Βιβλίο: Ο έρωτας… αλλιώς!

06:08 7/7/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Έμυ Πανάγου

Γυμνή στον Έρωτα

Εκδόσεις: Οδός Πανός

Σελ.: 104

Τη δεκαετία του 1960, η Ελλάδα παλεύει ακόμα με τους δαίμονές της και τη βαλκανική της ταυτότητα, ενώ την ίδια ώρα η Ευρώπη διανύει μια περίοδο μεγάλης κοινωνικής και πολιτιστικής αναταραχής, που θέτει σε αμφισβήτηση τον συντηρητικό τρόπο ζωής. Κατά μια έννοια, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες βίωσαν κάτι αντίστοιχο με τη σημερινή εποχή, όπου επανέρχονται σε μιαν ιδιαίτερα ριζοσπαστική μορφή τα ίδια περίπου ζητήματα, όπως ο φυλετικός αποκλεισμός, η σεξουαλική υποτέλεια – απελευθέρωση και ο εθνικισμός, προσθέτοντας και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Όπως και τότε, έτσι και σήμερα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα φαινόμενο που ενέχει μία ποικιλία συχνά αντικρουόμενων πολιτισμικών και πολιτικών πρακτικών και αντιλήψεων.

Είναι εντυπωσιακό το πώς αυτή η «χρυσή εποχή» του 1960 αποτυπώνεται στα καθ’ ημάς μέσα από τη σεξουαλική ενηλικίωση μιας νεαρής δημοσιογράφου, που βρίσκεται αντιμέτωπη όχι τόσο με τα πρόσωπα όσο με τις αντιλήψεις της εποχής της, τις εμπεδωμένες προκαταλήψεις και τα στερεότυπα σχετικά με τον έρωτα, την αγάπη, τις σχέσεις και όλη αυτήν τη δαιδαλώδη εσωτερική ζωή, όπου συγκρούονται σφοδρά οι επιθυμίες με τις φαντασιοπληξίες και οι ατομικές ελευθερίες με κοινωνικούς κανόνες και περιορισμούς. Η σεξουαλική ζωή, μάλιστα, αποτελεί τον ευκρινέστερο καθρέφτη της φυσικής έλξης των ανθρώπων, φέρνει στην επιφάνεια την κρυφή ζωή, την παράνομη, τη μη παραδεκτή, σύμφωνα με την πολιτισμική – θρησκευτική νομοτέλεια, όπου η ειλικρίνεια γίνεται βαρύ φορτίο και η αλήθεια βαριά υποκρισία.

Η Έμυ Πανάγου στο μυθιστόρημά της καταρρίπτει όλον αυτόν τον μύθο του έρωτα της πρώτης ματιάς, όπου η σεξουαλική συνεύρεση προσπαθεί να ενταχθεί σε όλα τα άλλα πλαίσια εκτός από αυτό στο οποίο ανήκει: στην επιθυμία. Έτσι, σε μια σεξουαλική περίπτυξη, δηλαδή υπόθεση των ενστίκτων όπου στην ουσία δεν υπάρχουν δικαιώματα, μπλέκουν πατεράδες, ντροπιασμένοι θείοι και θείες, ιερά και όσια – και η σεξουαλικότητα γίνεται διαστροφή με τίμημα εξομολογήσεις, παραδοχές, δράματα και φαντασιοκοπίες. Σε έναν κόσμο τόσο ατελή, η αγνότητα και οι ιδανικές καταστάσεις απλώς γελοιοποιούνται από την πραγματικότητα που διάγει μη ηθικό βίο εκτός ευγενικών ιδεών και συναισθημάτων.

Παρακολουθούμε την ερωτική περιπλάνηση ενός νέου κοριτσιού, το οποίο έρχεται αντιμέτωπο με την ίδια την ανθρώπινη μοίρα, που περιορίζεται σε μια προδιαγεγραμμένη διαδικασία ωρίμανσης, σε έναν αποδεκτό τρόπο ενηλικίωσης, και περνώντας τα καυδιανά δίκρανα της σεξουαλικότητας ανακαλύπτει τις γενεσιουργές αιτίες της ανθρώπινης δυστυχίας, όπου η ευτυχία μετατρέπεται σε ενοχή, η χαρά σε αγωνία, ο έρωτας σε μαρτύριο κι η ονειροπόληση σε απογοήτευση.

Η δεκαετία του ’60 φτάνει ώς εμάς μέσα από πρόσωπα και καταστάσεις που αναδύονται από τις δαιδαλώδεις στοές της μνήμης. Η συγγραφέας τις ανασύρει, άλλοτε ξεχασμένες σε ένα συρτάρι που έχει κακοφορμίσει από την υγρασία των χρόνων, άλλοτε μέσα από ένα βλέμμα που περνά πάνω από ένα αντικείμενο με σημασία, άλλοτε μέσα από στιγμιαίες εξεγέρσεις της μνήμης που αποκαλύπτουν έρημους τόπους: έναν στην ουσία βιασμό αντί για μιαν εισαγωγή στον έρωτα.

Διαβάζοντας κανείς τους «γυμνούς έρωτες», δηλαδή τους έρωτες δίχως φκιασίδια και ψιμύθια, έρχεται αντιμέτωπος με τους δικούς του κόσμους, αυτούς που έχουν μείνει πίσω του σαν έρημοι τόποι της μνήμης. Το μάθημα είναι σκληρό, καθώς η ζωή αποκαλύπτεται σαν μια διαδικασία διεκπεραιώσεων με ενδιάμεσες μικρές φωτεινές στιγμές ευτυχίας κι ανεμελιάς.

Ειλικρινές, τολμηρό, αντιφατικό, όπως και η ζωή, κυνικό και τρυφερό, αυτό το μυθιστόρημα είναι πραγματικά ένα γυναικείο μυθιστόρημα που αποκαλύπτει λίγα και υπονοεί πολλά.

Διαβάστε επίσης:

Βιβλίο: Οι προτάσεις της εβδομάδας

Βιβλίο: Δύο ιστορίες, δύο ζευγάρια, μια ζωή

Βιβλίο: Η πάλη των λέξεων ή καλή απόλαυση με τον σοσιαλεθνικισμό!