Πανδημία, πόλεμος, πολιτική αναταραχή και προσφυγικά κύματα: Ένας εφιάλτης με άγνωστους συντελεστές, που απειλεί όλο τον κόσμο

06:02 12/3/2022 - Πηγή: Το Ποντικι

Πριν προλάβει  να ανακάμψει από την πανδημία η παγκόσμια οικονομία απειλείται και πάλι από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την έκρηξη στις τιμές πρώτων υλών, γεγονός που έχει κάνει στάχτη τις ελπίδες για μια ανάκαμψη ήδη από τις αρχές του τρέχοντος έτους.

Έτσι το ερώτημα «κατά πόσο ο πόλεμος θα ανακόψει την ανάκαμψη», έγινε πλέον «θα έρθει – και πότε – η ανάκαμψη».

Την ώρα που η Ευρώπη και οι ΗΠΑ άρχισαν να βλέπουν τις

πρώτες ενδείξεις ανάκαμψης, ενέσκηψε ο πόλεμος, τονίζει ο Γιάκομπ Κίρκεγκαρντ, αναλυτής του think tank «German Marshall Fund», που εδρεύει στις Βρυξέλλες.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ παραδέχτηκε ότι μέσα σε δύο εβδομάδες η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία «αύξησε σημαντικά» τους κινδύνους και έτσι η ΕΚΤ αναθεώρησε τις προβλέψεις για τον ρυθμό ανάπτυξης για το 2022. Τώρα βλέπει ανάπτυξη 3,7%, ρυθμός χαμηλότερος κατά 0,5%. Αρκετοί εκτιμούν ότι η εκτίμηση αυτή είναι αισιόδοξη.

Ο Οίκος Αξιολόγησης S&P Global περιορίζει την εκτίμηση για τον ρυθμό ανάπτυξης στο 3,4%, μειωμένο κατά 0,7% σε σχέση με την αρχική εκτίμηση, τονίζοντας ότι πέρα από την εκτόξευση των τιμών της ενέργειας θα επηρεαστεί η ανάπτυξη και από την αναμενόμενη δραματική κατάρρευση του ρωσικού ΑΕΠ, λόγω των κυρώσεων.

Ο οικονομολόγος Ζαν Πισανί Φερό, του ινστιτούτου Bruegel υπενθύμισε ότι πολύ μεγάλο κόστος θα καταβάλλει και η Ευρώπη- κόστος που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στα 175 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορά στις επιπτώσεις στην αγορά ενέργειας, στις δράσεις για δημοσιονομική στήριξη των κρατών-μελών της ΕΕ και στο κόστος από το προσφυγικό κύμα.

Ο στασιμοπληθωρισμός και ο «άγνωστος Χ»

Ο κίνδυνος είναι ο στασιμοπληθωρισμός, φαινόμενο που εμφανίζεται όταν συνυπάρχουν ο υψηλός πληθωρισμός και χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης, όπως τονίζει ο Κίρκεγκαρντ. Υπάρχει όμως κι ένας άλλος παράγοντας, ένας «άγνωστος Χ», που απειλεί την παγκόσμια ανάπτυξη και δεν είναι παρά η πιθανότητα για νέα έξαρση της πανδημίας. Ήδη στην Κίνα λαμβάνονται εκ νέου περιοριστικά μέτρα κι αν έχουμε ένα νέο κύμα παγκοσμίως κανένας δεν μπορεί να εκτιμήσει τι συνέπειες θα έχει.

Ο πληθωρισμός είναι ένα πρόβλημα που επιμένει. Αρχικά συνδέθηκε με τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα εξαιτίας της πανδημίας. Τώρα λέγεται πως προκαλείται από την άνοδο στις τιμές των πρώτων υλών και την συνεπαγόμενη αύξηση του κόστους παραγωγής. Υπάρχει όμως και η έκρηξη στις τιμές της ενέργειας. Κι αν προκύψει νέο κύμα πανδημίας, άρα και άλλα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα; Μοιάζει με ένα σπιράλ που απειλεί την παγκόσμια οικονομία.

