεις ώστε αυτή η συμφωνία να του αποφέρει θετικές εξελίξεις σε άλλα ζητήματα όπως η αναβάθμιση των F16, η αγορά νέων και η επαναπροσέγγιση για το πρόγραμμα των F35. Μάλιστα, στην Λιθουανία θα δει και τον πρόεδρο των ΗΠΑ Biden και ίσως αυτό αποτελέσει μία συνάντηση που μπορεί να ξεκλειδώσει εξελίξεις.

Το αντίτιμο της συμφωνίας της Τουρκίας

Και ποιο είναι το αντίτιμο για να συμφωνήσει; Όπως λένε διπλωματικοί κύκλοι θέλει αλλαγή ή έστω επαναδιατύπωση της σύμβασης του Μοντρέ του 1936 για τα Στενά Βοσπόρου-Δαρδανελίων. Συγκεκριμένα, θέλουν να τα ονομάσουν Τουρκικά Στενά. Αν γίνει αυτό, τότε δημιουργείται κεκτημένο να γίνουν επαναδιατυπώσεις και στη συνθήκη της Λωζάνης. Η σύμβαση του Μοντρέ είναι ουσιαστικά μία «ουρά» της συνθήκης της Λωζάνης που καθορίζει την τουρκική κυριαρχία των Στενών αλλά ανάμεσα σε άλλα χειραφετεί και την Ελλάδα να στρατικοποιήσει τα νησιά Λήμνος και Σαμοθράκη. Γι’ αυτό και το ΥΠΕΞ θεωρεί ότι δεν μπορεί να αποδεχτεί τέτοιες αλλαγές διότι σε τελική ανάλυση μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση για το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου.

Πως θα ξεπεραστεί το αδιέξοδο

Πολλοί θεωρούν ότι εάν επιμείνει σε τέτοιες αλλαγές η τουρκική διπλωματία, τότε θα βρεθούμε σε ένα μεγάλο αδιέξοδο από την πρώτη μέρα. Το ΝΑΤΟ δεν θα μπορεί να κάνει τέτοιες επαναδιατυπώσεις και η ένταξη των νέων χωρών στο ΝΑΤΟ κρέμονται από μία κλωστή. Το κυριότερο είναι ότι θα τορπιλιστεί εξαρχής η προσπάθεια προσέγγισης Ελλάδας και Τουρκίας και η προώθηση του διαλόγου σε επίπεδο μέτρων εποικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Σε λεπτή κλωστή η πρώτη συνάντηση Μητσοτάκη-Erdogan

Μέσα σε αυτό το κλίμα που κρέμεται από μία λεπτή κλωστή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο νέος υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης ετοιμάζονται να ξαναθέσουν την ατζέντα της ελληνικής διπλωματίας. Στο Bίλνιους θα βρίσκεται και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας ο οποίος θα συναντηθεί με τον τούρκο ομόλογό του Υasar Guller. Η τελευταία φορά που βρεθήκανε Μητσοτάκης – Erdogan ήταν στην Κωνσταντινούπολη και έκτοτε περάσαμε μία μεγάλη περίοδο ψυχρότητας μέχρι τους σεισμούς της Τουρκίας.

Η προκλητικότητα της Τουρκίας σε 4 χρόνια

Θυμίζουμε την προηγούμενη τετραετία είχαμε την προκλητικότητα της Τουρκίας με το Oruc Reis, την υβριδική απειλή της Άγκυρας στα ελληνικά σύνορα με τους παράνομους μετανάστες, την επιστολή της Τουρκίας για την αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών, τη συνάντηση Μητσοτάκη-Erdogan και μετά το μπαράζ υπερπτήσεων στο Αιγαίο, την βολή πυραύλου Typhoon και το «θα έρθουμε νύχτα» και το «Μητσοτάκης-γιοκ». Μέχρι που έγινε ο σεισμός στην Αντάλυα και οι σχέσεις καλυτέρευσαν.

Τα 3 θέματα που θα θέσει ο έλληνας πρωθυπουργός

Όπως λένε κυβερνητικές πηγές, ο έλληνας Πρωθυπουργός θα θέσει την ατζέντα που περιλαμβάνει αφενός την διαφορά στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα και με μπόνους θέμα την προσπάθεια του τουρκικού προξενείου να διαμορφώσει το εκλογικό αποτέλεσμα στη Ροδόπη. Τέλος, θα αποφύγει περαιτέρω τυχόν προσπάθειες από τον τούρκο πρόεδρο να τεθούν θέματα που δεν συζητάει καν η Ελλάδα όπως τουρκική μειονότητα, αποστατικοποίηση νησιών κλπ.

Σωτήρης Πίκουλας
[e-mail]