Κρίσιμες εκλογές την Κυριακή στη Γερμανία -Η αναμέτρηση που μπορεί να αλλάξει το πρόσωπο της μεταπολεμικής Γερμανίας

11:56 17/2/2025 - Πηγή: iEfimerida

Στην τελική ευθεία για τις εκλογές, η Γερμανία έρχεται αντιμέτωπη με τον λαϊκισμό, τις μεγάλες προκλήσεις και μια πολιτική αναμέτρηση που μπορεί να κρίνει το μέλλον της Ευρώπης.

Την ερχόμενη Κυριακή, στις 23 Φεβρουαρίου, ανοίγουν οι κάλπες για τη διεξαγωγή των πρόωρων εκλογών, λίγες μέρες μετά από μια επίθεση σε διαδηλωτές από Αφγανό υπήκοο και μια επεισοδιακή διάσκεψη στο Μόναχο.

Οι εκλογές

για τη Γερμανική Βουλή (Bundestag) θα έπρεπε να διεξαχθούν στις 28 Σεπτεμβρίου 2025, αλλά επιταχύνθηκαν λόγω της κατάρρευσης της κυβέρνησης συνασπισμού του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς- των Σοσιαλδημοκρατών- μαζί με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους.

Οι Γερμανοί ψηφοφόροι αποφασίζουν λοιπόν στις 23 Φεβρουαρίου ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση, με τους συντηρητικούς Χριστιανοδημοκράτες του Φρίντριχ Μερτς (CDU) να είναι το φαβορί. Ο έλεγχος της μετανάστευσης και η αναζωογόνηση της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τα κύρια θέματα αυτών των πρόωρων εκλογών, θέματα δεμένα με τις πρόσφατες εξελίξεις στο ουκρανικό μέτωπο και τη στροφή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.

Στη χώρα των 80 εκατομμυρίων, η οποία χαρακτηρίζεται «ατμομηχανή» της ευρωπαϊκής οικονομίας, για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η εκλογική αναμέτρηση μπορεί να φέρει μεγάλες πολιτικές ανατροπές σε μια ταραγμένη περίοδο για τη Γερμανία και την Ευρώπη.

Η σύγχρονη μεταπολεμική πολιτική ζωή της Γερμανίας χαρακτηρίστηκε από τη σταθερή συναίνεση και εναλλαγή μεταξύ των δύο κυρίαρχων κεντροδεξιών και κεντροαριστερών πολιτικών ομάδων, οι οποίες κατέληγαν μερικές φορές να σχηματίσουν ακόμα και έναν μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό. Το αναλογικό εκλογικό σύστημα σημαίνει συνήθως ότι δεν υπάρχει μεγάλη αλλαγή στην πολιτική κατάσταση, σημειώνει το SkyNews σε ανάλυσή του, συχνά μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων με μικρότερα κόμματα μέχρι να σχηματιστεί μια κυβέρνηση με έλεγχο στην Μπούντεσταγκ. Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά.

Οι δημοσκοπήσεις

Ενόψει των φετινών εκλογών, η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) βρίσκεται στη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις, με ποσοστό περίπου 22%, πίσω από τους συντηρητικούς της CDU/CSU, με 30%, επισημαίνει το βρετανικό μέσο. Αν εκφραστεί, όπως όλα δείχνουν, στην κάλπη ανάλογο αποτέλεσμα, θα πρόκειται για μια πρωτόγνωρη πολιτική εξέλιξη για την χώρα, όπου μια ακραία πολιτική δύναμη θα διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της Γερμανίας.

Σύμφωνα με το Reuters, οι αναλυτές χαρακτηρίζουν «σταθερή» την δημοσκοπική εικόνα στην χώρα, μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές.

Σύμφωνα με το Πολιτικό Βαρόμετρο του Ινστιτούτου Wahlen για λογαριασμό του καναλιού της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF, ο συνασπισμός CDU/CSU παραμένει χωρίς μεταβολή στο 30%, όπως και η AfD στο 20%. Ακολουθούν το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) με 16% (+1), οι Πράσινοι με 14% (-1), η Αριστερά με 7% (+1) και οι Φιλελεύθεροι (FDP) με τη Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) με 4%, χωρίς μεταβολή στα ποσοστά τους.

