Πράσινες Πολιτικές: Αν όχι τώρα, πότε;

10:23 21/7/2021 - Πηγή: Το Ποντικι

Η πράσινη ανάπτυξη αγαπήθηκε από τους λίγους αλλά και λοιδορήθηκε από τους πολλούς , ειδικά στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, όσο καμιά άλλη προοπτική για την χώρα μας.

Από τα «πράσινα άλογα» έως την «πράσινη επαναστατικότητα», οι αναφορές στην προσπάθεια για ένα άλλο πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο, για μια άλλη πράσινη πολιτική και κοινωνική εθνική ταυτότητα, υπήρξαν συχνά απαξιωτικές και πολλές φορές εκούσια αποπροσανατολιστικές για το ελληνικό ακροατήριο.

Η έμφαση, σχεδόν πάντα, δινόταν στα οικονομικά κριτήρια και την «εμπλοκή» του κεφαλαίου, των συμφερόντων, ενώ η περιβαλλοντική

και οικολογική αναγκαιότητα ποτέ δεν μπήκε στην ουσία της στην πολιτική ατζέντα της χώρας. Η οικονομική κρίση δεν έγινε εκείνη η μεγάλη ευκαιρία να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο και η Ελλάδα να βγει «μπροστά» στις εξελίξεις, κάνοντας το μειονέκτημα, πλεονέκτημα.

Οι έννοιες της ευθύνης, του διαγενεακού μοντέλου επίδρασης και η συζήτηση για την βιώσιμη ανάπτυξη «πνίγηκαν» στα νούμερα και στους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς αρχικά, στην υποτιθέμενη ανάγκη για πλεονάσματα αργότερα, στην κατάργηση της οικονομικής ενίσχυσης των πραγματικά πράσινων δράσεων που αφορούσαν στο Πράσινο Ταμείο και στα άλλα πράσινα εργαλεία χρηματοδότησης, αλλά και από την συνεχή κοινοβουλευτική υποβάθμιση.

Είναι παγκόσμια πεποίθηση πλέον πως το κοινωνικό κράτος οφείλει να είναι ένα πράσινο κράτος, πως το κοινωνικό κράτος οφείλει να πατήσει πάνω σε πράσινες πολιτικές για να ορθοποδήσει και να αποκτήσει προστιθέμενη αξία σε κοινωνιολογική βάση.

Ο αναπροσανατολισμός του συνόλου της κρατικής λειτουργίας προς την επίτευξη των μηδενικών εκπομπών ρύπων (παγκόσμια δέσμευση ως το 2050), προς την παραγωγή πράσινης ενέργειας, προς την εξοικονόμηση ενέργειας και κυρίως προς την διαμόρφωση εκπαιδευτικής πράσινης κουλτούρας και φιλοσοφίας, ως τρόπου ζωής-και ειδικά στις νέες γενιές- αποτελεί το απόλυτο ζητούμενο.

Οι 7 από τους 17 στόχους για την παγκόσμια βιώσιμη ανάπτυξη που τέθηκαν από τον ΟΗΕ (καθαρό νερό και αποχέτευση, οικονομική και «καθαρή» παραγωγή ενέργειας, βιώσιμες πόλεις, υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή, δράση για την κλιματική αλλαγή, υποθαλάσσια ζωή, χερσαία ζωή- βιοποικιλότητα ) αφορούν άμεσα στην προστασία του περιβάλλοντος, ενώ όλη η παγκόσμια πολιτική συζήτηση μετά την πανδημία και τις δριμύτατες επιπτώσεις της επικεντρώνεται στην αδήριτη σχέση κοινωνικής, οικονομικής πολιτικής και οικολογικής θεώρησης.

Στην Ελλάδα του σήμερα σίγουρα κάτι έχει αλλάξει. Σύμφωνα με στοιχεία πανελλαδικής έρευνας οι Έλληνες πλέον θεωρούν ως τρίτη τη τάξει κοινωνικοπολιτική προτεραιότητα το περιβάλλον και την προστασία του.

Η ερώτηση που αναπόφευκτα προκύπτει είναι αν «πλέον είναι πολύ αργά». Και σε επίπεδο άσκησης πολιτικής η βασική ερώτηση είναι το πώς θα μπορούσε ένας συνολικός –και όχι αποσπασματικός- σχεδιασμός, που θα αφορά στον «κόσμο της ενέργειας» και την προστασία του Περιβάλλοντος, να επικεντρωθεί σε έναν νέο τρόπο χρηματοδότησης κατά προτεραιότητα πράσινων έργων ώστε να βοηθηθεί η συνύπαρξη πιο αποδοτικών κοινωνικών πολιτικών με τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Πράσινων έργων στην πλειοψηφία τους σε μικρότερη οικονομική κλίμακα, ενδεχομένως με κοινωνικούς συνασπισμούς και συνεταιρισμούς, με δημιουργία θέσεων εργασίας, με ανταποδοτικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, με ανάδειξη της μικρής πράσινης επιχειρηματικότητας σε πυλώνα του νέου παραγωγικού μοντέλου.

Το «αν είναι αργά» για κάποιες μη αναστρέψιμες , όπως φαίνεται, περιβαλλοντικές αλήθειες, θα το δείξει η ιστορία. Για την συνολική, όμως, προσπάθεια που πρέπει να γίνει σε επίπεδο ατομικής και συλλογικής ευθύνης, ποτέ δεν θα είναι αργά.

Ποτέ δεν θα είναι αργά να μιλήσουμε στα σχολεία μας για το Περιβάλλον, να εντάξουμε την προστασία του στην εκπαιδευτική διαδικασία και στις καθημερινές μας συνήθειες, να σταματήσουμε να το αντιμετωπίζουμε «τιμωρητικά», σε επίπεδο προστίμων, αλλά μόνο ως αναγκαιότητα. Ποτέ δεν θα είναι αργά και να υπάρξει πράσινη πολιτική ατζέντα στην χώρα.

Ειδικά για τα του «οίκου μας» όμως, θα κάνουν την αυτοκριτική τους όσοι υποστήριζαν πως η κλιματική αλλαγή δεν υπάρχει; Όσοι απαξίωναν ή απλώς ήθελαν να αγνοήσουν όλες τις πράσινες ευρωπαϊκές οδηγίες; Θα κάνουν την αυτοκριτική τους όσοι υποστήριζαν πως η ενασχόληση με το περιβάλλον αποτελεί πολυτέλεια; Και θα γίνει επιτέλους η παγκόσμια πανδημιολογική κρίση ευκαιρία, ελπίδα, για μια νέα περιβαλλοντική αρχή;

Αν όχι τώρα, πότε;

Η Νίκη Φούντα είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός, Διδάσκουσα στην Αρχιτεκτονική Ιωαννίνων, πρώην βουλευτής, συντονίστρια του Πράσινου Κόσμου