PSA και καρκίνος προστάτη: Μύθοι και αλήθειες

11:54 14/10/2024 - Πηγή: iEfimerida

Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο κοινή μορφή καρκίνου στους άνδρες και η 2η αιτία απώλειας ζωής στον ανδρικό πληθυσμό. Ένας από τους πιο διαδεδομένους δείκτες για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη είναι το PSA (Prostate-Specific Antigen). 

«Ωστόσο, υπάρχουν πολλές παρανοήσεις και μύθοι γύρω από το PSA και τον ρόλο του στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη», αναφέρει ο κ. Χρήστος Παπαχρήστου, Χειρουργός

Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Υπεύθυνος Ουρολογικού Τμήματος ΛΗΤΩ, ο οποίος στη συνέχεια εξηγεί τι είναι το PSA, τις φυσιολογικές του τιμές, πότε και πώς πρέπει να μετράται, καθώς και πώς να ερμηνεύονται οι αυξημένες τιμές του.

Τιείναι το PSA;

ΤοPSA είναι ένα πρωτεϊνικό ένζυμο πουπαράγεται από τον προστάτη και κυκλοφορείστο αίμα. Η βασική του λειτουργίαείναι να ρευστοποιεί το σπέρμα,διευκολύνοντας τη γονιμοποίηση. ΤοPSA χρησιμοποιείται ως βιοδείκτης γιατον καρκίνο του προστάτη, καθώς οιαυξημένες τιμές του μπορεί να υποδηλώνουντην ύπαρξη της νόσου.

ΤιμέςPSA ανά ηλικία

Οιφυσιολογικές τιμές του PSA διαφέρουνανάλογα με την ηλικία:

40-49ετών: 0-2,5 ng/mL
50-59 ετών: 0-3,5 ng/mL
60-69ετών: 0-4,5 ng/mL
70 και άνω: 0-6,5 ng/mL
Αυτέςοι τιμές είναι ενδεικτικές και μπορείνα διαφέρουν ανάλογα με το εργαστήριοκαι την τεχνική μέτρησης.

Φυσιολογικέςτιμές PSA(Prostate-Specific Antigen)

Οιφυσιολογικές τιμές PSA είναι εκείνες πουδεν υπερβαίνουν τα ανώτερα όρια για τηνηλικία του εξεταζόμενου.
Αξίζει νασημειωθεί ότι χαμηλές τιμές PSA δεναποκλείουν την ύπαρξη καρκίνου, ενώυψηλές τιμές δεν επιβεβαιώνουν απαραίτητατην ύπαρξη της νόσου.

Σεποια ηλικία πρέπει να αρχίσει έναςάνδρας να μετράει το PSA του, κάθεπότε να το επαναλαμβάνει και μέχρι ποιαηλικία;

Συνιστάταιοι άνδρες να αρχίζουν να μετρούν ταεπίπεδα του PSA από την ηλικία των 50ετών. 
Για άνδρες με αυξημένοκίνδυνο (π.χ., οικογενειακό ιστορικόκαρκίνου του προστάτη), η μέτρηση πρέπεινα ξεκινήσει από τα 45. 
Η επαναληπτικήμέτρηση πρέπει να γίνεται κάθε 1-2 χρόνια,ανάλογα με τις τιμές PSA και τις οδηγίεςτου ουρολόγου. 
Συνήθως, οι τακτικέςμετρήσεις συνεχίζονται μέχρι την ηλικίατων 75 ετών, εκτός αν υπάρχουν ειδικέςιατρικές ενδείξεις για συνέχιση.

Σεποιες καταστάσεις ανεβαίνει η τιμή τουPSA;

Οιαυξημένες τιμές PSA δεν υποδηλώνουναπαραίτητα καρκίνο του προστάτη. 
Μπορείνα αυξηθούν σε διάφορες καταστάσειςόπως:

Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (BPH)Προστατίτιδα (φλεγμονή του προστάτη)ΟυρολοιμώξειςΜετά από ιατρικές παρεμβάσεις στον προστάτη (π.χ., βιοψία)Σωματική δραστηριότητα που πιέζει τον προστάτη (π.χ., ποδηλασία)Εκσπερμάτιση και σεξουαλική επαφήΔακτυλική εξέτασηΔυσκοιλιότητα Πώςδιερευνάτε αν μία αυξημένη τιμή PSAυποδηλώνει ύπαρξη καρκίνου;

Ανοι τιμές PSA είναι αυξημένες, ο ουρολόγοςθα προχωρήσει σε περαιτέρω διερεύνηση,η οποία μπορεί να περιλαμβάνει:
Πολυπαραμετρικήμαγνητική τομογραφία προστάτη(mpMRI): Αυτή η απεικονιστική εξέτασηπαρέχει λεπτομερείς εικόνες του προστάτηκαι βοηθά στον εντοπισμό ύποπτωνπεριοχών.
Βιοψία προστάτη: Εάν ηmpMRI δείξει ύποπτες περιοχές ή αν οι τιμέςPSA συνεχίζουν να αυξάνονται, μπορεί ναγίνει βιοψία για τη λήψη δειγμάτων ιστούαπό τον προστάτη και την ανάλυση τουςγια καρκινικά κύτταρα.
«Συμπερασματικά,το PSA (Prostate-Specific Antigen) είναι έναπολύτιμο εργαλείο στη διάγνωση τουκαρκίνου του προστάτη, αλλά πρέπει ναχρησιμοποιείται με προσοχή και σεσυνδυασμό με άλλες διαγνωστικέςμεθόδους. 

Ησωστή ενημέρωση και καθοδήγηση από τονειδικό ουρολόγο είναι απαραίτητη γιατη λήψη των καλύτερων ιατρικών αποφάσεων»καταλήγει ο κ. Παπαχρήστου.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr