Άραγε είχαν ατμοκίνητη αντλία οι Πτολεμαίοι;: Διάλεξη στο Megaron Plus

12:02 28/1/2016 - Πηγή: Culture Now

Το Megaron Plus, συνεχίζοντας την σειρά παρουσιάσεων με άξονα την Ιστορία και την Επιστήμη, οργανώνει την Τρίτη 2 Φεβρουαρίου 2016 την ενδιαφέρουσα εκδήλωση με τον τίτλο «Άραγε είχαν ατμοκίνητη αντλία οι Πτολεμαίοι;».

Ο Καθηγητής Μιχάλης Τιβέριος, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, θα αναφερθεί στους μεγάλους Μαθηματικούς και Μηχανικούς της Πτολεμαϊκής Αλεξάνδρειας, και θα σχολιάσει το ότι ένα σημαντικό μέρος της δουλειάς τους το γνωρίζουμε σήμερα στα Αραβικά, χάρη στις μεταφράσεις που έκαναν Άραβες

λόγιοι, κυρίως απ’ τον 8ο έως τον 10ο αι. π.Χ.. Τέλος, θα συζητήσει το σωζόμενο ποσοστό των αρχαίων κειμένων που σχετίζονται με την αρχαία Τεχνολογία, αναφορικά με τη συνολική παραγωγή των κειμένων αυτών.

Ο Θεοδόσης Π. Τάσιος, Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και επίτιμος διδάκτωρ έξι Πανεπιστημίων, θα μας υπενθυμίσει ότι οι Πτολεμαίοι δεν είχαν βεβαίως τέτοιαν αντλία -διαφορετικά η βιομηχανική επανάσταση ίσως να είχε ξεκινήσει 2.000 χρόνια νωρίτερα! Ωστόσο, φαίνεται ότι κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους όλα τα μηχανολογικά στοιχεία που συνθέτουν έναν τέτοιο τύπο αντλίας ήσαν γνωστά στους ‘Ελληνες Μηχανικούς Κτησίβιον, Φίλωνα τον Βυζάντιον και Ήρωνα τον Αλεξανδρέα.

Ο ομιλητής θα παρουσιάσει στο κοινό τα κείμενα της Αρχαίας Ελληνικής γραμματείας τα οποία περιγράφουν τα εν λόγω μηχανολογικά στοιχεία, και θα επιδείξει τις αντίστοιχες μηχανές, μέσα στις οποίες τα στοιχεία αυτά λειτουργούσαν.

Κατόπιν, θα συνθέσει απλώς τα στοιχεία αυτά (χωρίς καμία μεταβολή τους), ώστε να προκύψει μια ατμοκίνητη υδραντλία – αποδεικνύοντας έτσι ότι η κατασκευή της ήταν όντως εφικτή τον καιρό των Πτολεμαίων.

Στην Εκδήλωση θα προβληθεί εικονοκινητική ταινία (animation video) με όλα τα παραπάνω μηχανολογικά στοιχεία και με την τελική ατμοκίνητη αντλία να αντλεί και ν’ ανεβάζει νερό.

Ο Θεοδόσιος Π. Τάσιος είναι Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, Μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Τορίνο της Ιταλίας, επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λιέγης, του Πανεπιστημίου του Νανκίν της Κίνας, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, του Πανεπιστημίου Κύπρου και της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει χρηματίσει Πρόεδρος διεθνών επιστημονικών Ενώσεων, Εμπειρογνώμων του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρίας, καθώς και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας. Έχει δημοσιεύσει 440 επιστημονικές εργασίες και 50 βιβλία σε διάφορες γλώσσες. Τον Σεπτέμβριο 2013 τού απενεμήθη το International Award of Merit in Structural Engineering από την Διεθνή Ένωση Γεφυρών και Κατασκευών (IABSE) Ζυρίχη.

Ο Μιχάλης Α. Τιβέριος γεννήθηκε στη Χώρα της Άνδρου το 1947. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αναγορεύθηκε διδάκτωρ του ιδρύματος το 1976. Συμπλήρωσε τις σπουδές του στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Βόννης, ως υπότροφος της Alexander von Humboldt Stiftung. Από το 1975 έως το 2014, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε παίρνοντας τον τίτλο του ομοτίμου καθηγητή, δίδασκε στη Φιλοσοφική Σχολή (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Διηύθυνε ανασκαφές στους αρχαίους οικισμούς που βρίσκονται κοντά στη σημερινή Σίνδο και στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης. Το 2011 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών στην έδρα Αρχαιολογίας [Κεραμική]. Ήταν μέλος της ολομέλειας της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco, μέλος του Εθνικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Έρευνας, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας κ.ά. Είναι μέλος επιστημονικών επιτροπών και ιδρυμάτων, όπως της Academia Scientiarum et Artium Europaea και του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του Βερολίνου, ενώ το 1999 αναγορεύθηκε Επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Βέρνης.

Η εκδήλωση θα μεταδοθεί απευθείας μέσω διαδικτύου και θα είναι ανοικτή σε όλους.