Αναλυτική έκθεση Κομισιόν για "χρυσή βίζα" σε μη Ευρωπαίους

14:56 5/3/2018 - Πηγή: Sigma Live

Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι αργότερα μέσα στο 2018 θα εκδώσει μια εκτενή έκθεση για την εφαρμογή των λεγόμενων εθνικών προγραμμάτων για την απόδοση υπηκοότητας σε μη Ευρωπαίους, με την προϋπόθεση της επένδυσης ή της αγοράς ακινήτων. Αυτό αποκάλυψε συγκεκριμένα ο Εκπρόσωπός της Κρίστιαν Βίγκαρντ, απαντώντας σε ερώτημα του ΚΥΠΕ, μετά την ανακοίνωση των επαφών στελεχών της Διεθνούς Διαφάνειας με τη Γενική Διεύθυνση εσωτερικών.

Συγκεκριμένα, ο Εκπρόσωπος ανέφερε ότι η Κομισιόν θα

εκδώσει την έκθεση, εξετάζοντας σε βάθος τα σχετικά εθνικά προγράμματα, τα οποία, όπως επισημαίνει, οφείλουν να τηρούν το κοινοτικό δίκαιο.

Αναλυτικά, τόνισε ότι τα προγράμματα βασίζονται στο εθνικό δίκαιο, με σεβασμό στο κοινοτικό. Καθώς, όμως, μεταξύ της εθνικής υπηκοότητας υπάρχει σύνδεση με την κοινοτική υπηκοότητα, "η Κομισιόν τα παρακολουθεί στενά" και "βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με τα κράτη μέλη".

Τα προγράμματα για απόδοση υπηκοότητας, μετά από επένδυση στην αγορά ακινήτων, οκτώ συγκεκριμένων Κρατών Μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, που συχνά ονομάζονται "Χρυσή Βίζα - Golden Visa", είναι "ευάλωτα σε κατάχρηση" και "υπονομεύουν την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις γειτονικές χώρες", σύμφωνα με τα ευρήματα ερευνών της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International -ΤΙ) , τα οποία δημοσιεύθηκαν ταυτόχρονα στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο.

Σύμφωνα με την TI, τα προγράμματα και στις οκτώ χώρες της ΕΕ "διατηρούν μυστικότητα ως προς τους αποδέκτες των χρυσών θεωρήσεων", "η προέλευση του πλούτου των δικαιούχων δεν ελέγχεται επαρκώς" και "το κοινό δεν διαθέτει λεπτομέρειες για τις επενδύσεις και τελικά δεν επωφελείται από αυτές".

Η οργάνωση θα έχει συνάντηση με την Κομισιόν σήμερα για να ζητήσει απαντήσεις στις παραπάνω κατηγορίες, προειδοποιώντας για συστημικούς κινδύνους διαφθοράς στην ΕΕ. Η Rachel Owens, εκ μέρους του οργανισμού, ζήτησε ήδη από την Κομισιόν να εκδώσει συστάσεις προς τα Κράτη Μέλη για το θέμα, κάνοντας λόγο για "εγκληματίες που έχουν το δικαίωμα να κυκλοφορούν ελεύθερα στην ΕΕ".

Η Racel Owens εκτίμησε ότι υπάρχουν λόγοι για να ξεκινήσει διαδικασία επί παραβάσει εναντίον των κρατών αυτών, αλλά εναπόκειται στην Κομισιόν να απαντήσει αν αυτό όντως θα συμβεί. Η συνάντηση θα διεξαχθεί σε επίπεδο ανώτερων αξιωματούχων της DG HOME (Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών).

"Ελλείψει δημόσιου ελέγχου ή ελέγχου από τα μέσα ενημέρωσης, τα προγράμματα Golden Visa δημιουργούν ευκαιρίες για διαφυγή από τη δίωξη και την εισαγωγή στην ΕΕ παράνομων κεφαλαίων", αναφέρει η οργάνωση.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για μια σειρά ερευνών που εντάσσονται και διεξήχθησαν από μια οργάνωση που συνεργάζεται με την TI και ονομάζεται "Σχέδιο Αναφοράς για το Οργανωμένο Έγκλημα και τη Διαφθορά" (OCCRP Organized Crime and Corruption Reporting Project).

Η ΟCCRP και η TI δεν δημοσίευσαν σήμερα νέα στοιχεία για την Κύπρο. Ωστόσο αναδημοσιεύουν (και παρουσιάζουν σε δύο δημοσιογραφικές διασκέψεις) το ρεπορτάζ του Guardian από τον περασμένο Σεπτέμβριο, για την υπηκοότητα που έλαβε ο Oleg Deripaska, ο Viktor Vekselberg και ο Paul Manafort. Στο κείμενο που ανάρτησε η OCCRP αναφέρεται: "Τα έγγραφα που έχουν αποκτηθεί από το OCCRP και την Guardian περιλαμβάνουν αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους που έχουν επωφεληθεί από προγράμματα που επιτρέπουν στα άτομα υψηλής αξίας να αποκτήσουν κυπριακή ιθαγένεια και, μαζί με αυτό, το δικαίωμα ελεύθερου ταξιδιού, εργασίας και εγκατάστασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση".

Κατά τη δημοσιογραφική διάσκεψη στις Βρυξέλλες, η Jody McPhillips, υπεύθυνη για τον OCCRP, ανέφερε στον Τύπο ότι "Στην Κύπρο υπάρχει νομική απαγόρευση αναδημοσίευσης των ονομάτων από τον Τύπο στη χώρα".

Από την πλευρά του, ο Casey Kelso, εκ μέρους της TI, είπε στους εκπροσώπους του Τύπου ότι η Κύπρος "κέρδισε 4,8 δις ευρώ από το 2014 ως σήμερα" από το πρόγραμμα της χρυσής βίζας και ότι "το κοινό και οι πολίτες οφείλουν να ξέρουν από πού προήλθαν αυτά τα χρήματα".

O Casey Kelso εξήγησε ότι ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου, η έρευνα της TI επικεντρώνεται στην αγορά ακινήτων, καθώς αφενός αποτελεί προϋπόθεση για την απόκτηση της υπηκοότητας, αφετέρου, όπως υποστήριξε, αποτελεί "γνωστό χώρο ξεπλύματος χρήματος".

Σύμφωνα με την TI, oι συγκεκριμένες οκτώ ευρωπαϊκές χώρες πωλούν πρόσβαση στον ταξιδιωτικό χώρο Σένγκεν, ακόμη και την ιθαγένεια της ΕΕ, σε ξένους επενδυτές με ελάχιστο έλεγχο, διαφάνεια ή δέουσα επιμέλεια (due diligence). Η TI αναφέρει ότι δεν τηρούνται καν οι ελάχιστοι έλεγχοι που διενεργούν οι εμπορικές τράπεζες στους πελάτες υψηλής αξίας.

Η Transparency International καλεί την ΕΕ να παρακολουθεί στενά αυτά τα συστήματα και να ενεργεί για να διατηρήσει την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών συνόρων κατά των διεφθαρμένων και των περιουσιακών τους στοιχείων.

Oι ερευνητές του OCCRP διερεύνησαν τα προγράμματα "Golden Visa" οκτώ Κρατών Μελών της ΕΕ -Αυστρία, Βουλγαρία, Κύπρος, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα και Πορτογαλία- καθώς και προγράμματα που προτάθηκαν στην Αρμενία και το Μαυροβούνιο. "Είναι σαφές ότι οι διαδικασίες δέουσας επιμέλειας σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η Ουγγαρία και η Πορτογαλία, δεν ήταν αρκετά αυστηρές", δήλωσε ο Casey Kelso, εκ μέρους της Transparency International.

Σύμφωνα με τα ευρήματα του OCCRP, το Μαυροβούνιο, το οποίο βρίσκεται σήμερα σε διαπραγματεύσεις για ένταξη στην ΕΕ, χορήγησε την ιδιότητα του πολίτη σε άτομα που κατηγορούνται σε άλλες δικαιοδοσίες, όπως ο πρώην πρόεδρος της Ταϊλάνδης και ο πρώην Υπουργός Ασφαλείας της Παλαιστίνης, οι οποίοι κατηγορούνται για διαφθορά και υπεξαίρεση, αντίστοιχα.

"Η περίπτωση της Ουγγαρίας είναι ιδιαίτερα ιδιόμορφη, καθώς τα κέρδη από το πρόγραμμα Golden Visa δεν φαίνεται να ωφελούν τη χώρα, αλλά μάλλον βρίσκουν τον δρόμο τους σε άγνωστους θύλακες μέσω εταιρειών, όλες εκτός, από τις οποίες εδρεύουν σε παράκτιους φορολογικούς παραδείσους που εμπορεύονται χρυσά ομόλογα της Ουγγαρίας", δήλωσε ο Miklós Ligeti, επικεφαλής νομικών υποθέσεων της Transparency International Hungary.

Οι νέοι πολίτες της ΕΕ που υπάγονται σε αυτά τα καθεστώτα, περιλαμβάνουν πρόσωπα από τον κατάλογο του Κρεμλίνου, τα οποία πιστεύεται ότι βρίσκονται κοντά στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν (Μάλτα) και η Τατιάνα Γέλτσιν, κόρη του πρώην Ρώσου προέδρου Μπόρις Γέλτσιν (Αυστρία). Αρκετά μέλη της άρχουσας τάξης της Αγκόλας μπορεί να έχουν προσόντα για το καθεστώς μέσω των αγορών ακινήτων τους στην Πορτογαλία.

"Το ξέπλυμα χρημάτων μέσω ακίνητης περιουσίας δεν είναι ένα νέο φαινόμενο, αλλά το πρόγραμμα Golden Visa το διευκολύνει εκθετικά", προειδοποίησε η Susana Coroado, αντιπρόεδρος της Transparency International Portugal.

Η TI αναφέρει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προειδοποίησε τον Ιανουάριο του 2014 σχετικά με τους κινδύνους των προγραμμάτων Golden Visa στο κοινό ψήφισμά του σχετικά με την πώληση της ιθαγένειας της ΕΕ και πως η Κομισιόν οφείλει να δημοσιεύσει έκθεση με πορίσματα σχετικά με τον αντίκτυπο των προγραμμάτων Golden Visa κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

Πηγή: ΚΥΠΕ