Τρία δις στην Τουρκία

08:09 30/11/2015 - Πηγή: Sigma Live

Με χρήματα αντάλλαξαν τη συνεργασία της στο μεταναστευτικό οι Ευρωπαίοι ηγέτες
Η συμφωνία των δύο πλευρών προνοεί επίσης «επανενεργοποίηση» της ενταξιακής διαδικασίας της Άγκυρας, άνοιγμα του κεφαλαίου 17 και προπαρασκευαστικές εργασίες για το άνοιγμα «ενός αριθμού κεφαλαίων»

Τρία δισεκατομμύρια ευρώ συμφώνησαν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χορηγήσουν στην Τουρκία, κατά τη χθεσινή Σύνοδο. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ανέφερε πως «θα αυξήσουμε τη βοήθειά μας προς τους Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία, χάρη σε ένα κεφάλαιο

ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ», ενώ ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε πως «θα ελέγξουμε με κάθε ακρίβεια τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθούν αυτά τα τρία δισεκατομμύρια».

Όπως εξήγησε ο κ. Γιούνκερ, δεν μπορεί να υπάρξει επίλυση του προσφυγικού χωρίς τη συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία και η ΕΕ αποφάσισε να δεσμεύσει το κονδύλι για να αντιμετωπίσει η Άγκυρα το κόστος υποδοχής. «Η Τουρκία φιλοξενεί πάνω από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες και αυτό είναι αξιοθαύμαστο από όλες τις απόψεις. Θα θέλαμε να στηρίξουμε την Τουρκία να συνεχίζει αυτήν την προσπάθεια», πρόσθεσε.

Κοινό σχέδιο δράσης
Οι δύο πλευρές έθεσαν σε εφαρμογή ένα κοινό σχέδιο δράσης, με στόχο την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών και την ώθηση στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην Τουρκία. «Τίθεται σε εφαρμογή ένα ξεκάθαρο σχέδιο, με στόχο την ταχεία αποκατάσταση της τάξης στα κοινά μας σύνορα», δήλωσε ο Ντόναλντ Τουσκ, διευκρινίζοντας ότι η ΕΕ δεν ανέμενε από κανέναν να φυλάσσει τα σύνορά της για λογαριασμό της. Το αντάλλαγμα για την Άγκυρα είναι η «επανενεργοποίηση» της διαδικασίας εισδοχής της στην ΕΕ.

Όπως ήταν αναμενόμενο, θα ανοίξει το κεφάλαιο 17 των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ο κ. Τουσκ διευκρίνισε, ωστόσο, ότι «δεν ξαναγράφουμε το πλαίσιο των ευρωτουρκικών διαβουλεύσεων», παρά την επιθυμία της ΕΕ για αναθέρμανση της τουρκικής διαδικασίας. Σχολιάζοντας γερμανική πρωτοβουλία, για απ’ ευθείας επανεγκατάσταση προσφύγων από την Τουρκία, ο κ. Γιούνκερ είπε ότι η Επιτροπή θα υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της 15ης Δεκεμβρίου.

Μελετάται η βίζα
«Αυτή η σύνοδος δεν θα μας οδηγήσει στο να ξεχάσουμε τις διαφορές που συνεχίζουμε να έχουμε με την Τουρκία σχετικά με το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή την ελευθερία του Τύπου, θα επανέλθουμε», προειδοποίησε πάντως ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ενώ σημείωσε πως είναι αισιόδοξος πως μπορεί να υπάρξει βελτίωση των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία, δεδομένου ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας, που θα οδηγήσει σε λύση του Κυπριακού.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της βίζας, ο Πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι θα προωθηθεί η διαδικασία μελέτης και μια πρώτη έκθεση αναμένεται να παρουσιαστεί την άνοιξη του 2016, για να μπορέσει, ενδεχομένως, να τεθεί σε εφαρμογή το επόμενο φθινόπωρο. Εμμέσως πλην σαφώς, πάντως, όπως μεταδίδεται από τις Βρυξέλλες, κατέστησε σαφές ότι το θέμα της βίζας εξαρτάται από την πολιτική που θα τηρήσει η Τουρκία στην ανάσχεση των προσφυγικών ροών και στην εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής με την ΕΕ.

«Είμαι ευτυχισμένος»
Μεγάλη ικανοποίηση εξέφρασε ο Τούρκος Πρωθυπουργός, κάνοντας λόγο για μια ιστορική ημέρα. «Είμαι ευτυχισμένος που βλέπω ότι όλοι μου οι συνάδελφοι στην Ευρώπη συμφωνούν στο γεγονός ότι η Τουρκία και η ΕΕ μοιράζονται την ίδια μοίρα», είπε. Μετά από 11 χρόνια από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, επεσήμανε, πραγματοποιήθηκε εκ νέου Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με την Τουρκία, σημειώνοντας ότι στις 14 Δεκεμβρίου θα ανοίξει το κεφάλαιο για την οικονομική και νομισματική ένωση. «Πιστεύω ότι το 2016 θα είναι ένα έτος ορόσημο στις σχέσεις μας», συνέχισε, τονίζοντας ότι «η εισδοχή στην ΕΕ αποτελεί για εμάς έναν στρατηγικής σημασίας στόχο».