Οι εταίροι που απαρτίζουν τη σημερινή απερχόμενη κυβέρνηση (SPD, Πράσινοι) είναι όλοι τους δημοσκοπικά πίσω από την Ακροδεξιά.
Αν δεν πετύχει μια αξιοσημείωτη ανατροπή την τελευταία εβδομάδα, ο Σολτς οδηγεί τους Σοσιαλδημοκράτες στη χειρότερη επίδοσή τους σε εκλογές μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, επισήμανε το Bloomberg.

Στο ερώτημα για απευθείας εκλογή καγκελαρίου, ο υποψήφιος της Χριστιανικής Ένωσης Φρίντριχ Μερτς προηγείται με 24% χωρίς μεταβολή, ενώ η υποψήφια της AfD Αλίς Βάιντελ ακολουθεί με 21% (+1) και ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς (SPD) με τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ (Πράσινοι) συγκεντρώνουν από 15%.

Δημοφιλέστερος πολιτικός παραμένει ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους (SPD), στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ (CSU) και στην τρίτη ο πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας Χέντρικ Βουστ (CDU).

Η άνοδος του AfD

Οι καιροί έχουν αλλάξει, σημειώνει χαρακτηριστικά το SkyNews. Κανένα από αυτά τα ζητήματα δεν αποτελούσε κορυφαία προτεραιότητα για την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, η οποία αποσύρθηκε πριν από λιγότερο από τέσσερα χρόνια μετά από 16 χρόνια στην εξουσία. Η Μέρκελ έμεινε στην Ιστορία για την απόφασή της το 2015 να υποδεχθεί πάνω από ένα εκατομμύριο μετανάστες κυρίως από τη Συρία, με το σύνθημα «wir schaffen das» (σ.σ.: «μπορούμε να το κάνουμε»). Έκτοτε το κλίμα έχει αλλάξει και οι εντάσεις αυξάνονται. Πρόσφατα σημειώθηκαν αρκετές θανατηφόρες επιθέσεις, με δράστες μετανάστες - μεταξύ άλλων νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στο Μόναχο, στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Μαγδεμβούργου καθώς και μια επίθεση στο Άσαφτενμπουργκ.

Η άνοδος του κόμματος AfD είναι εξαιρετικά ευαίσθητη λόγω του ναζιστικού παρελθόντος της Γερμανίας. Η δημοτικότητά του αυξάνεται, αλλά σε δημοσκοπήσεις, τα δύο τρίτα των Γερμανών επιθυμούν να αποκλειστεί το κόμμα, μια πολύ χαρακτηριστική αποτύπωση του διχαστικού κλίματος στη γερμανική κοινωνία.

Επισημαίνεται δε ότι δύο από τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης, η Εθνική Συσπείρωση της Γαλλίας και το Fratelli d'Italia της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, επέμειναν σε μια «καθαρή ρήξη» και έδιωξαν την AfD από την κοινοβουλευτική τους ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η AfD έχει ορισμένους σημαίνοντες διεθνείς θαυμαστές. Δέκα ημέρες πριν από τις εκλογές, ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας φιλοξένησε την Άλις Βάιντελ και χαρακτήρισε το κόμμα της ως το μέλλον της Γερμανίας, ενώ και ο Έλον Μασκ δήλωσε ανοιχτά τη στήριξή του στη γερμανική Ακροδεξιά.

Όπως τονίζει το Politico, η κύρια σημασία των εκλογών είναι ότι θα καθορίσουν πόσο έντονα η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου θα στραφεί προς τα δεξιά, με την προεκλογική εκστρατεία να χαρακτηρίζεται από έντονες αντιπαραθέσεις για τον περιορισμό της μετανάστευσης. Ο Μερτς φαίνεται, επίσης, ότι θα δώσει προτεραιότητα στις παραδοσιακές βιομηχανικές δυνάμεις της Γερμανίας έναντι των πολιτικών για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Ο Μερτς (CDU) προσπάθησε όχι μόνο να αποσπάσει τις ψήφους του AfD για να ενισχύσει το κόμμα του, αλλά ακόμη και να προωθήσει αυστηρότερους κανόνες για τη μετανάστευση με την υποστήριξη του AfD, υπονομεύοντας έτσι ένα μακροχρόνιο Brandmauer, ή τείχος προστασίας, που εμπόδιζε τη συνεργασία των κυρίαρχων κομμάτων με την ακροδεξιά. Ο Μερτς φαίνεται να έχει ποντάρει στο ότι, ενεργώντας σκληρά στο μεταναστευτικό, οι συντηρητικοί του θα μπορούσαν να τραβήξουν ψηφοφόρους από το AfD.

Η πρόκληση Τραμπ

Στην ελληνόφωνη έκδοση της Deutsche Welle επισημαίνεται, εμφατικά, ότι η ισχυρότερη χώρα της Ευρώπης θα χρειαστεί μια ισχυρή κυβέρνηση, μετά και τις σοβαρότατες εξελίξεις στις διατλαντικές σχέσεις Ευρώπης-ΗΠΑ. Με δεδομένη την έλλειψη ισχυρών πολιτικών προσωπικοτήτων που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα ρεύμα νίκης για κάποιο κόμμα, αυτό που απομένει ως λύση έκτακτης ανάγκης είναι μια πολυκομματική κυβέρνηση. Η Γερμανία θα χρειαστεί έναν «μεγάλο συνασπισμό», όχι με τη συμβατική κλασική έννοια του όρου, αλλά και με όρους κοινωνικής πλειοψηφίας.

Δεν είναι απλώς υπόθεση αριθμών, αλλά πρόσληψης της νέας πραγματικότητας. Την ευθύνη για τη δημιουργία του επωμίζονται αναγκαστικά Σοσιαλδημοκράτες και Χριστιανοδημοκράτες. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο καθήκον. Αλλά μοιάζει πλέον αναπόφευκτο μετά το Μόναχο (σ.σ. Διάσκεψη Ασφαλείας).

Συνεχίζει: Κανένας Γερμανός πολιτικός δεν έχει σήμερα την πολυτέλεια να «πάθει Μέρκελ», να ακολουθήσει δηλαδή τη στάση ατάραχης παρατήρησης που εφάρμοσε η τότε καγκελάριος στην πρώτη θητεία Τραμπ, προσπαθώντας απλώς να περιορίζει ζημιές. Αυτή η δεύτερη θητεία Τραμπ είναι πολύ πιο απόλυτη και απειλητική, όπως πολύ πιο άβολο, σε σχέση με οκτώ χρόνια πριν, είναι το σημείο εκκίνησης για την ίδια τη Γερμανία.

Εκλογές στη Γερμανία

Η Γερμανία διεξάγει βουλευτικές εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια. Περίπου 630 κοινοβουλευτικές έδρες είναι προς διεκδίκηση, οι οποίες θα κατανεμηθούν αναλογικά. Τα κόμματα πρέπει να εξασφαλίσουν τουλάχιστον το πέντε τοις εκατό των ψήφων για να εισέλθουν στην Μπούντεσταγκ.

Κάθε ψηφοφόρος έχει δύο ψήφους: Η πρώτη ψήφος δίδεται για την άμεση εκλογή ενός υποψηφίου από την εκλογική περιφέρεια του εκλογέως. Με τη δεύτερή του ψήφο ο ψηφοφόρος εκλέγει ένα συγκεκριμένο κόμμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι υποψήφιοι που κερδίζουν στην περιφέρειά τους παίρνουν μια έδρα. Αλλά το συνολικό ποσοστό των εδρών που κερδίζουν τα κόμματα στο κοινοβούλιο καθορίζεται από το ποσοστό των δεύτερων ψήφων, οπότε αυτός είναι ο αριθμός που αναφέρεται ευρύτερα τη νύχτα των εκλογών εξηγεί το Politico. Τα κόμματα συμπληρώνουν τις έδρες που κερδίζουν μέσω των δεύτερων ψήφων με βάση τις περιφερειακές λίστες υποψηφίων.

Τη νύχτα των εκλογών το πρώτο exit poll αναμένεται στις 6 το απόγευμα τοπική ώρα, ενώ τα πρώτα αποτελέσματα έρχονται μισή ώρα αργότερα. Αυτά τείνουν να δίνουν μια καλή εικόνα για το εκλογικό αποτέλεσμα, ενώ τα τελικά αποτελέσματα και η ακριβής κατανομή των κοινοβουλευτικών εδρών καθορίζονται συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr