Όλα τα σενάρια ανοιχτά για προϋπολογισμό - Τα εμπόδια και οι στόχοι

09:11 1/10/2018 - Πηγή: Το Ποντικι

ΠολιτικήΈντυπη ΈκδοσηΣήμερα κατατίθεται στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2019. Ξεκινάει έτσι μια «αλυσιδωτή αντίδραση», η οποία θα πρέπει να καταλήξει – έως το τέλος του χρόνου – στην ψήφιση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς. Η ψήφιση του προϋπολογισμού είναι ούτως ή άλλως κορυφαίο πολιτικό γεγονός, καθώς εξ ορισμού η διαδικασία λαμβάνει χαρακτήρα ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Φέτος όμως υπάρχει ένας επιπλέον λόγος για να στραφούν τα βλέμματα στη Βουλή:

Στον πρώτο μεταμνημονιακό προϋπολογισμό της χώρας θα αποτυπωθούν οι αποφάσεις για το ύψος των συντάξεων και τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, οι οποίες θα μπουν σε διαδικασία υλοποίησης από το νέο έτος.Όλα δείχνουν ότι ο δρόμος μέχρι την τελική ψήφιση του προϋπολογισμού στα μέσα Δεκεμβρίου θα είναι μακρύς και δύσβατος, γεμάτος από απρόοπτα και «εκπλήξεις». Η βατή διαδικασία που θα ήθελε η κυβέρνηση προκειμένου να προετοιμάσει από τώρα τον προϋπολογισμό της χώρας χωρίς να αναλάβει τον κίνδυνο ριζικών ανατροπών δεν θα υπάρξει. Το προσχέδιο που θα κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή μπορεί να μην έχει καμία σχέση με το περιεχόμενο του προϋπολογισμού που θα ψηφίσει τελικώς η Βουλή. Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος που ενημέρωσε την περασμένη Δευτέρα τους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες κάτι ήξερε όταν μετέθετε τις αποφάσεις για τις συντάξεις στο Eurogroup του Δεκεμβρίου (προγραμματίζεται για τις 3 του συγκεκριμένου μήνα). Ο παράγων ΓερμανίαΑπό τη στιγμή που ο μεγαλύτερος «παίκτης» της Ευρωζώνης, η Γερμανία, δεν έχει ανοίξει ακόμη τα χαρτιά της, είναι λογικό να μην μπορεί να υπάρξει πρόοδος. Άρα η όποια ουσιαστική συζήτηση θα ξεκινήσει μετά τα μέσα Οκτωβρίου, όταν πλέον θα έχουν ολοκληρωθεί και οι εκλογές στη Γερμανία.Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή η κυβέρνηση αναμένεται να κινηθεί με βάση το... γράμμα του νόμου. Άρα οι συντάξεις θα φανούν «κουτσουρεμένες», καθώς αυτό προβλέπει η νομοθεσία που βρίσκεται σε ισχύ. Προφανώς αυτό θα προκαλέσει νέες εντάσεις στον πολιτικό διάλογο, αλλά επί της ουσίας το οικονομικό επιτελείο (το οποίο την ίδια ημέρα θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες για τη συνεδρίαση του Eurogroup) δεν έχει άλλη εναλλακτική λύση. Από τη στιγμή που δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση για το μέλλον των συντάξεων στις διαβουλεύσεις με τους δανειστές, δεν θα μπορούσε να υπάρξει μονομερής αλλαγή για ένα τόσο κρίσιμο θέμα σε αυτή τη φάση. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού δεν είναι καν δεδομένο ότι θα έχει αλλαγές σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Έτσι, ο πήχης της ανάπτυξης για το 2019 θα παραμείνει στο 2,3% - 2,4%, το πρωτογενές πλεόνασμα για την επόμενη χρονιά θα εκτιμηθεί και πάλι κοντά στο 4%, ενώ σχεδόν αμετάβλητες θα μείνουν και οι προβλέψεις για την πορεία των εσόδων και των δαπανών. Εκεί που ενδέχεται να υπάρχουν κάποιες αλλαγές είναι στα μεγέθη της φετινής χρονιάς. Η κυβέρνηση θέλει να «περάσει» μέσω του προσχεδίου το μήνυμα ότι και το τρέχον έτος κλείνει με υπερπλεόνασμα. Το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής προβλέπει ότι για φέτος το πρωτογενές πλεόνασμα θα κινηθεί οριακά πάνω από τον στόχο του 3,5% και θα διαμορφωθεί στο 3,58%. Η κυβέρνηση θέλει τη χρονιά να κλείνει με πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 4%, καθώς θα πρέπει να προκύψει ο δημοσιονομικός χώρος και για να χρηματοδοτηθούν οι επιστροφές στους ένστολους, στους δικαστικούς και στους πανεπιστημιακούς, και για να χρηματοδοτηθεί και φέτος ένα έκτακτο μέρισμα. Για να γίνουν όλα αυτά, το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να φτάσει το 4,2% τουλάχιστον.