Νέος Οικοδομικός Κανονισμός: Το σχέδιο Σκυλακάκη για τις 14.000 εκκρεμείς άδειες

06:05 2/2/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Σε μια τάξη λέει ότι θα επιχειρήσει να βάλει το ΥΠΕΝ το μπάχαλο που έχει δημιουργηθεί μετά και τις επίσημες αποφάσεις του ΣτΕ στη δίκη του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, δηλώνοντας ότι θα νομοθετήσει για τις 14.000 εκκρεμείς οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ αλλά κυρίως για να αντιμετωπίσει το ζήτημα αποζημιώσεων για χιλιάδες ιδιοκτήτες και κατασκευαστές στις περιπτώσεις που «προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου», όπως αποφαίνεται το ακυρωτικό δικαστήριο.

Στο πλαίσιο αυτό, το επιτελείο του υπουργείου σε συνεργασία με νομικούς

εξετάζει όλες τις παραμέτρους και αναμένει την επίσημη απόφαση του ΣτΕ, προκειμένου να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο θα επηρεαστούν οι διαφορετικοί τύποι οικοδομικών αδειών (όσες εκδόθηκαν αλλά έχουν εκκινήσει οι εργασίες εκσκαφής, αν αυτό αποδεικνύεται ή όχι, όσες εκδόθηκαν αλλά δεν έχουν εκκινήσει, εκείνες που σταμάτησαν λόγω δικαστικών προσφυγών και εκείνες που προχώρησαν αλλά σταμάτησαν λόγω δικαστικών προσφυγών), ενώ στο μικροσκόπιο έχει μπει και το θέμα των αποζημιώσεων που θα εγείρει το θέμα της αντισυνταγματικότητας.

Συγκεκριμένα ο υπουργός ΠΕΝ Θεόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε:

«Στόχος μας είναι να περιορίσουμε το οικονομικό και κοινωνικό κόστος που έχει αυτή η απόφαση του ΣτΕ και να εξασφαλίσουμε ότι περιβαλλοντικά η δική μας παρέμβαση θα ισοσταθμίζει ό,τι κατά το ΣτΕ πρέπει να ισοσταθμιστεί. Υπάρχει ανάγκη για νομοθετική παρέμβαση, κυρίως για να δούμε τι θα συμβεί στην οικοδομική δραστηριότητα και στην πιθανότητα να δημιουργηθούν υποχρεώσεις αποζημίωσης για το κράτος».

Τέσσερις κατηγορίες θεμάτων

Μάλιστα ο υπουργός κατέταξε σε τέσσερις κατηγορίες τα θέματα στα οποία θα παρέμβει το υπουργείο:

● Στις άδειες εκείνες που εκδόθηκαν, αλλά δεν έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση δεν μπορούν να προχωρήσουν. Η κατηγορία αυτή απασχολεί ιδιαίτερα το υπουργείο, καθώς εκτιμά ότι θα εγερθούν αιτήματα αποζημίωσης λόγω της σύναψης προσυμφώνων. Για τις άδειες αυτές αναζητείται κάποια νομική «φόρμουλα».

● Σε αυτές για τις οποίες έχουν εκκινήσει εργασίες, αλλά δεν έχουν φθάσει στο στάδιο της πρώτης αυτοψίας του ελεγκτή δόμησης, ώστε να μπορούν να τις πιστοποιήσουν με ασφάλεια.

● Σε εκείνες που έχουν σταματήσει σε αρχικό στάδιο λόγω των δικαστικών προσφυγών, είτε στο ΣτΕ είτε στα Εφετεία. Κανονικά οι άδειες αυτές πρέπει, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, να ακυρωθούν.

● Σε εκείνες που έχουν σταματήσει λόγω δικαστικών προσφυγών, αλλά το κτήριο που αφορούν βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής ή έχει ολοκληρωθεί. Στις περιπτώσεις αυτές η νομοθεσία δίνει το δικαίωμα εκ των υστέρων νομιμοποίησης: το άρθρο 110 του Ν. 4495/2017 προβλέπει ότι τα κτήρια των οποίων οι άδειες ακυρώθηκαν, εκ των υστέρων μπορούν να νομιμοποιηθούν με καταβολή μόνο του παραβόλου.

Τα… δικά τους οι δήμοι

Την ίδια ώρα, όμως, οι δήμοι λειτουργούν κατά το δοκούν στο θέμα των οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των κινήτρων δόμησης. Εκτός από τον Δήμο Αλίμου, που «πάγωσε» όλες τις εργασίες, ήδη εδώ και δύο εβδομάδες και άλλοι δήμοι κινητοποιούνται με διαφορετικό τρόπο σε αυτή την κατεύθυνση.

