Στουρνάρας: Η οικονομική πολιτική θα πρέπει να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής υπευθυνότητας

17:07 23/10/2024 - Πηγή: iEfimerida

Στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας αναφέρθηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, στο 3ο Οικονομικό Συνέδριο της Ναυτεμπορικής «Η παραγωγική Ελλάδα την επόμενη δεκαετία».

Ο κ. Στουρνάρας

επεσήμανε ότι τα επόμενα χρόνια η ελληνική οικονομία προβλέπεται να καταγράψει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σύγκριση με τη ζώνη του ευρώ, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «η οικονομική πολιτική θα πρέπει να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής υπευθυνότητας».

H ομιλία του κ. Στουρνάρα

«Θα αναφερθώ εν συντομία στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, στο σημαντικό ρόλο των επενδύσεων και στις προϋποθέσεις για την ενίσχυσή τους.

Κατ’αρχάς μια σύντομη επισκόπηση τηςτρέχουσας κατάστασης. Η ελληνικήοικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεταικαι κατά τη διάρκεια του 2024 με ρυθμόαρκετά υψηλότερο από αυτόν της ζώνηςτου ευρώ. Η αγορά εργασίας διατηρεί τηδυναμική της και τα δημοσιονομικά μεγέθηβελτιώνονται. Ο γενικός πληθωρισμόςείναι χαμηλότερος σε σύγκριση με τουςυψηλούς ρυθμούς του 2023. Σε όρουςδιαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας, ηκατάταξη της Ελλάδας σε σύνθετουςδείκτες παρουσιάζει βελτίωση το 2024,εξακολουθεί όμως ακόμη να είναι χαμηλήσε σχέση με τις άλλες χώρες-μέλη τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), λόγω τωνκαθυστερήσεων στην υλοποίηση τωνμεταρρυθμίσεων στους τομείς τηςλειτουργίας του κράτους.

Ταεπόμενα χρόνια η ελληνική οικονομίαπροβλέπεται να καταγράψει υψηλότερουςρυθμούς ανάπτυξης σε σύγκριση με τηζώνη του ευρώ. Η εξέλιξη αυτή είναιιδιαίτερα σημαντική, καθώς ενισχύει τηδιαδικασία σύγκλισης του πραγματικούκατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας προς ταμέσα επίπεδα της ΕΕ, διαδικασία η οποίαδιακόπηκε κατά τη διάρκεια της κρίσηςδημόσιου χρέους. Οι κύριες κινητήριεςδυνάμεις της οικονομικής δραστηριότηταςθα συνεχίσουν να είναι οι επενδυτικέςδαπάνες, χάρη και στη συμβολή τωνευρωπαϊκών πόρων, και ιδίως του ΜηχανισμούΑνάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), καθώςκαι η ιδιωτική κατανάλωση, λόγω τηςαύξησης του πραγματικού διαθέσιμουεισοδήματος χάρη στην άνοδο τηςαπασχόλησης και στη μείωση του πληθωρισμού.

Ορόλος των επενδύσεων είναι καθοριστικόςγια τη μελλοντική πορεία της οικονομίας,την αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπουμε έμφαση στην αύξηση της παραγωγικότητας,την καινοτομία, την αύξηση της παραγωγήςτων διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών καιυπηρεσιών, την αποτελεσματική αντιμετώπισητης κλιματικής αλλαγής και τη διευκόλυνσητης πράσινης μετάβασης. Η αύξηση τηςπαραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθώνκαι υπηρεσιών οδηγεί στην αύξηση τωνεξαγωγών, σε υποκατάσταση εισαγωγώνκαι άρα στη μείωση του ελλείμματοςτρεχουσών συναλλαγών. Οι επενδυτικέςδαπάνες μπορούν να στηρίξουν τηνοικονομική ανάπτυξη, είτε αφορούνβελτιώσεις στις υποδομές, την εκπαίδευσηκαι την υγεία, είτε επενδύσεις σεπαραγωγικό εξοπλισμό, μηχανήματα, καθώςκαι σε άυλα στοιχεία ενεργητικού καισε τεχνολογίες αιχμής, περιλαμβανομένωναυτών που προωθούν τον πράσινομετασχηματισμό του ενεργειακού τομέα.Υπάρχουν σημαντικές συνέργειες μεταξύτων επενδύσεων σε υλικό και άυλο κεφάλαιο,οι οποίες θα πρέπει να αξιοποιηθούνπλήρως. Ειδικότερα, η ταυτόχρονη επένδυσησε νέες τεχνολογίες και σε ανθρώπινοκεφάλαιο με ψηφιακές δεξιότητες οδηγείστη μέγιστη δυνατή μακροχρόνια αύξησητης παραγωγικότητας της εργασίας. Οιπρόσφατες εξαγγελίες της κυβέρνησηςγια την αλλαγή του παραγωγικού προτύπουείναι προς την ορθή κατεύθυνση.

Οιεπενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουναυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσματης έντονης αύξησης των επενδύσεων τητριετία 2021-2023. Οι επιχειρηματικέςεπενδύσεις έχουν ανακάμψει πλήρως καιέχουν επανέλθει στα προ του 2010 επίπεδα.Από την άλλη πλευρά, οι επενδύσεις σεκατοικίες είναι χαμηλές, εντούτοιςαυξάνονται με ταχύ ρυθμό λόγω της ισχυρήςζήτησης από πλευράς εγχώριων επενδυτών,καθώς και επενδυτών από χώρες της ΕΕαλλά και από τρίτες χώρες στο πλαίσιοτου προγράμματος Golden Visa. Οι συνολικέςεπενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένουνόμως χαμηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ(15,2%, έναντι 22,0% στην ΕΕ το 2023).

Προϋποθέσειςγια την ενίσχυση των επενδύσεων

Πρώτον,η έγκαιρη απορρόφηση των πόρων του RRFκαι η εκταμίευσή τους προς τον ιδιωτικότομέα:Μέχρι στιγμής, το ποσοστό απορρόφησηςτων πόρων του RRF είναι ικανοποιητικό(51% από συνολικό ποσό 36 δισεκ. ευρώ) καιη Ελλάδα είναι 5η στη σχετική κατάταξητων χωρών. Σχετικά με το δανειακό σκέλοςτου RRF,ικανοποιητική πρόοδος έχει συντελεστείκαι ως προς την υπογραφή συμβάσεωνδανείων. Ωστόσο, οι εκταμιεύσεις τωνεπιχορηγήσεων προς τις επιχειρήσειςπροχωρούν με βραδύτερο ρυθμό, γεγονόςπου καθυστερεί την πραγματοποίησηεπενδυτικών δαπανών. Χρησιμοποιώνταςυπόδειγμα της Τράπεζας της Ελλάδοςπροκύπτει ότι η χρηματοδότηση από τονRRFκαι οι συνοδευόμενες με αυτήν μεταρρυθμίσειςαναμένεται να επιφέρουν σωρευτικήαύξηση του ΑΕΠ κατά 10% τα επόμενα δέκαχρόνια.

Δεύτερον,η υλοποίηση ενός ευρέος φάσματοςφιλόδοξων μεταρρυθμίσεων:Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει νααποσκοπούν στην εξάλειψη διαρθρωτικώναδυναμιών, όπως οι καθυστερήσεις στηναπονομή της δικαιοσύνης, η γραφειοκρατίαστη δημόσια διοίκηση και το έλλειμμαψηφιακών δεξιοτήτων. Ταυτόχρονα όμως,είναι αναγκαίο να εξαλειφθούν οιεναπομείνασες περιοριστικές πρακτικέςπου εμποδίζουν την ανταγωνιστικήλειτουργία των αγορών, με την κατάργησητων φραγμών εισόδου και το άνοιγμα τωναγορών αγαθών και υπηρεσιών στονανταγωνισμό.

Οιμεταρρυθμίσεις θα συμβάλουν και στηνπροσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων καιθα διευκολύνουν τη μεγαλύτερη συμμετοχήτων ελληνικών επιχειρήσεων στιςπαγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Αυτό με τησειρά του θα συμβάλει στην υιοθέτησηκαινοτόμων μεθόδων παραγωγής και νέωντεχνολογιών, που θα επιτρέψουν στιςελληνικές επιχειρήσεις να παράγουνπροϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίαςκαι έντασης γνώσης.

