Προσαρμοστική Επανάχρηση Κτιρίων στην Κύπρο

14:22 25/11/2022 - Πηγή: Sigma Live

Μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), υπήρξε μια σημαντική αλλαγή στη δημόσια αντίληψη γύρω από το θέμα της βιωσιμότητας.

Είναι γεγονός ότι η ΕΕ ακολουθεί μερικά από τα υψηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα στον κόσμο, τα οποία έχουν αναπτυχθεί εδώ και δεκαετίες. Στην Κύπρο, με βάση το δεκαετές (2021 – 2030) Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), οι χρηματοδοτικοί πόροι που εκτιμώνται ότι θα διατεθούν από το

Κράτος €95 εκατομμύρια.  Έτσι, παράλληλα με τους περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ έχουν προσαρμοστεί και οι Κυπριακοί Οικοδομικοί Κανονισμοί, έτσι ώστε να  ενσωματώσουν αυτές τις αλλαγές και να προωθήσουν έναν πιο βιώσιμο τρόπο ενεργειακής παραγωγής και απόδοσης. 

Είναι γεγονός ότι η κατεδάφιση και η κατασκευή ενός νέου κτιρίου στη θέση του παλιού μπορεί να αποδειχτεί οικονομική σαν λύση. Αυτή η προσέγγιση, ωστόσο, επίκειται και τις σχετικές περιβαλλοντικές συνέπειες. Συγκεκριμένα, η κατεδάφιση συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στα βιομηχανικά απόβλητα. Επίσης, κατά την κατασκευή ενός ολόκληρου κτιρίου, τα υλικά πρέπει να μεταφερθούν στον χώρο, και μέσω της μεταφοράς απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα αέρια του θερμοκηπίου βλάπτοντας τον πλανήτη. Ενώ η ανακαίνιση δεν εξαλείφει εντελώς την ανάγκη για υλικό, μπορεί να τη μειώσει αισθητά.

Μια πρόσφατη σχετική πρόταση είναι αυτή των eMotion Architects στη Λάρνακα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι Αρχιτέκτονες προτείνουν την επανάχρηση  του υπάρχοντος κτιρίου μέσω της αναβάθμισης των οικιστικών και γραφειακών του μονάδων. Λαμβάνοντας υπόψη την κεντρική θέση του κτιρίου στον αστικό ιστό της πόλης, η προσέγγιση των αρχιτεκτόνων ενθαρρύνει τη βιώσιμη ανάπλαση του κτιρίου μέσω της μείωσης των βιομηχανικών αποβλήτων. Εκτός από την ανά-διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων, η πρόταση προνοεί για τη δημιουργία ενός ‘screen’, το οποίο θα καλύψει τις οποιεσδήποτε ‘ατέλειες’ του υπάρχοντος οικοδομήματος. Έτσι, η προσέγγιση αυτή, με οικονομικό και λιτό τρόπο αναζωογονεί την όψη του κτιρίου, αποφεύγει σημαντικές κατεδαφίσεις και προσφέρει την ανάλογη σκίαση στους εσωτερικούς χώρους.  Μαζί με την προσθήκη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (π.χ. φωτοβολταϊκά), προτάσεις σαν και αυτή συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη ‘παραμελημένων’ κτιρίων και συνάμα αποτρέπουν πιθανές επιζήμιες παρεμβάσεις στο υπάρχον αστικό σκηνικό και στο ευρύτερο περιβάλλον της Κύπρου.

Συνοψίζοντας, η ενθάρρυνση της βιωσιμότητας  μέσω της προσαρμοστικής επανάχρησης είναι μια ευχάριστη πρόκληση τόσο για τους Αρχιτέκτονες - Μελετητές, όσο και για τους Δήμους, που οφείλουν να συνεχίσουν να αγκαλιάζουν αυτές τις θετικές αλλαγές με βλέψεις προς ένα αειφόρο μέλλον.

Δρ. Χριστίνα Πιερή

Λέκτορας Αρχιτεκτονικής

Neapolis University Pafos