Η «Ευγνωμονούσα Ελλάς» και οι αγνώμονες νταβατζήδες…

16:12 9/6/2012 - Πηγή: Olympia

Γράφει ο Γεράσιμος Γ. Γερολυμάτος

(ΑΠΕΛΛΗΣ)

Είναι πράγματι αποκαλυπτικός ο ρόλος, που μπορεί η ιστορία να επιφυλάξει στη μοίρα ενός έργου τέχνης. Και αυτό, μπορεί να συμβεί μόνο στην περίπτωση, που το έργο της τέχνης, έχει συνδεθεί αμετάκλητα και καθοριστικά με την ίδια την ιστορία. Τότε, το έργο μεταβάλλεται σε σημείο και ανυψώνεται στο επίπεδο του συμβολισμού, σαν ένα εναργές στοιχείο μιας συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, που την χαρακτηρίζει και την εκπροσωπεί για πάντα. Η ιστορία και το έργο, μοιάζουν σα να δένονται από την ίδια κλωστή, ακολουθούν ένα κοινό πεπρωμένο και μιλούν

για τα ίδια πράγματα. Αν κάποιος, για κάποιο λόγο, αμφισβητήσει το ένα από τα δύο, τότε είναι βέβαιο, ότι θα αμφισβητήσει και το άλλο. Κάπως έτσι, συνέβη, θαρρώ, και στην προκειμένη περίπτωση με το ζωγραφικό έργο της «Ευγνωμονούσας Ελλάδος», καθώς υπέστη την ίδια απόρριψη, που προφανώς είχε υποστεί
πρώτα και ανομολόγητα, το ιστορικό του περιεχόμενο.

Ο λόγος αφορά, λοιπόν, τον ιστορικό πίνακα του Θεόδωρου Βρυζάκη (1819-1878), με το σαφέστατο τίτλο «Η Ελλάς ευγνωμονούσα», τον οποίο φιλοτέχνησε το 1858. Είναι ένα έργο τέχνης, που έχει συνδεθεί απόλυτα με τον εθνικό μας αγώνα και με την ανάσταση του νέου Ελληνικού Κράτους. Δεν είναι καθόλου τυχαίος, λοιπόν, ο λόγος, για τον οποίο το συγκεκριμένο έργο, είχε προ πολλών χρόνων επιλεχθεί, για να τοποθετηθεί στο Γραφείο του Έλληνα Πρωθυπουργού. Όπως, δεν είναι και καθόλου τυχαίο το γεγονός, ότι πριν από 2,5 χρόνια τον απομάκρυναν σιωπηλά από το ίδιο Γραφείο.

Οι λόγοι, που το προέκριναν παλαιότερα ως αναγκαίο στοιχείο για το γραφείο του πρωθυπουργού, δηλαδή η ιστορικότητα και ο συμβολισμός του, είναι φαίνεται οι ίδιοι λόγοι που αποφασίστηκε η αποκαθήλωση του, αλλά με την αντίστροφη σκέψη. Μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2009, οπότε ο κ Παπανδρέου υποδέχθηκε τον νεοεκλεγέντα κ. Σαμαρά στο πρωθυπουργικό γραφείο, γνωρίζουμε ότι ο πίνακας ακόμη υπήρχε. Όμως, στις 11 Απριλίου 2010, στη θέση του υπήρχε ήδη κάτι «ανώτερο» από αυτόν. Ένα μεγάλο και άδειο μπλε! Η ιστορία, όπως και η τέχνη, παίζουν καμιά φορά τα «παιχνίδια» τους! Επιβεβαιώνουν με τη μορφή της κακόγουστης φάρσας, την προφητική τους σημειολογία! Ένα μεγάλο, άδειο μπλε, από τη μια και μια μικρή, κατεστραμμένη χώρα από την άλλη!

Άλλωστε, για έναν πρωθυπουργό, που όπως αποδείχθηκε πια, γνώριζε ήδη από τα τέλη του 2009, ότι η χώρα επρόκειτο να παραδώσει την οικονομική και την εθνική της κυριαρχία, ο συγκεκριμένος πίνακας δεν είχε πλέον καμία, μα καμία αξία. Αντίθετα, μάλιστα. Η παρουσία του έργου, θα αποτελούσε μια διαρκή ενόχληση και υπενθύμιση της διαπραττόμενης ατιμίας. Τα πρόσωπα των αγωνιστών και της ίδιας της Ελλάδας μέσα από το έργο, θα απηύθυναν καθημερινά ένα δριμύ κατηγορώ στον ένοικο του γραφείου. Πώς να αντέξει; Πώς κάποιος κακάσχημος, κοιτάζοντας στον καθρέπτη, του έρχεται η σκέψη να τον σπάσει, για να μη βλέπει τον εαυτό του; Κάπως έτσι, ένας κακάσχημος στην ψυχή, θα προτιμούσε να καλύψει με ένα σεντόνι την ωραιότητα, που τον βασανίζε