Η αύξηση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος θα αποτυπωθεί στο προσχέδιο. Ωστόσο, δεν είναι δεδομένο ότι από τη Δευτέρα ο επίσημος στόχος θα είναι το 4 - 4,2%. Η στάση της ΚομισιόνΣτο Eurogroup της 1ης Οκτωβρίου το ελληνικό ζήτημα δεν θα συζητηθεί – παρά μόνο στο περιθώριο – ενώ οι διαβουλεύσεις με τα κλιμάκια των θεσμών θα συνεχιστούν και τις επόμενες εβδομάδες, προκειμένου να υπάρξει τελική προσέγγιση στο θέμα των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων για το 2018 αλλά και για το 2019.Στις 15 Οκτωβρίου η ελληνική πλευρά θα πρέπει να καταθέσει τον προϋπολογισμό στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Άλλο ένα ερώτημα: Θα υπάρξουν αλλαγές στη συγκεκριμένη εκδοχή του προϋπολογισμού; Λίγες ώρες μετά την αποστολή των στοιχείων από την Ελλάδα, το περιεχόμενο θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η πληροφορία θα καταστεί δημόσια. Το ότι η Ελλάδα θα καταθέσει τον προϋπολογισμό της στις Βρυξέλλες τη συγκεκριμένη ημερομηνία δεν σημαίνει και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι σύμφωνη με το περιεχόμενο.Οι... αντιρρήσεις θα έρθουν μετά. Για την ακρίβεια θα διατυπωθούν δημοσίως μέσω της έκθεσης που θα συνταχθεί και πάλι στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η έκθεση αυτή θα δοθεί στη δημοσιότητα μέσα στον Νοέμβριο, οπότε η ελληνική πλευρά θα μάθει από πρώτο χέρι για τις επιφυλάξεις της Κομισιόν προτού καταθέσει το οριστικό κείμενο του προϋπολογισμού στη Βουλή.Το αν το περιεχόμενο του προϋπολογισμού που θα σταλεί στις Βρυξέλλες θα είναι διαφορετικό από το προσχέδιο του προϋπολογισμού είναι επίσης ένα μεγάλο ερώτημα, καθώς το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί είναι πολύ μικρό, ενώ μέχρι τις 15 Οκτωβρίου θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα έχει μιλήσει ακόμη ο... γερμανικός παράγοντας για το θέμα των συντάξεων. Θεσμοί και EurogroupΟ Νοέμβριος έχει μια συνεδρίαση του Eurogroup (5.11), την πιθανή νέα έλευση των τεχνικών κλιμακίων των τεσσάρων θεσμών προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση (ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο έλευσης και των επικεφαλής των κλιμακίων) και φυσικά την κατάθεση του προϋπολογισμού στη Βουλή στις 21 Νοεμβρίου.Ο μήνας θα κλείσει με την κατάθεση της πρώτης μεταμνημονιακής έκθεσης των θεσμών στη Βουλή. Θα είναι ένα αναλυτικό κείμενο δεκάδων ή και εκατοντάδων σελίδων, που θα αποτελεί «ακτινογραφία» για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Το αν ο προϋπολογισμός θα κατατεθεί στη Βουλή με τις συντάξεις «κομμένες» ή «ατόφιες» παραμένει μεγάλο «στοίχημα» για την ελληνική πλευρά, καθώς, όποια και αν είναι η εξέλιξη, υπάρχει το ενδεχόμενο άλλα να κατατεθούν στη Βουλή στις 21 Νοεμβρίου και άλλα να ψηφίσουν τελικώς οι βουλευτές.