ΥΠΟΙΚ: 25 εκ. για το αποθεματικό του Εθν. Ταμ. Αλληλεγγύης

17:17 13/11/2017 - Πηγή: Sigma Live

Ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης κάλεσε τη Βουλή να στηρίξει το πρώτο βήμα για δημιουργία αποθεματικού του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης που είναι η έγκριση κονδυλίου μέχρι 25 εκ. ευρώ που έχουν διατεθεί από το συμπληρωματικό προϋπολογισμό, ο οποίος βρίσκεται ενώπιον του Σώματος, τονίζοντας παράλληλα ότι η Κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτή είναι μια υλοποιήσιμη πρόταση και «έστω και αν δεν προσφέρει άμεση θεραπεία, ξεκινούμε να βάζουμε πόρους στην άκρη τώρα που οι οικονομικές μας δυνατότητες το επιτρέπουν».

Προτείνουμε

την ίδια ώρα τη διάθεση συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων που θα προσδώσουν ακόμη μεγαλύτερη αξία στο Ταμείο για να δημιουργήσουμε σταδιακά μια υλοποιήσιμη προοπτική μερικής έστω ελάφρυνσης του κόστους που έχουν υποστεί συμπολίτες μας, είπε ο κ. Γεωργιάδης στην αρχική του τοποθέτηση, ενημερώνοντας επί του θέματος την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, σε απογευματινή της συνεδρία.

Είπε ακόμη ότι κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2018 θα προσδιοριστεί η έκταση της επόμενης συνεισφοράς στο Ταμείο και αυτή η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο για τα επόμενα χρόνια στη βάση των οικονομικών μας δυνατοτήτων και χωρίς ποτέ να διακυβεύεται η σταθερότητα των δημοσίων οικονομικών και της οικονομίας γενικότερα.

Ειδικότερα, ο ΥΠΟΙΚ είπε ότι για τον ίδιο σκοπό έχει αποφασιστεί και θα εξεταστεί το ενδεχόμενο παραχώρησης στο Ταμείο κρατικής περιουσίας η οποία παρά τη σημαντική της αξία παρέμενε διαχρονικά αναξιοποίητη και διευκρίνισε ότι αυτό που προτείνεται να εξεταστεί «αφορά ακίνητα τα οποία έχουν εξεταστεί ή διαθέτουν εμπορευσιμότητα και αναπτυξιακή προοπτική και προορίζονταν για παραχώρηση στην Κεντρική Τράπεζα έναντι μείωσης χρέους που το κράτος είχε αναλάβει».

Ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι δεν προχώρησε αυτή η ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων έναντι χρέους, το οποίο σε μεγάλο βαθμό, όπως σημείωσε, «έχει εξοφληθεί και το υπόλοιπο αναμένεται πως θα εξοφληθεί το επόμενο χρόνο».

Αναφορικά με τα ακίνητα, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι έχουν εκτιμημένη αξία περίπου 225 εκ. ευρώ και περιλαμβάνονται μόνο αυτά τα οποία είναι ελεύθερα από άλλες δεσμεύσεις ή σχεδιασμούς.

Μέσα από την αξιοποίηση αυτών των ακινήτων μπορούν να προκύψουν σημαντικότεροι πόροι από τα 25 εκ. ευρώ που προτείνουμε να διατεθούν, ανέφερε, προσθέτοντας ότι η ενεργοποίηση του Ταμείου προϋποθέτει τη στελέχωση της διαχειριστικής του επιτροπής, η οποία έχει γίνει και αποτελείται από τον Γενικό Διευθυντή του ΥΠΟΙΚ και διευθυντικά στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου και του ΥΠΟΙΚ.

Ανέφερε ότι η διάθεση πόρων του ταμείου προϋποθέτει κατάρτιση και έγκριση προϋπολογισμού από το Υπουργικό Συμβούλιο και τη Βουλή.

«Το κράτος δεν αναγνωρίζει νομική ευθύνη και δεν προσφέρει αποζημίωση για την απώλεια καταθέσεων και αξιογράφων αλλά έχει πρόθεση να καταρτίσει σχέδιο για τον σκοπό της διασφάλισης και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής», υπογράμμισε.

Ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι αντί της δημιουργίας καινούργιου ταμείου, εισηγούμαστε τη διατήρηση του υφιστάμενου ταμείου με κάποιες τροποποιήσεις στη νομοθεσία οι οποίες είναι επιβεβλημένες, προσθέτοντας ότι ως έχει σήμερα το ταμείο και οι σκοποί του επιτρέπουν την χρησιμοποίηση του προς την κατεύθυνση της δημιουργίας προϋποθέσεων για την σταδιακή αναπλήρωσης μέρους της απώλειας που έχουν υποστεί ομάδες συμπολιτών μας.

Για τον σκοπό αυτό, συνέχισε, προτείνουμε την καταβολή της πρώτης συνεισφοράς ύψους 25 εκ. ευρώ για την δημιουργία αποθεματικού μέσω του συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2017 που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και είναι ενώπιον της Βουλής.

Αναφορικά με τα ταμεία προνοίας, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι ήδη το κράτος έχει καταρτίσει σχέδιο η πρώτη φάση του οποίου εφαρμόστηκε στο τέλος του 2013 και αρχές του 2014 και η δεύτερη φάση θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται με τον προϋπολογισμό του 2018.

Ανέφερε ότι στην ιδία βάση εδράζεται και η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της περασμένης εβδομάδας για την ενεργοποίηση και χρηματοδότηση του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης και πρόσθεσε ότι έχει καθοριστεί ένα πλαίσιο και «προτείνουμε την έναρξη διάθεσης πόρων για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε περαιτέρω βήματα μερικής έστω άμβλυνσης των συνεπειών σταδιακά και στο μέτρο των οικονομικών δυνατοτήτων του κράτους».

Ανέφερε επίσης ότι το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης ψηφίστηκε σε νόμο την ίδια μέρα που είχε ψηφιστεί και ο νόμος της Εξυγίανσης και είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και αποτελεί μέρος της Γενικής Κυβέρνησης και πρόσθεσε ότι στους σκοπούς του Ταμείου περιλαμβάνεται και η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής.

Σημείωσε ότι η Κυβέρνηση είχε εισηγηθεί την κατάργηση αυτού του Ταμείου επειδή για περίοδο δύο ετών είχε παραμείνει σε αδράνεια, «αλλά δεν εγκρίθηκε από την Βουλή η πρόταση μας για κατάργηση».

Ποσά «κουρέματος»
-------------------
Ο ΥΠΟΙΚ είπε ότι το κούρεμα έγινε με νόμο του κράτους και αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουμε, όπως είπε, πως το μέτρο της διάσωσης με ίδια μέσα δεν επέφερε υπέρμετρο οικονομικό κόστος στα επηρεαζόμενα φυσικά και νομικά πρόσωπα.

Είπε ότι με συνολικές απώλειες καταθέσεων 7,7 δισ. ευρώ αντιστοιχούν στο 25% των συνολικών καταθέσεων στη Λαϊκή Τράπεζα και στο 15% των συνολικών καταθέσεων στην Τράπεζα Κύπρου.

Είπε ακόμη ότι ποσό 1 δισεκατομμύριο ευρώ ή 13,5% αφορά Κύπριους φυσικά πρόσωπα και 1,9 δις ή 24,5% αφορά κυπριακά νομικά πρόσωπα, εξαιρουμένων των ξένων εταιρειών που είχαν τότε την έδρα και τις καταθέσεις τους στην Κύπρο, αλλά περιλαμβανομένων των ταμείων προνοίας και συντάξεων, η απομείωση των οποίων ανήλθε στα 0,96 δις ευρώ.

Ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι υπήρξε απομείωση αξιογράφων ονομαστικής αξίας περίπου 1,2 δις. ευρώ και πρόσθεσε ότι αν εξαιρέσουμε τα ταμεία προνοίας φαίνεται να είναι 1 δις. ευρώ φυσικά πρόσωπα και 1 δις. ευρώ νομικά πρόσωπα αμιγώς κυπριακά.

Ο ΥΠΟΙΚ ξεκαθάρισε ότι το κράτος δεν εισέπραξε ούτε ένα σεντ από το bail in (διάσωση με ίδια μέσα), προσθέτοντας ότι είχαν μετατραπεί υποχρεωτικά και δια νόμου σε μετοχικό κεφάλαιο τραπεζών και δεν ήταν φόρος που εισέπραξε το κράτος για να λύσει τα οικονομικά του προβλήματα.

Ανέφερε ότι οι καταθέσεις μιας τράπεζας είναι υποχρέωση (liabilities), ενώ τα δάνεια όπως και τα αξιόγραφα και το μετοχικό κεφάλαιο θεωρούνται περιουσιακά στοιχεία, προσθέτοντας ότι η άντληση καταθέσεων δημιουργεί από τη μια υποχρεώσεις και είναι αυτή που επιτρέπει στις τράπεζες να προσφέρουν δανεισμό.