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου είπε ότι το προσφυγικό είναι μια ανθρωπιστική κρίση, για την οποία δεν ευθύνονται ούτε η ΕΕ ούτε η χώρα του, αλλά το πρόβλημα είναι κοινό και για τους δύο, και ανέφερε ότι η Τουρκία ξοδεύει οκτώ δισεκατομμύρια τον χρόνο μόνο για τα κέντρα υποδοχής. «Αυτά τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ δεν δίνονται στην Τουρκία, προορίζονται για τους Σύρους πρόσφυγες, προκειμένου να μοιραστούμε το βάρος», υποστήριξε. Ερωτηθείς, αν μπορεί να εγγυηθεί ότι η Τουρκία θα μειώσει τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη, ο Τούρκος Πρωθυπουργός απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι αυτό θα εξαρτηθεί από την κατάσταση στη Συρία, που παραμένει αβέβαιη. Δήλωσε, ωστόσο, ότι μπορεί να εγγυηθεί «ότι η Τουρκία θα εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο του κοινού σχεδίου δράσης», επαναλαμβάνοντας την τουρκική θέση υπέρ της αποχώρησης του Άσαντ από την εξουσία.

«Ευτυχώς είμαστε πιο ψύχραιμοι»
Στο πλαίσιο της συνόδου, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, απευθυνόμενος στον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου, αναφέρθηκε στις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου που κάνει η Τουρκία και στον τρόπο που η ίδια αντέδρασε όταν -όπως υποστηρίζει- ρωσικό μαχητικό εισήλθε στον εναέριό της χώρο. «Ευτυχώς οι πιλότοι μας δεν είναι τόσο νευρικοί όσο οι δικοί σας απέναντι στους Ρώσους», είπε ο κ. Τσίπρας. «Είναι ανόητο και αδιανόητο αυτό που συμβαίνει στο Αιγαίο. Ξοδεύουμε δισεκατομμύρια για εξοπλισμούς, εσείς για να παραβιάζετε, εμείς για να σας αναχαιτίζουμε. Έχουμε τα πιο σύγχρονα οπλικά συστήματα στον αέρα και από κάτω δεν μπορούμε να εντοπίσουμε τους διακινητές που πνίγουν αθώους ανθρώπους στο Αιγαίο», πρόσθεσε.

Πάντως η Αθήνα εμφανίζεται ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα της συνόδου. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν στο ΑΠΕ ότι στις αποφάσεις συμπεριλαμβάνονται οι ελληνικές θέσεις, όπως ότι η ώθηση στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας θα γίνει με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο διαπραγμάτευσης, ενώ απετράπη η ονομαστική αναφορά σε συγκεκριμένα κεφάλαια και σε χρονοδιάγραμμα για το άνοιγμά τους.

Η κοινή δήλωση
Σύμφωνα με το κείμενο της κοινής δήλωσης, η συμφωνία των δύο πλευρών προνοεί:
· Δέσμευση της ΕΕ να ενισχύσει οικονομικά την Τουρκία με «αρχική» χρηματοδότηση ύψους 3 δισ. ευρώ, υπογραμμίζοντας «τη σημασία της κατανομής των βαρών μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας».

· Σύγκληση Διακυβερνητικής Διάσκεψης στις 14 Δεκεμβρίου 2015, για το άνοιγμα του κεφαλαίου 17 της ενταξιακής διαδικασίας.
· Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ολοκληρώσει, «κατά το πρώτο τρίμηνο του 2016», τις προπαρασκευαστικές εργασίες για το άνοιγμα «ενός αριθμού κεφαλαίων».
· Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα «παρουσιάσει τη δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή από την Τουρκία του χάρτη πορείας για την απελευθέρωση των θεωρήσεων μέχρι τις αρχές Μαρτίου 2016».

· «Η συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας θα αρχίσει να εφαρμόζεται πλήρως από τον Ιούνιο του 2016, προκειμένου η Επιτροπή να είναι σε θέση να παρουσιάσει την τρίτη έκθεση προόδου της το φθινόπωρο του 2016, με σκοπό την ολοκλήρωση της διαδικασίας, δηλαδή την κατάργηση της υποχρεωτικής θεώρησης για τους Τούρκους πολίτες στη ζώνη Σένγκεν τον Οκτώβριο του 2016, εφόσον οι απαιτήσεις του οδικού χάρτη πληρούνται».

· Η Τουρκία συμφωνεί στην εφαρμογή του Κοινού Σχεδίου Δράσης, το οποίο «θα βάλει τάξη στα μεταναστευτικά ρεύματα και θα βοηθήσει στην ανάσχεση της παράνομης μετανάστευσης».

· «Οι δύο πλευρές θα εντείνουν την ενεργό συνεργασία τους σχετικά με τους μετανάστες οι οποίοι δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας, αποτρέποντας τα ταξίδια προς την Τουρκία και την ΕΕ, εφαρμόζοντας τις διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής και πραγματοποιώντας επιστροφές των μεταναστών που δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας στις χώρες καταγωγής τους».

· Χαιρετίζεται η «πρόθεση της Τουρκίας να υιοθετήσει αμέσως μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης των Σύρων υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας».
· Η συνεργασία των δύο πλευρών θα ενισχυθεί και σε άλλους τομείς, ενώ θα καθιερωθεί η σύγκληση Συνόδων Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας δύο φορές τον χρόνο.