Τα τρία σενάρια άρσης του αδιεξόδου από εκλογές στο Ισραήλ

10:43 26/3/2021 - Πηγή: Sigma Live

Ενώ διαφαινόταν δυσκολία στην καταμέτρηση των ειδικών εκλογικών καταλόγων όσων ψηφοφόρων νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε καραντίνα εξ αιτίας του κορωνοϊού, τελικά τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών της 23ης Μαρτίου 2021 ανακοινώθηκαν το βράδυ της Πέμπτης (25/3), δηλαδή μία ημέρα νωρίτερα απ’ό,τι αναμενόταν.

Η ταχύτητα αυτή δεν πρέπει να εκπλήσσει, μιας και η κεντρική εφορευτική επιτροπή έχει αποκτήσει πείρα ύστερα από τέσσερεις κατά σειρά εκλογικές αναμετρήσεις, με μία κρατική μηχανή μαθημένη να εργάζεται σε συνθήκες πίεσης καθ’ όλη τη διάρκεια μίας χρονιάς γεμάτης από αλλεπάλληλα λοκντάουν.

Σε

κάθε περίπιτωση πάντως, η σημαντική πείρα που έχει αποκτηθεί ειδικά στην γρήγορη καταμέτρηση των ψήφων, όλα δείχνουν ότι θα φανεί χρήσιμη σύντομα – και συγκεκριμένα, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, οπότε και όλα δείχνουν ότι το Ισραήλ θα συρθεί εκ νέου στις κάλπες, εκτός απροόπτου. 

Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε σε ποσοστό 67,4%, ελαφρώς μειωμένο σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Επίσης, η καταμέτρηση των 428.000 ψήφων από τα εκλογικά κέντρα που συστήθηκαν ειδικά για τους προσβληθέντες από τον κορωνοϊό ψηφοφόρους, είχε ως αποτέλεσμα την μείωση κατά μία έδρα την κοινοβουλευτική δύναμη του κεντροαριστερού κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ”Υπάρχει Μέλλον” υπό τον Γιαΐρ Λαπίντ, ενώ το κόμμα του Αβιγκντόρ Λίμπερμαν ”Ισραήλ, το Σπίτι μας” κέρδισε μία έδρα.

Όσο για το ισλαμιστικό κόμμα Ράαμ - παρότι τις προηγούμενες ώρες συγκέντρωνε 5 έδρες, η κοινοβουλευτική του δύναμη μειώθηκε κατά μία έδρα.

Το Λικούντ του Βενιαμίν Νετανιάχου διατήρησε τις 30 έδρες του και παραμένει το ισχυρότερο κόμμα. 

Η κατανομή των εδρών 

Η κατανομή των εδρών αναλυτικά έχει ως εξής:

Λικούντ - 30

Υπάρχει Μέλλον - 17

Υπερορθόδοξοι Shas - 9

Γαλανόλευκο (Μπένι Γκαντς) - 8

Υπερορθόδοξοι ”Εβραϊσμός της Τορά” - 7

”Γιεμίνα” (Ναφτάλι Μπένετ) - 7

”Ισραήλ το Σπίτι μας” (Αβιγκντόρ Λίμπερμαν) - 7

Κόμμα Εργατικών - 7

Ενιαίος Αραβικός Συνδυασμός -6

”Νέα Ελπίδα” (Γκιντόν Σάαρ) - 6

”Θρησκευτικός Σιωνισμός” - 6

Μέρετς (Αριστερά) - 6

Ράαμ (Ισλαμιστές) - 4. 

Τα κόμματα που υποστηρίζουν τον Βενιαμίν Νετανιάχου συγκεντρώνουν 59 έδρες, ενώ την παράταξη που τάσσεται εναντίον του Βενιαμίν Νετανιάχου συγκεντρώνουν 57 έδρες.

Έτσι, καμία παράταξη δεν είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση καθότι καμία δεν συγκεντρώνει τον μαγικό αριθμό των 61 εδρών. 

Ρυθμιστής μεταξύ των δύο παρατάξεων καθίσταται και επισήμως πλέον το ισλαμιστικό κόμμα «Ράαμ», με τις 4 έδρες του, και θα αποτελεί πραγματικά ιστορική πρωτοτυπία για την ισραηλινή πολιτική ζωή ένα αραβικό κόμμα να στηρίξει, πολλώ μάλλον να συμμετάσχει με δικό του υπουργό στην κυβέρνηση. Θα έλεγε όμως κανείς ότι ”ποτέ δεν είναι αργά”. Ίσως να έχει έρθει ο καιρός και η αραβική μειοψηφία της χώρας να επιμερισθεί και εκείνη την ευθύνη διακυβέρνησης. 

