Book review: Το παιχνίδι του στέμματος – George R.R. Martin

11:01 24/4/2013 - Πηγή: Culture Now

Παρόλη τη Χολιγουντιανή μεταφορά, δεν παύει να είναι ένα από τα πιο αξιοθαύμαστα λογοτεχνικά έργα του αιώνα μας. Ίσως ο ενθουσιασμός να με κάνει να ακούγομαι υπερβολική αλλά νομίζω τα εκατομμύρια πωλήσεων μπορούν να υποστηρίξουν και τον δικό μου ενθουσιασμό.

Από την Ελισάβετ Σπαντιδάκη

Το πιθανότερο είναι να είναι γνωστή η ιστορία. Ο Νεντ Σταρκ είναι ο άρχοντας του Γουιντερφελ και καλός φίλος του Βασιλιά των 7 ρηγάτων, του Ρόμπερτ Μπαράθεον. Όταν αυτός, ο ίδιος βρίσκεται σε δεινή θέση από τη βασίλισσα Σερσέι που έχει τις δικές της βλέψεις για τον Σιδηρούν Θρόνο, όπως

και οι υπόλοιποι υποψήφιοι βασιλείς, που όσοι έχουν διαβάσει τα βιβλία, ξέρουν πόσοι είναι. Ο Τζ. Μάρτιν έχει αυτό το ζήτημα: έχει πάρα πολλούς χαρακτήρες. Έχει φτιάξει έναν ολόκληρο κόσμο που κάθε οικογένεια θα μπορούσε να είναι τόμοι βιβλίων. Μόνο που εδώ οι ιστορίες μπλέκουν μεταξύ τους. Οι ήρωες αναπτύσσονται σε τέτοιο βαθμό που μπορείς να τους ερωτευτείς, μπορείς να παθιαστείς και μπορείς να τους μισήσεις και να θες να τους πολεμήσεις εσύ ο ίδιος. Αλλά όπως σου δείχνει ο ίδιος ο Μάρτιν, δεν είσαι ποτέ ασφαλείς μαζί τους. Δεν ξέρεις αν αυτός που τόσο αγαπάς, είναι όντως αυτός που δείχνει, όπως, ακόμα χειρότερα, δεν ξέρεις αν αυτός που αγαπάς, θα είναι ακόμα ζωντανός στο επόμενο κεφάλαιο. Δε δείχνει καμία προτίμηση στους ήρωές του και τους μεταχειρίζεται ισόβαθμα και ισάξια. Επικίνδυνο και εθιστικό ταυτόχρονα.

Αυτό που ίσως έχει παρεξηγηθεί είναι το γεγονός ότι δεν μιλάμε για high fantasy λογοτεχνία αλλά για low. Αυτό σημαίνει ότι τα μαγικά στοιχεία και πλάσματα είναι ήσσονος σημασίας έως και μόνο συμβολικής. Το παιχνίδι, όπως προσδιορίζει και ο τίτλος του, είναι όλο πολιτικό. Η εξουσία, η απόκτησή της, οι συνέπειες, το παρασκήνιο από πίσω και πώς αλλάζει τη ζωή των ηρώων είναι το μόνο που μας απασχολεί. Οι μάχες είναι επίσης ανύπαρκτες. Δε μας ενδιαφέρει πώς εξελίσσονται, αυτό το μαθαίνουμε μέσα από τους ήρωες αργότερα. Αυτό που έχει σημασία είναι πώς φτάνουμε σε αυτές και οι συνέπειές τους μετά. Βαθιά πολιτικό βιβλίο που η ερμηνεία του είναι πολυεπίπεδη. Αν αφαιρεθούν οι φανταστικές ονομασίες και τοποθεσίες, μπορούν επάξια να αντικατασταθούν με τα πολιτικά παιχνίδια που υπήρχαν στην μεσαιωνική, κι όχι μόνο, Ευρώπη. Μοιάζει με μία εκδοχή σύγχρονης μυθολογίας που για πολλά χρόνια ακόμα θα έχει τη θέση που της αξίζει στην ιστορία της λογοτεχνίας.

Υπάρχουν και ντεφό, δε θα γινόταν άλλωστε χωρίς αυτά. Αλλά δεν είναι ιδιαίτερης σημασίας και βαρύτητας. Ναι, πεθαίνουν κάποιοι από τους αγαπημένους σου ήρωες, τα πράγματα για άλλους δεν εξελίσσονται όπως θα ήλπιζες και γίνονται εφιαλτικά, όπως επίσης υπάρχουν και χωρία που δεν διαβάζονται γιατί κυλάνε απελπιστικά αργά. Αλλά όλα έχουν τη σκοπιμότητα τους. Ένα είναι το τρομακτικό, ένα είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημα απ’ όλα: τα βιβλία είναι πέντε και προορίζεται να είναι εννιά. Ο ίδιος ο συγγραφέας ξέρει τι γίνεται μέχρι την τελευταία λέξη. Αλλά ίσως, λόγω ηλικίας, να μην προλάβουμε να δούμε την εξέλιξη και το τέλος της ιστορίας. Άραγε πόσες ερμηνείες θα σηκώνει μετά;