Είπε ακόμη ότι όταν όμως η ποιότητα αυτών των περιουσιακών στοιχείων – των δανείων – υπονομευθεί κυρίως γιατί διαφαίνεται μια προοπτική ότι οι δανειολήπτες δεν θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους οι τράπεζες υφίστανται ζημιά και καθίσταται αναγκαία η έκδοση και άντληση καινούργιου κεφαλαίου.

Ο κ. Γεωργιάδης διευκρίνισε ότι αυτό το ενδεχόμενο κρατικής στήριξης (bail out) δεν ήταν ποτέ υποχρέωση του κράτους και αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και σε σχέση με τις αποφάσεις που θα λάβουμε.

Η κρατική στήριξη ήταν στη διακριτική ευχέρεια του κράτους και όχι υποχρέωση, ανέφερε, προσθέτοντας ότι στην ΕΕ αυτή η διακριτική ευχέρεια κρατών να στηρίζουν τράπεζες θα μπορούσε να γίνει κάτω από πολύ συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις και έγκριση από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ.

Ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι κάτω από αυτούς τους όρους το κυπριακό κράτος προσέφερε στη στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος υπό μορφή κεφαλαίου στη Λαϊκή Τράπεζα και στη Συνεργατική Τράπεζα το οποίο έφθασε στο 20% του ΑΕΠ, ποσοστό υψηλότερο από την κρατική στήριξη που προσφέρθηκε στο χρηματοπιστωτικό τομέα σε κάθε άλλο κράτος μέλος, και πρόσθεσε ότι ο μέσος όρος της κρατικής ενίσχυσης του bail out ήταν 4%-5% του ΑΕΠ.

Ανέφερε ότι «είναι λάθος να θέτουμε το ερώτημα μα γιατί στην Κύπρο έγινε bail in ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη έγινε bail out» και πρόσθεσε ότι παρά το τεράστιο bail out που έγινε στην Κύπρο οι κεφαλαιουχικές ανάγκες των τραπεζών παρέμειναν υπέρμετρα ψηλές και η πολύ κακή κατάσταση των δημοσίων οικονομικών στις αρχές του 2013 και το γεγονός ότι από την Άνοιξη του 2011 είχαμε χάσει ως χώρα την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές δεν άφηνε στο κυπριακό κράτος τα όποια περιθώρια για επιπρόσθετα bail out.

Μπροστά στο φάσμα της άτακτης κατάρρευσης η Βουλή ψήφισε στις 22 Μαρτίου του 2013 τον περί εξυγίανσης των πιστωτικών και άλλων ιδρυμάτων νόμο, ανέφερε, προσθέτοντας ότι αυτός είναι ο νόμος που καθιέρωσε στο κυπριακό νομοθετικό πλαίσιο τη δυνατότητα υποχρεωτικής μετατροπής κεφαλαίου και αξιογράφου σε μετοχές, εισάγοντας το εργαλείο της διάσωσης με ίδια μέσα.

Ο ΥΠΟΙΚ είπε ότι είναι το νομοσχέδιο των 60 σελίδων το οποίο ετοιμάστηκε το β΄ εξάμηνο του 2012, έτυχε νομοτεχνικού ελέγχου, υπογράφηκε από τον Γενικό Εισαγγελέα, εστάλη στην ΕΚΤ για να εκφράσει γνώμη και τέθηκε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου στις 21 Μαρτίου 2013 και ενώπιον της Βουλής στις 22 Μαρτίου του 2013, μπροστά από το φάσμα της άτακτης κατάρρευσης του τραπεζικού συστήματος.

Ανέφερε ότι έκτοτε η διάσωση με ίδια μέσα έχει καθιερωθεί στην ΕΕ και «η κρατική στήριξη έχει ουσιαστικά απαγορευθεί και οι ελάχιστες περιπτώσεις που επιτρέπουν σήμερα κρατική στήριξη περιλαμβάνουν μια σειρά από πολύ αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, περιλαμβανομένης της πλήρους απομείωσης των μετόχων και των κατόχων αξιογράφων».

Ακόμη και να γίνει bail out, δύο από τις τρεις κατηγορίες των επηρεαζόμενων θα υποστούν πλήρη απομείωση, κατέληξε.