Εθν. Αστεροσκοπείο και WWF: Μειωμένες κατά 20% από τον μέσο όρο οι καμένες εκτάσεις το 2024

18:50 17/12/2024 - Πηγή: iEfimerida

Την καλύτερη εικόνα όσον αφορά στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, επιβεβαιώνουν οι δύο φορείς, επισημαίνοντας ωστόσο και τα περιθώρια βελτίωσης.

Όπως συμβαίνει στην χώρα μας τα τελευταία αρκετά χρόνια, τον Δεκέμβρη κάθε έτους η χώρα μετρά τις πληγές της από τις δασικές πυρκαγιές, που δυστυχώς το 2024 περιλαμβάνουν και ανθρώπινες απώλειες. Όμως η σημαντική πτώση των καμένων εκτάσεων μπορεί να λειτουργήσει ως αφετηρία ελπίδας για λιγότερες απώλειες τα επόμενα έτη.

Συγκεκριμένα, η συνολική έκταση των καμένων εκτάσεων κατά την αντιπυρική περίοδο του 2024

καταγράφηκε στα 402.160 στρέμματα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS). Ο αριθμός που αντιστοιχεί περίπου στο 80% του μέσου όρου της περιόδου 2006-2023 (502.650 στρ.) κι άρα η μείωση που επιτεύχθηκε είναι της τάξης του 20%.

Μάλιστα η βελτιωμένη αυτή καταγραφή έγινε σε μια χρονιά που, όπως παρατηρούν οι επιστήμονες, σε αρκετές περιοχές της χώρας μας καταγράφηκαν οι δυσμενέστερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες των τελευταίων 34 ετών.

Πολλές οι πυρκαγιές, λίγες «ξέφυγαν»

Αξίζει να σημειωθεί πως ο συνολικός αριθμός πυρκαγιών κατά την αντιπυρική περίοδο του 2024 ήταν 75, αριθμός κατά 42% μεγαλύτερος από τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2023 (53). Όμως οι συνολικές καμένες εκτάσεις ήταν κάτω από το μέσο όρο, αφού μόνο 14 πυρκαγιές έκαψαν πάνω από 5.000 στρέμματα.

Κάνοντας τον απολογισμό της αντιπυρικής περιόδου πριν μερικές ημέρες, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας είχε κάνει λόγο για αποτελεσματική διαχείριση πυρκαγιών σε χρόνο-ρεκόρ, αποδίδοντας την επιτυχία αυτή στην στην εφαρμογή του νέου δόγματος της Πυροσβεστικής, στον εκσυγχρονισμό των μέσων και στην χρήση τεχνολογιών αιχμής, όπως τα drones και το αναβαθμισμένο ΕΣΚΕΔΙΚ.

Καλύτερα από πέρυσι αλλά το πρόβλημα είναι εδώ

Τα περίπου 400.000 στρέμματα που κάηκαν το 2024 δείχνουν αν μη τί άλλο τη βελτίωση της ανταπόκρισης του κρατικού μηχανισμού σε σχέση με το 2023, όταν είχαν καεί στην χώρα 1,7 εκατ. στρέμματα. Ωστόσο και αυτή η καταγραφή συνιστά μια σημαντική περιβαλλοντική καταστροφή, καθώς όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες του Αστεροσκοπείου και του WWF, είναι η έκτη χειρότερη των τελευταίων 18 ετών.

Όπως φαίνεται στο γράφημα, η χρονιά με τον μεγαλύτερο αριθμό καμένων εκτάσεων ήταν το 2007, ενώ σημαντική περιβαλλοντική καταστροφή συντελέστηκε επίσης το 2021 και το 2023.

Από τα 400.000 στρέμματα που κάηκαν φέτος, 255.000 στρέμματα αφορούν σε δασική έκταση ενώ συνολικά επηρεάστηκαν περισσότερα από 90.000 στρέμματα σε 11 προστατευόμενες περιοχές, εκ των οποίων 8 είναι περιοχές Natura.

Η Αττική πλήρωσε το βαρύτερο τίμημα

Οι περισσότερες καμένες εκτάσεις καταγράφηκαν στην περιφέρεια Αττικής (117.610 στρ.), η οποία επλήγη από σημαντικές πυρκαγιές που σωρευτικά οδηγούν σε μεγάλη υποβάθμιση των δασικών οικοσυστημάτων της αλλά και όλων των οικοσυστημικών υπηρεσιών που αυτά παρέχουν. Συνολικά 9 περιφέρειες κατέγραψαν περισσότερα από 10.000 στρέμματα καμένων εκτάσεων η κάθε μία.

Οι προτάσεις του Αστεροσκοπείου και του WWF για την επόμενη ημέρα

Όπως τονίζουν οι δύο φορείς στην κοινή τους ανακοίνωση, «η αντιπυρική περίοδος του 2024 αναδεικνύει για πολλοστή φορά την ανάγκη για ενισχυμένη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, την ενίσχυση της λογοδοσίας και τη συνεχή εξέλιξη του συστήματος διαχείρισης πυρκαγιών της χώρας». Στο πλαίσιο αυτό προτείνουν τις εξής παρεμβάσεις:

Επιτακτική ανάγκη για μια στρατηγική μείωσης ενάρξεων πυρκαγιών. Η αυστηροποίηση των ποινών είναι χρήσιμη, αλλά δεν αρκεί από μόνη της για την επίλυση του προβλήματος.Βελτίωση του συστήματος διερεύνησης και καταγραφής των αιτίων δεδομένου ότι η γνώση των αιτίων των πυρκαγιών συμβάλλει στην υλοποίηση στοχευμένων ενεργειών και αποτελεί προϋπόθεση για ένα νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο που θα εστιάζει περισσότερο στην πρόληψη.Διαρκής επιστημονική υποστήριξη στο πεδίο προκείμενου να γίνεται επεξεργασία όλων των δεδομένων συμπεριφοράς της πυρκαγιάς σε πραγματικό χρόνο και έτσι να υποστηρίζονται οι επιχειρησιακές αποφάσεις.Ενίσχυση της ετοιμότητας του δασοπυροσβεστικού μηχανισμού, μέσα από την υιοθέτηση καλών πρακτικών, όπως η επιτήρηση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών και της κατάστασης της βλάστησης στο πεδίο.Ιεράρχηση ευάλωτων δασικών οικοσυστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη χαρακτηριστικά, όπως είδη χωρίς μηχανισμούς φυσικής αναγέννησης ή περιοχές σε φυσική διαδοχή που κινδυνεύουν με ερημοποίηση.Θέσπιση διαδικασιών για συστηματική ανάλυση κόστους-οφέλους μετά από κάθε αντιπυρική περίοδο, ώστε να αξιολογείται με διαφάνεια η αποτελεσματικότητα όλων των δράσεων πρόληψης, καταστολής και αποκατάστασης και να προσδιορίζονται καλύτερες πολιτικές.Η θέσπιση επίσημης δημόσιας διαδικασίας εξαγωγής διδαγμάτων έπειτα από κάθε αντιπυρική περίοδο, ως απαραίτητο βήμα για τη βελτίωση της διαχείρισης των πυρκαγιών στην Ελλάδα. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να είναι διαφανής και να συμμετέχουν σε αυτή όλοι οι φορείς που εμπλέκονται στον κύκλο της διαχείρισης των πυρκαγιών.

Μπορείτε να διαβάσετε την ανασκόπηση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του WWF πατώντας εδώ.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr