Το πολύ δύσκολο ουκρανικό καλοκαίρι

06:46 4/8/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Πάνω από δύο χρόνια κρατάει ο πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και τα πράγματα δεν φαίνεται να καλυτερεύουν. Η Ουκρανία βρίσκεται σε δυσχερή θέση μπροστά στην παντοδύναμη Ρωσία, η οποία φαίνεται να έχει ανεξάντλητους πόρους για να συνεχίσει αυτόν τον πόλεμο για όσο χρειαστεί, ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν φαίνεται αδιάφορος απέναντι στις διάφορες «τιμωρίες» και τις εκκλήσεις των ξένων ηγετών.

Οι ΗΠΑ έστειλαν νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας ύψους 60 δισ. δολαρίων και

ο Λευκός Οίκος αποσκοπεί ξεκάθαρα στην ενίσχυση των πολεμικών δυνατοτήτων της Ουκρανίας με άμεσο στόχο την αποδυνάμωση της Ρωσίας – εξελίξεις που θα έχουν βαθιές επιπτώσεις στα επόμενα χρόνια. Οι μάχες μεταξύ των δύο αντιπάλων εντείνονται κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών. Ο ξηρός και θερμός καιρός λειτουργεί ως πλεονέκτημα και για τις δύο πλευρές.

Οι ρωσικές δυνάμεις το Σαββατοκύριακο 13-14 Ιουλίου εισέβαλαν στο Urozhaine, ένα χωριό στον νότο, το οποίο κατέλαβε το περασμένο καλοκαίρι η Ουκρανία, η οποία σε μια σειρά αργών αλλά σταθερών ρωσικών προελάσεων έχει χάσει κάποιες περιοχές που κερδήθηκαν με κόπο.

Η πρόοδος των Ρώσων είναι μια απογοητευτική εξέλιξη, καθώς τα στρατεύματα μάχονται για να αποκρούσουν επιθέσεις που γίνονται κατά μήκος μιας γραμμής μετώπου άνω των 965 χιλιομέτρων.

Στα ανατολικά τα στρατεύματα της Μόσχας πιέζουν προς τα εμπρός. Έχουν εισέλθει στα περίχωρα του Chasiv Yar, ενός ουκρανικού προπυργίου στην περιοχή, και καταλήγουν σε μια βασική ουκρανική οδό – κλειδί ανεφοδιασμού.

Η Ουκρανία ελπίζει ότι τα όπλα και τα πυρομαχικά που προμήθευσαν πρόσφατα οι δυτικοί σύμμαχοί της θα τη βοηθήσουν να συγκρατήσει την επέλαση των ρωσικών δυνάμεων. Αυτό έχει ήδη συμβεί στα βορειοανατολικά, όπου οι ενισχυμένες ουκρανικές άμυνες κατάφεραν να σταματήσουν ρωσική επίθεση που απείλησε το Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας. Αμερικανοί αξιωματούχοι τότε δήλωσαν ότι η Ρωσία είναι απίθανο να σημειώσει σημαντικά εδαφικά κέρδη τους επόμενους μήνες.

Η Ουκρανία ψάχνει μια διέξοδο στην πολεμική σύρραξη που ήδη μετράει δυόμισι χρόνια και επιδιώκει ένα σχέδιο για τον τερματισμό των μαχών κατόπιν διαπραγματεύσεων.

Ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε πρόσφατα ότι ήθελε μια δεύτερη διεθνή σύνοδο κορυφής για την ειρήνη αργότερα μέσα στο τρέχον έτος και ότι θα πρέπει να συμμετάσχουν και Ρώσοι αξιωματούχοι. Η Μόσχα δεν είχε προσκληθεί στην προηγούμενη σύνοδο κορυφής, που πραγματοποιήθηκε στην Ελβετία τον Ιούνιο.

