Τροπολογίες με γκρίζες ζώνες στην έκθεση για την Τουρκία

21:23 14/3/2016 - Πηγή: Sigma Live

Στην λογική της εν δυνάμει λύσης και της εκλιπούσας Κυπριακής Δημοκρατίας είναι κομμένη και ραμμένη η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, με βασικό πυλώνα τη συμφωνία της 11ης Φεβρουαρίου και φύλο συκής την αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, την οποία η εισηγήτρια Κάτι Πίρι, δεν αποδέχθηκε να συνδέσει με τη λύση του Κυπριακού, παρά μόνο να την «πετάξει» και να την εξουδετερώσει, συμπεριλαμβάνοντάς την στο προοίμιο, χωρίς να ζητά ρητώς την εφαρμογή της.

Αλλωστε, εάν ζητηθεί

η άμεση εφαρμογή της αντιδήλωσης, που προνοεί την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλάζει η βάση των συνομιλιών, η οποία στην συμβιβαστική τροπολογία 35 καθορίζεται ως η 11 Φεβρουαρίου για μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με μία ενιαία κυριαρχία, μια ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα (τρία single) με πολιτική ισότητα μεταξύ των δυο Κοινοτήτων.

Η πολιτική ισότητα των δυο Κοινοτήτων και η απουσία σε ένα και μόνο λαού από την έκθεση, δημιουργεί προβλήματα ως προς τα “τρία single” που απειλούνται με τεμαχισμό. Και αυτό συνάγεται από το γεγονός ότι η εισηγήτρια της έκθεσης Ολλανδή Ευρωβουλευτής κάτι Πίρι αρνήθηκε να συμπεριλάβει στη συμβιβαστική τροπολογία (35 για το Κυπριακό, τροπολογίες, για έναν και μόνο λαό, καθώς και για μια λύση σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο χωρίς αποκλίσεις.

Όπως επίσης δεν αποδέχθηκε να περιληφθε στην εν λόγω παράγραφο η ρητή υποχρέωση της Τουρκίας να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία ως οφείλει επί τη βάσει της αντιδήλωσης της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005.

Τ/κ συνιστών κράτος και Πρωτόκολλο 10

Στην ίδια λογική, δηλαδή της εν δυνάμει λύσης και της αμοιβαίας αποδοχής του ενός από τον άλλο, είναι και η αναφορά στην συμβιβαστική τροπολογία 37 περί του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους, στο οποίο μετά τη λύση θα πρέπει αμέσως να εφαρμοστεί το κεκτημένο.

Στην Συνθήκη Προσχώρησης και στο Πρωτόκολλο 10 δεν υπάρχει αναφορά σε τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος, στο οποίο θα εφαρμοστεί το κεκτημένο μετά την λύση. Επί τη βάσει του Πρωτοκόλλου 10 εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ με αναστολή του κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της λόγω της υφιστάμενης κατάστασης, δηλαδή της κατοχής. Η δε, εφαρμογή του κεκτημένου θα πρέπει να γίνει ομόφωνα μετά τη λύση από όλα τα κράτη μέλη. Εδώ με την εν λόγω τροπολογία γίνεται προσπάθεια να αλλάξει το περιεχόμενο του τι προβλέπει η Συνθήκη Προσχώρησης.

Επί του ίδιου θέματος η συμβιβαστική τροπολογία 37 καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνουν τις προσπάθειες τους προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή της εναρμόνισης του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους, όπως αναφέρονται τα κατεχόμενα, με το κοινοτικό κεκτημένο. Παροτρύνει δε, και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ενεργήσει προς την ίδια κατεύθυνση.

Παρθενογένεση και ΑΟΖ

Συναφές με τις σκιές που προκαλεί η παράγραφος για το Κυπριακό είναι και η άρνηση της εισηγήτριας της έκθεσης να δεχθεί τροπολογίες που εξουδετέρωναν τις πάγιες τουρκικές θέσεις περί λύσης στη βάση του πρωτογενούς δικαίου και της παρθενογένεσης, όπως είχαν κατατεθεί από την Ευρωβουλευτή Ελένη Θεοχάρους. ΄Αφενός η ρητή αναφορά στην αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και αφετέρου η μη αποδοχή της παρθενογένεσης κατά ρητό τρόπο θα έσβηναν τις σκιές και θα έβαζαν τα πράγματα στη θέση τους.

Πάντως, δεν υπάρχει συμβιβαστική με ρητή αναφορά περί του σεβασμού της Κυπριακής ΑΟΖ και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας παρά μόνο τροπολογίες Κύπριων και άλλων ξένων ευρωβουλευτών, που θα τεθούν σήμερα σε ψηφοφορία. Υπάρχει μια γενική αναφορά στη συμβιβαστική 24 επί της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και της επίλυσης των διμερών διαφορών της Τουρκίας με τους γείτονες της. Στην εν λόγω συμβιβαστική τροπολογία μνημονεύονται ρητώς οι τουρκικές παραβιάσεις στο θαλάσσιο και εναέριο χώρο του Αιγίου και της Ελλάδας. Δεν υπάρχει, όμως, ανάλογη ρητή αναφορά για τις τουρκικές παραβιάσεις στην Κύπρο.

