Χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης όγκων πριν 4.000 χρόνια στην Αίγυπτο – Ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής

19:35 29/5/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Ο καρκίνος συχνά θεωρείται ως ασθένεια της σύγχρονης εποχής. Ωστόσο, ιατρικά κείμενα από την αρχαία Αίγυπτο δείχνουν ότι οι γιατροί της εποχής γνώριζαν την πάθηση.

Τώρα, νέα στοιχεία από ένα κρανίο ηλικίας άνω των 4.000 ετών αποκαλύπτουν ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι γιατροί προσπάθησαν να θεραπεύσουν ορισμένους καρκίνους με χειρουργική επέμβαση.

Το κρανίο ανήκε σε έναν άνδρα που ήταν περίπου 30 έως 35 ετών όταν πέθανε και βρίσκεται στη συλλογή

Duckworth Laboratory στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από τα μέσα του 19ου αιώνα, οι επιστήμονες έχουν μελετήσει την επιφάνεια του κρανίου η οποία έχει ουλές, αλλά και πολλαπλές βλάβες που πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύουν οστική βλάβη από κακοήθεις όγκους. Οι αρχαιολόγοι θεωρούν το κρανίο, με την ένδειξη 236 στη συλλογή, ως ένα από τα παλαιότερα παραδείγματα κακοήθειας στον αρχαίο κόσμο, που χρονολογείται μεταξύ 2686 π.Χ. και 2345 π.Χ.

Ωστόσο, πρόσφατα οι ερευνητές παρατήρησαν πιο προσεκτικά τις ουλές στο κρανίο με ψηφιακό μικροσκόπιο και μικροϋπολογιστική τομογραφία (CT) και εντόπισαν σημάδια κοπής γύρω από τους όγκους, υποδηλώνοντας ότι είχαν χρησιμοποιηθεί αιχμηρά μεταλλικά όργανα για την αφαίρεση των κακοηθειών. Οι επιστήμονες ανέφεραν τα ευρήματα την Τετάρτη στο περιοδικό Frontiers in Medicine.

«Ήταν η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα αντιμετώπιζε χειρουργικά αυτό που σήμερα ονομάζουμε καρκίνο», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Δρ. Edgard Camarós, καθηγητής στο τμήμα ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Santiago de Compostela στην Κορούνια της Ισπανίας.

Ωστόσο, είναι άγνωστο εάν οι θεραπευτές προσπάθησαν να αφαιρέσουν τους όγκους ενώ ο ασθενής ήταν ακόμη ζωντανός ή αν οι όγκοι αφαιρέθηκαν μετά το θάνατο, για ανάλυση.

«Αν αυτά τα σημάδια έγιναν με αυτό το άτομο ζωντανό, μιλάμε για κάποιο είδος θεραπείας που σχετίζεται άμεσα με τον καρκίνο», είπε. Αλλά αν τα σημάδια έγιναν μετά θάνατον, «σημαίνει ότι πρόκειται για νεκροψία σε σχέση με αυτόν τον καρκίνο».

Είτε έτσι είτε αλλιώς, «είναι καταπληκτικό ότι έκαναν μια χειρουργική επέμβαση», πρόσθεσε ο Camarós. «Αλλά δεν μπορούμε πραγματικά να διακρίνουμε μεταξύ θεραπείας και αυτοψίας».

Ενώ οι θεραπευτές στην αρχαία Αίγυπτο μπορεί να γνώριζαν τον καρκίνο, η θεραπεία του ήταν μια άλλη ιστορία. Οι περισσότερες από τις ιατρικές περιπτώσεις στον πάπυρο Έντουιν Σμιθ περιελάμβαναν αναφορά σε φάρμακα ή στρατηγικές για τη θεραπεία. Αλλά δεν υπήρχε καμία για τους όγκους ασθενούς με καρκίνο του μαστού, είπε ο Camarós.

«Λέει συγκεκριμένα ότι δεν υπάρχει θεραπεία», είπε. «Συνειδητοποίησαν ότι υπήρχε ένα όριο στις ιατρικές τους γνώσεις».

Ωστόσο, οι τομές γύρω από τους όγκους του κρανίου υποδηλώνουν ότι οι θεραπευτές στην αρχαία Αίγυπτο προσπάθησαν να το αλλάξουν αυτό, αφαιρώντας χειρουργικά τους όγκους είτε για να θεραπεύσουν τον ασθενή είτε για να εξετάσουν τους όγκους πιο προσεκτικά.

«Έχουμε αυτές τις δύο πιθανότητες: είτε με έναν τρόπο προσπάθησαν να το αντιμετωπίσουν ή με έναν άλλο προσπάθησαν να το καταλάβουν ιατρικά, από την άποψη της πιθανής θεραπείας του στο μέλλον», είπε ο Camarós. «Νομίζω ότι αυτό είναι ένα ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής».

Διαβάστε επίσης:

Singapore Airlines: Τι δείχνει το πόρισμα για την πτήση – τρόμου με τις φονικές αναταράξεις

Τουλάχιστον «άλλοι επτά μήνες» σύγκρουσης στη Γάζα, λέει Ισραηλινός αξιωματούχος

Ναϊρόμπι: Λέαινα εισβάλει σε κήπο σπιτιού και αρπάζει ένα ροτβάιλερ (video)