ΑΚΤΗ: Τέλος στα 'δίχτυα-φάντασμα', τη λύση δίνουν τα βιο-διασπώμενα

15:04 20/5/2021 - Πηγή: Sigma Live

Στο πλαίσιο των εορτασμών για την Ευρωπαϊκή Ημέρα για τη Θάλασσα (20 Μαΐου 2021), το Κέντρο Μελετών και Έρευνας ΑΚΤΗ και η εταιρεία συμβούλων- ερευνητών ISOTECH Ltd, μαζί με τον Σύνδεσμο Ψαράδων Πάφου και το καταδυτικό κέντρο CYDIVE, διοργάνωσαν σήμερα καθαρισμό υφάλων στην Πάφο, για να συλλέξουν "δίχτυα - φάντασμα" και άλλο εγκαταλελειμμένο αλιευτικό εξοπλισμό από το βυθό.

Όπως αναφέρθηκε η δράση

υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο SEALIVE που αναπτύσσει κομποστοποιήσιμα και βιοδιασπώμενα δίχτυα από βιο-πλαστικό, τα οποία θα δοκιμαστούν στην Κύπρο. Σήμερα όλη η Ευρώπη μιλά για την άμεση ανάγκη υλοποίησης δράσεων για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και για την ανάπτυξη της Γαλάζιας Οικονομίας.

Σε δηλώσεις της η Ξένια Λοϊζίδου Ακτομηχανικός του Κέντρου Μελετών και Έρευνας ΑΚΤΗ ανέφερε πως σήμερα γιορτάζεται η ευρωπαϊκή μέρα για τις θάλασσες από το Λιμανάκι της Κάτω Πάφου με μια συμβολική δράση. Η κ. Λοϊζίδου ανέφερε πως οι δύτες της CYDIVE, καταδύθηκαν στα 30 μέτρα βάθους νερού σε θαλάσσιο ύφαλο κοντά στα Μουλιά και έβγαλαν 65 κιλά δίχτυα. Αυτά , όπως είπε, είναι τα πλαστικά δίκτυα που απορρίπτονται στη θάλασσα και ψαρεύουν μόνα τους, σημειώνοντας πως είναι τα “δίχτυα-φάντασμα’. Σήμερα, συνέχισε, θέλουμε να μιλήσουμε για όλες τις επιλογές που μπορούμε να έχουμε, έτσι ώστε να σταματήσουμε οι θάλασσες μας να είναι "σούπες πλαστικών".

Όπως εξήγησε, τα βιο-πλαστικά είναι μια λύση που μπορεί να δώσει μεγάλη ανακούφιση στις θάλασσες, προσθέτοντας πως επί τούτου συνεργάζονται με τους ψαράδες της Πάφου με τον Σύνδεσμο Παράκτιας Αλιείας της Πάφου και με τους δύτες της CYDIVE για καλύτερες θάλασσες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού  Ερευνητικού  Έργου  SEALIVE που ακριβώς έχει αυτό τον στόχο να αναπτύξει εναλλακτικά υλικά ενάντια στη θαλάσσια ρύπανση.

Τα «δίχτυα-φάντασμα», σημειώθηκε στην εκδήλωση είναι μεγάλη απειλή για τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Πρόκειται για δίχτυα τα οποία χάθηκαν, εγκαταλείφθηκαν ή απορρίφθηκαν, είτε σκόπιμα είτε κατά λάθος, στο θαλάσσιο περιβάλλον και συνεχίζουν να ψαρεύουν μόνα τους! Καθώς τα δίχτυα αυτά παρασύρονται ή κάθονται στο βυθό, παγιδεύουν αδιάκριτα τα θαλάσσια ζώα, με σοβαρές επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Στο μεταξύ αναφέρθηκε πως  η Ευρώπη προσπαθεί να βρει λύσεις προς αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, και τα δίχτυα έχουν συμπεριληφθεί στην οδηγία για τα πλαστικά μιας χρήσης, η οποία θα τεθεί σε ισχύ φέτος τον Ιούλιο. Η Οδηγία θα στοχεύει στα δίχτυα που έχουν φτάσει στο τέλος του κύκλου ζωής τους, προσδιορίζοντας λύσεις για τη συλλογή και ενδεχομένως την ανακύκλωσή τους. Ωστόσο, η συλλογή αυτών των διχτυών είναι δύσκολη, ακριβή και συχνά επικίνδυνη. Εδώ είναι που καλείται η επιστήμη να βρει τη λύση.

Επισημάνθηκε ακόμη πως τo SEALIVE (Strategies of circular Economy and Advanced bio-based solutions to keep our Lands and seas alIVE from plastics contamination) είναι ένα ευρωπαϊκό έργο καινοτομίας, το οποίο στοχεύει να φέρει στην αγορά προηγμένες λύσεις βιο-πλαστικών, παρέχοντας βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις στα πλαστικά μιας χρήσης.

