Χρέος και «κόφτης» χαμηλώνουν τις προσδοκίες για απόφαση

07:40 5/5/2016 - Πηγή: Το Ποντικι

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Θα είναι το Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας 9 Μαΐου καθοριστικό για το κλείσιμο της αξιολόγησης ή θα ακολουθήσουν και άλλα κρίσιμα επεισόδια ώς το τέλος του μήνα (και βλέπουμε);

Η κυβέρνηση επιδιώκει να υπάρξει απόφαση και εκεί επικεντρώνει τις προσπάθειές της, διαπιστώ­νει ότι το κλίμα είναι ενθαρρυντι­κό μετά τις δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματού­χων και ηγετών, αλλά κρατάει «μικρό καλά­θι», διότι το αγκάθι ή αλλιώς ο «άγνωστος x» (ε καλά, όχι και τόσο άγνωστος), που ακούει στο όνομα Διεθνές Νομισματικό Ταμείο,

πα­ραμένει.

Τα δύο εμπόδια στα οποία εξακολουθεί να κολλάει η διαπραγμάτευση και αναζητούνται γέφυρες είναι

♦ αφενός το θέμα του προληπτικού πακέ­του των 3,6 δισ. (2% του ΑΕΠ) για το οποίο το ΔΝΤ ζητά συγκεκριμενοποίηση και νομοθέ­τηση τώρα - ζήτημα στο οποίο υπάρχει κόντρα μεταξύ Αθήνας και ΔΝΤ, ενώ Σόιμπλε και ΔΝΤ βρίσκονται στην ίδια πλευρά,

♦ αφετέρου το ζήτημα του χρέους, το οποίο πάει πακέτο με τα μέτρα - «κάβα», αλλά εδώ Σόιμπλε και ΔΝΤ βρίσκονται «απέναντι».

Ως εκ τούτου, μοιάζει δύσκολο να μπο­ρούν να γεφυρωθούν αυτές οι διαφορές στον χρόνο που απομένει ώς τη Δευτέρα, γι’ αυτό άλλωστε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμ­βουλίου Ντόναλντ Τουσκ έδωσε «αέρα» έως το G7 (26 - 27 Μαΐου), ενώ κατ’ άλλες πληρο­φορίες το ορόσημο για τις τελικές αποφάσεις μετατοπίζεται στο τακτικό Eurogroup της 24ης Μαΐου, με την κυβέρνηση να ελπίζει ότι μπορεί να υπάρξει ένα ακόμη έκτακτο πριν από αυτήν την ημερομηνία.

Οι θετικοί οιωνοί

Η κυβέρνηση, όπως προαναφέρθηκε, επι­θυμεί συμφωνία το συντομότερο, ει δυνα­τόν… χθες. Στις θετικές ενδείξεις εν όψει του Euro-group καταγράφει:

♦ Τις χθεσινές δηλώσεις Ολάντ, ότι «η Γαλ­λία επιθυμεί να υπάρξει τη Δευτέρα μια συμ­φωνία σχετικά με την Ελλάδα».

♦Τα αντίστοιχα μηνύματα Μοσκοβισί και Τουσκ, όπου ο μεν πρώτος μίλησε για πρό­οδο και συμφωνία κατά 99%, ο δε δεύτερος προέτρεψε όλες τις πλευρές να εργαστούν δι­πλά ώστε το αργότερο στη Σύνοδο του G7 η εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος να έχει αξιολογηθεί θετικά.

♦ Τις δηλώσεις Ντάισελμπλουμ ότι στην Ελ­λάδα δεν μπορούν να νομοθετηθούν προλη­πτικά μέτρα.

♦ Την κόντρα ΕΚΤ - Βερολίνου, εξάλλου και στο θέμα της Ελλάδας ο Ντράγκι ούτως ή άλ­λως πιέζει για κλείσιμο της αξιολόγησης.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κυβερνητι­κού επιτελείου, τα παραπάνω απηχούν μια με­ταβολή στους συσχετισμούς, καθώς Γαλλία, Ιταλία και Πορτογαλία εμφανίζονται αρνητι­κές στην προληπτική νομοθέτηση μέτρων - και όπως εκτιμούν πηγές του Μαξίμου, αυτό συμβαίνει και επειδή φοβούνται ότι αν υπάρ­ξει ένα τέτοιο προηγούμενο τότε θα το βρουν μπροστά τους αλλά και διότι με αυτό το εμπό­διο καθυστερεί η επίτευξη συμφωνίας με την Ελλάδα, κάτι που θέτει σε κίνδυνο ολόκληρη την ευρωζώνη.