Ο Δήμος Κηφισιάς, για παράδειγμα, έχοντας σταματήσει από το καλοκαίρι την έκδοση νέων αδειών με τα κίνητρα του ΝΟΚ, «πάγωσε» τις εργασίες σε όλες τις (προγενέστερες) άδειες με κίνητρα του ΝΟΚ που βρίσκονται εν ισχύι και δημιούργησε μια πλατφόρμα στην οποία με συγκεκριμένα δικαιολογητικά ζητάει από τους κατασκευαστές να αποδείξουν ότι είχαν ξεκινήσει εργασίες στις 11 Δεκεμβρίου, όταν βγήκε η πρώτη ανακοίνωση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Ενδεικτική όμως συνολικά για το θέμα είναι και η θέση του αντιπρόεδρου της ΚΕΔΕ και δημάρχου Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης, από τους πρωταγωνιστές της δίκης στο ΣτΕ κατά της συνταγματικότητας των διατάξεων του ΝΟΚ, Γρηγόρη Κωνσταντέλλου, ο οποίος επισημαίνει ότι «οι πολεοδομίες πήγαν στους δήμους, αλλά ξαφνικά αποφασίστηκε τώρα σταδιακά να γυρίσουν στο “κράτος – πατερούλη”. Η πολιτική αυτή δεν ταιριάζει σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος».

Επενδυτική… «ανασφάλεια»

Παράλληλα παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι η απόφαση του ΣτΕ έχει γκρίζες ζώνες, οι οποίες δημιουργούν επενδυτική ανασφάλεια. Προκειμένου να δοθούν διευκρινίσεις και παρά το γεγονός ότι η απόφαση του ΣτΕ δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα, το Συμβούλιο της Επικρατείας προχώρησε σε έκδοση ανακοίνωσης που αφορά στην περίληψη των αποφάσεων και σε συνοδευτικές ερωτήσεις – απαντήσεις.

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι: «Το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ (άρθρα 10 παρ. 1, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25 παρ. 1), με τις οποίες παρέχονται προσαυξήσεις στον συντελεστή της δόμησης και το ύψος, ως κίνητρα για την ανέγερση κτηρίων, δεν αντίκειται, κατ’ αρχήν, από μόνο το περιεχόμενο των διατάξεων, στο άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος». Και ότι «εντούτοις, τα κίνητρα του ΝΟΚ, λόγω του προέχοντος πολεοδομικού χαρακτήρα τους, δεν μπορούν να υλοποιούνται απευθείας με την έκδοση οικοδομικών αδειών που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του ΝΟΚ, αλλά ανήκει στον πολεοδομικό νομοθέτη να τα συμπεριλάβει στον τοπικό σχεδιασμό».

Εκπρόσωποι του τεχνικού κόσμου θεωρούν ότι τα θέματα που πρέπει να διαλευκανθούν δεν είναι μόνο τα μπόνους αυτά καθαυτά ή η ακύρωση μιας οικοδομικής άδειας, αλλά και το εάν το νέο καθεστώς θα επιβληθεί σε πνεύμα ισονομίας. Για παράδειγμα, υπάρχουν οικοδομικές άδειες που έχουν αρχίσει να υλοποιούνται και κάνουν χρήση των ίδιων μπόνους δόμησης, αλλά εάν ο ιδιοκτήτης στη μία περίπτωση ενεπλάκη σε διαμάχη με τρίτον θα πρέπει να ακυρωθεί η άδεια και να γκρεμιστεί το κτήριο, ενώ σε άλλη οικοδομή που δεν δέχθηκε προσφυγή οι εργασίες μπορούν να συνεχιστούν κανονικά.

Δηλαδή στο μεταξύ διάστημα, έως τη νομοθετική επίλυση του θέματος, δημιουργείται νέος κύκλος ερωτημάτων από την ανακοίνωση του ΣτΕ. Την ίδια ώρα, ως γνωστόν, οι χωματουργικές εργασίες δεν κοινοποιούνται σε κάποια αρχή, κοινοποιούνται όμως εργασίες π.χ. στην αρχαιολογία, η δε απόδειξη «με κάθε πρόσφορο τρόπο» της έναρξης των χωματουργικών εργασιών μπορεί να γίνει από την πρώτη τσαπιά αλλά και με αποδεικτικά στοιχεία, όπως τιμολόγια ή φωτογραφίες.

Κίνδυνος αγωγών

Σε ό,τι αφορά τώρα τις αποζημιώσεις για την αστική ευθύνη του κράτους, ο δρόμος φαίνεται να είναι ανοικτός για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων και κατασκευαστές κτηρίων στις περιπτώσεις, που «προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου». Το ΣτΕ λέει ότι «όταν προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου υπάρχει κατ’ αρχήν δικαίωμα αποζημίωσης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις για την αστική ευθύνη του κράτους».

Άλλωστε στην απόφαση του ΣτΕ διαφαίνεται το γεγονός ότι ένας νόμος που κρίνεται αντισυνταγματικός 12 χρόνια μετά την έναρξη εφαρμογής του, κάτι που είναι και ο κυρίαρχος λόγος, από τον οποίο εκπηγάζουν όλες οι παρενέργειες και τα προβλήματα που προκαλούνται σε όλα τα επίπεδα, υπεύθυνη είναι η νομοθετική εξουσία, αφού αναφέρει ότι στη νομοθέτηση του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού δεν έλαβε υπόψη τη νομολογία του ΣτΕ.

Διαβάστε επίσης

ΔΝΤ προς Ελλάδα: Προειδοποιεί για αυξήσεις μισθών στο Δημόσιο και συντάξεις

Πέμπτη διαδοχική μείωση επιτοκίων από ΕΚΤ

ΑΑΔΕ: Διαθέσιμο το λογισμικό παρακολούθησης – αποστολής δεδομένων για ναυτιλιακά καύσιμα