Η Τουρκική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο

21:56 15/9/2011 - Πηγή: Ksipnistere

γράφει ο Γεώργιος Ε. Σέκερης

Ο, τουλάχιστον από την εποχή του Οζάλ, εκκολαπτόμενος τουρκικός ισλαμοεθνικισμός αποτελεί πλέον ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του γεωπολιτικού τοπίου της ευρύτερης περιοχής μας. Με τις εθνικές φιλοδοξίες του παραδοσιακού κεμαλικού κράτους να συζευγνύονται με τον θρησκευτικό ζήλο των μαζών της Ανατολίας, όπως τον εκφράζει πολιτικά το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚ). Και με το εκρηκτικό αυτό μίγμα να εδράζεται σε ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και σε μια αναδυόμενη οικονομία. Η παγίωση, ωστόσο, και το μέλλον του ισλαμοεθνικιστικού αυτού σχήματος

συναρτώνται ευθέως με τις......
πολιτικές τύχες του ηγέτη υπό την αιγίδα του οποίου και διαμορφώθηκε. Και ειδικότερα από την απόδοση της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής του πρωθυπουργού κ. Ερντογάν.



Και στο μεν εσωτερικό, κυρίως ζητούμενο εν προκειμένω είναι η διαμόρφωση ικανοποιητικών σχέσεων μεταξύ της πολιτικής εξουσίας και του στρατιωτικού κατεστημένου – την πολιτική επιρροή του οποίου οι τελευταίες αλλαγές στην ηγεσία του στρατεύματος περιέστειλαν, χωρίς όμως και να την εξουδετερώσουν. Ασφαλώς δε κρίσιμης σημασίας για την περαιτέρω διαμόρφωση των σχέσεων αυτών θα αποδειχθούν οι κυβερνητικοί χειρισμοί περί το Κουρδικό Για την αντιμετώπιση του οποίου, σημειωτέον, η κυβέρνηση Ερντογάν, αφού αρχικά έδωσε την εντύπωση ότι επιλέγει τη συνδιαλλαγή – χωρίς ανταπόκριση ομολογουμένως από την πλευρά των Κούρδων – προσφεύγει ήδη σε σκληρά στρατιωτικά μέτρα. Παρέχοντας έτσι ικανοποίηση και στο ιδιαιτέρως ανήσυχο για την ακεραιότητα της χώρας Στράτευμα.

Ενώ σημαντικές επιπτώσεις στους πολιτικούς συσχετισμούς θα έχουν ασφαλώς και οι οικονομικές εξελίξεις. Καθώς, όπως η αλματώδης ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας έχει συμβάλει τα μέγιστα στην άνοδο της δημοτικότητας του πρωθυπουργού και του κόμματός του, έτσι και τυχόν κάμψη της – πάντως όχι πιθανή, επί του παρόντος, παρά ορισμένα ανησυχητικά φαινόμενα – φυσικό είναι να πλήξει την εικόνα των κυβερνώντων.

***

Εξ ίσου κρίσιμοι, όμως, για το μέλλον του ισλαμοεθνικιστικού εγχειρήματος θα είναι οι καρποί της εξωτερικής πολιτικής του διδύμου Ερντογάν-Νταβούτογλου. Μιας πολιτικής που υφίσταται ήδη μείζονα αναθεώρηση υπό την πίεση απρόβλεπτων γεωπολιτικών εξελίξεων στον ευρύτερο μεσανατολικό χώρο. Ειδικότερα:

Ανερχόμενο στην εξουσία, το ΑΚ επεδίωξε, με έμβλημα το «δόγμα Νταβούτογλου», να υλοποιήσει μια «νεο-οθωμανική» ατζέντα – η τουρκική κυβερνητική ηγεσία, του ίδιου του υπουργού εξωτερικών συμπεριλαμβανομένου, αμφισβητεί για ευνόητους λόγους τον χαρακτηρισμό αυτόν – αποσκοπούσα στην ανάδειξη της Τουρκίας σε περιφερειακό ηγεμόνα. Προς τον σκοπό δε αυτόν επιχείρησε να αξιοποιήσει τη μουσουλμανική ταυτότητα της χώρας, αναπτύσσοντας ειδικότερα πολιτικο-οικονομικούς δεσμούς με ομόθρησκα κράτη της περιοχής – δικτατορικά ως επί το πολύ καθεστώτα και, σε αρκετές περιπτώσεις, εχθρικά προς τη Δύση. Και συγχρόνως πήρε σαφείς αποστάσεις από το