Πού ποντάρει το Μαξίμου

Επιπρόσθετα στις παραπάνω θετικές ενδεί­ξεις που η κυβέρνηση συμπεριλαμβάνει στα υπέρ της για την επικείμενη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών το κυβερνητικό επι­τελείο μετράει δύο ακόμη «όπλα»:

♦ Τα δημοσιοποιημένα στοιχεία της Eurostat με τις εαρινές προβλέψεις για την ελλη­νική οικονομία, τα οποία επιβεβαιώνουν τις κυβερνητικές εκτιμήσεις για ανάκαμψη το β’ εξάμηνο του 2016.

♦ Το ότι οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν μια νέα κρίση για το ελληνικό ζήτημα, όσο αντιμετω­πίζουν το προσφυγικό, το θέμα της τρομο­κρατίας και ενώ επίκειται το βρετανικό δημο­ψήφισμα με ερώτημα το Brexit.

Στο μεταξύ, ύστερα από σύσκεψη χθες στο Μαξίμου κύκλοι του πρωθυπουργικού γρα­φείου σημείωναν ότι η πορεία της διαπραγ­μάτευσης αποτιμήθηκε θετικά, πώς το υπάρ­χον θετικό κλίμα ενισχύεται από τα νέα στοι­χεία της Eurostat και τις δηλώσεις Ευρωπαί­ων αξιωματούχων και πώς «αντί των προλη­πτικών μέτρων βάση συζήτησης αποτελεί η ελληνική πρόταση για μηχανισμό αυτόματης δημοσιονομικής διόρθωσης», καθώς οι ευ­ρωπαϊκοί θεσμοί (Κομισιόν, ΕΚΤ, ESM) έχουν κατανοήσει πλήρως ότι δεν είναι δυνατόν να νομοθετηθούν πρόσθετα προληπτικά μέτρα.

Ωστόσο, το θετικό κλίμα δεν οδηγεί απα­ραίτητα σε συμφωνία, αλλά ενδεχομένως να επιτρέψει μια θετική δήλωση προόδου κα­θυστερώντας περαιτέρω τις τελικές αποφά­σεις.

Επιπλέον, το ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί απο­δέχονται ως βάση συζήτησης την ελληνική πρόταση για τον μηχανισμό που θα βάζει δη­μοσιονομικό φρένο όταν διαπιστώνονται απο­κλίσεις, μάλλον δεν αρκεί όσο το ΔΝΤ αξιώνει τη νομοθέτηση των προληπτικών μέτρων.

Η συζήτηση για τον «κόφτη»

Εν προκειμένω να σημειωθεί ότι, σύμφω­να με το Μαξίμου, το ΔΝΤ δεν μπαίνει καν στη συζήτηση της ελληνικής πρότασης (την οποία οι Ευρωπαίοι αποδέχονται ως βάση συ­ζήτησης), αλλά, όπως εξηγούν άλλες πηγές, αυτό που δεν αποδέχεται το ΔΝΤ είναι ένα γενικό πλαίσιο δημοσιονομικού «κόφτη», ακόμη κι αν αυτό νομοθετηθεί. Αντιθέτως, για να μπει στη συζήτηση αυτήν το ΔΝΤ ζη­τά να εκπληρωθούν οι δικοί του όροι, δηλα­δή να υπάρχει συγκεκριμένη δέσμευση από τώρα για το ποιοι κωδικοί κόβονται, ποιος αποτιμά τα δημοσιονομικά στοιχεία και διαπι­στώνει τη δημοσιονομική απόκλιση από τον στόχο (τα ρεπορτάζ καταγράφουν την επιδίω­ξη του Ταμείου να έχει ρόλο στην αποτίμηση των δημοσιονομικών μεγεθών με δεδομένη την έκφραση δυσπιστίας απέναντι στην Eurostat). Επιπλέον, για να συμφωνήσει το ΔΝΤ στον μηχανισμό αυτόματης διόρθωσης, μοι­ραία στο τραπέζι του Προκρούστη θα μπουν μισθοί και συντάξεις που θεωρούνται από το Ταμείο ως τα πλέον αξιόπιστα ως προς την απόδοση μέτρα, καθώς τα περιθώρια απόδο­σης από τη φορολογία θεωρείται ότι έχουν εξαντληθεί. Αυτό που το Ταμείο θέλει να απο­φύγει με κάθε τρόπο είναι αυτό που προτείνει η ελληνική πλευρά, δηλαδή να μπορεί ο εκάστοτε υπουργός Οικονομικών να αποφασίζει ποιοι κωδικοί εξαιρούνται (ώστε να προστα­τεύονται μισθοί, συντάξεις, κοινωνικές δα­πάνες) εκκινώντας μια χρονοβόρα διαδικασία αναζήτησης «ισοδύναμων μέτρων». Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ θέλει να κοπούν μισθοί και συ­ντάξεις και το θέλει τώρα.

Σε συντονισμό με την άποψη του Ταμείου ήδη έχουν αρχίσει τα εγχώρια κέντρα, μιντιακά και πολιτικά, να επαναφέρουν τη στοχοποίηση του Δημοσίου (και την αντίστοιχη πίεση προς την κυβέρνηση) αξιώνοντας περικοπές μισθών και συντάξεων, απολύσεις, κλείσιμο οργανισμών κ.λπ., ώστε να μην υπάρξουν άλ­λοι φόροι.

Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση είναι πιθα­νό να μετατοπιστεί στο πεδίο του μηχανισμού αντί των προληπτικών μέτρων, ώστε εκεί να επιδιωχθεί ένας συμβιβασμός, κάτι που ενέ­χει πάντα τον κίνδυνο να είναι οδυνηρός αν η κυβέρνηση υποχρεωθεί να ορίσει κωδικούς που παραπέμπουν σε μισθούς και συντάξεις.

Εξάλλου η κυβέρνηση αποκλείει τη νομοθέτηση των προληπτικών μέτρων - διότι, όπως λέγεται, με δυσκολία θα περάσουν και τα 5,4 δισ., πόσω μάλλον τα 9 δισ. Αποκλείει επίσης να υπάρξει μια λίστα με μέτρα, χωρίς αυτά να ψηφιστούν, διότι θέλει να αποφύγει οτιδήποτε μπορεί να παραπέμπει σε τέταρτο μνημόνιο, όπως λένε κυβερνητικές πηγές.

Ο ρόλος Ντάισελμπλουμ

Στο μεταξύ κυβερνητικοί κύκλοι βλέπουν έντονη δραστηριοποίηση Ντάισελμπλουμ στο παρασκήνιο, ο οποίος, όπως αναφέρουν, πιέζει ώστε να υπάρξει διέξοδος στο θέμα του χρέους και στην επίσημη ατζέντα του δευτεριάτικου Eurogroup συμπεριέλαβε και το θέ­μα της βιωσιμότητάς του σε συνδυασμό με το πακέτο μεταρρυθμίσεων. Το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο θέμα δείχνει να κινείται σε διαφορετική τροχιά από τον «καθοδηγητή» του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος δεν επιθυμεί μια συζήτηση για το χρέος στην παρούσα φάση, αλλά και το ότι εσχάτως εκπέμπει ένα πιο ευνοϊκό κλίμα απέναντι στην Ελλά­δα (τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώ­σεων), είναι ένα «παράδοξο» που εντοπίζει η ελληνική πλευρά, με βάση τη δημόσια απόλυ­τη ευθυγράμμιση των δύο αν­δρών στο παρελθόν. Μια ερμηνεία που δίνουν στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου είναι " ότι ο πρόεδρος του Eurogroup είναι υποχρεωμένος να εκφρά­ζει το σύνολο των υπουργών Οικο­νομικών, μεταξύ άλλων τη Γαλλία, την Ιταλία και την Πορτογαλία που διαφωνούν με τη γραμμή Σόιμπλε, ενώ αναφέρουν πώς και η Φινλανδία διαφωνεί με τη νομοθέτηση των προληπτικών μέτρων.

Καταιγισμός σεναρίων

Πάντως, όλες οι πλευρές επιχειρούν να δι­ασκεδάσουν τις εντυπώσεις περί μιας επανάληψης του περσινού καλοκαιριού, δηλαδή μιας επερχόμενης νέας ελληνικής κρίσης, κα­θώς οι καθυστερήσεις τροφοδοτούν και πάλι καταστροφολογικά σενάρια περί Grexit και κουρέματος καταθέσεων.