Ανοιγμα κεφαλαίων και εδικό καθεστώς

Ακόμη στο πλαίσιο των συμβιβαστικών τροπολογιών, γίνεται λόγος για το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 (θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη) εφόσον εκπληρωθούν από την Τουρκία τα κριτήρια που της ετέθησαν ενώ από τα παράθυρο θα εισέρχεται η Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για ζητήματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής, όπως προνοεί η συμβιβαστική τροπολογία 13. Αυτή ήταν μια πάγια τουρκική θέση που προσδίδει στην Τουρκία «εδικό καθεστώς» και συνιστά ένα θετικό για την Άγκυρα βήμα ως προς το άνοιγμα του κεφαλαίου 31 που αφορά στα θέματα ασφάλειας και το οποίο η Λευκωσία κρατεί παγωμένο.

Εξουδετέρωση Πρωτοκόλλου

Πέραν τούτων υπάρχει στη συμβιβαστική τροπολογία 12 αναφορά στην εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας - ΕΕ. Η τροπολογία αυτή εξουδετερώνει στην ουσία την αναφορά που γίνεται στη συμβιβαστική τροπολογία 2, στο προοίμιο της έκθεσης για τη πλήρη εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας.

Υπάρχει, μάλιστα, στην συμβιβαστική 12 μια ουρά, που ενισχύει την αντίληψη περί της εξουδετέρωσης των τουρκικών υποχρεώσεων όπως αυτές προκύπτουν από το Πρόσθετο Πρωτόκολλο. Συγκεκριμένα, για την εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης που θα αρχίσει το δεύτερο εξάμηνο του 2016, δεν θεωρείται ως προϋπόθεση εφαρμογή του Πρωτοκόλλου και των τουρκικών υποχρεώσεων άμεσα. Η εφαρμογή του πρωτοκόλλου είναι προϋπόθεση για την πλήρη εφαρμογή της τελωνειακής ένωσης και μόνο.

Αποχώρηση Αττίλα και επιστροφή κλειστής πόλης

Από την άλλη, στο κείμενο και δη στην παράγραφο για το Κυπριακό γίνονται οι εξής αναφορές, που χαρακτηρίζονται ως θετικές:

1. Η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και επιστροφή της κλειστής όλης της Αμμοχώστου. Και εδώ η εισηγήτρια δεν δέχθηκε τροπολογίες, που αναφέροντα σε Βαρώσια που αφορά στην επιστροφή μιας ευρύτερης περιοχής όπως το ψήφισμα του 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας αναφέρει. (Το ίδιο το ψήφισμα αναφέρεται ρητώς).

2. Η λύση να έρθει το συντομότερο δυνατό και όχι εντός του 2016, όπως αναφερόταν στο αρχικό κείμενο, οπότε αποφεύγεται η έννοια του χρονοδιαγράμματος.

3.Η κατοχύρωση της διενέργειας δημοψηφισμάτων για την τελική λύση.

4.Η πρόσβαση σε στρατιωτικούς χώρους για να επιλυθεί το ανθρωπιστικό πρόβλημα των αγνοουμένων. Σε αυτή την λογική καλείται η Τουρκία να παρέχει πρόσβαση στα στρατιωτικά της αρχεία.

5. Η αφαίρεση από το αρχικό κείμενο των «διασυνοριακών σημείων» με μνεία σε «σημεία ελέγχου» από και προς τα κατεχόμενα.

Εύσημα για την τουρκική γλώσσα

Με βάση τις συμβιβαστικές τροπολογίας επικροτούνται οι προσπάθειες των δυο ηγετών για τη λύση του Κυπριακού και η πολιτική κίνηση του Προέδρου Αναστασιάδη για να καταστεί η τουρκικής ως επίσης γλώσσα της ΕΕ. Ακόμη στην συμβιβαστική 35 έχει αφαιρεθεί η διατύπωση, που οδηγούσε σε ίσες ευθύνες για τη λύση του Κυπριακού σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, πέραν της Τουρκίας, η οποία καλείται να υποστηρίξει ενεργά τη διαδικασία, ενώ δίνονται εύσημα στους δυο ηγέτες για τα ΜΟΕ. Επί του θέματος καλούνται να ξεπεράσουν τις δυσκολίες.

Η ψηφοφορία θα γίνει αύριο 15.02.2016 στην Επιτροπή Εξωτερικών και η τελική έγκριση στην Ολομέλεια του Απριλίου.