Ο Κάφκα και τα ελληνικά δικαστήρια

14:32 28/1/2014 - Πηγή: Culture Now

Ο Καμύ έλεγε συχνά πως η «προφητεία καταλήγει στο τέλος να γίνεται επικαιρότητα».

Ξαναδιαβάζοντας κανείς σήμερα το μυθιστόρημα του Κάφκα “η Δίκη”, μένει με την εντύπωση ότι ο Τσέχος συγγραφέας δεν επινοεί απλώς ένα εφιαλτικό κόσμο αλλά αφηγείται μια πραγματικότητα που εν πολλοίς παραπέμπει στα καθ’ ημάς.

Όσοι από τους Έλληνες πολίτες κατέφυγαν τα τελευταία χρόνια στην ελληνική δικαιοσύνη και είδαν τις υποθέσεις τους να χρονίζουν αδικαιολόγητα ένιωσαν στο πετσί τους την καφκική ειρωνεία.

Κατάλαβαν τι σημαίνει να είσαι ο Γιόζεφ Κ και να τίθεσαι ως ύπαρξη σε διαθεσιμότητα εν αναμονή μιας νομικής διαδικασίας που δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Αυτή η ανυπέρβλητη εκκρεμότητα οδηγεί σε κατάσταση ομηρίας όπου η αδικία θριαμβεύει στο όνομα της προσωρινότητας. Η αδράνεια του συστήματος εκδηλώνεται με συνεχή παρέλκυση, τακτική που αμβλύνει σταδιακά κάθε διάθεση αντίδρασης εκ μέρους των διαδίκων. Δεν υπάρχει πιο σκληρή τιμωρία από την υπέρμετρη αναμονή, μας λέει ο Κάφκα. Είναι μια μορφή αυθαιρεσίας που αναιρεί κάθε έννοια δικαίου. Ο συγγραφέας της Δίκης διέβλεψε και ανέλυσε πρώτος το παράλογο του φαινομένου που ονομάζουμε γραφειοκρατία. Θύματα της ίδιας γραφειοκρατίας, σύγχρονοι Γιόζεφ Κ των ελληνικών δικαστηρίων, καθίστανται ισοβίτες ενός κόσμου απρόσωπης τυραννίας, ενός συστήματος με φυλακές χωρίς κάγκελα και τοίχους.

Ζούμε σε μια εποχή όπου το παράλογο επιβάλλεται ως λογικό και αυτονόητο και το χειρότερο είναι ότι δεν το αντιλαμβανόμαστε. Το να περιμένει κανείς στην ουρά σε μια τράπεζα ή στην στάση ενός λεωφορείου, ή το να περιφέρεται άσκοπα σε μια δημόσια υπηρεσία από το ένα γραφείο στο άλλο δεν είναι ούτε φυσικό ούτε αναμενόμενο. Πόσω μάλλον όταν το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο όπως στην περίπτωση μιας υπόθεσης που εκκρεμεί επ’ αόριστον ενώπιον του δικαστηρίου.

«Περιμένω…» δηλώνει ένας από τους άλλους κατηγορουμένους στο μυθιστόρημα χωρίς να δίνει καμία περαιτέρω εξήγηση, σαν να είναι αυτό η τιμωρία του για ένα έγκλημα που ούτε ο ίδιος γνωρίζει. «Περιμένουμε» δηλώνουν χιλιάδες διάδικοι των ελληνικών δικαστηρίων και μοιράζονται τη ίδια βασανιστική μοίρα.

Ύστερα απ’ όλα αυτά ποιος πιστεύει σήμερα ότι όσα περιγράφει ο Κάφκα στη Δίκη του είναι αποκύημα φαντασίας;