Τι γίνεται με το Urozhaine

Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ισχυρίστηκε την Κυριακή ότι οι στρατιώτες του κατέλαβαν το Urozhaine, ένα μικρό χωριό στη νοτιοανατολική Ουκρανία. Ο ουκρανικός στρατός δεν προχώρησε σε κανένα σχόλιο, αλλά χάρτες του πεδίου της μάχης που συνέταξαν αναλυτές από πλάνα μάχης έδειξαν το Urozhaine υπό ρωσικό έλεγχο, συμπεριλαμβανομένου ενός χάρτη της DeepState, μιας ομάδας που διατηρεί στενούς δεσμούς με τον ουκρανικό στρατό.

Οι ρωσικές δυνάμεις «κατέλαβαν το Urozhaine», δήλωσε η DeepState, περιγράφοντας την απώλεια ως «αμυντική κατάρρευση». Ο Pasi Paroinen, από την ομάδα Black Bird, μια οργάνωση με έδρα τη Φινλανδία, που αναλύει εικόνες από το ουκρανικό πεδίο μάχης, επιβεβαίωσε επίσης την ήττα.

Το Urozhaine ήταν ένα από τα λίγα νότια χωριά που απελευθέρωσε η Ουκρανία το περασμένο καλοκαίρι – από τις σπάνιες επιτυχίες σε μια κατά τα άλλα απογοητευτική αντεπίθεση. Αλλά αυτά τα κέρδη αντιστρέφονται σιγά – σιγά με την επέλαση των ρωσικών στρατευμάτων. Τον Μάιο η Ρωσία ανακατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος του χωριού Robotyne – βρίσκεται δυτικά του Urozhaine –, που ανακαταλήφθηκε από τις ουκρανικές δυνάμεις τον περασμένο Αύγουστο.

«Φυσικά είναι ατυχές να βλέπουμε όλα όσα έχουμε καταφέρει το περασμένο καλοκαίρι να επιστρέφουν σταδιακά στον έλεγχο της Ρωσίας» είπε ο Paroinen. «Όσο η Ρωσία έχει το πλεονέκτημα, αυτές οι αργές αλλά σταθερές ανακαταλήψεις θα συνεχιστούν».

Το Κίεβο κράτησε το Urozhaine για σχεδόν έναν χρόνο, παρά τον επίμονο ρωσικό βομβαρδισμό τους τελευταίους μήνες με βόμβες ολίσθησης, βαρύ πυροβολικό και ισχυρούς πυραύλους, είπε ο κ. Paroinen. Η Ουκρανία έχει από καιρό υποστηρίξει ότι η υπεράσπιση μικρών τόπων χωρίς μεγάλη στρατηγική αξία αξίζει το κόστος σε ζωές και όπλα, επειδή οι επιτιθέμενοι Ρώσοι πληρώνουν ακόμη υψηλότερο τίμημα.

Μέχρι δύο ημέρες πριν από την ανακατάληψη οι χάρτες του πεδίου της μάχης έδειχναν ότι το μεγαλύτερο μέρος του Urozhaine παρέμενε υπό ουκρανικό έλεγχο. Το ότι έπεσε στις ρωσικές δυνάμεις σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα υποδηλώνει ότι τα στρατεύματα του Κιέβου μπορεί να αποσύρθηκαν ξαφνικά από το χωριό, το οποίο τώρα βρίσκεται ερειπωμένο.

Η πίεση στα ανατολικά

Το γενικό επιτελείο στρατού της Ουκρανίας δήλωσε στις 15 Ιουλίου ότι η «πιο δύσκολη κατάσταση» κατά μήκος της γραμμής του μετώπου ήταν εκείνη κοντά στο Pokrovsk, μια πόλη στα ανατολική που μετατράπηκε σε στρατιωτική φρουρά και βρίσκεται σε βασικό δρόμο που συνδέει πολλές πόλεις μεταξύ τους οι οποίες ελέγχονται από τον ουκρανικό στρατό.

Από τότε που η Ρωσία κατέλαβε την Avdiivka, το ουκρανικό προπύργιο στα ανατολικά, τα στρατεύματά της προχώρησαν αργά προς τον κρίσιμο αυτοκινητόδρομο T0504 τοποθετώντας τον εντός της εμβέλειας των επιδρομών του ρωσικού πυροβολικού και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Η άφιξη των ρωσικών δυνάμεων εκεί έθεσε υπό νέα μείζονα απειλή τις ουκρανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ανατολική περιοχή του Ντόνετσκ.