Εκ πρώτης όψεως, η πραγματικότητα μάλλον απομακρύνει ένα τέτοιο ενδεχόμενο : Τα κόμματα που αντιτίθενται στην συνέχιση της ”εποχής Νετανιάχου” δεν έχουν κοινό ιδεολογικό παρονομαστή, ικανό να εξασφαλίσει μία βιώσιμη κυβέρνηση συνεργασίας, ανεξαρτήτως εάν οι Ισλαμιστές του Ράαμ αποδεχθούν είτε να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση είτε απλώς να προσφέρουν ψήφο εμπιστοσύνης.

Παράλληλα, η συγκατοίκηση των Ισλαμιστών με την Εθνοθρησκευτική Δεξιά του κόμματος ”Γιεμίνα” του Ναφτάλι Μπένετ ή του ”Θρησκευτικού Σιωνισμού” υπό τον Μπετσαλέλ Σμότριτς, μοιάζει με σενάριο εξαιρετικά ευφάνταστο.

Τα τρία σενάρια άρσης του αδιεξόδου – και στο βάθος, εκλογές τον Σεπτέμβριο

Τρία είναι τα πιθανά σενάρια που θα μπορούσαν ίσως να άρουν το αδιέξοδο και να οδηγήσουν στο σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.

Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, θα μπορούσαν ίσως να βρεθούν βουλευτές που ανήκουν στην μία ή στην άλλη παράταξη και που θα ήταν πρόθυμοι να αλλάξουν στρατόπεδο. Προς αυτόν το σκοπό φαίνεται ότι έχει ήδη αρχίσει να κινητοποιείται ο μηχανισμός του Λικούντ και των στενών συνεργατών του Βενιαμίν Νετανιάχου, στοχεύοντας κυρίως σε τέως στελέχη του Λικούντ που σήμερα έχουν εκλεγεί με το κόμμα ”Νέα Ελπίδα” υπό την ηγεσία του άρτι αποσκιρτήσαντος Γκιντόν Σάαρ.

Ένα δεύτερο πιθανό σενάριο φέρει το ισλαμιστικό Ράαμ να μην μετέχει σε κυβέρνηση υπό τον Νετανιάχου, αλλά να προσφέρει ψήφο εμπιστοσύνης, έναντι τοποθέτησης υπουργού αραβικής καταγωγής από τους κόλπους του Λικούντ, με αποκλειστική αρμοδιότητα την ικανοποίηση των αιτημάτων της κοινότητας των Βεδουίνων να κτηματογραφηθούν και να νομιμοποιηθούν οι διάσπαρτοι καταυλισμοί τους στην έρημο Νέγκεβ, στις νότιες επαρχίες της χώρας.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο φαίνεται να προωθούν στελέχη του κόμματος ”Θρησκευτικός Σιωνισμός” - ένα κόμμα που εκφράζει την ακραία Εθνοθρησκευτική Δεξιά, που επιδιώκει πάση θυσία να συμμετέχει στην κυβέρνηση - , δηλώνοντας ότι ”δεν θα προέβαλαν καμία απολύτως αντίρρηση εάν το ισλαμιστικό κόμμα ”Ράαμ” στηρίξει κοινοβουλευτικά μία κυβέρνηση συνεργασίας υπό την ηγεσία του Νετανιάχου”. Το ερώτημα είναι εάν η ηγεσία του ”Ράαμ” θα συμβιβαζόταν με μία τέτοια διευθέτηση, χωρίς να έχει εξασφαλίσει μία θέση στο υπουργικό συμβούλιο.

Ένα τρίτο σενάριο, που ίσως είναι πολύ νωρίς για να συζητηθεί ακόμα δημοσίως, σχετίζεται με την εκλογή του νέου Προέδρου του Κράτους.

Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η παρούσα Κνέσετ είναι υποχρεωμένη να εκλέξει τον νέο Πρόεδρο της χώρας και μάλιστα εντός του χρονικού διαστήματος που εκτείνεται από τις 27 Απριλίου έως τις 6 Ιουνίου 2021.

Αυτός ο παράγοντας ίσως αποδειχθεί ικανός να προκαλέσει διαπαραταξιακές και υπερκομματικές συναινέσεις - αλλά ίσως και περαιτέρω διασπάσεις. Πρόκειται για ένα ερώτημα που μόνο ο χρόνος μπορεί να απαντήσει.

Πέραν όλων αυτών όμως, και με δεδομένες τις υφιστάμενες ισχυρές πολώσεις που χαρακτηρίζουν το ισραηλινό πολιτικό σύστημα αυτή τη στιγμή, τα εκλογικά αποτελέσματα και η παρούσα κατανομή των κοινοβουλευτικών εδρών οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια για ακόμα μία φορά το Ισραήλ στις πέμπτες κατά σειρά εκλογές, που χρονικά τοποθετούνται για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Γαβριήλ Χαρίτος, Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν, Ισραήλ