Τρίτον,ένας υγιής τραπεζικός τομέας που μπορείνα παρέχει χρηματοδότηση σε επιχειρήσειςκαι νοικοκυριά:Την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθείσημαντική πρόοδος ως προς την εξυγίανσητου τραπεζικού τομέα. Ειδικότερα, έχουνβελτιωθεί η κερδοφορία, η ρευστότητα,η κεφαλαιακή επάρκεια και η ποιότητατου δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών,ενώ έχει επίσης προχωρήσει η αποεπένδυσητου Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας(ΤΧΣ) από τη συμμετοχή του στο μετοχικόκεφάλαιο των συστημικών τραπεζών.Παράλληλα, η συγχώνευση της ΤράπεζαςΑττικής με την Παγκρήτια Τράπεζα μεπαράλληλη αύξηση κεφαλαίου, επιταχύνειτην εξυγίανση των λιγότερο σημαντικώντραπεζών και ενισχύει τον ανταγωνισμόστο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα.Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω ενίσχυσητης ανθεκτικότητας του τραπεζικούτομέα, μεταξύ άλλων με την ποσοτική καιποιοτική βελτίωση της κεφαλαιακής βάσηςτων ελληνικών τραπεζών και την περαιτέρωμείωση του δείκτη των μη εξυπηρετούμενωνδανείων, ώστε να συγκλίνει προς τονευρωπαϊκό μέσο όρο. Έτσι ο τραπεζικόςτομέας θα μπορεί να συμβάλει στηχρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.

Ητραπεζική χρηματοδότηση των επενδυτικώναναγκών των επιχειρήσεων θα μπορούσενα ενισχυθεί περαιτέρω με τη χρήση όλωντων εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικώνεργαλείων, όπως του RRF,της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων(ΕΤΕπ), της Ευρωπαϊκής ΤράπεζαςΑνασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) καιτης Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας(EAT).

Τέταρτον,η διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης:Εκτός από την τραπεζική χρηματοδότηση,θα πρέπει να διερευνηθούν δυνατότητεςχρήσης όλων των διαθέσιμων μορφώνιδιωτικής χρηματοδότησης των επενδύσεων,συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στιςκεφαλαιαγορές. Τα κεφάλαια επιχειρηματικώνσυμμετοχών (venture capital), τα ιδιωτικάεπενδυτικά κεφάλαια (private equity), ησυμμετοχική χρηματοδότηση (crowdfunding), οιεπιχειρηματικοί άγγελοι (business angels), οιεπιταχυντές νεοφυών επιχειρήσεων(startup accelerators) και οι μικροχρηματοδοτήσεις(microfinance) μπορούν να χρησιμοποιηθούν γιατην κάλυψη των επενδυτικών αναγκών τωνμικρομεσαίων επιχειρήσεων που δενδιαθέτουν επαρκή πάγια στοιχείαενεργητικού ως εξασφαλίσεις για τη λήψητραπεζικών δανείων.

Η υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων θα συμβάλει στην ενίσχυση του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης και στη μετάβαση της οικονομίας σε ένα βιώσιμο, ανταγωνιστικό παραγωγικό πρότυπο, με έμφαση στην επιχειρηματικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια. Τονίζω και πάλι ότι άμεση προτεραιότητα αποτελεί η έγκαιρη αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων και ειδικά αυτών που σχετίζονται με τον RRF για την ενίσχυση ων επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο, πράσινη ενέργεια και ψηφιακές τεχνολογίες, διευκολύνοντας την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Παράλληλα, λαμβάνοντας υπόψη και τις εγχώριες διαρθρωτικές αδυναμίες, η οικονομική πολιτική θα πρέπει να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής υπευθυνότητας. Άλλος δρόμος που να οδηγεί στην ευημερία των πολιτών δεν υπάρχει!».

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr