Εμβληματικός Τσόκλης επ’ ευκαιρία των 90 του

07:08 7/9/2020 - Πηγή: Το Ποντικι

ΕΛΛAΔΑΈντυπη Έκδοση

Σε λίγες μέρες, την Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα εγκαινιάσει στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη την αναδρομική έκθεση με τίτλο «Κώστας Τσόκλης. Ζωγραφική. Όρια και υπερβάσεις», που γίνεται με την ευκαιρία των 90 χρόνων από τη γέννηση του Κώστα Τσόκλη, αλλά χωρίς την παρουσία προσκεκλημένων, λόγω της πανδημίας.
Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει πενήντα πολύτιμα και αντιπροσωπευτικά έργα της δημιουργικής πορείας του αειθαλούς καλλιτέχνη σε διάρκεια άνω των 60 ετών, από το 1955 έως πρότινος.
Τα πορτρέτα

της μητέρας και του πατέρα του (1955-1957), τα διάσημα έργα «Το σκιάχτρο» (1960), «Ερείπια αρχαίας πόλης» (1960), «Δύο καρέκλες» (1967), «Ένας κουβάς γεμάτος μέρα κι ένας άλλος γεμάτος νύχτα» (1990), «Μικάντο» (1975), «Μαύρες κηλίδες» (2003), «Αξιού 15» (1988), «Κόκκινα δέντρα» (2008), «Λευκός κορμός» (1991), «Μολυβένια σύννεφα» (1988), «Ο αναπαυόμενος οδοιπόρος» (1988), «Γέννεσις» (1992), «Άρτεμις–Κάλι», (1997), «Παραλλαγές κοσμογονίας» (2017), τα πορτρέτα του Αλέξανδρου Ιόλα, του Ηλία Πετρόπουλου και της συζύγου του Ελένης (1995) περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στο υλικό της έκθεσης, η οποία αναμένεται να αποτελέσει εξέχον πολιτιστικό γεγονός.

«Αντίδραση στην αδράνεια»
Ο ίδιος ο καλλιτέχνης, μιλώντας στις 25 Αυγούστου στο «Βημαgazino» και τη συνάδελφο Μαριλένα Αστραπέλλου, προσδιόρισε το τι σημαίνει γι’ αυτόν η 122η (!) έκθεσή του:
«Πρώτα - πρώτα είναι μια ζωντανή αντίδραση προς αυτή την ταπεινωτική αδράνεια που σας περιέγραψα. Μετά, μια ακόμη περιοδική ανάγνωση, έστω και περιληπτική, της ζωής μου και της τέχνης μου. Κι ακόμα – γιατί να το κρύψω; – η επιδίωξη μιας μεγαλύτερης κατανόησης από τη μεριά των ανθρώπων που η τέχνη τους αφορά, της προσφοράς μου στην υπόθεση της σύγχρονης τέχνης παγκοσμίως.
Ίσως μέσω αυτής της έκθεσης θέλω να καλύψω, να δικαιώσω τις συχνά δυσνόητες πράξεις μου, τον προκλητικό μου λόγο, την παράξενη συμπεριφορά μου απέναντι σε πρόσωπα, καταστάσεις και αξίες που, ενώ για άλλους είναι ιερές, εγώ τόλμησα να τις αμφισβητήσω.
Να αποδείξω δηλαδή πως μόνο με μια τέτοια ή ανάλογη συμπεριφορά γίνονται αυτά τα έργα και από αυτά να κριθώ. Να αποδείξω με έργα και όχι μόνο με λόγια την πατρότητά μου στα έκθετα έργα μου, αν τέτοια υπάρχουν, να συνδέσω τα σπασμένα κομμάτια μιας ιστορικής αλυσίδας, που από το χθες μας οδήγησε στο σήμερα».

«Πιστός στον συνεχή αγώνα του»
Όπως εξ άλλου σημειώνει ο θεωρητικός τέχνης Τάκης Μαυρωτάς στον κατάλογο της έκθεσης, «η εικαστική δημιουργία, εδώ και αρκετές δεκαετίες, φωτίζεται από το διεισδυτικό του πνεύμα». Και συνεχίζει:
«Ο Τσόκλης, στο πέρασμα του χρόνου, μένει πιστός στην αδιάσπαστη πορεία της έμπνευσής του και ακριβέστερα της ίδιας της ανανεωτικής του δράσης. Παραμένει πιστός στον συνεχή του αγώνα, να δώσει νέα μορφή και νόημα στον κόσμο των εικόνων του. Όπως ο ίδιος λέει: “Ύστερα από χρόνια αναγκαίας περιπλάνησης σε χαραγμένα ήδη μονοπάτια, τώρα ιχνηλατώ τα βήματά μου και χαρτογραφώ τις πλάνες μου και τις εμμονές μου. Αναζητώ τη δροσιά του ίσκιου του ίδιου του σώματός μου”.
(…) Όπως ο ίδιος μου εξομολογήθηκε: “Σε όσους καθρέφτες κι αν κοίταξα, πάντα τον εαυτό μου έβλεπα μέσα. Κάποτε μακιγιαρισμένο, άλλοτε γερασμένο ή τραυματισμένο, χαρούμενο ή λυπημένο, μα τον εαυτό μου. Και δεν μπορώ να πω πως πάντα μου αρέσει. Κι όμως, μ’ αυτό το πρόσωπο υποστηρίζω την ύπαρξή μου”».

Η πορεία του
Ο Κώστας Τσόκλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1930. Αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 1954 και σπούδασε στη Ρώμη με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Από το 1960 έως το 1985 έζησε στο Παρίσι, όπου μέσω της Γκαλερί Ιleana Sonnabend έγινε γνωστός με τα προοπτικά του «Αντικείμενα - Καταστάσεις».
Το 1986 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας, όπου παρουσίασε τη «ζωντανή ζωγραφική» (living painting), που συνδυάζει τη ζωγραφική με τη βιντεοπροβολή.
Έχει πραγματοποιήσει άλλες 121 ατομικές εκθέσεις σε μουσεία και αίθουσες τέχνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έργα του βρίσκονται σε μουσεία και μεγάλες συλλογές. Το 2003 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ το 2004 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος. Τον Μάιο του 2011 εγκαινιάστηκε στον Κάμπο της Τήνου το Δημοτικό Μουσείο Κώστα Τσόκλη.
● Επιμέλεια έκθεσης: Τάκης Μαυρωτάς
● Διάρκεια έκθεσης: 7 Σεπτεμβρίου - 8 Νοεμβρίου 2020
● Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Κυριακή, 10 π.μ. - 6 μ.μ.