Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη δεν είναι μόνο εταιρική φιλανθρωπία

16:33 24/2/2021 - Πηγή: Sigma Live

Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) δεν είναι μόνο εταιρική φιλανθρωπία αλλά συνδέεται άμεσα με την οικονομική απόδοση ενός οργανισμού.

Για άτομα που δεν δραστηριοποιούνται επαγγελματικά σε αυτό τον τομέα, υπάρχουν πολλοί όροι που χρησιμοποιούνται τακτικά που είναι δύσκολο να κατανοηθούν και να διαφοροποιηθούν, όπως η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

(ΕΚΕ ἠ corporate social responsibility/CSR), τα κριτήρια ESG, δηλαδή Περιβάλλον (Environment), Κοινωνία (Social) και Διακυβέρνηση (Governance), καθώς και η βιωσιμότητα ή αειφόρος ανάπτυξη (sustainability/sustainable development). Ως αποτέλεσμα, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς τους όρους χρησιμοποιούνται λανθασμένα. Ας πάρουμε για παράδειγμα την ΕΚΕ, η οποία στην Κύπρο συνήθως ερμηνεύεται ως εταιρική φιλανθρωπία, όπως δωρεές ή αιμοληψίες. Στην πραγματικότητα όμως, όπως μπορούν να επιβεβαιώσουν πολλές συμβουλευτικές εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες ΕΚΕ, η ΕΚΕ είναι ένα πλαίσιο διαχείρισης για να μπορούν οι οργανισμοί να διαχειρίζονται τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, και για να είναι υπεύθυνοι προς όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα τους μέρη (stakeholders). Αυτό το πλαίσιο καλύπτει τις διαδικασίες διακυβέρνησης, καθώς και τις πολιτικές και τις δομές ενός οργανισμού. Δηλαδή, τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται ο οργανισμός ζητήματα που αφορούν τους υπαλλήλους, τους πελάτες, τους προμηθευτές και άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα του μέρη (π.χ. τοπικές κοινότητες), καθώς και πώς ο οργανισμός αντιμετωπίζει θέματα όπως ανθρώπινα δικαιώματα, περιβαλλοντικές επιπτώσεις, διαφθορά, δωροδοκίες, προστασία προσωπικών δεδομένων και άλλα. Τα περισσότερα σχετικά πρότυπα και πλαίσια που διατίθενται παγκόσμια επί του παρόντος, όπως το ISO 26000, το διεθνές πρότυπο για την κοινωνική ευθύνη, η πρωτοβουλία για την υποβολή εκθέσεων απολογισμού σε παγκόσμιο επίπεδο (το Global Reporting Initiative ή GRI), η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις μη-χρηματοοικονομικές αναφορές (2014/95/ΕΕ), το Παγκόσμιο Σύμφωνο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) (UN Global Compact), οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ (UN SDGs), κ.λπ., παρέχουν οδηγίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης και αναφοράς αυτών των ζητημάτων.

Εάν η ΕΚΕ είναι το πλαίσιο για να καταστεί ένας οργανισμός υπεύθυνος σε διάφορους τομείς, τότε η βιωσιμότητα (sustainability) αναφέρεται στην ικανότητα ενός οργανισμού να εξισορροπεί τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ανάγκες του, έτσι ώστε η βραχυπρόθεσμη επιτυχία ενός οργανισμού να μην διακινδυνεύει τη μακροχρόνια επιβίωση του. Ο όρος της βιωσιμότητας και της αειφόρου ανάπτυξης εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην έκθεση Brundtland «Our Common Future», που δημοσιεύθηκε το 1987. Στον τομέα της βιωσιμότητας, αυτές οι ανάγκες καλύπτουν τρεις πυλώνες: οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά. «Η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων εξαρτάται από την ικανότητα των εταιρειών να ανταποκρίνονται στις βραχυπρόθεσμες ανάγκες τους, χωρίς να διακινδυνεύεται η ικανότητα κάλυψης των μελλοντικών τους αναγκών» αναφέρει το Ivey Business Journal σε ένα άρθρο του 2015. Τέλος, τα κριτήρια ESG καθιστούν μετρήσιμες τις προσπάθειες ενός οργανισμού στους τομείς της ΕΚΕ και της βιωσιμότητας.

Όταν κατανοηθούν πλήρως αυτοί οι όροι, γίνεται εμφανές και το ότι το πόσο υπεύθυνος και βιώσιμος είναι ένας οργανισμός, που μετριέται από την απόδοση του βάση των κριτηρίων ESG, συνδέεται τόσο με την οικονομική του απόδοση. όσο και με την περιβαλλοντική και κοινωνική του απόδοση.

Τα κριτήρια ESG και αυτή η επενδυτική μεθοδολογία έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερη προσοχή τα τελευταία χρόνια λόγω τριών βασικών παραγόντων, δηλώνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ ή OECD), σε ένα σχετικό άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2020. Πρώτον, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η επενδυτική μεθοδολογία ESG μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της διαχείρισης κινδύνων και να οδηγήσει σε συγκρίσιμες, αν όχι υψηλότερες αποδόσεις, σε σύγκριση με τις παραδοσιακές χρηματοοικονομικές επενδύσεις. Δεύτερον, υπάρχει αυξανόμενη κοινωνική προσοχή και επιθυμία για τους οργανισμούς να διαχειρίζονται τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, να υιοθετούν πρότυπα υπεύθυνης επιχειρηματικής διακυβέρνησης και να εμφανίζουν ποικιλομορφία στο χώρο εργασίας και στα διοικητικά συμβούλια. Αυτές οι αξίες μεταφράζονται σε επενδυτικές και καταναλωτικές προτιμήσεις, που επηρεάζουν άμεσα την οικονομική απόδοση του οργανισμού. Τρίτον, οι εταιρείες και πιο πρόσφατα, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, έχουν ενσωματώσει ευρύτερους εξωτερικούς παράγοντες στις αξιολογήσεις τους (όπως κριτήρια ESG) σε μια προσπάθεια μεγιστοποίησης των αποδόσεων και των κερδών τους μακροπρόθεσμα.

Ένα σημαντικό παράδειγμα ενός τέτοιου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος είναι η BlackRock, η οποία ανακοίνωσε το 2020 σε επιστολή προς Διευθύνοντες Συμβούλους ότι “η βιωσιμότητα πρέπει να είναι το νέο πρότυπο για επενδύσεις” και ότι έχουν δημιουργήσει τη μεγαλύτερη γκάμα σε επενδυτικά προϊόντα που ενσωματώνουν κριτήρια ESG στην αγορά, για να επιτρέψουν σε περισσότερα άτομα να επενδύσουν με βιώσιμο τρόπο. Τοπικά, η Ελληνική Τράπεζα στην Κύπρο σε συνεργασία με την Allianz Global Investors GmbH προσφέρει μια σειρά επενδυτικών λύσεων οι οποίες ενσωματώνουν κριτήρια ESG σε ολόκληρη την επενδυτική αλυσίδα αξίας (investment value chain), αναγνωρίζοντας την κρίσιμη σημασία που παίζουν αυτές οι μετρήσεις στη μακροπρόθεσμη επιβίωση ενός οργανισμού. Αυτά είναι μονάχα δύο ιδρύματα από πολλά. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσό των επαγγελματικών χαρτοφυλακίων που έχουν ενσωματώσει αξιολογήσεις ESG υπερβαίνει τα 17,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. Τα επενδυτικά προϊόντα που σχετίζονται με ESG υπερβαίνουν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και συνεχίζουν να αυξάνονται. Ως αποτέλεσμα, πολλοί οργανισμοί πλέον αξιολογούν την απόδοσή τους σε κριτήρια ESG παράλληλα με την οικονομική τους απόδοση, για να είναι πιο ελκυστικοί προς τους επενδυτές και τους πελάτες και για να προσελκύσουν υπαλλήλους υψηλής ποιότητας.

Όλες οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι ο μόνος βιώσιμος τρόπος ανάπτυξης ενός οργανισμού είναι μέσω της αποσύνδεσης της οικονομικής ανάπτυξης του από αρνητικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2015 σχετικά με την επενδυτική μεθοδολογία ESG και την οικονομική απόδοση, στο περιοδικό Sustainable Finance &Investment, εξέτασε πάνω από 2.000 μελέτες και κατέληξε στο ότι μια μεγάλη πλειοψηφία των μελετών αναφέρουν θετική σύνδεση μεταξύ της οικονομικής απόδοσης εταιρειών και ESG, υποδηλώνοντας ότι οργανισμοί με καλή απόδοση σε στόχους ESG έχουν και καλή οικονομική απόδοση. Μια έκθεση αναφοράς της Βιβλιοθήκης του Χάρβαρντ, που δημοσιεύθηκε επίσης το 2015, σημείωσε ότι οι οργανισμοί με καλές επιδόσεις σε ουσιαστικά (material) θέματα βιωσιμότητας, ξεπερνούν σημαντικά τις εταιρείες με χαμηλή απόδοση σε αυτά τα θέματα, υποδηλώνοντας ότι οι επενδύσεις σε θέματα που αφορούν τη βιωσιμότητα ενισχύουν την αξία των μετόχων.

Η πραγματικότητα είναι ότι οι οργανισμοί δεν μπορούν πλέον να επικεντρώνονται μόνο στη μεγιστοποίηση των κερδών των μετόχων. Οι ανάγκες άλλων ενδιαφερόμενων μερών, όπως οι υπάλληλοι, οι πελάτες, οι προμηθευτές, η τοπική κοινότητα, το περιβάλλον κ.λπ., καθίστανται εξίσου σημαντικές. Τώρα περισσότερο από ποτέ, τα ενδιαφερόμενα μέρη χρησιμοποιούν το φάσμα των αξιών τους (πέρα από απλώς το κόστος), για να αποφασίσουν ποια προϊόντα και υπηρεσίες θα αγοράσουν, σε ποιους οργανισμούς θα εργαστούν και τι συνεργασίες θα δημιουργήσουν, επηρεάζοντας αναπόφευκτα την οικονομική απόδοση ενός οργανισμού. Η σημασία της απόδοσης του οργανισμού σε κριτήρια ESG ενισχύθηκε από την πανδημία COVID-19 σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (World Economic Forum), καθώς “οι οργανισμοί αναγκάστηκαν να επικεντρωθούν στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα τους έναντι των βραχυπρό εσμων κερδών τους”. Αν μη τι άλλο, η πανδημία έχει αποδείξει ότι η αλλαγή είναι εφικτή, και μάλιστα γρηγορότερα από όσο θα μπορούσαμε ποτέ να προβλέψουμε.

Τα κεφάλαια που είναι εναρμονισμένα με κριτήρια ESG στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έλαβαν συνολική επένδυση ύψους 12,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2020. Περισσότερο από το 70% αυτών των κεφαλαίων έχουν ξεπεράσει τους ανταγωνιστές τους σε απόδοση, αποδεικνύοντας την ανθεκτικότητα τους ακόμη και σε απρόβλεπτες καταστάσεις όπως την πανδημία. Αυτό αποτελεί απόδειξη ότι η απόδοση ενός οργανισμού σε κριτήρια ESG σχετίζεται άμεσα με την οικονομική του απόδοση. Μονάχα οι υπεύθυνοι και βιώσιμοι οργανισμοί που δεσμεύονται σε στόχους ESG θα μπορούν πλέον να επιτύχουν μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα και επιβίωση.

Γράφτηκε από την Χριστίνα Τσιάρτα-Παναγιώτου, Διευθύντρια Επιχειρήσεων στην Aspon Consulting Ltd, Λευκωσία - Φεβρουάριος 2021

Για επικοινωνία: [e-mail]

Ακολουθήστε μας στο LinkedIn και Facebook