Τα ουκρανικά στρατεύματα υποχώρησαν πρόσφατα από το ανατολικό άκρο του Chasiv Yar. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν επίσης πιέσει τις κοντινές πόλεις Τορέτσκ και Νέα Υόρκη, έναν οικισμό που πήρε το όνομά του τον 19ο αιώνα, αυξάνοντας κι άλλο την πίεση στις ουκρανικές γραμμές.

Αντεπίθεση στα βορειοανατολικά

Η κατάσταση στις βορειοανατολικές περιοχές είναι κάπως ελπιδοφόρα για την Ουκρανία. Τα στρατεύματά της έχουν πλέον καταφέρει να σταματήσουν τις ρωσικές επιθέσεις κοντά στο Χάρκοβο, όπου η Μόσχα άνοιξε ένα νέο μέτωπο στα τέλη Απριλίου και σημείωσε τα μεγαλύτερα εδαφικά της κέρδη σε περισσότερο από έναν χρόνο.

Τα ρωσικά στρατεύματα διέσχισαν τα σύνορα βόρεια και ανατολικά της πόλης και γρήγορα κατέλαβαν οικισμούς σε περιοχές που δεν είχαν δυνατή κι αποτελεσματική άμυνα. Ο ουκρανικός στρατός όμως επιτέθηκε σε επίλεκτες ταξιαρχίες και σιγά – σιγά άρχισε να κερδίζει έδαφος σε στρατηγικές περιοχές. Η στρατηγική που ακολουθήθηκε βοήθησε τελικά, σύμφωνα με τους ειδικούς, να σταματήσει η ρωσική στρατιωτική επέλαση.

Τα προσφάτως παραδοθέντα αμερικανικά όπλα και πυρομαχικά βοήθησαν επίσης τον ουκρανικό στρατό στην αντιμετώπιση των ρωσικών επιθέσεων, όπως και η εξουσιοδότηση των ΗΠΑ για την Ουκρανία να χτυπήσει ρωσικούς στρατιωτικούς στόχους πέρα από τα σύνορα.

Τι έγινε στο ΝΑΤΟ

Παρότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αποκάλεσε… Πούτιν εκ παραδρομής τον Ζελένσκι, προκαλώντας αμηχανία τόσο στον Ουκρανό Πρόεδρο όσο και στους υπόλοιπους ηγέτες, ο δυτικός κόσμος υποστηρίζει σθεναρά τον ουκρανικό λαό.

Ο εορτασμός της 75ης επετείου του ΝΑΤΟ θύμιζε λίγο τα χρόνια του «Ψυχρού Πολέμου». Η Συμμαχία βρίσκεται σε αναζήτηση ενός αποτελεσματικού στρατηγικού δόγματος προκειμένου να πορευθεί σε ένα νέο περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις. Η πρώτη κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση ίσως περιλαμβάνει τη σταδιακή ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, αφού όμως τελειώσει ο πόλεμος με τη Ρωσία.

«Το μέλλον της Ουκρανίας είναι στο ΝΑΤΟ. Θα συνεχίσουμε να την υποστηρίζουμε στο μη αναστρέψιμο μονοπάτι προς την πλήρη βορειοατλαντική ενσωμάτωση, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης στο ΝΑΤΟ» ανέφεραν σε κοινό ανακοινωθέν.

Όπως συμβαίνει και με κάθε υποψήφια προς ένταξη χώρα, υπάρχουν προϋποθέσεις. Αρχικά το σημείο 16 της Διακήρυξης της Συνόδου του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον αναφέρει τα εξής: «Επιβεβαιώνουμε εκ νέου ότι θα είμαστε σε θέση να απευθύνουμε πρόσκληση στην Ουκρανία να ενταχθεί στη Συμμαχία όταν θα συμφωνήσουν οι σύμμαχοι και θα πληρούνται οι προϋποθέσεις».

Αυτό σημαίνει ότι, παρά την ισχυρή στήριξη που εκφράζεται από κάποια κράτη – μέλη, όπως είναι, για παράδειγμα, το βορειοευρωπαϊκό μπλοκ, οι χώρες της Βαλτικής, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Βρετανία, δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ και των 32 συμμάχων αναφορικά με την ένταξη της Ουκρανίας.

Έπειτα οι προϋποθέσεις αυτές αφορούν στην ανάγκη επίτευξης μιας σχετικής σταθερότητας της Ουκρανίας, αφενός σε στρατιωτικό επίπεδο και αφετέρου στον τομέα της ασφάλειας. Οι εχθροπραξίες με τη Ρωσία θα πρέπει να σταματήσουν, αλλά το ενδεχόμενο ακόμη και μιας απλής κατάπαυσης του πυρός φαντάζει μακρινό αυτή τη στιγμή.

«Το αδιέξοδο στην Ουκρανία θα συνεχίσει να αποτελεί πονοκέφαλο για τη Συμμαχία. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα εξαρτηθεί από σημαντικές περαιτέρω μεταρρυθμίσεις εντός της χώρας, από τον τερματισμό του πολέμου και από το να συμφωνήσουν οι εταίροι ότι η Συμμαχία είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο: τρεις βασικές προϋποθέσεις που δεν έχουν εκπληρωθεί καθόλου», αναφέρει ο Γιαν Βάουτερς, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Λουβέν στο Βέλγιο.

Ανάγκη για αποφάσεις τώρα

Οι συνθήκες έκτακτης ανάγκης στην Ουκρανία και η άμεση ανάγκη υποστήριξης του στρατού της απαιτούν βραχυπρόθεσμες αποφάσεις, ασκώντας πίεση στην ευρωπαϊκή βιομηχανία όπλων να δράσει γρήγορα.

«Πρέπει να αγοράσουμε σύντομα οποιαδήποτε όπλα είναι διαθέσιμα στην αγορά. Αυτό απαιτεί και την αγορά μη ευρωπαϊκών όπλων, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας να αναπτύξει τη δική της παραγωγή» λέει ο Φεντερίκο Σαντοπίντο, ανώτερος ερευνητής στο Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Υποθέσεων (IRIS) στο Παρίσι.

«Η χρηματοδότηση της βιομηχανίας της Ε.Ε. αποτελεί δημοσιονομική προτεραιότητα. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας δίνουν προτεραιότητα στην αποφυγή της στροφής του ΝΑΤΟ προς την Ασία και τη διατήρηση της προσοχής του στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στη ρωσική απειλή».

Με βάση αυτήν την προτεραιότητα η Ουκρανία θα πρέπει να θέσει έναν σαφή στόχο, όπως την επίτευξη μιας μη αναστρέψιμης ενοποίησης με τη Δύση, ιδιαίτερα για στρατηγικούς σκοπούς. Από τη μεριά τους, οι Ρώσοι μέσω του πρώην Προέδρου τους Ντμίτρι Μεντβέντεφ διεμήνυσαν ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο NATO θα ήταν συνώνυμη με την «κήρυξη πολέμου» εναντίον της χώρας του, προσθέτοντας πως μόνο αν η ηγεσία της Ατλαντικής Συμμαχίας επιδείξει «σύνεση» θα μπορέσει να αποφευχθεί η καταστροφή «ολόκληρου του πλανήτη».

Διαβάστε επίσης:

Χούθι: Ετοιμάζουν αντίποινα στο Ισραήλ για την «επικίνδυνη κλιμάκωση» που προκάλεσε το Τελ Αβίβ με τη δολοφονία Χανίγια

Σειρήνες ήχησαν στο βόρειο Ισραήλ: Ενεργοποιήθηκε το Ιron Dome – Ρουκέτες από τη Χεζμπολάχ (Video)

«Διπλωματικός άθλος» η μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου – Ποιοι απελευθερώθηκαν, oι πρώτες φωτογραφίες