Εξάλλου σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ο Λεωνίδας Λεωνίδου, πρόεδρος της Παράκτιας Αλιείας Πάφου, ανακοίνωσε πως είναι στη διάθεση να συνεργαστούν για το καλό όλων για τη ρύπανση της θάλασσας και να τοποθετήσουν τα βιο-πλαστικά δίκτυα ώστε να μην προκαλείται ζημιά στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Επιπρόσθετα, ο κ. Λεωνίδου έστειλε το μήνυμα ότι και οι δημοτικές αρχές και το Κράτος θα πρέπει να εξετάσουν τα προβλήματα, αφού, όπως σημείωσε, τα περισσότερα σκουπίδια έρχονται από την ξηρά, από τη βροχή και τους δυνατούς ανέμους για αυτό πρέπει να δημιουργηθούν υποδομές και όλοι μαζί να εξετάσουν τι θα γίνει με το θαλάσσιο οικοσύστημα.

Στο μεταξύ ο Φώτος Σωκράτους, ιδιοκτήτης της CYDIVE ανέφερε πως είναι , "ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ύφαλοι γύρω από την περιοχή μας είναι τα αλιευτικά εργαλεία, τα οποία μένουν κάτω για διάφορους λόγους”. Η Άννα Τσέλεπου από τους πρωτεργάτες της προσπάθειας μέσω της ΑΚΤΗΣ σε δηλώσεις της στο πλαίσιο της εκδήλωσης εξέφρασε την περηφάνια της να εργαστούν με τους τοπικούς και διεθνείς συνεργάτες μας για να δημιουργήσουμε καλύτερους, πιο βιώσιμους τρόπους για να προστατέψουμε τις θάλασσές μας.

Η αλιεία είπε, "ήταν πάντα σημαντική για την Κύπρο και εργαζόμαστε μαζί με τους ψαράδες μας για να μεταβούν σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον αλιευτικές πρακτικές που θα προστατεύσουν τη θάλασσά μας".

Η θάλασσα είναι για την Κύπρο ζωή. Είναι ο πιο σημαντικός φυσικός μας πόρος και η προστασία του είναι εκ των ων ουκ άνευ για την επιβίωσή μας, κατέληξε.

Οι οργανισμοί ISOTECH Ltd και ΑΚΤΗ Κέντρο Μελετών και Έρευνας είναι οι δύο Κύπριοι εταίροι σε αυτό το φιλόδοξο έργο. Η ISOTECH θα δουλέψει με Κύπριους ψαράδες για να δοκιμάσει τα δίχτυα σε πραγματικές συνθήκες για 12 μήνες.

Τα αποτελέσματα από αυτή την πιλοτική εφαρμογή θα βοηθήσουν στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της λειτουργικότητας των διχτυών και θα συμβάλουν στην προώθηση της έρευνας και στην ανάπτυξη πιο ανταγωνιστικών προϊόντων στην αγορά. Και η ΑΚΤΗ θα ταξιδέψει σε 11 χώρες για να αναπτύξει εργαλεία πολιτικής μαζί με τους ντόπιους ψαράδες, για την αντικατάσταση των παραδοσιακών πλαστικών δικτυών.

Τα δίχτυα που θα παραχθούν από το SEALIVE θα είναι κατασκευασμένα από βιο-πλαστικό, δηλαδή από πράσινες εναλλακτικές λύσεις, όπως για παράδειγμα μικρο-φύκια, αντί από πλαστικά με βάση τα ορυκτά καύσιμα. Θα είναι επίσης κομποστοποιήσιμα, που σημαίνει ότι στο τέλος της ζωής τους θα μπορούν να διατεθούν σε βιομηχανικές μονάδες κομποστοποίησης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς στις περισσότερες χώρες δεν υπάρχουν διαθέσιμες υποδομές για την ανακύκλωση των διχτύων ψαρέματος.

Επίσης η ανακύκλωση των διχτύων (που είναι η προτιμώμενη επιλογή σύμφωνα με την ιεραρχία αποβλήτων) απαιτεί εντατικό εργατικό δυναμικό και συχνά δεν είναι οικονομικά βιώσιμη, καθώς τα δίχτυα είναι πολύ λερωμένα. Η ύπαρξη κομποστοποιήσιμων διχτύων, σε συνδυασμό με διαθέσιμες υποδομές συλλογής, μπορεί να δημιουργήσει μια αγορά για άχρηστα αλιευτικά δίχτυα, παρέχοντας ένα επιπλέον κίνητρο στην αλιευτική βιομηχανία για να τα διαθέσει σωστά. Η βιο-αποικοδομήσιμη φύση των διχτύων του SEALIVE διασφαλίζει ότι στη χειρότερη περίπτωση που αυτά τα δίχτυα χάνονται ή απορρίπτονται στο θαλάσσιο περιβάλλον, θα διασπώνται πολύ ταχύτερα από τα συμβατικά δίχτυα, κι έτσι δεν θα καταλήγουν να γίνουν «δίχτυα-φάντασμα».

Σημειώνεται πως το έργο  SEALIVE (Strategies of circular economy and advanced biobased solutions to keep our lands and seas alive from plastics contamination) χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπό το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020. Το έργο, με διάρκεια από το 2019 μέχρι το 2023, στοχεύει στη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων και τη ρύπανση του περιβάλλοντος μέσω της ενίσχυσης της χρήσης των βιο-υλικών και της προώθησης της κυκλικής οικονομίας με συνεκτικές στρατηγικές βιο-πλαστικών. 

Πηγή: ΚΥΠΕ