Η 3η Δεκεμβρίου είναι αυτή τη στιγμή η ημερομηνία «κλειδί». Στη συνεδρίαση θα τεθεί υπόψη των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης το περιεχόμενο της πρώτης μεταμνημονιακής έκθεσης, ενώ θα ληφθούν (εκτός απροόπτου) αποφάσεις και για το θέμα των συντάξεων. Τι θα γίνει αν δεν ληφθούν; Εδώ μπαίνει στο παιχνίδι και το σενάριο της αναβολής των αποφάσεων για τον Απρίλιο του 2019 με το επιχείρημα ότι μέχρι τότε θα έχει αποκαλυφθεί από την Ελληνική Στατιστική Αρχή το πραγματικό ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2018. Ίσως αυτό το σενάριο της αναβολής να βολεύει από πολλές απόψεις... Το σενάριο «μονομερούς» κίνησηςΑν οι δανειστές απορρίψουν τον Δεκέμβριο το αίτημα της ελληνικής πλευράς για κατάργηση των περικοπών στις συντάξεις, η ελληνική πλευρά θα έχει στην πραγματικότητα τρεις εναλλακτικές λύσεις, τη μια δυσκολότερη από την άλλη (όπως παραδέχτηκε δημοσίως και σε σχετική ερώτηση ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς):1. Να αποδεχτεί τη... μοίρα της και να δώσει εντολή στις υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας να πιστώσουν στο τέλος του χρόνου τους τραπεζικούς λογαριασμούς των συνταξιούχων με τα μειωμένα ακόμη και κατά 18% ποσά. Προφανώς είναι λύση πολιτικής καταστροφής καθώς ο αριθμός των συνταξιούχων που θα υποστεί μειώσεις ξεπερνά τα 1,2 εκατομμύρια άτομα, ενώ οι «κερδισμένοι» (θα υπάρξουν και αυτοί) περιορίζονται σε περίπου 200.000 (αν και αυτοί θα πάρουν μόνη την πρώτη δόση της αύξησης που δικαιούνται).Το σενάριο θα είναι καταστροφικό για την κυβέρνηση και για έναν ακόμη λόγο: Έχει σηκωθεί τόσο ψηλά ο πήχης των προσδοκιών με τις δηλώσεις και του πρωθυπουργού, αλλά και των υπουργών (με μοναδική εξαίρεση ίσως τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει τηρήσει την πιο μετριοπαθή στάση, ενδεχομένως επειδή γνωρίζει από πρώτο χέρι και τις δυσκολίες της διαπραγμάτευσης), ώστε θα είναι δύσκολο για την κοινή γνώμη να... χωνέψει ότι χάθηκε μια ακόμη διαπραγμάτευση. 2. Να προχωρήσει σε «μονομερή» ενέργεια και να ακυρώσει τη διάταξη που προβλέπει την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις.Αυτή η ενέργεια θα έχει τις ακόλουθες συνέπειες:● Πρώτον, θα «παγώσει» η εκταμίευση της πρώτης δόσης των κερδών που είναι προγραμματισμένο να επιστραφούν στην Ελλάδα. Πρόκειται για τα 600 εκατ. ευρώ που έχουμε λαμβάνειν από τα ANFAs και τα SMPs και τα οποία θα πρέπει να αποδοθούν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας μέχρι το τέλος του χρόνου.● Η δεύτερη συνέπεια έχει να κάνει με την απώλεια των τόκων ύψους 200 εκατ. ευρώ που επίσης έχει προγραμματιστεί να «χαριστούν» στην Ελλάδα στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διευθέτηση του χρέους.Αυτές όμως είναι οι «χειροπιαστές» απώλειες. Ο μεγάλος κίνδυνος, τον οποίο κανείς δεν μπορεί να «μετρήσει» επακριβώς, έχει να κάνει με τον αντίκτυπο που θα έχει στις διεθνείς αγορές μια μονομερής απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης. Φυσικά το πρωτεύον είναι το πώς θα αποτυπωθεί στο επιτόκιο των ελληνικών ομολόγων μια τέτοια ενέργεια.3. Η τρίτη εναλλακτική λύση είναι πολιτική και αφορά προφανώς την προκήρυξη εκλογών, ώστε το θέμα των συντάξεων να το διαχειριστεί μια κυβέρνηση με «νωπή» λαϊκή εντολή. Προφανώς, σε μια τέτοια απόφαση θα συνυπολογιστούν και άλλοι παράγοντες, όπως οι ισορροπίες στον κυβερνητικό σχηματισμό, οι δημοσκοπήσεις και, φυσικά, το χρονοδιάγραμμα των εξελίξεων στο Σκοπιανό.προϋπολογισμόςΚυβέρνησηοικονομίαΚομισιόνΣυντάξειςIssue: 2040Issue date: 27-9-2018Has video: Exclude from popular: 0