«Είμαστε αντιμέτωποι με ένα πετρελαϊκό σοκ, στο οποίο προστίθεται και το σοκ λόγω του φυσικού αερίου. Αυτή την ακολουθία δεν την έχουμε δει ποτέ και αφορά μόνο στον τομέα της ενέργειας», τονίζει ο διευθυντής του Κέντρου Ενέργειας, στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ, Τόμας Πέρελιν Κάρλιν.

Στις ΗΠΑ για κάθε 10 δολάρια που ανεβαίνει η τιμή του βαρελιού του αργού πετρελαίου μειώνεται κατά 0,1 μονάδα ο ρυθμός ανάπτυξης και αυξάνεται κατά 0,2 μονάδες ο πληθωρισμός, που ήδη βρίσκεται στο 7,9%.

Επισιτιστική ωρολογιακή βόμβα

Ο πόλεμος στην Ουκρανία εκτός από τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου επηρεάζει και άλλα αγαθά, όπως το σιτάρι, το καλαμπόκι, το ηλιέλαιο, το αλεύρι, το αλουμίνιο, το νικέλιο. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν σχολιάζοντας τις επιπτώσεις από τις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση στην χώρα του προειδοποίησε για μία έκρηξη πληθωρισμού σε όλη την Ευρώπη.

Η θέρμανση και οι μετακινήσεις/μεταφορές έχουν ήδη γίνει πολύ πιο ακριβές για όλους. Η επιπτώσεις στην αγορά τροφίμων θα φανούν καλύτερα σε λίγες μέρες- ήδη υπάρχουν αλυσίδες λιανικής που έβαλαν δελτίο στις πωλήσεις ηλιελαίου. Στην Αφρική επικρέμεται η απειλή της πείνας, αφού τα βασικότερα είδη διατροφής, τα σιτηρά και το αλεύρι τείνουν να γίνουν είδη πολυτελείας. Οι Αιγύπτιοι πληρωνουν το ψωμί ακριβότερο κατά 50% μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Οι επτά ισχυρότερες χώρες του κόσμου, τα μέλη του G7, επισήμαναν ότι πρέπει να αποφευχθούν μέτρα που περιορίζουν τις εξαγωγές τροφίμων. Αλλά κανένας δεν πείθεται ότι οι ισχυροί του κόσμου θα σκεφτούν τα προβλήματα της Αφρικής, όταν οι συνέπειες του πολέμου χτυπήσουν και την δική τους πόρτα. Είδαμε την έλλειψη αλληλεγγύης κατά την πανδημία: Όταν κυκλοφόρησαν τα εμβόλια οι ισχυροί έσπευσαν να κάνουν τεράστιες παραγγελίες αφήνοντας στο έλεος του κορονοϊού την Αφρική και μεγάλα τμήματα της Ασίας.

Και αφού αφέθηκαν να τα βγάλουν πέρα μόνες τους οι πιο ευάλωτες χώρες του πλανήτη, αντιμετωπίζουν τώρα και τον εφιάλτη του πληθωρισμού. Είναι βέβαιο ότι οι οικονομίες τους θα αποδυναμωθούν περισσότερο και θα αυξηθούν οι κίνδυνοι πολιτικής αποσταθεροποίησης.

Άρα αυτές οι κοινωνίες είναι ωρολογιακές βόμβες έτοιμες να εκραγούν. Κι αν γίνει τέτοια έκρηξη, οι δυτικές χώρες θα δουν ξαφνικά στην πόρτα τους νέα καραβάνια προσφύγων. Ή μήπως δεν θα είναι τόσο «ξαφνικά»;

Διαβάστε επίσης

Ουκρανία: Ανησυχία για τους Έλληνες ομογενείς στη Μαριούπολη – Έκτακτη ανακοίνωση του ΥΠΕΞ

ΟΗΕ: Κόντρα ΗΠΑ – Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την ύπαρξη βιολογικών όπλων στην Ουκρανία

Πανεπιστημιακή Αστυνομία: Συζητήθηκε στο ΣτΕ η προσφυγή καθηγητών και φοιτητών