Οι Τουσκ, Μοσκοβισί και Ολάντ με τις παρεμ­βάσεις τους ζήτησαν ουσιαστικά να τελειώνει αυτό το έργο για να εισέλθει η Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης και να υπάρξει σταθεροποίηση στην ευρωζώνη και όπως εκτιμάται υπό την πίεση αυτών των δηλώσεων και ο Σόιμπλε προέβη σε μια «καθησυχαστική» δήλωση ότι δεν θα έχου­με «μεγάλη κρίση» στην Ελλάδα φέτος. Ωστόσο ανάλογη δήλωση είχε κάνει και στις 12 Απριλίου (και δη πιο κατηγορηματική, ότι «δεν θα έχουμε ελληνική κρίση φέτος»), εντούτοις οι εκ μέρους του πιέσεις συνεχίστηκαν.

Στο εσωτερικό η αβεβαιότητα για το κλεί­σιμο της αξιολόγησης αυτομάτως ενεργοποι­εί σενάρια εκλογών ακόμη κι ενός νέου δη­μοψηφίσματος πριν από το βρετανικό εν είδει «απειλής», αλλά ακόμη και σενάρια για Grexit τα οποία οργίασαν από το πρωτοσέλιδο της «Real» σε συνδυασμό με τη δήλωση Παυλόπουλου για το νόμισμα. Όλα αυτά διαψεύδο­νται από την κυβέρνηση, με την κυβερνητική εκπρόσωπο να σχολιάζει τα σχετικά πρωτοσέ­λιδα του γραπτού και ηλεκτρονικού Τύπου, μιλώντας για «ανυπόστατα δημοσιεύματα» και «φθηνή προπαγάνδα» από «τους εκδότες των συγκροτημάτων της διαπλοκής και τους κομιστές της κίτρινης δημοσιογραφίας». Μά­λιστα, το Μαξίμου επανήλθε μέσω διαρροών το βράδυ της Τρίτης στο θέμα του ρόλου που παίζουν κάποια ΜΜΕ, κάνοντας λόγο για κα­θημερινή προσπάθεια συγκεκριμένων μέσων να διασπείρουν παραπλανητικές ειδήσεις και καταστροφολογία, διότι «επενδύουν στην αποσταθεροποίηση για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους».

Ωστόσο, ακόμη κι αν υπάρχουν εισηγήσεις περί «ηρωϊκής εξόδου» μέσω εκλογών, θέση που αποδίδεται στην ομάδα των 53+, ο πρω­θυπουργός και το στενό περιβάλλον του απο­κλείουν αυτό το σενάριο όσο η αξιολόγηση μένει ανοιχτή, η χώρα αρχίζει να πιέζεται στο ταμειακό επίπεδο και καθυστερεί η εκταμί­ευση της δόσης. Είναι ενδεικτικό ότι ο ευρω­βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης χαρακτήρισε το σενάριο των εκλο­γών «εντελώς παρανοϊκό» καθώς, όπως είπε, είμαστε «ένα βήμα μακριά από την επιστρο­φή στην κανονικότητα». Σε αυτήν ακριβώς την κανονικότητα ελπίζει και το Μαξίμου, το οποίο δεν έχει εγκαταλείψει το στοίχημα να «γυρίσει» το παιχνίδι της οικονομίας, ακόμη και αν χρειαστεί να υποχωρήσει σε αυτήν τη φάση - κάτι που θα «επικοινωνηθεί» ως ένας ακόμη στρατηγικός συμβιβασμός. Σε κάθε περίπτωση, για τον πρωθυπουργό και το επιτελείο του δεν μπορεί να γίνουν εκλο­γές με την οικονομία της χώρας στον αέρα, κάτι που θα στρέψει ακόμη περισσότερους ψηφοφόρους εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ δικαιώνοντας τους σχεδιασμούς της Ν.Δ. καταρχάς αλλά και μιντιακών κέντρων για «αριστερή παρένθεση».

EurogroupδιαπραγμάτευσηΔΝΤχρέοςμέτραΚυβέρνησηEurostatΕΚΤΝτάισελμπλουμIssue: 1915Issue date: 05-05-2016Has video: