Όταν τα Αμερικανικά U2 έφτασαν στο Ακρωτήρι

12:19 20/12/2022 - Πηγή: Sigma Live

Στις 04.40 πρωινή της 7ης Δεκεμβρίου 1977 κατασκοπευτικό, υπερσύγχρονο για την εποχή εκείνη, αεροπλάνο της Αμερικανικής Στρατιωτικής Αεροπορίας τύπου U2, που ανήκε στην αεροπορική βάση Beale της Καλιφόρνια, συνετρίβη αμέσως μετά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο της βάσεως Ακρωτηρίου, με αποτέλεσμα να συγκρουστεί στο συγκρότημα επιχειρήσεων της βάσης με μεγάλο αριθμό προσωπικού, προξενώντας τεράστιες ζημιές. Ως αποτέλεσμα, σκοτώθηκε ο Αμερικανός πιλότος Robert. A. Henderson και τέσσερις πολίτες υπάλληλοι. Τραυματίστηκαν, επίσης,

σοβαρά Βρετανός πολίτης και άλλα τέσσερα μέλη της ΡΑΦ, μεταξύ των οποίων μια γυναίκα, ενώ άλλο ένα πρόσωπο, πολίτης κι αυτός, τραυματίστηκε ελαφρά.

Το αεροπλάνο, σύμφωνα με τα βρετανικά έγγραφα, ξεκίνησε κάτω από ομαλές συνθήκες και καθαρό καιρό, όμως, σε ύψος τριάντα ποδών, έκανε αριστερή στροφή και συνετρίβη.

Το Λονδίνο, αμέσως μετά το δυστύχημα, συνιστούσε, όπως, στην πρώτη γραμμή των επίσημων δηλώσεων, η ηγεσία των βάσεων τονίσει ότι η Αμερικανική Στρατιωτική Αεροπορία χρησιμοποιούσε το Ακρωτήρι για παρακολουθήσεις της περιοχής της Μέσης Ανατολής και προς υποστήριξη των ειρηνευτικών επιχειρήσεων των Ηνωμένων Εθνών, με την πλήρη γνώση των ενδιαφερομένων μερών.

«Ο Αμερικανός πιλότος ήταν ένας από τους πλέον έμπειρους Αμερικανούς πιλότους των U2. Είχε φθάσει στην Κύπρο την περασμένη Δευτέρα από την ημέρα του δυστυχήματος ως αντικαταστάτης, εφόσον δύο από τους τρεις τακτικούς πιλότους στην Κύπρο είχαν τραυματιστεί σοβαρά σε αυτοκινητικό δυστύχημα το προηγούμενο Σάββατο, στο οποίο (δυστύχημα) είχε, επίσης, σκοτωθεί Βρετανός δάσκαλος».

Επίσης, να προσθέσουμε και την επιπλέον πληροφορία από το διαδίκτυο, ότι, το αεροπλάνο που απογειωνόταν από το Ακρωτήρι το πρωί για τις επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή, δεν ήταν το ίδιο που επέστρεφε αργότερα…

Η ηγεσία των βάσεων δυσανασχετούσε από το 1975!

Ερευνώντας βαθύτερα τα βρετανικά έγγραφα, βρήκαμε ότι η αμερικανική παρουσία στη βρετανική στρατιωτική βάση Ακρωτηρίου πήγαινε πολύ πιο πίσω, εξηγώντας και την επιμονή του Χένρι Κίσινγκερ, το1974, να αντιτίθεται στη βρετανική αποχώρηση και εγκατάλειψη των βάσεων (Το Λονδίνο, τέλος του 1974, είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει οριστικά τις βάσεις, όταν και ο Κίσινγκερ ικέτευε, ουσιαστικά, την κυβέρνηση Γουίλσον/Κάλαχαν να παραμείνουν. Έτσι, με την πολιτική του ρητού «το ένα χέρι νίβει το άλλο και τα δύο μαζί το πρόσωπο», ο Κάλαχαν έπεισε τον Κίσινγκερ να υιοθετήσει τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, ανατρέποντας την αρχική υποστήριξη του τελευταίου για λύση καντονοποίησης).

Την παρουσία των U2 στο Ακρωτήρι επιβεβαίωσε με απάντησή του ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας Άρτζι Χάμιλτον από τη Βουλή των Κοινοτήτων, στις 15 Ιουνίου 1990, όταν, σε ερώτηση του βουλευτή Ρέτμοντ, από πότε τα αμερικανικά κατασκοπευτικά U2s χρησιμοποιούν τις διευκολύνσεις της ΡΑΦ στο Ακρωτήρι, απάντησε:

«Τα αεροπλάνα της Αμερικανικής Στρατιωτικής Αεροπορίας U2 έχουν μόνιμα εγκατασταθεί στη βάση της ΡΑΦ στο Ακρωτήρι από το 1974, στα πλαίσια διευθετήσεων ειρηνευτικών παρακολουθήσεων στη Μέση Ανατολή, εν γνώσει όλων των κυβερνήσεων που είναι απευθείας αναμεμειγμένες».

Όμως, η αναφορά αυτή αποσιωπήθηκε από τα Μ.Μ.Ε. στην Κύπρο…

Με περαιτέρω έρευνα σε αμερικανικά έγγραφα, βρίσκουμε ότι, τα αμερικανικά U2, όντως χρησιμοποιούσαν τη βάση Ακρωτηρίου από το 1974. Το πρόγραμμα σχετιζόταν με το πρόγραμμα της CIA 1954-1974, για χρήση των κατασκοπευτικών U2 σε επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή.

Από τότε, στο Ακρωτήρι στάθμευσαν για το σκοπό αυτό 75 Αμερικανοί, βοηθούμενοι και από μερικούς Κυπρίους.

Από την περίοδο 1973-1974 τα πρώτα U2

Η χρήση της βάσεως Ακρωτηρίου από τα U2 είχε αρχικά σχεδιαστεί να ξεκινήσει τον Οκτώβριο του 1973, αλλά, αρχικά, εκείνη η απόφαση ακυρώθηκε. Ωστόσο, πραγματοποιήθηκε το 1974. Απόσπασμα των U2 έφθασε στο Ακρωτήρι στις 21 Απριλίου 1974, όταν η CIA ανέλαβε να παρακολουθεί τις παραμεθόριες περιοχές μεταξύ Ισραήλ – Αιγύπτου και Ισραήλ – Συρίας.

Μεταξύ 12 Μαΐου και 28 Ιουλίου 1974, το απόσπασμα έκανε έξι παρακολουθήσεις από το Ακρωτήρι.

Την 1ην Αυγούστου 1974, η ευθύνη, τόσο για τις πτήσεις όσο και για τις επιχειρήσεις των αεροπλάνων αυτών, πέρασε πια από τη CIA στα χέρια της Αμερικανικής Στρατιωτικής Υπηρεσίας – όπως και ολόκληρο το πρόγραμμα των U2.

Αρχικά οι επιχειρήσεις των αεροπλάνων αυτών είχαν συμφωνηθεί, όπως αναφέρουν τα έγγραφα, με χώρες της Μέσης Ανατολής, όμως, έκτοτε (από τη συμφωνία), οι Αμερικανοί απέβλεπαν στην επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Ωστόσο, οι επικεφαλής των βάσεων προβληματίζονταν, γιατί, όπως έλεγαν, αν αυτό γινόταν γνωστό στη Δημοκρατία, θα ενισχυόταν η προπαγάνδα εναντίον των βάσεων και γενικότερα της βρετανικής παρουσίας.

Τον Ιούλιο του 1975, η στρατιωτική ηγεσία των Βρετανικών Δυνάμεων Μέσης Ανατολής στην Κύπρο άρχισε να δυσανασχετεί, πλέον, σοβαρά, και, ως εκ τούτου, ζήτησε την άμεση βοήθεια του Υπουργείου Άμυνας της Βρετανίας για την αντιμετώπιση του ενδεχομένου περαιτέρω αύξησης των U2 στο Ακρωτήρι και του αμερικανικού προσωπικού. Πίστευε ότι ήταν αναγκαίο να κρατηθεί η παρουσία των Αμερικανών σε χαμηλότερα επίπεδα και ζητούσε όπως ανατεθούν οι εργασίες αυτές σε Βρετανούς, για να απαλλαγούν από την αμερικανική παρουσία στη βάση.

Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες για το θέμα, λίγο μετά το ατύχημα της 7ης Δεκεμβρίου 1977, οι επιχειρήσεις των U2 μεταφέρθηκαν σε αεροπορική βάση στην ανατολική Αγγλία. Κατά τη διάρκεια του 1977, τα αμερικανικά κατασκοπευτικά απογειώνονταν από το Ακρωτήρι για εξορμήσεις παρακολουθήσεως ρουτίνας στην Έρημο του Σινά και όχι μόνον… Άλλες πληροφορίες, όμως, σημειώνουν ότι η παρουσία των αεροπλάνων αυτών συνεχίστηκε και μετά το ατύχημα…

Τα… νέα «έφτασαν» 9 χρόνια μετά

Στις 18 Οκτωβρίου 1999, ανταπόκριση του ΚΥΠΕ σημείωνε: «Αποκαλύφθηκε σήμερα ότι, τουλάχιστον 2 αναγνωριστικά U2, βρίσκονται μόνιμα στη βάση Ακρωτηρίου, απ’ όπου ελέγχουν τον κυπριακό ουρανό σε ύψος 50-70 χιλιάδων ποδών, διατηρώντας σιωπή ασυρμάτου σε σχέση με την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας της Κύπρου. Τα U2 είναι εξοπλισμένα με υψηλής τεχνολογίας κάμερες παρακολούθησης και μπορούν να μεταδίδουν τις πληροφορίες αυτές σε εγκαταστάσεις των βάσεων στο έδαφος».

(Δηλαδή, αν και από τις 15 Ιουνίου 1990 η βρετανική κυβέρνηση, με δημόσια αποδοχή από τα έδρανα της Βουλής των Κοινοτήτων, παραδέχθηκε τη μόνιμη εγκατάσταση των αμερικανικών κατασκοπευτικών στη βάση Ακρωτηρίου, χρειάστηκε στο ΚΥΠΕ εννιά ολόκληρα χρόνια να «ανακαλύψει» την παρουσία τους και τις κατασκοπευτικές τους επιχειρήσεις και ικανότητες…).

Αρχική δημοσίευση Σημερινή 19/04/09